De Gemeenschap. Jaargang 5

[p. 86]

Anton van Duinkerken:
Drie monologen uit het ongeschreven drama ‘Piet’

(Het stuk speelt hier of daar in de Verenigbare Nederlanden, ten tijde der Kamerverkiezingen. In de drie, hier geschetste taferelen stelt het tooneel beurtelings voor: den ingang van een stemlocaal, een kamer ten huize van Piet, en een op hol geslagen luchtballon. Buitengewone toneelrequisieten kunnen dillettanten-verenigingen zuinigheidshalve vermijden door het gebruik van gordijnen, net als Verkade dat doet).

1e Bedrijf.

10e Tafereel.

Gezapige Geert (een kiezer)

Ik en mijn stem zijn twee, die malkander niet kunnen ontberen,
want ik wens te worden bestuurd en ik wens mijn land te regeren,
dat is zo ‘het recht van de mens’ naar de redenaar op de vergadering zegt
‘de roep, die de burger verneemt die zijn oorschelp te luisteren legt
aan de hartslag van de beschaving’. Wat heb ik dat netjes onthouwen!

(Hij kijkt rond)

De Kamerverkiezingen zijn toch wel prettig sinds 't stemrecht der vrouwen
je kans geeft om ook eens wat meer van de wereld te zien
voordat ze vergaat. Ik ben rooms. En dus democraat bovendien.
Ik moet in een hokje gaan zoeken welk hokje ik zwart moet maken

[p. 87]

maar 't eerste hokje is moeilik te vinden; het twede vergat ik. Die zaken
van openbare bestuursmacht en zo zijn niet zo gewoon
als je, net als ik, die een heel eind van 't dorp woon
en nooit in de krant lees (om de slechte lectuur te vermijden)
plotseling opgeroepen wordt en voor je land een Kamerlid in een hokje moet onderscheiden,
als er juist verschrikkelik veel Kamerleden en hokjes voorradig zijn.
Daarom heb ik al tegen Pietje, mijn huisvrouw, gezegd, ‘de klare wijn
schenken de grote heren alleen op hun eigen tafel’. Een democraat mag dat zeggen
als hij Zondags naar de kerk gaat en geen moeite doet om de Schrift verkeerd uit te leggen
net als de Christeliken of net als de rooie Socialisten,
die allemaal revolutie willen maken, of ze niets over Rusland en Mexico wisten.
Maar affijn. De pastoor zegt dat een enkele stem soms voldoende is
om de doorslag aan onze partij te geven en mijn stem is vast en gewis
zulk een doorslag gevende stem. Het is prettig om over te denken
dat wij allemaal geroepen zijn om elkaar een regering te schenken.
Ik ben de Gezapige Geert en mijn gebuur is de Kreupele Klaas,
die is protestant en kiest voor mij, zo als ik voor hem een baas.
Ik moet zorgen dat wij het winnen. Daar heb je mottige Melis
die heeft verstand van politiek en weet precies wie er rood, wie er zwart, wie er geel is,
wie helemaal niets en wie de man, die het houdt met het volk
en die is toch maar van ons aller gevoelens in de Tweede Kamer de tolk.

(Door het opkomen van mottige Melis wordt deze monoloog verder onmogelik gemaakt).

[p. 88]

2e Bedrijf.

11e Tafereel.

Piet (ongekozen candidaat).

Een zelfmoord is te veel. Een ingezonden stuk
meer passend, dunkt mij, nu het wisselend geluk
mijn grote kans op 't Kamerlidmaatschap verijdelt.
Dus, hartstocht, vier u bot, en doe het ongebreideld,
blaas, edelheid mijns breins, de knetterende vonk
van het geschonden recht zo hevig aan, dat Konk
die wèl gekozen is, weldra zal moeten vallen.
Woed, ijver! liefde, blaak! ‘Bataafsche Morgenpost’
in uw kolommen zij hij geest'lik afgerost
de snoodaard, die de veiligheid bederft van allen ....

(Een revolverschot doet hem opschrikken uit dit gepeins om te bemerken, dat hij per abuis toch zelfmoord heeft gepleegd).

3e Bedrijf.

Laatste tafereel.

Naatje van den Dam:

Hulp! Hulp!

Gordijn.