Faro. Tijdschrift over Cultureel Erfgoed. Jaargang 2

[p. 89]

de laatste blik | Birgit Geudens
Speelkaarten in de strijd om het behoud van cultureel erfgoed

Tijdens de Golfoorlogen hebben de Amerikanen verschillende speelkaarten ontwikkeld, bijvoorbeeld over ‘Heritage Resource Preservation’. Deze kaarten waren bedoeld om de Amerikaanse soldaten het belang van het cultureel erfgoed in de gebieden waar ze opereerden, onder de aandacht te brengen. Op de speelkaarten staan foto's van voornamelijk materieel erfgoed en motiverende teksten als: ‘The main goal of archeology is to understand the past - your past’ en ‘Ancient walls of mud brick are easily damaged’.

Daarop besliste de Erfgoedinspectie van Nederland samen met de ministeries van Defensie en OCW en de Nationale UNESCO-commissie ervoor te zorgen dat vanaf dit voorjaar



ook Nederlandse soldaten op buitenlandse missie dergelijke speelkaarten tot hun beschikking krijgen. Men hecht hier vanuit de overheid belang aan omdat de training die Nederlandse (en bij uitbreiding andere) militairen voor een uitzending krijgen op het vlak van cultuur en cultureel erfgoed totnogtoe voornamelijk gericht was op het omgaan met de lokale bevolking. Het is begrijpelijk dat tijdens de voorbereidingstijd van de militairen hier de meeste aandacht naar uitgaat, maar ook een gemiste kans omdat de militairen in deze gebieden vaak met cultureel erfgoed te maken krijgen, dat ze al of niet als dusdanig herkennen. De Nederlandse speelkaarten kunnen nu zonder al te veel inspanning de waarde van het erfgoed bij de militairen - letterlijk en figuurlijk - op de kaart zetten.

[p. 90]

De nadruk van de Amerikaanse speelkaarten ligt voornamelijk op de situatie in Irak en Afghanistan, de Nederlandse speelkaarten benadrukken uiteraard de Nederlandse situatie, waarbij het internationale aspect niet uit het oog wordt verloren. Zo worden op de Nederlandse set (met overigens een Engelse tekst vanwege het internationale karakter van de uitzendingen) niet alleen de Nachtwacht en de Grondwet van 1814 afgebeeld,

Bron: Website Erfgoedinspectie, www.erfgoedinspectie.nl

maar ook de molens in Kinderdijk en het Binnenhof met het Mauritshuis, naast een keurig geordend Nederlands archief, Nederlandse fossielen en een getijdenboek uit het Catharijneconvent. De nadruk ligt echter op archeologische voorwerpen en monumenten, zowel nationaal als internationaal.

De speelkaarten zijn niet commercieel verkrijgbaar.