De Gemeenschap. Jaargang 5

[p. 32]

Anton van Duinkerken:
De bisschop en de vlieg

Zo zonnig was de zomermorgen niet, dat zij een lang doorwaakte nacht geheel vergeten deed. En de nieuwe plebaan van Arlons kende weinig fatsoen. Hij was alreeds de derde, die de bisschop had versleten, doch de eerste die het Vrijdagnachtelike schaakspel won. Bisschoppen zijn niet gewoon te verliezen. Daarbij had de bourgonje nog al zwaar geleken, een eerste spoor van ouderdom wellicht, of een surplus aan eerbiedwaardigheid wellichter.

Bisschoppen waren zo in 1425 en in Arlons. Geen ketterij verstoorde hun gemoederen, nademaal de Abigenzen op de vuren der heilige Inquisitie het doodslot der Katharen deelden. De gevreesde Pater Armand de Saint Gilles deed zijn geduchte plicht met de vurigsten ijver pro ecclesia et pontifice.

Het lieve gonzen ener zomerochtend-vlieg trok de bisschoppelike aandacht af van het op doktersvoorschrift geenszins onbelangrijk vraagstuk der ontbijt-vertering. Het gonzen was niet hinderlik, noch muzikaal, het had zijn gans bescheiden bekoorlikheid te danken aan de gesteldheid van het ogenblik. Die duurde maar een poos. Doch met de vermoeidheid des bisschops trad die van de vlieg in. Rustig, zoals vermoeidheid in moet treden op een zomer-voormiddag.

De vlieg ging zitten op het rechtervenster van het leesvertrek, op vliegen-manier: de zes klevige poten in volstrekte rust tegen het gladde, zonbewarmde glas. De bisschop zag de vlieg. Hij zag de rust van de vlieg. Het was hem, of hij

[p. 33]

nooit een vlieg gezien had en de rust niet kende, die de Heer des levens gunde aan dit nietigste der schepselen. De bisschop voelde, dat zijn gedachten oorspronkelik waren en zeer verheven boven het gebrek aan levensernst, dat men bij vliegen ziet.

Maar niettemin benijdde hij de vlieg.

Horizontaal stond deze op de vertikale ruit en zo iets was zijn rust. De bisschop was jaloers op deze rust, misschien omdat een uiterst vaag bewustzijn in hem binnendrong, dat deze vorm van zitten van een zeer verheven zelfbezit getuigt.

De bisschop wilde zitten als een vlieg.

Hij deed zijn kamerknecht verschijnen en verzocht hem het bisschoppelike lijf te schragen op de doortocht naar de grote rust. De knecht deed wat de Monseigneur gebood en op zijn schriele schouders droeg hij de gewijde last het venster toe. De zolen der doorluchtige hoogwaardigheid raakten de glasruit, maar toen de schouders van de kamerknecht diens buik toebogen, brak de bisschop heel de ruit en bijna zijn benen. Hij vond geen rust.

Van toen af werd zijn leven een gedurig streven, om het kunstje van de vlieg te leren. Hij oefende zijn tenen, zalfde zijn voeten, leerde de heilzaamste systhemen om een lenig Kerkvorst te worden en vond op een morgen de baat der vooruitgang genoegzaam bevredigend.

En toen de zon ter oosterkimme steeg, beklom de bisschop het kozijn zijns raams en plaatste plat tegen de vensterruit zijn kleverig geworden voeten. Ook ditmaal brak het glas, maar bovendien des bisschops linkerbeen. De bisschop kon niet, wat de vlieg vermag.

[p. 34]

Vanuit zijn ziekenkamer wenste hij allen gelovigen van zijn diocees zaligheid en vrede in den Heer en gaf als zijn uitdrukkelike wens te kennen, dat men alle vliegen doden zou.