Bibliographie.
War time and peace in Holland. A free farmer in a free country,
by J.B. Robertson Scott. London, W. Heinemann, 1914. Met eene
voorrede van Lord Reay (baron Mackay van Ophemert), benevens 128
afbeeldingen en kaarten.
Een veeg teeken, dat zelfs zoo'n boek zich in war paint moet steken! Dit toch is een herdruk van het twee jaar geleden verschenen werk: A free farmer in a free state, een arbeid des vredes, allerminst ontstaan uit de behoeften van een oogenblik! De vrucht van een kwart eeuws onderzoek ter plaatse van Nederlandsche landbouwtoestanden, daarbij terdege lettende op sociale verschijnselen, en op het onderwijs. Natuurlijk worden godsdienst en politiek evenmin vergeten! Een boek met een bepaald doel: Engeland er op te wijzen hoe een hoog peil van welvaart kan bereikt worden zonder beschermende tarieven, door sterke verdeeling van het grondbezit, groote arbeidzaamheid en taaie volharding, gesteund door goed onderwijs.
Doch ook den Gidslezer worde deze studie warm aanbevolen. Zij is bij alle degelijkheid, vlug en frisch geschreven, en geeft een merkwaardig juisten kijk op eigen land. Dit toch hebben vreemdelingen vóór: Wij zelven zien te licht van wege de vele boomen niet meer het bosch. De buitenstaander blijft beter het geheel omvatten. En de Engelsche schrijver heeft daarbij de noodige voorzorgen genomen: Nederlandsche vrienden hebben zijn arbeid nageplozen. Zoo werd voorkomen dat uit slechts enkele feiten te licht algemeene gevolgtrekkingen werden gemaakt. (Want welke vreemdeling kan alles zien?) Toch vind ik nog een stofje: op de jas van een generaal! Heusch: mr. Robertson Scott, onze krijgsoversten kunnen zich de weelde veroorloven van borstelende oppassers! Overigens is de schrijver goed op de hoogte van onze weermiddelen. Het ‘Holland in war time’ is een voor-
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd