Geuzenliedboek

[p. 207]

90.
Vant overghaen van Middelburch ⁺

op de wyse Wilhelmus van Nassauwen.

Wilt nu ^1. ghy Nederlanden
Te samen zijn verblijt
Middelburch is in handen
Des Princes nu ter tijt,
Den Prince van Orangien
Met sijn Vorstelijck ghemoet,
Drijft het Crijchsvolk na ^7. Spangien,
Uut Middelburch met spoet.

Alleyn tot u welvaeren ^9–16
Voert de Prins desen strijdt,
Om u te openbaren
Hoe ellendich ghy zijt:
Soo ghy nu leert ^13. regeeren
Van vreemden spaenschen aert ^14.,
Die u soekt te pilleeren,
En daghelijcxs beswaert.

Hoe heeft Middelburch schoone
Verdraghen honghers cracht,
Als t'Lants vryheyt ydoone ^19.,
Niet anders heeft bedacht,
Wat hebben ander steden
End Landen int ghemeyn,
So langhe alsins gheleden
Door die Spangiaerts onreyn.

Uwe dochters ende vrouwen,
Bedenckt met herten vroet,
De vryheyt der Landouwen
En de inwoonders soet,
Wilt vant ghewelt bevryen ^29:
Van dees vreemder hier naer,
Schattinghe en wilt niet lijen
Des thienden Pennincx swaer.

Spaensche Inquisitueren,
Die u hebben gheplaecht,
Verdrijft uyt uwer mueren
Ontfanght u volck verjaecht, ^36:
Laet Godes woort floreren
U daer niet teghen stelt
Soo sult ghy prospereren
End vreesen gheen ghewelt.

Wilt u tsamen verbinden ^41–80
Teghens de vreemden wreet,
Waeyt niet met alle winden,
Bedenck doch uwen eedt:
Om tvolck thouden in vreden
Hebt ghy ghesworen tsaem
Het landt by sijn vryheden,
Te bewaeren bequaem.

Den Coninck is u schuldich
Na sijnen eedt tis claer,
Tslants vryheyt menichvuldich,
Te beschermen eenpaer ^52.,
So hy dat niet wil houwen,
Maer ghebruyckt cracht en ghewelt
Van uwen eedt vol trouwen
Heeft hy u vry ghestelt.

+ No. 90. Naar N. Verder in E. I en alle latere, behalve K.S.V. Bij V.L. XC; Van Vloten II, 116.
De tijd is ongeveer als van het vorige. Dit is het eerste Geuzenlied, waarin wordt gezinspeeld op afval van de Koning, vs. 49 vlgg. Waarschijnlik behoort het tot de liederen, die onder de invloed van de Prins zelf zijn gemaakt en verspreid. Zie de Inleiding.

1. nu ontbreekt in N.O.P.U. Dat er zoo een lettergreep te kort was, voelden O.P en voegden daarom O in: Wilt ghy, O Nederlanden.

7. na. I.J.L.M.O.P van.

9–16 ontbreken in (T.X.Z.) AA-DD.

13. nu leert. P leest u laet, wat gemakkeliker te begrijpen is, maar in geen andere druk staat. De bedoeling van de tekst zal wel zijn: zoals gij mij leert, wat het zeggen wil, door vreemden geregeerd te worden.

14. Spaensche aert = Spanjaarden.

19. ydoone: liefelik. Als het nergens anders om heeft gedacht dan om de vrijheid van het land.

29: Wilt uw dochters, vrouwen en de inwoners bevrijden.

36: Neemt uw ballingen weer op.

41–80 ontbreken in (T.X.Z.) AA-DD.

52. eenpaer: gestadig, aanhoudend.

[p. 208]

 

Den Prins wilt die bant bieden

 

Die voor u tieven waecht,

 

Maeckt dat de vreemde vlieden,

60

Daer over elck man claecht,

 

Wilt ghy dit niet beherten

 

Soo ghy moetwille drijft, ^62:

 

Tis weert dat ghy met smerten,

 

Eewichlijck slaven blijft.

 

 

65

Dies met vromen ghemoede

 

U Landt, lijf, ende goet,

 

Wijf ende kint als de vroede,

 

Beschermt nu wat ghy doet,

 

Verliest ghy nu ten tijden

70

Dese bequaemheyt groot, ^70:

 

U naeckt van allen zijden,

 

Dienstbaerheydt, angst, ende noot.

 

 

 

Nederlandt ghy zijt neder

 

Door de Spaengiaerts ghedruckt.

75

Staet op, end slaet hem weder

 

Die u soo scheert en pluckt,

 

Maeckt met den Prins ghepresen,

 

Een sterck verbondt voortaen,

 

Voorspoedich sult ghy wesen,

80

Oorloff, vaet dit vermaen.

62: indien gij willens en wetens verkeerd handelt.

70: deze voortreffelike gelegenheid.