Nieuw licht op oude drukken.
Marja Geesink over de herdrukken van de Min in't Lazarus-huys
Jan Helwig
Pas onlangs kreeg ik een lezenswaardig artikel onder ogen van Marja Geesink dat grotendeels gaat over de herdrukken van Focquenbrochs Min in't Lazarus-huys.Ga naar voetnoot1 Het was mij aanvankelijk ontgaan, omdat in de titel van het betrokken artikel geen verband met Focquenbroch werd gelegd, en ook omdat ik zo'n artikel, dat betrekking heeft op de bibliografie van Focquenbroch, niet direct verwachtte in de Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman. Haar artikel is bovendien nog niet openbaar digitaal toegankelijk. Op Geesinks vraag in de correctie op haar artikel ‘of Helwig het resultaat van dit artikel heeft meegenomen’,Ga naar voetnoot2 kan ik dan ook nu pas antwoorden: jazeker.
In mijn bibliografieGa naar voetnoot3 heb ik destijds vier edities van de Min in't Lazarus-huys bij Ruarus geïdentificeerd, alle met het jaartal 1732. Zij hebben daar de nummers BF41, BF42, BF43 en BF44. Ik heb destijds wel kunnen vaststellen dat het om twee paren met dezelfde indeling gaat (BF41/ BF42 naast BF43/BF44) en op basis van papierbesparing de hypothese gesteld dat het paar BF41/BF42 gedrukt is na BF43/BF44. Maar over de reden waarom er vier drukken met dit jaartal zijn, alsook over een mogelijk betere datering, kon ik niets zeggen. Marja Geesink heeft hier nu een nieuw licht op geworpen.
Het blijkt dat Ruarus bewust herdrukken antedateerde om deze nog onder het, inmiddels verlopen, privilege te laten vallen dat hem als schouwburgdrukker was toegekend. Op basis van de door Ruarus gebruikte vignetten was Geesink in staat om de drukken duidelijker te scheiden en te dateren. BF43 is de oorspronkelijke druk uit 1732, BF44 is uit 1741/1742, BF42 van circa 1762 en BF41 van na 1775.
Tevens dateert Geesink de door BostoenGa naar voetnoot4 gemelde, maar nog niet in mijn bibliografie opgenomen editie van de Min in de Rossijskaja Nacional'naja Biblioteka in St.-Petersburg, ook van Ruarus, ook met jaartal 1732, op 1777.
Deze artikelen van Geesink zijn dus een zeer waardevolle aanvulling op onze kennis van de tekstoverlevering van de Min. Maar niet alleen van de Min. In bijlage 2 lukt het Geesink ook de twee drukken van De verwarde jalouzy bij Ruarus met het jaartal 1730 beter uit elkaar halen. BF39 heeft het vignet type 4 en wordt gedateerd rond 1764; BF40 heeft vignet type 1 en is de echte druk uit 1730.