Geuse lietboeck, waer in begrepen is den oorspronk van de troublen der Nederlantsche oorlogen, en het gene daer op gevolght is
(1683)–Anoniem Geuzenliedboek–
AuteursrechtvrijOp de wijse: Van Dueren.O Godt van Hemelrijcke
Siet doch neder in 't Aertsche dal,
Op u Kind'ren al ghelijcke
Die bedruckt zijn over al,
Al vanden Duc d'Alve met wreeden geschal,
Hy vervolght de Christenen groot en smal
Voor Haerlem buyten der stede
Daer leyt hy met grooten onvrede.
Duc d'Alve sant drie Posten getrouwen,
Voor Haerlem de Stede vailiant,
Of zy de Stadt opgeven wouden
Van 's Koninghs wegen in zijner handt,
Of wy eysschen de stadt te swaerd' en te brandt,
Soo wy die winnen met stormender handt
En salder niemant houden zijn leven,
Wilt u in onser genade geven.
Doe sprack een borger van waerden,
Wy hebben wel van zijn ghenade gehoort,
Al aen de schamel Borgers van Naerden,
Die zijn soo deerlijck vermoort:
Mans, Vrouwen, Kinders men sloeghse al doot,
De Borgers van Zutphen deden open de Poort,
Men woudese in genade ontfangen,
Maer zijn geslaghen ende gehanghen.
De Stadt wy niet op-gheven
Sprack de Overste Luytenant,
Wy willense bewaren van 's Koninghs wegen,
En geven ons in Godes handt,
Ghy wilt den Koningh verderven zijn Lant,
Vermoort de lieden aen elcken kant,
Met Kruyt en Loodt wy u verwachten,
| |
[Folio 41v]
| |
Van honger suldy ons niet versmachten.
Sy schoten doen wel zeven dagen
Op Haerlem met groot gewelt,
Met Kartouwen en dubbel slangen
Hebben sy op de mueren ghestelt,
Maer die van Haerlem schoten lustigh in 't Velt
Zy hebben soo menigen Ruyter ghevelt,
En soo menigh Spaengiaert geschoten,
't Welck heeft den Cornel verdroten.
Men sagh Haerlem bestormen,
Met macht vielen de Spaengiaerts an,
Daer lagen soo veel in 't velt ghestorven,
Viermael zijnse gheslagen daer van,
Want de Vrouwen quamen soo stoutelick an,
Met steenen, peck-reepen, vyer ende vlam
Wierpense de Saengiaerts van de mueren,
Sy kregen als leelicke dieren.
Doen sy den lesten storm verloren,
Bleeffer wel acht hondert doot en gewont,
De Spaengiaerden schudden haer ooren
Ghelijck als eenen Water-hont,
Zy traden haer gheweer met voeten terstont,
En riepen met Tyranniger herten gront:
Godt was een Lutriaen geworden,
Doe sy d'onnosel niet konden vermoorden.
 Sesthien Vaendel knechten getrouwen
Sijn te Haerlem binnen ghewent,
| |
[Folio 42r]
| |
En twee Vaendels gemonsterde Vrouwen
Hebben soo menigh Spaengiaert geschent,
In 't stormen doen sy grooten gewelt
En dragen dat Vaendelijn als een helt,
Soo lustelijck in haer handen,
Duc d'Alve tot zijnder schanden.
Die van Haerlem wilt hooren,
Hebben twee Poorten wijt op gedaen,
Als of zy gaven verloren,
Dat hebben de Spaenjaerts verstaen,
Die Cornel riep, loopt aen, loopt aen
Nu staet al doot, spaert Vrouw of Man,
Want sy hebben 't verloren gegeven,
End' laet de Kinders inde Wiege niet leven/
De Spaengiaerts zijn voort geloopen,
Om te vermoorden dat Christen bloet,
Een loose Brugge was binnen der Poorten,
Die brack in met al dat Spaensche gebroet,
Daer bleeffer wel ses hondert doot,
Misericordia riepen zy kleyn en groot.
Doen de achterste dat verstonden,
Daer was geen Kar aen haren eers gebonden.
Doen zijn die van Haerlem uyt-getogen
Met eenen soo Edelen moet,
Sy hebben soo fellijck gheslaghen,
Dat sy gingen door haer bloet,
De Spaensche Cornel die bleef daer doot,
Met veel Soldaten en Capiteynen groot,
Godt heeft haer Victory gegeven,
En hebben 't Geschut na Haerlem gedreven.
Och wy arme Duc d'Alfs knechten
Sterven hier van Armoede groot,
Hoe souden wy konnen gevechten,
Hier lichter soo vele geslagen doot,
't Is al potz marten, potz lijden aen allen oort,
Heeft ons de duyvel in Hollant gevoert,
| |
[Folio 42v]
| |
Och ten helpt Pijpen noch Trommen,
Als de Hollanders beginnen te kommen.
Een Borger van Haerlem gepresen,
Heeft in Duc d'Alvens Leger gevoert
Vijftien Hollantsche gevalste Kesen,
Die daer van aten die bleven al doot.
Een Spaengiaert vraeghde hem metter spoet,
Van waer brenghdy dese Kesen goet,
Van Amsterdam mijn goede Sinjoren,
Den Spaengiaert sprack, wilt ons t'Amsterdam voeren
't Gebeurden des Avondts late,
Wilden de Spaengiaerts schampen daer van,
Daer quamen seven Spaensche Soldaten,
Sy dwongen desen goeden man,
Dat hyse moest voeren na Amsterdam,
De twee hadden gulde ketens an,
De voer-man heeft een mijl of twee om gereden,
Hy brachtse te Haerlem binnen der stede.
Doe zy te Haerlem quamen,
De vrouwen riepen al even dol,
Hier komen seven heyligen mannen,
't Isser effen een galge vol,
De Spaengiaerts kregen soo menighen fol,
Sy schudden haer eers, sy krauden haer vol,
Des morgens sagh mense hangen proncken,
De borgers den voerman een goude keten schoncken.
Oorlof ghy Christenen verheven,
Bidt voor ons Hollanders kleyn en groot
Dat ons Godt victory wil geven,
Tegen onse Vyanden verwoet,
Wy willen nu strijden tot inder doot,
Al sterven wy dan om Gods woort
Soo bidden wy Christum gepresen,
Dat hy ons Ziel wil genadigh wesen.
|
|