Droom en Daad. Jaargang 4

[p. 380]

Onze prijsvraag

voor een door Meisjes te geven vertooning (Droom en Daad, Juli-Aug. '26). Voor de beoordeeling der Inzendingen hebben zich welwillend beschikbaar gesteld, de dames J.A. Simons-Mees, en C. Strasser-Berlage, met den leider der W.B.

De laatste is opgetreden als rapporteur van de Jury.

Er waren ingekomen 13 proeven van den meest uiteenloopenden aard en - naar uit de brieven, die de heer Dr. Van Suchtelen op verzoek der Jury tot dat doel geopend had, bleek - van zeer verschillenden leeftijd, n.l. van 14 jaren tot 26 jaar.

Deze deelneming heeft de Jury met veel voldoening vastgesteld. Het blijkt dus, dat er onder onze lezeressen nog liefde is voor het zelf iets voortbrengen, wat de redactrice door haar prijsvraag had zoeken aan te moedigen. En onder de inzendsters waren er, die zich waarlijk veel moeite hadden gegeven, o.a. door het teekenen van costumes en het overschrijven van muziek.

Bij het doorlezen der verschillende inzendingen werd de Jury nu echter getroffen door het verschijnsel, dat deze in hoofdzaak konden verdeeld worden in twee groepen: De eene groep van haar, die zich een hoog doel hadden gesteld, maar, zooals wijlen Jacob Geel het eens genoemd had, zich daarbij hadden vergrepen door het reiken naar een ‘bovenwerp’; de andere die lager bij den grond waren gebleven en haar stof hadden gekozen uit hetgeen binnen haar bereik was.

En zoo kwam de Jury dadelijk voor deze gewetensvraag te staan: moest zij zich stellen op het standpunt van het: ‘in magno voluisse sat est’, d.w.z. van het hooggrijpen en zich desnoods verrekken (wat de vrije Nederlandsche vertaling van die latijnsche spreuk zou kunnen zijn). Of moest zij bij de beoordeeling alleen rekenen met hetgeen werkelijk bereikt is?

Zij heeft toen de redactrice uitgenoodigd, dit principe eens met haar te bespreken en toen bleek men het spoedig eens, dat het laatste standpunt toch het juiste was, al wilde men dan graag de inspanning waardeeren der te hooggrijpsters. Maar wie verzen, of rhythmisch proza gaat schrijven; wie een zeer tragische stof gaat behandelen en nog zoo weinig taalgevoel heeft, dat de verzen geen verzen zijn, en het rhythmisch proza laag bij den grond blijft, en de tragische toestand onbeholpen behandeld wordt, kan toch evenmin verwachten een prijs te halen, als iemand die een aria wil gaan zingen, terwijl haar stemvorming en muzikale ontwikkeling haar alleen in staat stellen tot valsch zingen.

[p. 381]

Bij deze algemeene opmerkingen over de zes inzendingen, die voor geenerlei onderscheiding in aanmerking konden komen, wil de Jury het liever laten. Zij komt nu allereerst tot twee inzendingen, die ook wel ‘Boven de Kracht’ bleken, maar die toch voldoende verdienstelijks boden, om voor een aanmoediging in aanmerking te komen.

Een Winterboek van de Wereld-bibliotheek werd dus toegekend aan:

a. Zonder motto en titel.

Een bloedige fantaisie van bestrafte wraakzucht; onbeholpen, doch met een zekere spanning in de voortschrijdende handelingen. - Yvonne Diehl, Arnhem.

b. Motto: Driemaal Zestien: Het eeuwige Vuur.

Een poging om iets zuivers en dieps te geven in den vorm van een Oostersche fantaisie - met een vreemde opvatting van het ‘zonde-begrip’. De zeer onbeholpen uitdrukkingswijze, wier onbeholpenheid nog versterkt uitkomt door een pogen om ‘rhythmisch' te schrijven, deed de uitkomst verre beneden het pogen blijven. Maar de inzendsters hebben, ook met haar illustraties, erg haar best gedaan.

Cora de Stuers en Anneke Hupkes te Bilthoven schreven den tekst; Mien Stuijver, te Utrecht maakte de teekeningen.

c. Motto: Zaansche Molen: Het Jaar, 20 jaar.

De samenstelster van wat in de 17de eeuw een Mask zou genoemd zijn, laat al de maanden en het Jaar een klein getal toepasselijke regels zeggen, die zij aan anderen ontleend heeft. Het is zeker beter, goede verzen aan anderen te ontleenen, dan zelf slechte te maken. Ook de costumeering is verdienstelijk aangegeven. Intusschen is de samenstelster er niet in geslaagd, iets op te bouwen dat naar den indruk der Jury als vertooning eenigszins zou kunnen boeien. De schrijfster is Nita Abbestee te Wormer.

Ten slotte de vier best geoordeelde:

1. De Ziel der Natuur. (Geen motto), 17 jaar.

Een pogen om in een gesprek tusschen een Stadsmeisje, dat met vacantie buiten is, een Den, het Boschwezen en een Aardgeest de tegenstelling tusschen Mensch en Natuur te laten uitkomen. Er is ook hier een afstand tusschen pogen en bereiken - hoewel niet zoo groot als bij de eerste groep. En daar de Jury zeer betwijfelde of het geheel zich wel voor een vertooning zou leenen, kon zij het niet als ‘geslaagd’ waardeeren.

Zij kende de inzendster, Mej. Dien van Mourik Broekman, Den Haag, een prijs ter waarde van f 10. - in boeken toe.

[p. 382]

2. Motto: Post Nubila Lux: Avondschemer, tooneelstukje in 2 tooneelen. De Jury zou dit stukje nog meer gewaardeerd hebben, als zij niet den indruk had gekregen, dat het wat héel sterk geschreven was onder den invloed van het werk van de redactrice van Dr. en D. en van Mevr. Marie Schmitz; d.w.z. niet geheel geboren uit eigen aanvoelen.

Zij kende de 17-jarige inzendster, Inie Top, te Amsterdam, een prijs toe ter waarde van f 10. - in boeken.

3. Motto: Toi de tout' arett' eiè, Beetgenomen, tooneelstkje in 1 bedrijf. Ondanks het Grieksch van het motto, en dit nogal uit Oedipus Tyrannos, bleek dit een aardige, ongedwongen charade, hier en daar wat onbeholpen in elkaar gezet, doch echt iets wat men van een levenslustige 16-jarige verwachten zou. Wie het vertoonen, zullen er zeker plezier van beleven.

De Jury kende de jonge schrijfster, Saskia Ferwerda, te Renkum, een prijs toe, ter waarde van f 15. - in boeken.

4. Motto: Een eerste poging: Een plezierige Nacht, tooneelstukje in 2 bedrijven, 14 jaar.

Deze 14-jarige blijkt zulk een kijk te hebben op ‘tooneel’, en heeft haar grapje zoo aardig in elkaar gezet, dat de Jury het gaarne als het best geslaagde waardeerde. Alleen zich afvroeg: is dat nu heusch uit zulk een jeugdig brein zelf gekomen?

Nader gebleken is, uit het briefje der inzendster, J. de Zeeuw, Rotterdam, dat dit niet het geval is, doch het grapje ontleend werd aan Justus van Maurik. Bezwaar hiertegen is er niet. Haar is dus toegekend een prijs van f 20. - in boeken.

Zooals men bij optelling kan nagaan, beloopen de toegekende prijzen niet de volle uitgeschreven waarde van Een Honderd Gulden. Doch de Jury meent bij haar waardeschatting van de inzendingen reeds het hoogste te hebben toegekend, dat h.i. verdiend was.

Rectificatie

De inleiding van het in het November-nummer besproken bundeltje ‘De Schoonheid zaaide’ door Jo Spierenburg, is van den heer A.L. van Hulzen.