Geuzenliedboek

140.
Een nieu Liedeken op de doot ende begraeffenisse van zijne Excellentie, Hoochlooflicker Memorien. ⁺

Nae de wijse, Era de Majo.

Nero moordadich
Sijt ghy noch int leven?
Judas verradich
Wat hebt ghy nu bedreven?
NASSOV tEdele bloet
Hebt ghy doen sneven,
Die ons de Heere goet
Hadde ghegheven.

PRINS fier van moede,
U Ghemeente u beclaghen,
Edel van bloede,
Tsal u vyandt ghewaghen,
Dat ghy door moorders daet
Nu zijt verslaghen.
O boosen Spaenschen Raedt.
Het zijn u laghen.

+ No. 140. Naar B. Ook in alle andere, behalve E. S. V. Bij V.L. CXXXIV; Van Vloten II, 284 (gedeeltelik).
Een afzonderlike druk in Bibl. Thysiana (Petit. n^o 661).
Het gedicht dagtekent natuurlik van Augustus 1584; de uitvaart had 3 Aug. plaats.

[p. 319]

 

Tjaer vier-en-tachtich,

 

Den Thienden July eylacy,

 

Vermoort waerachtich,

20

Die Heer die geef ons gracy.

 

Te Delff binnen der stee

 

Met grooter stacy,

 

Begroefmen hem met vree

 

Van alle Nacy.

 

 

25

Goe accordanci ^25:

 

Naer Edelheyts hanteren,

 

Met ordonnanci

 

Sachmen Schutters passeren: ^28.

 

De Dienaers quamen daer na

30

Van al de Heeren,

 

Men sach vroech ende spae

 

Seer Lamenteren.

 

 

 

Lackaeyen, Pagien,

 

Officieren by namen,

35

Met droeve coragie ^35,

 

Volchden alle te samen,

 

D'Edele van zijn huys

 

Oock daer na quamen,

 

Den Raedt sonder ghedruys

40

Sachmen versamen.

 

 

 

Trompetters weemoedich:

 

En daer na om sien deerlijck

 

Sachmen seer goedich ^43.

 

Een Paert bereyt, seer eerlijck ^44:

45

Gheleedt van Schoten wijdt ^45.

 

Daer toe begheerlijck,

 

Het Wapen droecht subijt

 

Van BREDA heerlijck.

 

 

 

Die eerste Baniere

50

Van Breda vol vromen,

 

Met goede maniere

 

Is doen daer voorts ghecomen,

 

Den Heer van Dircxlandt ^53.

 

Heeftmen vernomen

55

Met t'Standaert in zijn handt

 

Al sonder romen.

 

 

 

Sonder cesseren

 

Een Paert ghedeckt alsvoren

 

Al vander VEERE

60

Droecht het Wapen vercoren,

 

Roulles en Delfft vry ^61.

 

Soo ghy meucht hooren,

 

Leydtsluyden waren sy

 

Al sonder thoren.

 

 

65

Met droeven sinnen

 

Die Baniere seer crachtich

 

Sachmen in minnen

 

Dragende welbedachtich

 

Van Egmont de Heer ^69.

70

Met sinnen sachtich:

 

O Burghers vander Veer

 

Sijt nu toch clachtich.

 

 

 

Van CHALON t'Wapen

 

Heeft t'ander Paert ghedraghen,

75

Men sacht verknapen ^75.

 

Doestrum en Sprangen verslagen: ^76.

 

T'Banier van Chalon fier

 

Jent int behaghen

 

Boetslaer ^79. met soet bestier

80

Diemen daer saghen.

25: In passende volgorde, in overeenstemming met de gewoonten der edelen en ordelik.

28. Bor II, 435: ‘voor eerst gingen de borgeren van Delft te weten de Schutters met haer geweer’.

35, coragie. I. J. L. M lezen visagien; de andere als B, maar P-DD couragie(n).

43. goedich: bedaard.

44: schoon opgetuigd.

45. Schoten wijdt. De lezing is hier, en elders, vrij wat bedorven. Bor t. a. p.: ‘'t eerste peert werde geleid by Jonkheer Gerrit van Schoten en Jonkheer Paulus Wijts’.

53. Jonkheer Philips de Gruitere, Heere van Dirxland.

61. 'Het twede Peert werde geleid by Jonkheer van der Delf en Jonkheer de Roules'.

69. ' Johan van Egmont'.

75. verknapen: als pages geleiden.

76. 'Jonkheer van Sprang en Jonkheer Johan van Oostrum Castelein van Woerden'.

79. Bij Bor staat in plaats van Boetslaer: ‘ Jonker Rosne’.

[p. 320]

 

Ter selver stonden

 

Soo quam daer voorts gereden

 

Seer jent ghebonden ^83:

 

Na die voorgaende zeden

85

t'Wapen van DIEST ^85. rosier,

 

En diet Paert leede

 

Was Rosue goedertier ^87.

 

Floris Serclais ^88. mede.

 

 

 

Jasper ghepresen

90

Van Poelgheest seer onblijde

 

Droevich van wesen

 

De Banier seer onblijde

 

Droech hy tot s'Princen eer

 

Ten selven tijde.

95

Terstont sachmen daer weer

 

Aen comen rijden,

 

 

 

Tpaert dat vermelden

 

Het Wapen van VYANDEN,

 

Twee vrome Helden

100

Die waren daer by handen

 

Raephorst, Almonde ^101. goet

 

Uut onse Landen

 

Leyden het Paert seer soet,

 

Tot svyandts schanden.

 

 

105

Tot Lofs vermeeren

 

Van Hollant hooch van waerden

 

Ghinck presenteren

 

Die Banier reyn van aerden

 

Gerrit al vander A

110

Den onvervaerden.

 

Doen sachmen stracx daer na

 

Noch dese Paerden.

 

 

 

CATZENELLENBOGHE

 

De Wapenen seer Edelick

115

Niet om verhooghe

 

Die droech het Paert seer zedelick,

 

Linden ende Wijngaert ^117.

 

Mannen seer redelick

 

Leytsluyden van goeder aert

120

Waren sy vreedelick.

 

 

 

Men ghinck verthoonen

 

Terstont na dese dinghen

 

Niet om verschoonen

 

De Banier sonderlinghen

125

Heer Lancelot seer cloeck ^125.

 

Sachmense bringhen.

 

Daer na met goet versoeck

 

Sachmen voortdringhen,

 

 

 

Van NASSOUWE

130

(U Edel generacy

 

O PRINS ghetrouwe)

 

Quam daer als doen ter stacy,

 

Tpaert leyden excellent

 

Utenhorst ^134. met gracy

135

Philips vander A seer jent

 

Met lamentacy. ^136.

 

 

 

T'PRINSCHAP D'ORANGE

 

Seer heerlick voor ooghen,

 

Tot spijt van Spangen,

140

Sachmen daer me vertoghen

 

Duvenvoorde en Bacx ^141.

 

Al sonder loghen,

 

Noch sachmen daer stracx

 

Nae eere poghen,

83: zeer keurig opgenomen, gedrapeerd.

85. Diest, stad in Braband. Als het wapen van Diest een roos bevatte, zou rosier daarop kunnen doelen. Het is echter geheel anders, zelfs is er geen roode kleur in. Het woord blijft ons dus onverklaarbaar.

87. Hier noemt Bor voor Rosne: ‘ Pieter van Roon, Bailliu van Putten’. — Goedertier: edel.

88. Serclais. B Serelais, drukfout, die in C-J.O gebleven is; L Setelais; M Setela; (E). N Selerais; Q Sclaris; R-DD Selaris. Alleen P heeft de juiste lezing.

101. 'Jonkheer Jacob van Almonde en Jonckheer van Raephorst'.

117. 'Jonkheer Cornelis van Wijngaerden en Jonkheer van der Linden'.

125. Merkwaardig genoeg staat ook in Bor ‘Jonkheer Lancelot …’, zonder verdere naam dus.

134. ' Herman van Wittenhorst'.

136. Er zal hier waarschijnlik wat ontbreken, of door de berijmer vergeten zijn, want de banier moet nog volgen. Bor: ‘daer na volgde Jonkheer Cornelis van Swieten, dragende de baniere en wapenen van Nassau’.

141. ‘ Johan Bacx Castelein van Heusden’ en ‘ Diederik van Duvenvoorde de Bailliu vanden Briele’.

[p. 321]

145

Twas de de Marquette. ¹⁴⁵

 

LE GUYDON sachmen dreghen

 

Niet om vernetten ^147.

 

Van Mansert reyn int pleghen:

 

Rijhoven de STANDAERT

150

Soo was te deghen:

 

Naeltwijck droech goedt van aert

 

TPENON ^152. met seghen.

 

 

 

T'SWAERT inder scheede

 

Vander Wacht Capiteyne

155

  Duytz droecht met vreede

 

Voor Heeren groot en cleyne:

 

Den WAPENROCK seer Eel

 

Bredenroede ^158. reyne:

 

Droeflick quam T'Paert

160

Eylaes alleyne.

 

 

 

De vier QUARTIEREN

 

Veel Edelluy van crachte:

 

T'Scilt sachmen regieren,

 

Met den HELLEM van machte,

165

Jacques van Egmont ^165.

 

Die hier op achte

 

Droech den Helm, tOorloochs Verbondt ^167.

 

Merwe op wachte.

 

 

 

Het PAERT van DROEFFEN'S ¹⁶⁹

170

Waer af die leytsluyden

 

Maldereede als Heere fris

 

En Brecht diemen rieden.

 

Terstont daer na seer reyn

 

Sachmen gheschieden

175

t'SWAERT bloot droech Oversteyn

 

van AL t'GEBIEDEN.

 

 

 

Net en ydoone ¹⁷⁷

 

Die Hofmeesters seer waerdich

 

Creauge de CROONE:

180

De Helbaerdiers seer aerdich

 

Beneven t'LYCK seer schoon

 

Ginghen sy vaerdich:

 

De Heer die sy haer loon

 

Haers dienst expaerdich ^184.

 

 

185

Twaelf Edelluyden

 

Des Huysen van Nassouwe

 

Niet sonder vermijden ^187.,

 

Barnold, Aernhem vol rouwe, ^188.

 

Harngael, Schoonhoven jent,

190

Heere de Bouwen,

 

Extri, Rijhoven int ent,

 

Die Bye ghetrouwe.

 

 

 

Noch in presenci

 

Den HERAUT na t'betamen

195

Van zijn Excellenci

 

Droech t'WAPENROCK eersame,

 

Die Commissaris Rossel

 

Was synen name.

 

Daer na sonder ghequel

200

Dees Heeren quamen:

 

 

 

De Graeff Maurici,

 

Twee Heeren hem geleyden

 

Een Forst sonder malici ^203.

 

Van Ceulen hem verbeyden,

205

Van Hohenlo de Graeff

 

Niet af en scheyden,

 

Die Heere gheeft zijn gaeff

 

Onder haer beyden.

145 vlgg. Bor wijkt weer een weinig af. De ‘ Heere van Marquette’ draagt de ‘baniere en wapenen van Orangien … Hier na droeg de Heere van Mansaert sijn Cornette (d.i. vaan): de Heere van Rijhoven sijn Guidon of Veldwimpel: Jonkheer Johan van Naeltwijk sijn Baniere’.

147. niet om vernetten: zo, dat het niet schoner kon.

152. Tpenon. In alle drukken Apenon. Pennoen is banier.

158. 'Wolphert van Brederode'.

165. ' Jacob van Egmont heere van Kenenburg'.

167. ' Daniel van den Boetselaer Heere van Merwe'.

169 vlgg. ‘Daer na werde het Roupeerd geleid by Jonkheer van Brecht en Jonkheer van Malderede’.

177 vlgg. weer enigszins in de war. ‘… en den Baroen van Creauge een gouden krone: haer volgden de drie hofmeesters: de Heere van der Aa, van Audenfort en Vieri’.

184. expaerdich: ervaren.

187. niet sonder vermijden. Misschien: niet zonder enige over te slaan; maar toch eerder een bedorven lezing.

188. De volgende namen vind ik bij Bor niet.

203. ' Ceurforst Gebard Truxes Bisschop van Colen'.

[p. 322]

 

Noch ander veel Graven,

210

 Heeren, en daer toe Knechten,

 

Die Staten sachmen draven

 

Om dat wel te beslechten: ^212:

 

Die Heer gheeft haer ghena

 

Dat sijt uutrechten,

215

Dat sy helpen vroech en spa

 

Ons Arme slechten ^216..

 

 

 

PRINCE.

 

Prince Almachtich

 

Heer soudt ghy ons nu gheven

 

Een, die ons crachtich

220

Soude brenghen in sneven?

 

Ick hoop een beter siet,

 

O Heer verheven,

 

En straft na verdiensten niet

 

Hier in dit leven.

212: om alles goed te regelen.

216. slechten: eenvoudigen.