[2007/1]
Aan den lezer
Ongeveer vijf jaar geleden werd de opzet en het uiterlijk van dit tijdschrift drastisch gewijzigd. Vormgeving en rubrieksindeling werden herzien en er kwam een nieuwe uitgever. Niet alleen de redactie zelf kan inmiddels met tevredenheid terugblikken, ook hebben we van heel wat lezers bemoedigende geluiden gehoord. Desondanks markeert dit nummer, het eerste van onze negenendertigste jaargang, opnieuw een overgang. Voortaan is De Achttiende Eeuw een peer reviewed tijdschrift. Daarnaast wordt het bij een andere uitgever gedrukt. Voor we u meer vertellen over de gevolgen van deze koerswijzigingen, wil de redactie stilstaan bij de afgelopen vijf jaar.
Op het moment van overgang van APA - Holland University Press naar Uitgeverij Verloren verscheen dit tijdschrift al tien jaar onder de titel De Achttiende Eeuw. Documentatieblad van de werkgroep achttiende eeuw. Meer dan alleen een documentatieblad voor de Werkgroepleden ambieerde het tijdschrift het platform te zijn voor de wetenschappelijke bestudering van de achttiende eeuw in Nederland en Vlaanderen. Aan die ambitie kwam na tien jaar geen einde. Wel was het medialandschap, ook onder academische periodieken, intussen sterk veranderd. Het bestuur van de Werkgroep en de nieuw aangetreden kernredactie van De Achttiende Eeuw hadden behoefte aan een grotere variatie in de bijdragen en wilden meer aandacht besteden aan de vormgeving. Dit voornemen kreeg vorm in de introductie van rubrieken als ‘Omtrent bronnen’, ‘De vertelde achttiende eeuw’, interviews, discussiestukken en een veel groter aantal illustraties. Bij deze wijziging heeft de redactie altijd de steun gekregen van de nieuwe uitgever, Verloren, met name in de personen van Thijs VerLoren van Themaat en Anja van Leusden. Mede namens het bestuur van de Werkgroep willen wij uitgeverij Verloren hartelijk danken voor de constructieve samenwerking. Na vijf jaar staat er, zo hopen wij, een veelzijdig, leesbaar en aantrekkelijk vormgegeven tijdschrift en is bovendien de ruime achterstand in te verschijnen afleveringen geheel ingelopen.
De wereld van het academische publiceren is echter druk in ontwikkeling. Universitaire onderzoekers worden in toenemende mate afgerekend op het aantal publicaties dat zij ‘scoren’, en op het niveau daarvan. Deze ontwikkeling - die zich in de sociale wetenschappen en de Angelsaksische wereld al veel eerder heeft voorgedaan - heeft grote gevolgen gehad. Deze gelden niet alleen de individuele onderzoeker, maar evenzeer de wetenschappelijke tijdschriften zelf. Concreet betekende dit dat het bestuur van de Werkgroep 18e Eeuw en de redactie van De Achttiende Eeuw voor de keuze stonden mee te veranderen en een nieuw systeem van beoordeling van artikelen in te voeren, of het risico te lopen dat de meest belangwekkende publicaties over ‘de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden en de overzeese gebiedsdelen in de lange achttiende eeuw (1670-1830)’ elders worden aangeboden. Daarom is besloten om met ingang van dit nummer te werken met een peer review systeem.
Deze voorgenomen wijziging viel samen met externe omstandigheden die het voor de Werkgroep aantrekkelijk maakten over te stappen naar een andere uitgever. In HoLaPress hopen bestuur en redactie een enthousiaste nieuwe partner gevonden te hebben. In overleg met de vormgevers is de redactie erin geslaagd de zichtbare gevolgen van deze overgang tot een minimum te beperken. Zo blijven de rubrieken waar u als lezer inmiddels aan gewend bent bestaan, evenals de illustraties. Wat wel met ingang van dit nummer verandert, is de