Elseviers Geïllustreerd Maandschrift. Jaargang 44

[p. 279]

De ruiters van Rome
door A.J.D. van Oosten

HET water spuit hoog op onder hun zware hoeven en het slaat zijn plooien wijd-uit tegen de oevers van een haven, tegen de kusten van een baai; vier-en-twintig keeren achter elkaar een nieuwe, bruisende golf van onder de vleugels van een Savoia-Marchetti. De wind die zijn vaste gangen trekt door het uitspansel, en daar is niemand die zijn geheim begin kent of zijn verborgen doel, stuift een oogenblik flakkerend opzij en hapt razend naar het schuimend luchtspoor achter de staarten der gevleugelde paarden, die op-rijden boven de Alpen en dreunend door zijn jachtveld trekken, naar grooten en verren roem. Het is de honderd-schap van Italo Balbo, den centurio der vliegende cohorte, kapitein der kapiteinen van het zwarte leger die den wind en het water beheerschen door hun kennis en door hunnen moed. Zij vliegen schouder aan schouder, eskader bij eskader, in vaste liniën boven de verstrooide dorpen, de glanzende steden van het vaderland; zij begeven zich boven het witte dek van de zee, waar de blauwe schepen als sterke visschen rondzwemmen. De toppen van genadelooze bergketens grijzen aan den einder als zij met zachte sprongen hooger huppelen in den lauwen morgen, zoodat hun vleugels reiken van Spanje tot aan Hongarije, de wingewesten van het oude rijk. Even is er de volle strijd tusschen de op-steigering der hoogste spitsen en hun donderende motoren; in een woedend gieren breekt de valwind tegen hen los, maar zij klimmen over hem voorwaarts. Het gebergte stort dan snel achteruit en uiteen: het nieuwe land opent voor hen zijn verwonnen poorten.

Vuren en goud is de grond dien zij verlieten, brons en koel de bodem waarover zij naderscheren, de wilde mist uit het Noorden bijt hier de gewassen en gesteenten zwarter en ruiger uit. De wateren stroomen nu westelijk, hun kleur is grauwer en zonder de helderheid van die, waarin zij zich tot dusverre wieschen. De wind begint frisscher te waaien rond hunne flanken en stoot diepere gaten in het luchtruim onder de zon. Beneden vouwt het heuvelland zich open, er liggen duistere wouden en in de valleien hurken rookerige huizen tot vage gehuchten samen. De vlakke steden keeren hun bevolkte straten naar den hemel waar de ruiters van Rome voorbijtrekken; het zijn menigmaal geschonden steden en hun brandplekken en bouwvallen versomberen het dof, gemengd coloriet van wit, groen en rood dat zijn oorspronkelijk bezaten. Hier togen de legioenen met den arend-standaard eeuwen voor dezen door, de vervoerde legioenen der ijzeren legermacht; tot in het schimmig horizontblauw bestormden hun kampioenen de domme benden der barbaren, tot aan den Oceaan dreef de keizerlijke ruiterij haar paarden

[p. 280]

door de vlakten en over het strand. De verhoudingen verschoven, de barbaren werden wezens-gelijken, vreedzaam liggen de landouwen onder den aanmarsch dezer nieuwe cohorte en slechts vreedzaam zal haar intocht zijn, nu de spanning der eeuwen saamkrimpt in één dag en de drift van honderd stoute tochten aandreunt in deze eene vlucht der vier-en-twintig. Gewisser dan alle gedachtenis staat heden de zekerheid dat geen Oceaan hun meer tot grens zal strekken, nu een ervaren veldheer hen aanvoert in den rennenden stormloop over den ruischenden afgrond harer kolken. Zwaarder dan de marschstap der Pretorianen davert de hartklop der vliegende paarden door de stilte der Germaansche wouden, waar eertijds de legioenen vielen.

Aan het strand, op de grens van den Oceaan staan zij een halven dag in rust en laten de paarden grazen. Bij de nederdaling stort er een, zijn wond is doodelijk en het sterft terstond. Een ander neemt zijn plaats in, zij blijven vier-en-twintig, den komenden dag zullen zij Brittannië zien. Uit een vreemd waas dat hoog aan den thuis-einder staat, richt zich langzaam een melkgele zon op, terwijl zij achter elkaar aanrijden naar de morgen-parade. Bij dit grijs licht zijn alle tijden over dit land vergaan, wateren hebben zij gebaard en in killen mist zijn zij vervlogen. De zon kan niet heerschen over den ban der nevelen en de benden der wateren hoopten zich machtig op tot eeuwige zeëen. Er staat eenig landvolk aan de kusten als de vier-en-twintig hoefstampend boven het water rijden, het juicht niet en wuift niet met kleurige vlaggen; het staat er en denkt misschien aan de groote krachten die God den mensch gaf, maar het juicht niet en gaat weder zijn weg.

De geelwitte mist heeft nu de zon losgelaten en werpt zich spoorslags over de akkers, over de kleine bosschen; hij zweeft naar het strand en glijdt weg over de wateren. De golven berijdt hij zonder teugel en verdeelt dan zijn heir, voorwaarts en zijwaarts gaan zijn regimenten, omhoog drijven zij in dunne wolken, verder omlaag schuiven zij een ondoorzichtig dek over de zee. Het is nog slechts een spel, schertsend grijpen speelsche nevelslierten naar de staarten der paarden van de ruiters van Rome. Het is slechts een spel en glorende in de zon duikt voor hen de witte kust op: Albion, de laatste oever van het oude land, groen deel reeds van den groenen Oceaan. Na dezen korten rit hebben zij geen vrees meer voor de grijze horizonten van het Noorden.

Het ongeduld der honderd stijgt met den middag en de uren voor den rustgevenden slaap, die reeds in den avond beginnen, zijn doorbroken van een gedurig opzien naar het vorderen van den nacht. De wachters bij de paarden hooren door de duisternis het eindeloos schreien van den Oceaan, haar tranen stroomen in de straffe branding der golven langs de kust. Driemalen laat een kleine boot zijn licht zien in het voorbijvaren en dwaalt weer weg over de heirwegen der visschen, het vuurtorenlicht op de naaste rots trekt zijn snede keer op keer door het gesloten duister van den stommen

[p. 281]

hemel. Na de vierde aflossing ontwaren zij de geluiden die voor den dag uit rollen en zoeken het licht van den morgen, maar het pantser des uitspansels vangt slechts een grijzen zorgelijken schemer van over de verten der zee. Er klinken signalen en bevelen, zij zadelen de paarden en zetten ze gereed voor den tocht. Doch de damp valt zwaarder en dichter over het strand, vleugels en tuigen beslaan van het stof-water, er is geen ruiter die het einde van de rij kan zien.

Een oogenblik blijft het stil na een helder bevel; dan klimmen zij weder af en schikken zich in de opgelegde rust. Er is niemand die doelloos mort, zij staan voor een gemeenschappelijk berusten dat zij dragen met algemeene kracht. Hun drift staat geklemd tegen dezen blinden muur, de laatste stelling van den Atlantischen Oceaan tegen den stormloop van de ruiters van Rome.

Het is een beleg dat door het geschut van hun geduld gewonnen wordt, de mist trekt op. Zij zadelen opnieuw de vier-en-twintig en werpen zich te paard, op-rijdend en stijgend over de brug die zij zelf vormen, die vóór hen niet is, en die achter hen niet staande blijft.

De schuimstrepen langs de kust spoelen weder weg tusschen de kleine golven, het verlaten strand wordt weder vlakgeblazen door de scherpe bries, die den nevel heeft opgejaagd. Tegen de vochtige diepte van het Westen zijn nog de laatste stippen zichtbaar van de vliegende cohorte; zij draaft wit en blinkend in het versche tempo van den eersten aanloop den hemel door, na dagen wachtens. Achter haar ligt een zwarte veeg in de zeeronding waarboven zij vliegt, IJsland.

Nu de wieren en het laatst geduik der vogels onder hen verdwijnen, steken de vier-en-twintig de koppen recht naar den overkant, tusschen het oneindige en de zee, een stalen troep. Scherp gespitst staan hun ooren naar de teekens van den aanvoerder; het is een kort, bondig spreken van een geheimzinnige taal, maar zij verstaan het woord en handhaven hun orde, schouder aan schouder, eskader bij eskader. De kleur van het water is tot hun verwondering grijs-groen geworden, het glinstert onder de roomen zon bleekgeel uit, boven den einder dien zij gaan doorbreken ligt een strakke, doffe verwaaiing van wolken. De donder van hun voortgang omringt hen, er is geen echo en geen tegenklank in dit ontruimde heelal, zij binden brullend den strijd aan met het eeuwig schommelend verschiet en zien dat zij alleen staan in den kamp, tegen den Grootere, het Water.

Maar zij zijn honderd en het vaderland luistert naar het verre brieschen hunner paarden, zij hooren hoe hun vrienden, hun moeders luisteren. De koepel boven de zee wint vóór hen ruimte en draait achter hen gelijkmatig dicht, het is een beweging die zij niet waarnemen maar waarin zij gelooven.

Zij schuiven de zee-kaarten zachtjesaan op, al schijnen zij stil te staan tusschen de windstreken.

[p. 282]

Ruggelings over het water aangezwommen, rijzen over de lengte en de breedte van den Oceaan haar laatste verdedigers, de uitgespreide liniën van den mist. Eer zich de ruiters van Rome kunnen keeren of wenden zijn zij omsingeld door de divisiën, de corpsen, de saamgetrokken legers van den onverslagen vijand. Het is het einde van een droom, hoogte noch diepte, licht noch uitzicht is overgebleven; de matte spiegel van den dag in de fijne waterdeelen schemert nauwelijks tot de einden hunner vleugels. De vreeselijke muur van den Oceaan springt in geluidlooze stapeling tot een nieuwe, verdoemelijke grens, waarachter niemand komen kan. Zwart zal in het vaderland de rouw zijn om den witten dood der honderd, die reddeloos optornen tegen de dommekracht dezer Atlantische benden. In plotselinge eenzaamheid klauwt elk der paarden zijn laatste, harde sporen over den onbegaanbaren weg.

Maar met korte, klare commando's stelt zich de stem van den centurio tusschen zijn mannen en den mist. Gehoorzaam verspreiden de paarden zich in een wijd rayon, zooals zij leerden bij de straffe oefeningen in de loopweiden; daar is van afstand tot afstand slechts den nieuwen vasten dreun hunner hoeven over de barricaden van den nevel. Zij hebben de oogen groot en grimmig open, de ooren strak geheven naar het tintelend woord van den aanvoerder, die spreekt achter het feilloos compas. Zoo draven zij voort in den grijzen nacht over de vervaarlijke valstrikken tusschen het watervlak en hun hoogste stijgpunt uitgezet; zoo draven zij voort op het veilig signaal dat hun leidt van minuut tot minuut, de ruiters van Rome.

Zij vinden elkaar niet ver uiteen en zonder verdwalen terug onder een cobalten lucht, wit en blinkend van flanken en tuig tegen den vrijen hemel. De zon lekt den wasemenden doodsmist van hunne vleugels en beschijnt de overzijde van den Oceaan.