Droom en Daad. Jaargang 4

[p. 12]

Waschdag
door C.M.v.H.-G. (Bij de losse plaat)aant.

ALS plaat voor Januari de foto van G. Middendorp ‘Waschdag’, een oude, schemerachtige boerenkeuken, zooals we ze alleen op het platteland nog vinden; geen electrische waschmachine, geen warm water ‘zoo maar’ uit de kraan, maar de ouderwetsche pomp met z'n gezellige piep- en kreungeluiden, met de gulle waterstraal-als we erg ons best doen met pompen-de tobbe met het goed ‘in de week’ en de tobbe met het goed, dat gewasschen wordt op het waschbord door de huismoeder, geknield op den steenen vloer. Er ligt wel een droomerig licht over dit heele tafereeltje, maar wat hier is uitgebeeld, is de daad, de daad in zijn allersimpelste vorm: de kleeren zijn vuil, de kleeren moèten schoon; als de daad vandaag niet volbracht wordt, is er morgen een te kort.

December is voorbij. December is de maand van den droom.

De oude, blijde kinderdroom lag om den vijfden December en nooit meer komen we los van den goeden Heilige, die uitdeelde van zijn onuitputtelijken voorraad, die ook, als zijn bestaan voor ons geen werkelijk meer is, blijft geven, van wien we blijven ontvangen het present èn het vers èn de grap èn de goedmoedige wenk.

De droom van verwachting lag om de al donkerder wordende Adventsdagen en voerde naar de vervulling van den lichten Kerstnacht, die de Geboorte bracht, den Engelenzang, de Blijde Boodschap en het visioen van Barmhartigheid onder de menschen, van Vrede voor en onder ons allen op deze aarde. De droom van ernst lag om den Oudejaarsavond, den Oudejaarsnacht, toen we dat ééne uur, bevangen door den snellen gang van het vergleden jaar, kwamen tot de stille afrekening met ons zelf, toen we eerlijk en zuiver trachtten te staan tegenover ons gebrekkige leven.

En na den Oudejaarsnacht met zijn beierende, zingende klokken, zijn lange, zware twaalf-uurslagen over heel de aarde, opeens de Nieuwjaarsmorgen - altijd wat nuchter, altijd wat moeilijk, omdat hij komt - niet met den droom, maar met de eischen, omdat hij vraagt naar de daad.

De belofte, onszelf gedaan in den droom van den Kerstavond, van den

[p. 13]

Oudejaarsnacht moet in het jaar, dat de Nieuwjaarsmorgen inluidt, tot werkelijkheid worden.

Het is niet alleen ‘zwoegen en sloven’, wat de plaat ons laat zien. Er is een toegewijdheid in deze waschvrouw voor het werk, dat haar handen volbrengen. Zij en iedere huismoeder kennen iets van de vreugde, die elke gevouwen en gestreken wasch met zich brengt, als hij klaar en schoon voor haar ligt. En elk meisje, dat zelf voor de verzorging van haar dunne japonnetjes werd gezet, ieder, die wat smoezelig en verkreukt was, als nieuw onder het strijkijzer te voorschijn tooverde, weet iets van die vreugde, die de zegen van den arbeid is, de zegen van de daad.

In elk toegewijd volbracht werk, in elk met moeite verworven diploma vinden we die vreugde terug.

En het is met ons als met de waschvrouw: Als de daad, die déze dag eischt, niet wordt volbracht, is er morgen een tekort voor ons en de onzen. December, de maand van den Droom; Januari de maand van de Daad. De trouw aan de daad van heden zal de zuiverheid van den droom der toekomst mede bepalen.