Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat eerste Capittel.

1

⁺DIt sijn die woorden die Moyses ghesproken heeft tot alle die van Israhel, ouer die Iordane in die veltachtighe woestijne, teghen ouer die roode zee, tusschen Pharan ende Thophel, ende Laban ende Haseroth, daer seer veel gouts is,

+ A

2

elf daghen van Horeb, door den wech gaendevanden berch Seir tot Cadesbarne.

3

Int veertichste iaer, in die elfste maent, opden iersten dach der maent, soo heeft Moyses ghesproken tot die kinderen van Israhel, alle die dinghen welck hem die Heere beuolen hadde, dat hy hen segghen soude,

4

nae dat hy Seon der Amorrhiters coninc verslaghen hadde die te Hesebon woonde, ende Og den coninc van Basan die te Astaroth woonde, ende te Edrai

5

ouer die Iordane, ⁺int lant van Moab.

Ende Moyses heeft begonst die wet te verclaren ende te segghen,

+ B

6

Ons Heere Godt heeft tot ons ghesproken in Horeb, segghende, Tes ghenoech dat ghi op desen berch ghewoont hebt,

7

Keert wederom ende coemt tot der Amorrhiters berch, ende tot die ander die daer omtrent ligghen, platte velden ende gheberchten ende nederplaetsen teghen die zuytsijde, ende omtrent den oeuer der zee. Dlant der Chananeen ende van Libanus, tot den grooten vloet Euphrates,

8

Siet (seyt hy) ic hebt v ghegheuen, gaet daer inne, ende besidt dat, waer af die Heere uwen vaderen Abraham ende Iacob ghesworen heeft, dat hy dit lant hen gheuen soude ende haren sade nae hen.

9

Ende ick seyde v lieden in dien tijde,

10

Ick en mach v alleen niet onderhouden, want die Heere v Godt heeft v vermenichfuldicht, ⁺ende ghy sijt op desen dach ghelijck die sterren des hemels seer veele.

+ C

11

Die Heere uwer vaderen Godt wil noch veel duysenden, tot desen ghetale doen, ende hy ghebenedijde v alsoo hy ghesproken heeft,

12

Ic en can alleen v saken niet verdraghen, ende uwen last, ende kijuagien.

13

Gheeft wt v lieden wijse ende verstandighe mannen der welcker wandelinghe van weerden is in v gheslachten, op dat ic v die stelle tot princen.

14

Doen antwoorde ghy my, Tes een goet dinck dat ghy doen wilt,

15

Ende ic heb wt uwen gheslachten ghenomen wijse ende edel mannen, ende daer af ghemaect princen ende hooftluyden ouer duysent, ende hooftluyden ouer hondert, ende ouer vijftich, ende ouer thien mannen, die v alle dinghen leeren souden

16

Ende ick heb henlieden gheboden segghende, Hoortse ende ordeelt dat recht is, tsij oft een borgher is oft een vreemdelinck, oft een wtlander.

17

Daer en sal gheen onderscheyt der persoonen sijn, maer ghy sult den cleynen alsoo wel hooren als den grooten, ende niemants persoon wtnemen, want het is Godts ordeel. Maer dunct v eenighe sake swaer te wesen, soo brengt die ouer tot my, ende ick salse hooren.

18

Ende ick heb beuolen alle die dinghen die ghy soudt moeten doen.

19

⁺Ende als wij van Horeb vertrocken waren, so sijn wij gheghaen door een veruaerlijcke wildernisse, ende door een seer groote woestijne, welck ghy ghesien hebt ouer den wech des berchs vanden Amorrheen, ghelijck die Heere onse Godt ons beuolen hadde.

Ende als wij comen waren te Cadesbarne,

+ D

20

soo heb ick v gheseyt, Ghy sijt ghecomen tot den berch van den Amorrhiters, den welcken die Heere onse Godt v gheeft,

21

trect op ende besidt dat, ghelijck die Heere onse Godt gheseyt heeft uwen vaderen, ende wilt niet vreesen, noch erghens voor veruaert sijn.

22

Ende ghy sijt alle gader by my comen, ende hebt gheseyt, ⁺Laet ons mannen seynden die dlant moghen besien, ende ons wederom tijdinghe brenghen, door welcken wech dat wij optrecken moeten, ende nae wat steden wij reysen moeten.

+ E

23

Ende doen my dit woordt wel behaechde, soo heb ic wt v lieden twaelf mannen ghesonden, wt elcken gheslachte eenen besonder,

24

Die welcke als sij wech ghereyst waren, ende gheclommen tot opt gheberchte, soo sijn sij comen tot der wijndruyuen dal, ende als sij dlant besien hadden,

25

soo hebben sij van des lants vruchten ghenomen, dat sij die vruchtbaerheyt thoonen souden, ende hebben die tot ons gebrocht ende gheseyt, Het is een goet lant, welck die Heere ons Godt ons gheven sal.

26

Ende ghy en hebt niet willen opgaen, maer onghe-

[p. *159]

loouich sijnde den woorden des Heeren ons Godts

27

hebdi ghemurmureert in v tabernakelen, ende gheseyt, Die Heere haet ons, ende daerom heeft hi ons wt dat lant van Egipten gheleyt, dat hy ons soude leueren in die hant vanden Amorrheen, ende te niet doen.

28

Waer henen sullen wij optrecken? Die boden hebben ons herte veruaert ghemaect, seggende, Daer is een seer groote menichte, ende hoogher van lingden dan wij sijn, die steden sijn groot ende totten hemel toe ghemuert, wi hebben daer Enacims kinderen ghesien,

29

Ende ick seyde v lieden, En wilt niet veruaert wesen, noch en ontsiet hen niet,

30

God die Heere die v leytsman is, die sal seluer voor v vechten, ghelijck hy in Egipten ghedaen heeft, daert alle menschen saghen,

31

ende in die woestijne hebt ghy seluer ghesien. Die Heere v Godt heeft v ghedraghen, ghelijck een mensch pleech sijn cleyn kint te draghen, op alle die weghen daer ghy door ghewandelt hebt tot dat ghy comen waert tot deser plaetsen.

32

⁺Ende ghy en hebt uwen Heere Godt alsoo noch niet willen gheloouen,

+ F

33

die welc ouer wech voor v ghinck, ende heeft v die plaetse ghetoont, daer ghy uwe tenten slaen moest, des nachts wijsende v den wech door een vier, ende des daechs door een columne der wolcken.

34

Ende als die Heere die stemme van uwen woorden ghehoort hadde, soo is hy gram gheworden, ende heeft ghesworen ende gheseyt,

35

Niemant van dit alderquaetste gheslachte en sal dat goet lant sien, dwelck ic met eede uwen vaderen gheloeft hebbe,

36

sonder Caleb Iephones sone, want hy sal dat sien, ende ic sal hem het lant gheven dat hy beterden heeft, ende sijnen kinderen om dat hy den Heere gheuolcht heeft.

37

Ende die verbolghentheyt des Heeren teghen tvolck en is niet te verwonderen, aenghesien dat die Heere oock op mij gram wesende om uwen wille, gheseyt heeft, Ghy en sult oock daer in niet comen,

38

Maer Iosue Nuns sone v dienaer, sal voor v daer inghaen, desen vermaent ende versterct, ende hy sal Israhel het lant metten lote wtdeylen.

39

v ionghe kinderen daer ghy af gheseyt hebt dat sij souden gheuanghen wech gheleyt worden, ende v kinderen die heden noch gheen ondersceyt en weten tusschen goet ende quaet, die sullen daer ingaen, ende dien sal ic dat lant gheuen, ende sij sullent besitten.

40

⁺Maer ghy keert wederomme ende gaet henen in die woestijne, door den wech der rooder zee.

+ G

41

Ende ghy hebt my gheantwoordt, Wij hebben tseghen den Heere misdaen, Wij sullen opclimmen ende strijden, ghelijck die Heere onse Godt beuolen heeft. Ende als ghy wel ghewapent troct op den berch,

42

soo seyde die Heere tot my, Segghet tot hen, En wilt niet opwaerts trecken, noch en vecht niet, want ick en ben met v niet, dat ghy niet en valt voor v vianden

43

Ick heb ghesproken, ende ghy en hebbes niet gehoort, maer ghi Godts ghebode wederspannich, ende opgheblasen van houerdien, sijt op den berch gheclommen.

44

Aldus soo is die Amorrhiter wtghecomen, die opt gheberchte woonden, ende v te ghemoet comende heeft hy v veruolcht, ghelijck die bien pleghen te veruolghen, ende heeft v gheslaghen van Seir tot Horma toe.

45

Ende als ghy wedercomen waert, ende weendet voor den Heere, soo en heeft hi v niet gehoort, noch hy en heeft uwer stemmen niet te wille gheweest.

46

Aldus soo hebdi te Cadesbarne langhen tijt gheseten.