Geuzenliedboek

34.
Refereyn. ⁺

Geslachte der maechden van Antwerpen vercoren
Weent, roept, laet hooren,, als nu ten tijen,
U suster ^3. wort vercracht, die ghy hebt ghesworen
Sult ghy den tooren ^4.,, noch langhe lijen?
Dat sy sal moeten leven in mombardijen ^5.,
Waer door sy onteert wort ende comt in schanden
Mits ^7. de loose schalcken die haer comen bestrijen,
Sy willen haer secreten hebben in handen,
Ten is noyt ghesien hier in dese Nederlanden
Dat ander vreemde haer soude regeeren,
Haer rechte Mombaers zijn wech en sommige in banden
Die haer wel plachten te Governeren,
Doen sachmense blijdelijck triumpheren,
Maer nu sitse in druckighen verseeren ^14.,
Om dat haer dees vreemde mombaers willen violeren
Eylacen dees maecht verliest schier ^16. gans haer eere.

Dese vreemde mombaers, wilt hier wel opletten,
Onteren en verpletten,, dit Maechdeken mijnjoot ^18.,
Sy onsuyveren haer cleet, met onreyne smetten,
Alree sy haer setten met den borsten bloot
Sy hebben haer ghenomen de croone vant hoot,

+ No. 34. Naar N, Verder in E.I.J.L.M.Q.R.T.U.X.Z. AA. BB. Bij V.L. XXI.
Het lied behoort wel niet voor 1569 te worden geplaatst, daar in vs. 38 en 39 op de tiende penning schijnt te worden gezinspeeld.

3. U suster is Antwerpen zelf.

4. toren: ramp.

5. mombaerdijen: overheersing.

7. midts: door.

14. verseeren: bedroefd zijn.

16. schier: spoedig, weldra.

18. mijnjoot: liefelik.

[p. 72]

 

Dat noyt de Keyser en dede noch Coninck reene,

 

Sy graven haer een ghevanckenisse groot,

 

Daer sy haer geslachte in willen brengen gemeene

25

Om datse ^25. souden regeeren haer goet alleene,

 

Denckt hoe datse met dees maecht nu leven,

 

Seyt daer yemant tegen, die comt in weene

 

Dus wert haer ^28.den vreemden ten besten ghegeven

 

Haer maechtschap wort hier uyten lande gedreven,

30

Wonder bedrijven dese twee vreemde ^30. in elcken keere

 

Ten was gheen noot, hadder eendracht gebleven,

 

Eylacen dees maecht verliest schier gans haer eere.

 

 

 

Verliest sy niet haer eere, en lijt torment onsachte

 

Niet te min haer gheslachte, wort oock gedreycht en ghequelt,

35

Sy beginnen schier te brengen, groot en cleyn van machte

 

Dese slim ^36. gheachte t'gheweer in hen ghewelt:

 

Ja boven dien noch een groote somme van ghelt

 

Op alle tgene datmen ter merckt sou mogen halen

 

Sal worden Accijse end Impost ghestelt,

40

Antwerpia maecht, hoe sietmen u nu dalen,

 

Ghy die vermaert waert in swerelts palen,

 

Voor die schoonste, rijckste sonder blamatie,

 

Nu zydy subjeckt onder die u doen dwalen,

 

En verjaghen van u schier elcke natie,

45

Suldy noch langhe lyden dese temtatie,

 

Ick hope neen al wort u cracht seer teere,

 

Dies ick beclaghe u perturbatie,

 

Eylacen dees maecht verliest schier gans haer eere.

 

 

 

Prince.

 

Princesselijcke maecht, maechdelijcke kerssouwe ^49.

50

Ick hope uwen rouwe,, sal haest wesen volent,

 

Ghy wort vertroost als Susanna d'eerbaer vrouwe ^52.

 

Die Daniel ghetrouwe,, inden noot was present,

 

Hoewel sy verwesen was tot s'doots torment,

 

Denckt oft ghy oock ^54. tot stervens waert verwesen,

55

Den selven God leeft noch omnipotent,

 

Hy sal uwen druck door eenen Daniel ghenesen,

 

Tghewelt der vreemden reyn maecht uyt ghelesen

 

Wort versoet door u vrienden voorwaer

 

En comen u ter hulpen en noch by desen

25. se ontbreekt in N. drukfout, in de andere verbeterd.

28. Na haer schijnt goet of een synoniem woord weggevallen te zijn. Men versta echter wert 't haer d.i. ‘wordt het hare’. Deze verbinding met het voorafgaande van 't, dat daarbij dan niet geschreven wordt, is in deze liederen nog zeer gewoon.

30. dese twee vremde. Ik weet niet, waarop hier wordt gedoeld. De Roomse kerk en de Spanjaarden?

36. slim ontbreekt in alle, behalve Q.R. Dese slim gheachte: deze mensen van slechte reputatie; — het gheweer; de gewapende macht.

49. kerssouwe: madeliefje.

52. De geschiedenis van Susanna in de apocriefe aanhangsels van het boek Daniël. Van echtbreuk beschuldigd en ter dood veroordeeld, werd zij gered door het optreden van Daniël, die bewees dat zij onschuldig was.

54. of … oock: indien … al.

[p. 73]

60

Sult ghy hebben en hooren d'Evangelie claer,

 

Alle t'gene dat u ghenomen is int verleden jaer ^61.

 

Can u weder gheven d'Almoghende Heere,

 

Betrout dat vastelijck, reyn maecht eerbaer,

 

Soo blijft ghy als voore vernieut in u eere.

61. int voorleden jaer, waarschijnlik wel algemeen op te vatten voor: in de juist voorbijgegane tijd. Anders een toespeling op de komst van Alva in 1567.