Geuzenliedboek

115.
Een Nieuw liedeken vant affscheydt der Spaengiaerden mispresen, diet niet singhen kan mach het lesen. ⁺

Wel op ghy Spaengiaerden
Die nu in Brabant zijn,
Hoe smaeckt u dat ghebraden
Daertoe de koele wijn,
Ghy moet nae Spaengien met gewelt,
Sonder Paspoort, sonder gelt,
Woechey, slaet de Spaengiaerts vry.

Uut Spaengien quamen sy dringhen
Die Spaensche Jonckers wijs,
Brabant wouden sy dwinghen
Die Steden maken prijs,
Off sy wouden zijn betaelt,
Den lesten penninck niet gefaelt,
Woechey, slaet die Spaengiaerts vry.

+ No. 115. Naar I. Verder alleen in J. L. M. Bij V.L. CXI; Van Vloten II, 166.
In latere drukken is een zo afwijkende lezing, dat ik die afzonderlik heb opgenomen.
De inhoud betreft hetzelfde als het vorige lied. Maar dit moet wel nà het dekreet van 26 Julie zijn gemaakt.

[p. 262]

15

Die Staten sonder falen

 

Setten de spaengiaerts eenen dach,

 

Men soud haer al betalen

 

Haer leeninghe korten aff, ^18:

 

Dan soudense weder na spaengien gaen,

20

De spaengiaerts spraken, niet te verstaen,

 

Woechey, slaet die spaengiaerts vry.

 

 

 

Die Spaengiaerts sonder falen

 

Spraken ghelijckerhandt,

 

Ghy moet ons al betalen ²⁴

25

Van dat wy quamen int Landt,

 

Die voor Alckmaer en Haerlem groot,

 

De geusen hebben gheslaghen doot,

 

Woechey, slaet de spaengiaerts vry.

 

 

 

Wat hebt ghy hier bedreven ^29:

30

Spraken die Staten al,

 

Dat Lant is ons gegeven

 

Spraken de Spaengiaerts vals,

 

Tis u gegeven van Duckdalff,

 

Maer ghy en crijghet noch niet halff,

35

Woechey, slaet de spaengiaerts vry.

 

 

 

Die Hooch-gheboren Staten

 

Uut Vlaenderen en Brabant,

 

Zy sonden heur Placcaten ^38.

 

Over in Ghelderlant,

40

Dat sy souden cleyn end groot

 

Smijten al de spaengiaerts doot,

 

Woechey, slaet de spaengiaerts vry.

 

 

 

In spaengien moetense al wat doenen

 

Die spaensche Jonckers moy,

45

En gaen lappen oude schoenen,

 

Hier gaen sy soo parmafoy ^46.,

 

Daer gaen sy met verscheurde kleer,

 

Hier ist al Monseur mijn Heer,

 

Woechey, slaet de Spaengiaerts vry.

 

 

50

Al met verscheurde broecken

 

Brocht haer Duckdalff int Lant,

 

Zy moghen hem wel vloecken

 

Hy heeft haer hier gheplant,

 

Hy at zijn ghebraden alle daghen,

55

Nu werden sy met de spit gheslaghen,

 

Woechey, slaet de spaengiaerts vry.

18: op afbetaling voorlopig soldij geven. Leninge voor soldij bijv. Bor I, 580. Ook weekleningen.

24 vlgg. De bedoeling is zeker wel: Gij moet ons allen betalen, zoovelen als wij hier in het land gekomen zijn, dus ook de soldij voor de gesneuvelden.

29: Wat zijt gij hier komen doen?

38. Deze biezonderheid staat niet in Bor. Wanneer gedoeld wordt op de brieven van Oranje en de Staten van Holland aan die van Gelderland, dan zou het lied na 9 October moeten zijn gemaakt. Dat komt me trouwens onwaarschijnlik voor.

46. parmafoy, eigenlik: op mijn woord. De bedoeling is trots, zwierig, op zijn parmafoys.

[p. 263]

 

Als sy nu zijn verdreven

 

Die spaensche Jonckers knap,

 

Dan mogen sy wel leeren weven

60

Of roepen Ketel lap,

 

Off schoorsteenvaghen sonder leer. ^61.

 

Is dat niet schand voor sulcken Heer

 

Woechey, slaet de spaengiaerts vry.

 

 

 

Zy meenden te trecken na Spaengien

65

Met haren ghestolen buyt,

 

So coemt de Prins van Oraengien

 

Die slaet haer op de huyt,

 

Zy en sullen niet een naghel houwen

 

Om haer eyghen gat te clouwen,

70

Woechey, slaet de Spaengiaerts vry.

 

 

 

Ghy Lansknechten sonder falen

 

Dient die Staten trou en hout ^72.,

 

Men salder u wel betalen

 

Met silver ende met gout,

75

Ghy sult die spaensche Heeren al te mael

 

Ridder slaen met ijser end stael

 

Woechey, slaet die Spaengiaerts vry.

61. Zie de verklaring van deze uitdrukking bij n^o 180, vs. 14 en vgl. n^o 84, vs. 12 en Marnix' Byencorf 2, 19 ‘Dat hy somwijlen de keele opsteect als een Schouvager sonder leeder.’

72. hout: toegenegen.