Excelsior. Jaargang 1

‘... Zulke gedichten zijn een Godsgenade van schoonheid voor ons volk.. De trits Maria's opdracht, Annonciatie, Bezoeking, zijn grootsch als Bijbelverhalen, volksch als een vertelsel, aanschouwelijk als een reeks beeldhouw-werken en zóó zuiver van lijn, zóó vol van klank en rythme dat het een hooge bekoring is ze luidop te laten deinen op de cadans van het vers.

Welke Agnes-gedichten en Beatrijs-verhalen kunnen heter bij halen?...

‘Altoos voelt men het rythme, onmiddelijk uit de aandoening geboren, het doet het gedicht aanzwellen en weer neerdeinen in één volle gulp van passie, die van heel diep komt....

Nu ik nog even een blik in vogelvlucht werp over het werk van P. Hilarion Thans, buig ik eerbiedig voor zijn hooge reine, beminnelijke ziel en voor zijn krachtig talent.

Hier bij mij weet ik zijn boek vredig liggen in het aai-zacht foedraal, weggelegd voor stille stonden als een kostelijkheid, die innige geneugten brengen zal, wanneer ik het weer vertik met harteloozen en kleinzieligen om te gaan en nood heb aan een vriend, die spreken zal op gedempten toon en uit zijn smart-gelouterd hart zal laten borrelen de lafenis voor die naar vrede dorsten. Weer zal dan zijn zang, dooradeld van liefde, geloof en kunst, met zwierige gratie om mij heen-slingeren als de zang van een nachtegaal die diepe halen heeft en langgerekte heldere tonen. En ik zal tintelen van erkentelijkheid en trillen van bewondering.’

Hoogleeraar Leo Van Puyvelde,

(Uit: ‘Jaarboek van het Davidsfonds 1914’)

‘Pater Hilarion's dichtbundel is dan ook een juweelenkrans van echte schoonheid... Want in de schakeeringen van rhytme en klanken zoo natuurlijk en ongedwongen, zoo schilderend en treffend, is de dichter een meester. Er staan in dit boek verzen, vele, die blijven zullen, zoolang de lyrische poëzie nog tot de schoone letteren zal gerekend worden. Heel deze gedichtenbundel is eene verkwikking en een veredeling voor geesten hart.’

H. Hutten. - ‘De Tijd,’ 14 Jan. 1914.

‘P. Hilarion is een gevierde dichter. Met recht; wijl hij een kunstenaar is, “een Mensch der selige Sinnen hat”.

Hilarion's vers is een levendig kind. We hoeven dat kind den pols niet te voelen om te weten of het leeft. Het leven schijnt uit de oogen, het lacht van den mond, het trappelt uit de voeten. Zijn vers is de gevoelige vedel: als er wat valt of opspringt in den omtrek, begint ze al te ruischen, vanzelf, zoo vol is ze van zang; zijn vers is de bron in den tuin, bron van waar en natuurlijk water, verstaanbaar zingend voor een ieder, als de ziele luistert.’

H. Linnebank, O.S. Cr.

In ‘Het Centrum’ 7 Febr. 1914.

‘... Zoo is dit boek mild- en milder aan schoonheid.

Een blijdschap is het de harten te mogen wekken voor de stem van dezen nog jongen dichter, een der onzen, die zoo waarlijk een dichter is, dat hij het zingen wel nimmermeer zal kunnen laten.’

Marie Koenen.

‘Limburger Koerier’ 23 December 1913.

‘Voorwaar! Een groote dichter is in Nederland opgestaan. Limburg begroet zijn koninklijken zanger met moeder-blijden trots en toont hem, opgetogen, aan de Vlaamsche zustergouwen en aan het broederland, daarginder, bij de Noordzee.’

Jef Leynen,

‘'t Daghet in den Oosten’ December 1913.

‘Omheinde Hoven!’ 't Is al licht en leven en liefde daarin, al innigheid en heimwee naar de hooggewelfde dreven, ‘het eeuwige daar omhoog!’

David de Kok,

‘De Maasbode’ 13 December 1913.

INHOUD:

Redactie-nieuwsjes.

Twee nieuwe en flinke medewerkers zijn ons toegetreden: Amand Simoens, eene sympathieke en welgekende figuur uit den wereld der christene vakbeweging waarvan er verzen in dit nummer verschijnen; en Richard de Cneudt, een der besten onder de hedendaagsche dichters, die ons een paar prachtige Mei-sonnetlen uit een eerlang te verschijnen bundel stuurde.

Berto Van Kalderkerke (D^r Albert Van Driessche) kondigde ons een fragment aan uit eenen roman in bewerking.

Nieuwe verzen van P. Hilarion Thans liggen voor het volgende nummer gereed.

De reeks ascetische bijdragen ‘De geschiedenis eener Ziel’ van A.G. zullen van af het toekomende nummer regelmatig vervolgen en met verschillende cliché's opgeluisterd zijn.

Wij lezen

in ‘De(n) Witte(n) Kaproen’ (April 1914) het kranige strijdblad van Fons Sevens, het volgende:

‘Excelsior. - Wat roert en kiemt en bloeit dat bij de jonge Katholieke Vlamingen! Na “Nieuw Vlaanderen’ komt er alweder een ander tijdschrift te verschijnen, dit meer voor studenten bestemd. (Het is voor al de Vlaamsche intellectueel en bestemd N.D.R.) Daar heerscht een leven, een geestdrift, waar andersdenkenden bewonderend en benijdend mogen tegenop zien. Wanneer wij denken aan eigen twijfel en zoeken en strijd, aan onze moedeloosheid en scepticisme, kunnen wij niet nalaten, hoopvol den blik te wenden naar die jongeren, waarin de beste toekomst van ons Vlaanderen verscholen ligt. Eene gansche schaar jonge onderpastoors, seminaristen en studenten strooit overal het goede zaad en door hen is, in den laatsten tijd overal op den lande onze Beweging doorgedrongen.

Ook ‘Excelsior’ zal wel goed werk, bij onze jeugd verrichten. Eene flinke stadie over dien innig-schoonen dichter Pater Hilarion Thans; eene andere over het muzikaal drama, benevens verdienstelijke dicht- en prozabijdragen hebben wij in de n^rs 4 en 5 aangetroffen.

Paul Kenis.’

[Deel 7,  voorplat]