Geuzenliedboek

62.
Een nieu liedeken, ⁺

op de wijse: Te Mey als alle de Vogelkens, &c.

Hoort toe menschen nu ter tijt,
Ghy die den Spangiaert gunstich zijt,
Ghy wenscht hem alle vreden,
Meynt ghy daer door te wesen bevryt,
Of hy quam binnen u steden?

Zijt ghy so slecht Man ende Vrou,
Meynt ghy dat u dat baten sou
Datmen u Catholijcken noemen?
So neemt exempel aen Bossou,
Die in Rotterdam is ghecomen.

Hy nam de stadt in sijn ghewelt,
Wien heeft hy van gheloove vermelt, ^12:
Of na gheloove doen vraghen?
Maer hy heeft de lieden neder ghevelt,
Doorschoten en doorslaghen.

+ No. 62. Naar N. Verder in E. I en alle latere, behalve K. S. V. W. IJ. Bij V.L. LXI; Van Vloten II, 101; Loman, Twaalf Geuzel. bl. 3.
Tijdens het beleg van Alkmaar gemaakt, maar niet in de stad. Het is aan de stedelingen in Noord-Holland in het algemeen gericht. De dichter is een meer literaries gevormd man, die opzettelik, en met veel sukses, in de volkstoon schrijft, misschien in opdracht van de Prins, die veel gebruik maakte van de volkspers om de publieke opinie te leiden.
Voor de zangwijze zie bij n^o 11.

12: Tot wie heeft hij gesproken over zijn geloof?

[p. 143]

 

Spieghelt u aen Mechelen in Brabant

 

Sy quamen met onghewapender hant

 

Den Spangiaert te ghemoet ghegangen,

 

Sy droeghen Processie ^19. triumphant,

20

Wat loon hebben die ontfanghen?

 

 

 

Sy worden verslaghen, al waren sy coen ^21.,

 

Die Borghers waren in dit saysoen,

 

Vol suchten ende treuren:

 

Al sulcke gracy en Pardoen

25

Soude u Catholijcken ghebeuren.

 

 

 

Te Zutphen, hoort al na mijn vermaen,

 

Daer quam den Spangiaert binnen gaen,

 

Met also corten spacy

 

Ginck men de lieden met sweerden verslaen,

30

Was dit niet Schamele Gracy?

 

 

 

Sy quamen voor Naerden metter spoet,

 

Thien Borghers vielen Don Fredrick te voet,

 

Die hem om gracy baden,

 

Ick sal u doen (sprack hy verwoet)

35

Ghenaden, end gheen ghenaden.

 

 

 

De Borghers hadden noyt sulcx ghehoort

 

Gheen verstant en hadden sy uyt dit woort,

 

Eer die Stadt was opgegheven,

 

Doe werden aldaer de mannen vermoort,

40

De Vrouwen liet hy meest leven.

 

 

 

Te Assendelft hoort men de lieden claghen,

 

Sy spraken, wy Geusden noyt onse daghen:

 

Hoort wat de Spangiaerts seyden,

 

Daerom willen wy u zielen ten Hemel draghen

45

Eer u de Geusen verleyden.

 

 

 

Hierom ghy Burghers hier wel op past,

 

En stelt u niet in sulcken last,

 

En laet u niet bedrieghen

 

Een Spaens Pardoen dat houdt so vast,

50

Als een open handt vol vlieghen.

 

 

 

Alckmaer die stadt seer wijs bedocht,

 

Die en heeft gheen Spaens Pardoen gecocht,

 

Daerom was sy beleghen,

 

Oock een storm daer voor ghewrocht,

55

God danck noch onvercreghen.

19. Over processy draghen zie Mnl. Wdb. VI, 700: de processie doen met beelden, vanen, standaarden enz., die men plechtig omdraagt.

21. al waren sy coen: alsof zij koeien waren.

[p. 144]

 

Ghy die den Prins wilt hebben verdreven,

 

Soudt ghy liever den thienden Penninck gheven

 

Is dit al u verlanghen?

 

Duckdalve u beminde Neve

60

Die wilse gheern ^60. ontfanghen.

 

 

 

Of wildy u selfs tot eyghenschap keeren, ⁶¹

 

Daer en derft ghy gheen Spaens om leeren,

 

Treckt liever in Westphalen,

 

Daer wilmen wel eyghen slaven begheeren,

65

Men spreeckter duytsche talen. ^65:

 

 

 

Oorlof ghy Burghers fijn en oprecht,

 

Al wat den Spaengiaert toesecht, ^67.

 

Oft wat sy u ghelooven ^68.,

 

Dat houden sy ghelijck een hont zijn echt,

70

Wacht u voor sulcke boeven.

60. wilse gheern. Zoo in I. J. L. M. O. P. In N de drukfout gheen, O. R. U wilder gheen, AA-DD wilder een.

61 vlgg. De dichter prikkelt hier handig de trots der Hollandse boeren op hun persoonlike vrijheid tegenover de horigheid, waarin de boeren reeds onmiddellik over de grenzen der Nederlandse gewesten nog verkeerden

65: En daar spreekt men Nederlands; daar wordt gij dus ten minste nog in uw eigen taal onderdrukt.

67. I en de andere voegen na wat nog u in, dat in (E). N ontbreekt en ook niet onmisbaar is.

68. ghelooven van (E). N is hetzelfde als beloeven der andere.