Geuzenliedboek

110.
Een nieu Liedeken, ⁺

Op de wijse, Het daghet uyt den Oosten.

Och God wilt doch vertroosten
De benaude ghemeynte seer,
Gheen hulp van Suyt noch Oosten,
Dan alleene van God den Heer.

Antechrist met sijn ghesellen
Rasen en woeden heel verwoet,
Gods uytvercorne, sy quellen
En storten t'onschuldich bloet.

+ No. 110. Naar N. Verder in E. I en alle latere, behalve K.S.V.W.IJ. Bij V.L.CVI; Loman, Twaalf Geuzel. N^o 11; Van Vloten II, 157.
Het lied zal wel onmiddellik na de val van Bommenede, 25 Oct. 1575, vervaardigd zijn.
De beroemde tocht van de Spanjaarden onder Ulloa en Mondragon door de Zijpe had de 28 Sept. (St. Michielsnacht) plaats. De schansen op Duiveland werden zo goed als zonder tegenstand genomen, evenzo Brouwershaven (vs. 22) ‘volgende voorts na de sterkte van Bommene, daer zy wat meer te doen vonden, want de dijken alom doorgesteken waren, De Prince van Orangien hadde daer ook vijf (vs. 25: drie) vaendelen kloeke en ervaren soldaten binnen gesonden, die seer wel haer devoir deden’, Bor I, 650.
Voor de wijs zie Scheltema, Nederl. Liederen, bl. 76–81; Van Duyse I, 119 vlg. en register; Mincoff bl. 1.

[p. 253]

 

Ghelijckmen mach aenschouwen

10

Aenden nieuwen Commandeur,

 

Diet Landt brenght int benouwen

 

Sijn Rijck heeft niet langher gheduert.

 

 

 

De Zee heeft hy verlooren ^13.

 

Met haer steden groot van macht,

15

Sijn schepen gheen victory orbooren ^15.

 

Teghen der Vlissinghers cracht.

 

 

 

Een aenslach dede hy maken

 

Opt Eylant van Schouwen fijn

 

Om een hoecxken in de Zee te raken ^19.

20

Maer ten sal niet wel ghewonnen zijn.

 

 

 

Ten eersten heeft hy in ghenomen

 

Brouwershaven de schansse groot

 

Daer nae heeft hy sonder schromen,

 

Beleghert Bommene minjoot.

 

 

25

Binnen Bommene drie vaendels laghen

 

Al van des Princen heyrcracht,

 

Diet niet met wille opgaven

 

Maer wederstonden met macht.

 

 

 

De Spangiaerts laghen daer langhe veur,

30

Om dat ^30. sijt niet conden winnen voort

 

Sy stormden een gheheel dach deur

 

Daer gheschiede soo grooten moort.

 

 

 

Met ghewelt zy invielen ^33.

 

Bommene de schansse groot

35

Sy moorden daer alsoo vele

 

Men sach noyt meerder noot.

 

 

 

Die Spangiaerts raesden soo seere

 

Om haerder soldaten verlies,

 

Daerom spaerden sy niemant weere

40

Maer jaechden de Geus ^40. door de spies.

 

 

 

Prince wilt een exempel nemen

 

Aen dese soldaten goet,

 

Die daer lieten haer leven,

 

Voor t'Vaderlant ghestort haer bloet.

Staet naet beste, fecit.

13. Dit ziet wel op de slag bij Reimerswaal (Jan. 1574) en de val van Middelburg.

15. oorboren: verwerven.

19. raken: in handen krijgen.

30. Omdat. I enz. Mits.

33. Over de herhaalde stormen en de hardnekkige verdediging zie het uitvoerige verhaal bij Bor I, 651.

40. de Geus. I.J.L.M ons.