Faro. Tijdschrift over Cultureel Erfgoed. Jaargang 1

(2008)– [tijdschrift] Faro. Tijdschrift over Cultureel Erfgoed– rechtenstatus



[pagina 58]
De keuze van de redactie David Hajdu The Ten-Cent Plague The Great Comic-Book Scare And How It Changed America New York, Farrar, Straus and Giroux, 2008, 435p. Het stripverhaal in de Verenigde Staten - de comic of dikwijls ook wel simpelweg funny genoemd - zat vanaf het einde van de 19^e eeuw stevig in de lift. De strijd van krantenmagnaten als Rudolph Hearst om de krantenlezer zorgde voor extra creatieve impulsen. Tijdens en vlak na WO II bloeide de 10 cent comic-industrie als nooit tevoren, met tijdschriften als Crime does Not Pay en Smash Comics. Die haalden indrukwekkende wekelijkse oplagecijfers tussen tachtig en honderd miljoen exemplaren. Comics waren met andere woorden big business en verschaften werk aan talloze schrijvers, illustratoren, uitgevers en tekenaars. In zijn boek The Ten-Cent Plague reconstrueert David Hajdu een verrassende periode in de mentaliteitsgeschiedenis van de Verenigde Staten van Amerika. Medio jaren 1940 linkten moraalridders de ‘stijgende jeugddelinquentie’ en de ‘morele achteruitgang van de jeugd’ aan de gestaag groeiende populariteit van comics. Bezorgde psychologen en sociologen schreven zowat alles tussen ‘tienerzwangerschappen’ en ‘de dreiging van het communisme’ toe aan ... de verderfelijke invloed van tijdschriftjes als It rhymes with Lust en The Crypt of Terror. Er ontstond een heuse hetze tegen de comics en hun makers, met boekverbrandingen, eden die werden gezworen, national houseclearings, live door de televisie uitgezonden hoorzittingen in het Amerikaanse Congres en zo meer door (en onder impuls van) jeugdbewegingen, leerkrachten, ouderverenigingen, politici en geestelijken. Aan de hand van bronnenonderzoek en meer dan 150 interviews met getuigen schetst Hajdu dit tijdsgewricht. Pas met de komst van de rock 'n roll verschoof de aandacht van de moraalridders naar een nieuw gevaar voor de jeugd ... [RD]
Rutger Wolfson Het museum als plek voor ideeën Essay Amsterdam, Valiz, 2007 Dit essay lijkt met eenzelfde gemak geschreven als een idee op een bierviltje. Bestel het meteen, en op basis van de omslag alleen al zul je begrijpen wat ik bedoel. Al is de grote waarschijnlijkheid dat je er wel minstens één interessant idee uit zult halen, natuurlijk een betere reden voor de aanschaf van dit boekje. De uitgangsvraag die Rutger Wolfson hanteert, is hoe een museum zich - en ik gebruik voor de gelegenheid dezelfde terminologie als de auteur - tot de moderne werkelijkheid (als een snel veranderende massamediale maatschappij) kan verhouden. Het antwoord van musea op deze vraag zit vaak vervat in de manier waarop ze zich positioneren, namelijk als een plek voor diepgang, inhoud en échtheid. Met andere woorden, als een antidotum voor massacultuur of vervlakking. Rutger Wolfson, zelf directeur van de Vleeshal te Middelburg, neemt met dit antwoord alleen echter geen genoegen. Musea mogen zich naar zijn mening niet van deze moderne werkelijkheid afsluiten. Musea mogen deze massacultuur niet negeren. Ze is immers een (deel van de) realiteit. En de kunst bestaat erin om hieraan eveneens interessante betekenissen vast te knopen. Dat kan maar door het net in de musea toe te laten in plaats van het te bannen als ‘lage cultuur’. Een pleidooi voor meer massacultuur in musea dus, om het in dezelfde stellige stijl samen te vatten. Hoe men dit dan precies als museum kan aanpakken, vertelt de auteur je vervolgens aan de hand van een aantal voorbeelden en een paar bijzondere ... ideeën. [HVG]