Geuzenliedboek

18.
Een liedeken ⁺

op de wijse,

de Boer met groot gewelt, al uut de Camer spranck.

Ofter yemant vraechde, hoe ick ben befaemt,
Der Papen claghe, benick ghenaemt.
Hoe seer sietmen nu dalen
Ons Pauselick Roomsche Rijck,
Bisschoppen en Cardinalen,
Papen en Monicken alle ghelijck,
Wy vallen tot den ooren int slijck,
Wie sal ons weder oprechten?
Want onse knechten nu nemen den wijck.

Des moghen wy wel crijten,
Suchten ende claghen seer,
Ons Kerck met haer profijten
Willen sy nu trecken ter neer,

+ No. 18. Naar A. Misschien reeds opgenomen in de druk van 1574 φ. Verder in E. I en alle volgende, behalve K. S. V. Bij V.L. XLIV.
De inhoud wijst naar de dagen kort na de beeldenstorm. Ik plaats het liedje dus in 1566 of 1567.

[p. 34]

 

Sy vallen vast aen, hoe langer hoe meer,

 

Die nu de Nappen draghen ^13.

 

Sonder vertraghen, trecken om seer ^14..

 

 

15

Aen onse heylighe Santen

 

Sy als nu de handen slaen,

 

End achtense als onnutte Planten,

 

Die langh gheen Mirakel hebben gedaen,

 

Dus moeten sy nu te water gaen,

20

Sy willense oock wel vieren ^20.,

 

En vercieren, met roode Tabbaerden aen.

 

 

 

Wonder sietmen bedrijven

 

Van de Geusen seer menichfout,

 

Sy willen ons verdrijven

25

Uit onse Clooster lustich ^25. ghebout,

 

Och als sy aldus hebben ghebrout,

 

Waer willen wy dan loopen?

 

Spaceren met hoopen, int groene Wout ^28..

 

 

 

De ghestichten ende wercken

30

Van onsen Vader den Heylighen Helt,

 

Sijn nu in alle Kercken

 

Meest al te samen qualick ghestelt:

 

Ons Misse heeft haer te bedde ghevelt ^33.,

 

Sy soeckt veel Medecijnen

35

Sy wil verdwijnen ^35., in ghebreck van ghelt.

 

 

 

Sy zijn in groot benouwen,

 

Ons Aflaten al inder kist,

 

Om dat sy niet moghen aenschouwen

 

Het Vaghevyer dat ons seer mist ^39.,

40

Ratten ^40. en Muysen hebbent uutghepist,

 

Sijn dit niet groote plaghen

 

By vlaghen, bedrijvense sulcken list ^42..

 

 

 

Hoe haest sietmen verkeeren,

 

In corten tijen, so men mach sien,

45

Om datmen ons niet meer wil eeren,

 

Stuypen ^46., nijghen, en buyghen de knien,

13. de Geuzen, wier kenteken de bedelnap is.

14. om seer: om het ergst, vgl. Mnl. Wdb. op seer.

20. vieren: eren, eer bewijzen, maar ook: in het vier werpen, verbranden, wat ook uitgedrukt wordt door de roode Tabbaerden in het volgende vers.

25. lustich: schoon.

28. int groene wout: de wijde wereld in. Ook nu nog kennen wij de uitdrukking ‘iemand het bos injagen’.

33. hem vellen: zich neerleggen.

35. verdwijnen: sterven, wegteren.

39. dat ons seer mist: dat ons geheel ontgaat.

40. Ratten. Zoo A. O. P; alle andere Rotten.

42. list. A heeft bist, drukfout, die reeds in B verbeterd is.

46. stuypen: buigen, bukken.

[p. 35]

 

De Biecht is doof gheworden by dien,

 

Sy en can niet meer gheweten

 

De secreten, al van de Lien.

 

 

50

Princelicke vader ghepresen

 

Gheresen, te Roome groot,

 

Wilt onse Voorstander wesen

 

In desen, want nu wil treffen de cloot: ^53:

 

Uwen schat wilt nu ontdecken bloot,

55

Ende wilt hem lustich uuten

 

End ontsluyten, want het is noot.

53: nu komt het er op aan, daar zul je het hebben. Verg. over dergelijke uitdrukkingen met cloot (bal) Mnl. Wdb. III, 1582.