Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat .xxxi. Capittel.

1

⁺DIe wake der eersaemheyt sal dat vleesch doen verdwijnen, ende tghepeys van die beneemt den slaep.

+ A

2

Dat ghedacht der voorwetenheyt keert den sin aff, ende een swaer siecte maeckt die ziele sober.

3

Die rijcke heeft ghearbeyt int vergaderen des goets, ende in sijn ruste sal hy vol becommeringhen sijn van sijnen goeden.

4

Een arm mensch heeft ghearbeyt int verminderen vanden cost, ende ten lesten wort hij heel ghebrec lijdende.

5

Die tgout lief heeft en sal niet gherechtuerdicht worden, ende die die verderffenisse volcht, sal daer af veruult worden.

6

Veel isser in ongheualle comen doort gout, ende in die scoonheyt van dien is hen verderffenisse gheworden.

7

Een struycsel houdt, is dat tgout der gheender die sacrificie doen. Wee den ghenen die dat volghen, ende alle onwijse sal daer door verdoruen worden.

8

Salich is die rijcke die gheuonden is sonder smette, ende die nae tgout niet wech ghegaen en is, noch niet ghehoept en heeft int ghelt, ende in schatten.

9

Wie is dese ende wij sullen hem loven? ⁺want hy heeft wonderlijcke dinghen ghedaen in sijn leuen.

+ B

10

Wie is daer door geproeft, ende volmaect gheuonden, ende hem sal een eewighe glorie wesen? die heeft moghen ouertreden, ende niet en heeft ouerghetreden, ende quaet doen, ende en heues niet ghedaen

11

daerom sijn sijn goeden gheuesticht inden Heere, ende alle die vergaderinghe der heylighen sal sijn aelmissen vertellen.

12

Hebdi ouer een groote tafel gheseten? so en opent v kele ouer die niet ierst.

13

En segt niet dat vele dinghen sijn die daer op sijn.

14

Denct dat een arch dinck is een quade ooghe.

15

Wat is doch argher ghescapen dan die ooghe? daerom sal die van alle sijnen aensien weenen als hijt ghesien sal hebben.

16

En steect v hant niet ierstmael wte, op dat ghy door nijdicheyt besmedt sijnde niet beschaemt en wort.

17

En wilt niet ghedronghen worden inden maeltijt.

18

Verstaet wat uwen naesten toebehoort wt v seluen.

19

Ghebruyct als een sober mensch, tghene dat v voor ghesteldt wort, op dat ghy niet ghehaedt en wordt als ghy veel etet.

20

Laet ierst aff om der beleeftheyt wille, ende en wilt niet onmatich sijn, dat ghy by auontueren niet en misuoecht.

21

⁺Ende eest dat ghy int midden van vele lieden gheseten sijt, soo en steect v hant niet ierst wt, noch en eyscht niet ierst te drincken.

+ C

22

Hoe veel genoech is eenen matighen mensch een luttel wijns ende int slapen en suldi gheen swaricheyt daer aff lijden, ende gheen pijne ghevoelen.

23

Wakinghe ende cholera, ende crimpsel heeft een onmachtich mensch,

24

den slaep der ghesontheyt is in eenen matighen man, hi sal slapen tot smorghens, ende sijn ziele sal met hem wellustich sijn.

25

Ende eest dat ghy gedwonghen wort om veel te eten, soo staet wten midden op, ende braket wt, ende het sal v vercoelen, ende ghy en sult uwen lichaem gheen siecte aenbrenghen.

26

Hoort my kint, ende en versmaet my niet, ende ten laetsten suldi mijn woorden vinden.

27

In allen uwe wercken weest snel, ende v en sal gheen siecte ouer comen.

28

Die heerlijcken milt is in brooden dien sullen die lippen van vele ghebenedijden, ende tghetuyghenis van sijnder waerheyt is ghetrouwe.

29

Ouer seer quaet broot sal die stadt murmulen, ende dat ghetuyghenis van sijnder archeyt is warachtich.

30

Die naerstich inden wijn sijn en wilt niet verwecken, want den wijn heefter veel verdoruen.

31

⁺Het vier proeft dat hert yser, alsoo sal den wijn tot dronckenschap ghedroncken die herten der hoouerdigher toonen.

+ D

32

Den wijn met soberheyt ghedroncken is den mensche een ghetempert leuen, eest dat ghy dien matelijcken drinct soo suldi sober wesen.

33

Wat leuen eest dat vanden wijn vermindert wort?

34

Wat beneemt het leuen? die doot.

35

Den wijn is tot blijscappen ghemaect, ende niet tot dronckenscap vanden beghinne.

36

Den wijn matelijck ghedroncken is een verhueghen der zielen ende des herten,

37

den matelijcken dranc is ghesontheyt van ziele ende lichaem.

38

Den wijn veel ghedroncken maect creytinghe, ende gramscap, ende veel vallen.

39

Bitterheyt der zielen is den wijn veel ghedroncken.

40

Die moedicheyt der dronckenschap is een struycsel vanden onuersienighen, minderende die cracht ende makende wonden.

41

Inden maeltijt des wijns soo en berispt uwen naesten niet, noch en versmaet hem niet in sijn blijschap.

42

En legt hem gheen verwijtelijcke woorden, ende en dwinct hem niet int verhalen.