Droom en Daad. Jaargang 2

[p. 6]

Meditaties van Tony de Ridder
door C.M. van Hille-Gaerthe

TOEN in April 1923 het eerste nummer van Droom en Daad de wereld inging, hebben we de bedoeling van het blad uiteengezet en sprekende over de woorden Droom en Daad, schreven we o.a.: ‘De wereld heeft de werkzame, jonge menschen zoo noodig in dezen tijd, maar de wereld heeft ook noodig de zuivere droomen - niet de soezerijen, maar de droomen, die dikwijls het uitgangspunt zijn van de plannen, leidende tot de daad.

Het zijn de droomen, die glans geven aan het leven, ook waar het zwaar en eentonig lijkt.’

En nu zendt mij de uitgever den derden druk van een klein boekje¹⁾ ter bespreking, dat ik al een paar jaar in m'n boekenkast heb, waarnaar ik graag mijn hand uitstrek in een stil oogenblik, maar ook juist wel op heel roezige dagen, als het wel eens kan lijken, dat het leven alléén werken, vliegen, praten en heen en weer loopen is en als ik het weer bewust voelen wil, dat er nog een stiller wereld bestaat van schoonheid, van innerlijke vreugde om bloemen en boomen, om den lichtval over de vlakte, om het zwijgende bijzijn van een mensch, om den schemer en de zonsondergangen.

Dan sla ik dit boekje op en vind deze woorden:

‘Hierop komt het aan, dat een mensch open ligt voor het diepe geheim der dingen: voor het stille wonder van een wijd-open tulpenhart, zich koesterend in een milde morgenzon van vroege lente.

Hierop komt het aan, dat hij ontvankelijk worde voor het geheim der zachte avonden;

dat hij bewogen worde als de violen-blauwe schemering over de wijde landouwen daalt;

dat hij in het woelen van winden en wolken ziet het in de wereld en het leven verscholen geheim.

Alle dingen hebben hun eigen sfeer.

Alle dingen hebben hun eigen stilte ook.’

Ik zou dit boekje een boekje van ‘droomen’ willen noemen, niet van

1) Meditaties door Tony de Ridder. Derde vermeerderde druk. Arnhem. N.V. Uitg. Mij. van Loghum, Slaterus & Visser. 1923.

[p. 7]

de droomen ins Blaue hinein, maar van die droomen, waarvan hart en geest de richting bepalen. Dat juist maakt ze waardevol, ze zijn niet de vluchtige als de onbewuste nachtdroomen of de soezerijen in een hangmat, maar ze geven het dieper indringen tot de stille dingen. En wie ooit, gegrepen door de schoonheid, de lieflijkheid, de wijsheid van mensch en ding, zich met hart en ziel heeft overgegeven aan zijn bewondering, wie getracht heeft zoo diep hij vermocht die schoonheid, liefde of wijsheid te peilen, die heeft een oogenblik doorleefd van groote waarde voor zijn leven; want we weten uit onze herinnering, dat we in zoo'n oogenblik zèlf iets gevonden hebben van wijsheid of vreugde, wat geen ander ons zou kunnen geven. Als ik verder lees in het boekje, vind ik als overpeinzing bij een wandeling langs het koren:

‘Het stille mooi aan de dingen, dat, wat ieder mensch zelf vindt, dat is het groote geluk in het leven.

En alles in het leven, wat ons opvoert van het zienlijke naar het onzienlijke, is goed en schoon.

Een voortdurende openbaring is het leven; van ons hangt het af, of wij ontvangenden zijn, of wij met ongesluierde ziele-oogen door het leven gaan, of wij wetend beseffen, dat iedere korenaar, elke halm een boodschap is van God aan ons.’

Een schilder kan het ons zonder woorden in de uitbeelding van z'n bloemen, van z'n stillevens zoo klaar maken, dat onze liefde voor de stoffelijke dingen niet ongegrond is. Een dichter zegt het ons, door den klank van het woord, door het rhytme van z'n zinnen. We vinden het hièr telkens en telkens weer in dit gevoelige proza: ‘Ik houd nu in deze bloeiende lente-dagen het allermeest van de breede, wijd-gespreidende donkergroene kastanjeboomen, die zeer recht en statig dragen hun witte kaarsen van slanke, blanke bloemetjes......’

In de gezamenlijke opgewondenheid, in de uren van uitbundige pret zullen we aan veel, waarvan dit boekje spreekt, voorbij loopen, maar in de uren van alleen-zijn, in het vertrouwelijk samenzijn met een ander, zullen we ontvankelijk wezen voor wat ons in deze meditaties wordt geschonken, want veel van wat ons hier gegeven wordt, zal raken aan het beste, dat er leeft in ons eigen hart. Het is ook een boek van ‘luisteren’. ‘Luister naar den levenszang’, zegt de schrijfster.

‘Luister naar den levenszang!
Gouden korenvelden wuiven,

[p. 8]

 

Slanke halmen buigen zich,

 

Witte bloesems reiken naar 't stralend Licht,

 

Donkre nachtelanden zwijgen,

 

Over geheimvol-rimpelende rivier daalt paarse schemering, een klein, eenzaam vogeltje zingt zoo jubelend zijn liedje,

 

Alles ter meerdere eere Gods.

 

Luister naar den levenszang!

Wees heel stil, doe niet druk met de menschen, die door hun luide spreken zichzelven en u verhinderen te luisteren.

Wees alleen met hen, die luisteren willen zóó als gij, die ook niet leven kunnen, tenzij in hun ziel weerklinkt één enkele toon van de Eeuwige melodie, van het Lied der Goddelijke Liefde, de mysterievolle Levenszang.