Eerste Druk. Jaargang 1987

Willem Frederik Hermans
De raadselachtige Multatuli (herdruk)

(De Bezige Bij, Amsterdam 1987²)

Inhoud

In de biografie De raadselachtige Multatuli heeft Hermans grotendeels al bekende biografica bijeengebracht, vooral met be-

[p. 139]

trekking tot de zaak Lebak, Tine, Mimi, Dekkers liefjes, zijn zoon Edu, het geld en de financiële zorgen. De eerste vijfendertig jaar van Dekkers leven behandelt hij summier; de korte periode-Lebak en de jaren daarna krijgen de meeste aandacht. Het is opvallend, dat Hermans nergens moraliseert; hij mengt zich niet in de al vele jaren durende discussie over hoe Dekkers optreden in Lebak moet worden beoordeeld. Het ‘raadselachtige’ waarvan de titel spreekt, is juist de vraag ‘wat nu wel zijn ware ambities zijn geweest’.

Hermans presenteert de manier waarop Dekkers leven zich voltrekt als noodlottig: ‘De manier waarop Dekker de zaak aansneed, was tot mislukken gedoemd - blijkbaar, want het mislukte.’ Daarmee is de link gelegd naar Hermans' eigen schrijverschap, dat immers grotendeels stoelt op de gedachte dat wie gelijk heeft, geen gelijK krijgt en dat genialiteit niet wordt (h)erkend. De raadselachtige Multatuli is daarmee ook, en misschien is het beter te zeggen: allereerst een roman met Multatuli als hoofdpersoon, een nieuwe illustratie van Hermans' mensbeeld aan de hand van documentatie betreffende Multatuli.

Nieuw in de tweede druk is, dat Hermans de artikelen die hij tussen 1975 en 1984 over Multatuli heeft geschreven, nagenoeg integraal heeft afgedrukt als bijlage.

Kritiek

Jan Blokker: ‘Vandaar waarschijnlijk dat het schitterend uitgegeven album wemelt van illustraties: een informatie-element waarmee men in wetenschappelijk verantwoorde publikaties nooit scheutig is geweest. Maar intussen verschaffen de bijna tweehonderd foto's, prenten en reprodukties een onschatbare extra dimensie aan de economisch, soms elliptisch geschreven tekst - en wat de tegenstrijdige uitspraken en de gebrekkige documenten verborgen houden, wordt althans ten dele zichtbaar met een beeld van Padang, een kaart van Java en de kop van Brest van Kempen.’ (De Volkskrant, 12-6-1987)