Geuzenliedboek

[p. 285]

234.
Een nieuw Liedeken van het in-nemen van Farnambuco, ⁺

Stem: Te Mey als al de Voghelen singen.

Looft Godt den Heer diet alle geeft
Waer voor Hemel en Aerde beeft,
Ten spijt van ons vyanden,
Die Triumphe gegeven ^4. heeft,
Dees trou vereende Landen

O kloecke Batavieren klaer
Die minder als een loopent Jaer
Vernielt het Rijck van Spangien,
Dat wy nu singhen openbaer
Vive la Prins d'Orangien.

De Mogend' Staten Generael
Jae steden, leden principael,
Door ons veldt-heer vol trouwen,
Toe ^14. rusten Scheepen al te mael,
Tot Lof vant Huys Nassouwen.

Den E. Generael Hendrick Loncq
Unt liefde dese reys aenvonck,
Om zijn vyandt te krencken,
De Eer die hy hier in begonck
Men langhe sal ghedencken.

Den Collonel van Waerdenburgh ^21.
Heeft hem ghequeten sonder surgh,
Als een Heldt boven maten,
Hy wan victory daer deur
Met al zijn Soldaten.

Lof zy d'Overste Luytenants ^26.
Eltzen Steyn Calenfels ^27. valjant
Met Hour ^28. Major in vreden,
Die om dat lieve vaderlandt
Manhaft hebben gestreden.

+ No. 234. Naar V. Ook in W. IJ. Bij V.L. CCV. Het komt ook voor in bet Bossche … liedboeck (1742) bl. 82.
In V gaat vooraf: Anno 1630. den tweden Februarij heeft den Generael Hendrick Cornelissen Loncq, met den Generael Dirck van Waerdenburgh, seer couragieuselyck in-ghenomen de Stadt Pharnambuco, met alle de Castelen ende Fortressen. Nicolaes van Wassenaer Lib. 20.

4. gegeven. V geven, zeker wel drukfout.

14. Toe. V Tot, drukfout, in de andere verbeterd.

21. Jonkheer Diederik van Waardenburg.

26. De onderbevelhebbers waren de overste-luitenants Adolf Eltz en Stein-Kallenfels, en de majoor Fouke Houx of Houcx.

27. V. W en IJ hebben alle Steyncalenfels aan één woord.

28. Hour. W. IJ heur; Bossche … liedb. Houcx.

[p. 286]

 

Lof zy Crijgs-helden over al,

 

En kloeck Matroosen int ghetal,

 

Die op 't strant moesten waecken ^33.

 

Int natte koud' en ongheval,

35

Eer men de stadt kon naecken.

 

 

 

Door Rio ^36. dolce een Revier, ^36.

 

Passeerden sy met groot dangier,

 

Tot haer middel by desen,

 

Doen vonden sy aen elck quartier

40

De Stadt beset te wesen.

 

 

 

Aan alle oorden vande Stadt

 

Speck-Jan hem wel betrencheet ^42. hadt

 

En versien met Soldaten,

 

Maer doen de Bataviers aen trat

45

Mosten zijt haest verlaten.

 

 

 

Ons Helden vielen dapper aen,

 

Met schieten, houwen ende slaen,

 

En oock Canons gheruchten,

 

Zoo dat zy mosten wijcken gaen

50

By de Bosschagie vluchten.

 

 

 

Casteelen, Forten, alle gaer

 

In min als veerthien daegh daer naer

 

Met ackoort over ghingen,

 

Dus machmen wel int openbaer

55

Een victory Liedt singhen.

 

 

 

Olinda maeckt ons herten vro,

 

De Hoof-stadt van Fernambuco,

 

Verovert met kleyn schaden

 

De Batavieren vechten soo

60

Alleen door Gods ghenaden.

 

 

 

Dit al geschiet door Godes wil ^61–70.

 

Dat wy het lichaem van Brasil

 

Vast soecken in te booren

 

Daer Speck-Jan triumpheerde stil

65

Komen wy hem verstooren.

33. Na de landing was het te laat geworden om nog dezelfde dag aan te vallen.

36. Rio. V.W Kio, drukfout, in IJ verbeterd.

36. Aan de overkant van de Rio Dolce stonden 1800 Spanjaarden, maar zij werden teruggedrongen, niettegenstaande werkelik de onzen tot hun middel door het water moesten gaan. Daarop vielen zij de stad van drie kanten aan en veroverden haar nog dezelfde dag.

42. betrencheert: van tranchée's, loopgraven voorzien.

61–70. ontbreken in het Bossche … liedboek.

[p. 287]

 

Soeckt nu Aflaet ghy spaens gekroont

 

Die noch inde Habana woont,

 

Wilt u by tijds verneeren

 

Wie komt te laet wort niet verschoont,

70

Pater sal't absolveeren.

 

 

 

Don Fredrick ^71. mocht wenschen maer

 

Dat hy ghesont in Spangien waer:

 

Met Galioens en Galiassen,

 

Want onse helden allegaer

75

Ghestadich daer op passen.

 

 

 

Nu kruystmen daer de ruyme Zee,

 

Pater ^77. sal vinden een goe Ree,

 

In Farnambuco stercke,

 

Mijn Heer Loncq en Waerdenburgh mee

80

Die wercken 't wel-vaers wercke.

 

 

 

Dees victory is meerder waert

 

Als veele schatten op der Aert,

 

Elck een kan 't niet bedencken

 

De plunderingh gaet zijnder vaert

85

Maer Spangien sal 't meest krencken.

 

 

 

Soldaten houdet goede moet, ^{86–90 en 96–100}

 

Krijgs-heldts te Paerde en te voet,

 

U Veldt-heer blijft ghetrouwe,

 

Vernieticht het Maraens ^89. ghebroet.

90

Tot Lof vant Huys Nassouwe.

 

 

 

d'Hoogh Mogende Heeren Staten wijs

 

Vive Orangie seer propijs,

 

Barons en Colonellen ^93.

 

Leytse o Heer nae u Advijs,

95

Om 't Landt in rust te stellen.

 

 

 

Geoctroyeerde Heeren vry

 

Der West Indische Compagny

 

Gheluck komt u toe wenden,

 

U Helden maeckt nu herten bly

100

Secours wiltse haest senden.

71. Don Fredrick: Don Frederico de Toledo, de Spaanse admiraal, die kort daarna in de Antillen door de Hollanders verslagen werd en in Julie naar Spanje terugkeerde. Met Fernambuco had hij niet onmiddellik te maken. Maar op de heenreis had Loncq hem op 23 en 24 Aug. 1629 bij Teneriffe verslagen. Dit was zeker wel voor de dichter de aanleiding om hem hier te noemen.

77. Pater. De admiraal Adriaan Pater, die in dezen tijd met een andere vloot op de kusten van Noord-Amerika en in de Antillen kruiste.

86–90 en 96–100 ontbreken in het Bossche … Liedboek.

89. Maraens. V Marens, drukfout, waarvan W en IJ Mareus maken.

93. Colonellen. V Calonelien, drukfout, door W overgenomen, in IJ verbeterd.