Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat ierste Capittel.

1

⁺ENDE die coninc Dauid was out gheworden, ende hy hadde seer veel daghen sijns ouderdoms, ende als hy met cleederen ouerdect worde, soo en verwermde hy niet.

+ A

2

Hierom seyden hem sijn knechten. Laet ons voor onsen heere den coninck soecken een ionghe maghet, ende dat die voor den coninck stae ende hem onderhoude ende die in sijnen schoot slape, ende verwerme onsen heere den coninck,

3

Hierom hebben sij ghesocht een schoone ionghe dochter in alle die palen van Israel, ende sij hebben vonden Abisag een Sunamitinne, ende sij hebben die tot den coninc bracht,

4

Ende die was een ionghe dochter wter maten scoone, ende sij sliep by den coninck, ende diende hem, maer die coninck en heeftse niet bekent.

5

Maer Adonias Haggiths sone verhief hem, segghende. Ick sal regneren, Ende hy maecte voor sij seluen waghenen ende rosvolck, ende vijftich mannen die voor hem loopen souden,

6

Ende sijn vader en heeft hem noyt ghestraft segghende. Waerom hebdy dit ghedaen, Ende hy was oock seer schoone, die tweeste gheboren naest Absalom,

7

⁺Ende hy hadde sprake met Ioab den sone van Saruie, ende met Abiathar den priester, die welcke hielpen die bende van Adonias,

+ B

8

Maer Sadoc die priester ende Banaias Ioiadas sone ende Nathan die prophete, ende Semei ende Cerethi ende Phelethi, ende die macht van Dauids heyr en waren met Adonias niet,

9

Hierom doen Adonias rammen ende calueren ende alderhande vette beesten ten offer gheslaghen hadde by den steen Zoheleth, welck was omtrent der fonteynen Rogel, so heeft hy alle sijn broeders ghenoodt des conincs kinderen, ende alle die mannen van Iuda des conincks knechten,

10

Maer Nathan den propheet ende Banaiam, ende alle die vroemste mannen, ende Salomon sijnen broeder, en heeft hy niet gheroepen,

11

Daerom seyde Nathan tot Bethsabee Salomons moeder. En hebt ghi niet ghehoort hoe dat Adonias Haggiths sone gheregneert heeft, ende ons heere Dauid en weet dit niet?

12

Hierom coemt nv neemt raet van my, ende bewaert v ziele ende Salomons ws soons ziele.

13

Gaet henen ende gaet in by den coninck Dauid ende segt hem. Mijn heere die coninck en hebt ghy my uwer dienstvrouwen niet ghesworen, segghende dat Salomon v sone nae my regneren sal, ende hy sal in mijnen coninclijcken stoel sitten? Waerom regneert dan Adonias?

14

Ende die wijle dat ghy daer noch metten coninc spreken sult, soo sal ick nae v comen, ende v woorden voorts volmaken,

15

⁺Hierom soo is Bethsabee binnen by den coninck ghegaen in die slaepcamer, maer die coninck was wter maten seer out gheworden, ende Abisag die Sunamitinne diende hem.

+ C

16

Bethsabee boochde haer neder ende aenbadt den coninc, Tot die welcke seyde die coninck. Wat wildy voor v hebben?

17

Ende sij antwoordende seyde. Mijn heere ghy hebt uwer dienstvrouwen ghesworen by den Heere uwen Godt Salomon v sone sal nae my regneren, ende hy sal in mijnen rijcs stoel sitten,

18

Ende siet nv regneert Adonias, daer ghy mijn heere die coninck niet af en weet

19

Hy heeft gheslaghen ossen ende vanden vetsten vee, ende seer veel rammen, ende hi heeft alle des conincs sonen ghenoodt, Abiathar oock den priester, ende Ioab den oppercapiteyn der orloghen, Maer Salomon uwen dienaer en heeft hy niet gheroepen,

20

Maer nochtans mijn heere die coninck, die ooghen van gheheel Israel sien op v, dat ghy hen soudt te kennen gheuen, wie dat behoort in uwen coninclijcken stoel te sitten (mijn heere die coninck) nae v,

21

Ende het sal ghescieden, als mijn heere die coninck met sijn vaderen sal ontslapen sijn, dat ick ende mijn sone Salomon sullen misdadighe sijn.

22

Die wijle dat sij metten coninc noch sprack, soo is Nathan die propheet comen,

23

Ende sij hebben den coninc ghebootscapt seggende. Nathan die propheet is hier, Ende als hi voor des conincs aensicht comen was, ende hi hem aenbeden hadde metten aensicht plat neder ter aerden,

24

so heeft Nathan gheseyt. Mijn heere die coninck hebdi gheseyt. Laet Adonias nae my regneren, ende laet hem op mijnen coninclijcken stoel sitten?

25

⁺Want hi heden nederwaerts ghegaen is, ende heeft ten offer gheslaghen ossen ende vet vee ende seer veel rammen, ende hy heeft alle des conincs sonen ghenoodt, ende die hooftluyden des heyrs, ende Abiathar den priester, ende die wijle dat sij eten ende drincken voor hem, ende segghgen, die coninck Adonias moet leuen,

+ D

26

so en heeft hi nu uwen dienaer ende Sadoc den priester, ende Banaia den sone van Ioiada, ende Salomon uwen dienaer niet ghenoodt,

27

Is dit woort wt mijnen heere den coninck comen, ende en hebt ghi my uwen dienaer niet te kennen ghegheuen, wie dat op mijns heeren des conincks stoel nae hem sitten soude?

28

Ende die coninc Dauid heeft gheantwoort segghende. Roept Bethsabee tot my, Ende als sij voor den coninc binnen comen was ende voor hem stont,

29

soo heeft die coninck ghesworen ende gheseyt. Alsoo warachtelijc als die Heere leuet, die mijn ziele verlost heeft van alle benautheden,

30

want ghelijc ick v ghesworen hebbe by den Heere den Godt van

[p. *266]

Israel segghende. Salomon v sone sal nae my regneren, ende hi sal op mijnen stoel sitten in die plaetse van my, alsoo sal ick heden doen.

31

Ende Bethsabee heeft met gheneychden aensicht ter aerden den coninc aenbeden seggende. Mijn heere die coninc Dauid moet leuen inder eewicheyt.

32

Ende die coninc Dauid heeft gheseyt. Roept mi Sadoc den priester, ende Nathan den propheet, ende Banaiam den sone van Ioiada, ⁺Ende doen die voor den coninck binnen comen waren,

+ E

33

soo heeft hy tot hen gheseyt. Neemt met v lieden ws heeren dienaers, ende settet Salomon mijnen sone op mijnen muyl, ende leydt hem te Gihon,

34

ende laet Sadoc den priester ende Nathan den propheet hem daer saluen tot eenen coninck ouer Israel, ende ghy sult met een trompet blasen ende seggen. Die coninc Salomon moet leuen,

35

Ende ghy sult achter hem opwaerts gaen ende comen, ende hy sal op mynen coninclijcken stoel sitten, ende hy sal in mijn plaetse regneren, ende ick sal hem ghebieden dat hy een vorst sij ouer Israel ende ouer Iudam,

36

Ende Banaias die sone van Ioiada antwoorde den coninck segghende Amen, Alsoo moet die Heere mijns heeren des conincs Godt spreken,

37

Ghelijck die Heere gheweest heeft met mijnen heere den coninck, alsoo sij hy oock met Salomon, ende hy make sijnen conincklijcken stoel hoogher dan den stoel van mijnen heere den coninck Dauid.

38

Hierom soo is Sadoc die priester nederwaerts ghegaen, ende Nathan die propheet, ende Banaias die sone Ioiada, ende Cerethi, ende Phelethi, ende si hebben Salomon ghesedt op des conincs Dauids muyl, ende sij hebben hem gheleydt tot Gihon,

39

Ende Sadoc die priester heeft eenen horn met olie ghenomen wt dat tabernakel, ende hi heeft Salomon ghesalft, ende sij hebben met een trompette gheblasen, ⁺ende alle dat volck heeft gheseyt. Die coninck Salomon moet leuen,

+ F

40

Ende alle die menichte is achter hem opwaerts ghegaen, ende het volck met pijpen spelende ende met grooter blijscappen hen verblijdende, ende die aerde gaf weder gheluyt van haren gheroep,

41

Ende Adonias heeft dit ghehoort, ende alle die van hem ghenoodt waren, ende den maeltijt was nv ten inde comen, Ende doen Ioab dat gheluyt des trompets ghehoort hadde soo seyde hy. Wat bediedt dit gheroep der stadt groot gherucht makende?

42

Doen hy noch sprack, soo is Ionathan Abiathars des priesters sone ghecomen, Totten welcken Adonias seyde. Coemt binnen, want ghy sijt een vroom man, ende een goede bootscappe brenghende,

43

Ende Ionathan heeft gheantwoort tot Adonias. Gheensins, Want ons heere die coninck Dauid heeft Salomon coninc ghemaect

44

ende hy heeft met hem Sadoc den priester, ende Nathan den propheet, ende Banaiam den sone van Ioiada, ende Cerethi, ende Phelethi, ende si hebben hem op des conincs muyl ghesedt,

45

Ende Sadoc die priester ende Nathan die propheet hebben hem coninc gesalft te Gihon, ende sij sijn van daer opwaerts ghegaen blijscap makende, ende die stadt heeft groot gherucht ghemaeckt, Dit is tgheluyt dat ghy ghehoort hebt,

46

⁺Maer oocso sidt Salomon op des conincrijcs stoel,

+ G

47

ende des conincs knechten binnen ghecomen sijnde hebben onsen heere den coninck Dauid ghebenedijt segghende. Godt wil Salomons naem breeder maken bouen uwen naem, ende hy make sijnen rijcks stoel grooter dan uwen stoel, Ende die coninck heeft aenbeden op sijn beddeken,

48

ende daertoe heeft hy oock dese dinghen gheseyt. Ghebenedijt sij die Heere die Godt van Israel die heden ghegheuen heeft eenen in mijnen stoel sittende, daert mijn ooghen aensien hebben,

49

Hierom sijn sij veruaert geworden ende alle gader opghestaen die van Adonias ghenoodt waren, ende een yeghelijck is in sijnen wech ghegaen,

50

Maer Adonias vreesende Salomon is opghestaen, ende is ghegaen in des Heeren tabernakel, ende heeft den horn des outaers gheuaet,

51

Ende sij hebbent Salomon ghebootscapt segghende. Siet Adonias vreesende den coninc Salomon, heeft den horn des outaers gheuaet seggende. Die coninck Salomon sweere my heden dat hi sijnen dienaer metten swaerde niet dooden en sal,

52

Ende Salomon heeft gheseyt. Eest dat hy een goet man is soo en sal daer niet een van sijnen hayren op die aerde vallen, Maer eest datter quaet in hem gheuonden wort, soo sal hy steruen,

53

Daerom heeft die coninc Salomon ghesonden, ende hem vanden outaer doen halen, ende binnen comende heeft hy den coninck Salomon aenbeden, Ende Salomon heeft tot hem gheseyt. Gaet henen in v huys.