Geuzenliedboek

[p. 106]

48.
De wijle het Lant nu dus oproerich was door den Thienden Penninck, heeft de Graef vander Marc, Lume, etc. den Briel ingenomen: ende Hollandt, ende Zeelandt is haest goetwillich gevolcht. ⁺

Op de wijse, Ick ginck een mael spaceren, etc.

Wy Geuskens willen nu singhen,
In dese Meyes tyt,
En van vreuchden opspringhen,
Dat ons Godt ghebenedijt
Nu heeft ghegeven reyn,
Zijnen Seghen ^6. machtich,
Daerom wy sullen eendrachtich
Den Lof Godt gheven certeyn.

Den Briele wy inne creghen
In April den eersten dach,
Als Mannen sachmen ons pleghen ^11.,
Die Zuydtpoort sonder verdrach ^12.
In brandt wy staken aen.
De borghers zijn gheweken,
Een yder om hem te versteken,
Tghinck al buyten haer waen ^16..

Den Edelen Heer verheven
Van Lume seer wijs,
Met Crijchshandel weet hy te leven ^19:
Dryhondert sonder gecrijs
Aen die Noortpoort hy sandt:
Over die Mueren sy clommen,
Die Poorte inghenomen,
Daer na quam soo menighe quant.

Hoort eens watten cluchten,
Doen den gantschen hoop ^26.
Niet sonder grooten geruchten
In quamen met soeten loop:
Terstont moest loopen aen ^29:
Baals Tempel ghepresen,
Melis moest verlost wesen
Al inde halve Maen.

Die Voerder van Melis Bende ^33.
Die grooten Christoffel ^34. waer,
Die Geusen als de behende
Hem deden duycken ^36. daer:
En al dander over hoop
Sy daer ghinghen leggen,
Sonder haer wedersegghen,
Met eenen haesten loop.

Al op de Mase gheleghen ⁴¹
Den Briele, gheheeten wert
Een nieu Rotsel te deghen
Om met moet end hert
Te houden voor tghewelt,
Voor Duckdalve crachtich,
Daeromme sy eendrachtich
Die Bolwercken hebben voorstelt ^48..

+ No. 48. Naar A. Ook in alle latere, behalve S. V. Bij V.L. XLVIII; Van Duyse II, 1679; Wackernagel n^o 88; Van Vloten II, 7; Loman, Twaalf Geuzel. n^o 2; Loman, Oud-Nederl. Liederen bl. 54.
Over de melodie Van Duyse II, 1681.

6. A. B: Seghel, drukfout, in alle andere verbeterd.

11. pleghen: te werk gaan.

12. sonder verdrach: zonder uitstel.

16. buyten haer waen: tegen hun verwachting.

19: Hij weet hoe hij het in de oorlog moet aanleggen.

26. B-D. F-H. K: Doen nu.

29: moest het ontgelden.

33. Melis Bende: de heiligenbeelden, die als hovelingen of lijfwachten in een groote kring om het altaar staan.

34. Christoffel: het beeld van S. Christoffel.

36. duycken: voorover vallen.

41 vlgg. Den Briel werd een nieuw La Rochelle, aan de Maas, genoemd. Den Briel moest dus voor de Geuzen evenzo een steunpunt worden als La Rochelle dat voor de Hugenoten in Frankrijk was.

48. voorstelt van A-D. F-H. K zal wel hetzelfde zijn als verstelt van de andere, nl. ‘hersteld’.

[p. 107]

 

Uut Utrecht die Catijven ^49.

50

Trocken na den Bril,

 

Om de Geusen te verdrijven,

 

't Ghinck niet na haren wil,

 

Te Schepe trocken sy ras,

 

Tusschen wege sy vernamen

55

Dat der Geusen Schepen quamen,

 

Twelck haer gheen blijschap was.

 

 

 

De Geusen dapper schoten, ^57–80

 

De Spaengiaerts namen de wijck,

 

Aen Landt sy onverdroten ^59.

60

Liepen door den slijck, ^60.

 

Te Dort al voor die Ste:

 

Sy saghen als Morianen,

 

Doen sy uut den dreck quamen,

 

Haer Vaenkens sleepten sy me.

 

 

65

Hoe sy te Rotterdam binnen

 

Quamen met ghewelt,

 

Een yder cant wel versinnen

 

Hoe datter was ghestelt,

 

Men sachse groot Moort begaen:

70

Dus Steden hout u vasten,

 

Neemt niet in sulcke Gasten

 

En spieghelt u daer aen.

 

 

 

O Princen, die uut u Landen

 

Al om de Waerheyt claer,

75

Verlost uut Herodes banden ^75.

 

Ghevluchtet zijn voorwaer:

 

Valt Godt den Heere te voet,

 

Dat hy Victory wil gheven,

 

En wy soo moghen leven,

80

Om te beerven teewighe goet.

49. Catijven: schurken. Bedoeld worden de Spaanse soldaten, die op last van Alva onder Bossu, de stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht, uit Utrecht optrokken om Den Briel te hernemen.

57–80 ontbreken in AA-DD.

59. onverdroten: onophoudelik, tenzij het een stopwoord zonder veel zin is.

60. Toespeling op het openhakken van de Nieuwlandse sluis door Rochus Meeuwiszoon, waardoor het land onder water werd gezet.

75. banden, de lezing van A-D. F-H. K; de andere: handen.