Geuzenliedboek

85.
Een nieuwe Jaers Liedeken ⁺

op de wijse vanden xxiij. Psalm.

Laet ons al eendrachtich vrienden eersame
Loven den Heer om dat hy ons bequame
Verlost heeft van svyants bloetdorsticheden
En wilt dat zijn woort hier wort aenghebeden
In spijt van zijn wreede vyanden claren ^5.
Dus loeft Godt al in desen nieuwe Jaere.

+ No. 85. Naar A. In geen andere druk. Ik plaats het lied in 1574, met het oog op de toon van triomf, maar het is evenzeer mogelik, dat het in 1566 thuis hoort, ofschoon m.i. minder waarschijnlik. In de oudste druk kwam het lied dan ook blijkbaar niet voor, want het staat alleen in A.
De wijsaanduiding is, zoals gewoonlik, naar de berijming van Datheen, en de oudste uitgave daarvan is van 1566. Maar daaraan kan geen bewijs voor een later ontstaan worden ontleend, omdat in latere drukken een oudere wijsaanduiding meermalen met het oog op veranderd gebruik wordt gewijzigd.
De dichter is Pieter Steerlinck blijkens de zinspreuk, die onder het lied staat.

5. claren, wel voor: aanzienlik, machtig; of eenvoudig een stopwoord.

[p. 196]

 

Wy sien merckelicken ^7. voor onsen ooghen

 

Antechrist val en zijn leering verdrogen ^8.,

 

Ja beschaemt staen die hem hadden in eeren

10

So dat een elck niet meer en wil verkeeren

 

Met die tBeest diende int openbare

 

Dus loeft Godt al in desen nieuwe Jare.

 

 

 

Die eertijden sochten der Christen valle

 

En soopen het bloet van den vromen alle

15

Wetten nu haer messen om te doen sterven

 

Die gheene die ons eerst wilden verderven

 

Dies sy vallen in haer sweerden eenpare ^17.

 

Dus loeft Godt al in dese nieuwe Jare.

 

 

 

Waect op nu vry Tyrannen groot van machten

20

Want door Godts hant moet ghy lieden versmachten ^20.

 

Uwen val die compt seer haest voort ghecroepen

 

Dies wy nu tsamen eendrachtich roepen

 

Sy is gevallen die Hoere voorware

 

Dus loeft Godt al in dese nieuwe Jare.

 

 

25

Smaet ende schant u Coningen der aerden

 

Moet ghy ontfaen met grooter waerden

 

Hebben eylaes ghesopen het bloet crachtich

 

Vande dienaers des grooten Godts almachtich

 

Want sy roepen wraecke onder den outare,

30

Dus loeft Godt al in dese nieuwe Jare.

 

 

 

Oft wilt u metten Moordenaer ^31. bekeeren

 

So sal onsen Godt een Heer den Heeren

 

U gratie doen als die met groot verlanghen

 

Bereyt is om u blijdelijck tontfangen

35

So ons Johannes leert voor een blijde mare

 

Dus loeft Godt al in desen nieuwe Jare.

 

 

 

En ghy vrienden nu van Godt uutvercooren

 

Volhert toch in deucht op dat synen toorn

 

Ons niet en besoecke, so hy ghepresen ^{39, 40}

40

Dees voorleden Jaren aen ons heeft bewesen

 

Oft u worde ghebracht tot een cleyne schare

 

Dus loeft Godt al in dese nieuwe Jare.

7. merckelicken: duidelik.

8. verdroghen: verdorren, dood gaan.

17. Zodat zij allen door hùn zwaard (het zwaard van de in 13 vlgg. genoemden) worden getroffen.

20. versmachten: ondergaan.

31. metten Moordenaer: op het laatste ogenblik, evenals de ene moordenaar aan het kruis. Op welke plaats in Johannes in vs. 35 gedoeld wordt, is me niet duidelik. Niet op het verhaal zelf van de moordenaars aan het kruis, want dat wordt in Lukas verteld. Waarschijnlik heeft de dichter zich eenvoudig vergist.

39, 40 kunnen, indien mijn datering juist is, zeer goed op de gebeurtenissen van 1572, 73 slaan, met name op Haarlem en Alkmaar.

[p. 197]

 

Princelijcke Godt wilt met u ghenade

 

Sijn ontrent u kinders vroech en spade,

45

Oft anders moeten sy als caf verdwijnen

 

En eylaes droevich voor u verschijnen,

 

Daer veel sullen scheyden met grooten ghevare,

 

Dus loeft Godt al in dese nieuwe Jare.

Castijt sonder verwijt.