Woord vooraf
Op 21 en 22 november 1991 hield de Werkgroep Achttiende Eeuw in Cultureel Centrum 't Hof te Dordrecht een congres over ‘Het zelfbeeld van de Nederlander in de Achttiende Eeuw’. Het uiterlijke welslagen van deze onderneming, met name het grote aantal belangstellenden en de levendigheid van de discussie, heeft het zelfbeeld van de Werkgroep Achttiende Eeuw niet ongunstig beïnvloed.
In september 1990 kwam de daartoe door de Werkgroep ingestelde congrescommissie, bestaande uit O. Lankhorst, J.J.M. de Man, I. Nijenhuis, L.C. Palm, R.J.A. te Rijdt en W. Velema, met een uitgewerkt voorstel voor een symposium over ‘Het zelfbeeld van de Nederlander: culturele identiteiten in de achttiende-eeuwse Republiek’. De commissie stelde terecht vast dat aan dit zelfbeeld ‘merkwaardig genoeg nog weinig systematische aandacht’ was besteed. Zij wist nog niet dat aan deze ongewenste toestand in 1991 wel heel abrupt een einde zou komen. Geheel los van de voorbereidingen van het congres van de Werkgroep Achttiende Eeuw, maar vrijwel tegelijkertijd, ontwikkelde het Nederlands Historisch Genootschap immers plannen voor het uiteindelijk iets eerder gehouden symposium over de Nederlandse identiteit en het Nederlandse identiteitsbesef. De congressen bleken goed op elkaar aan te sluiten, zodat ik de lezer ook gaarne verwijs naar de 4e aflevering van de 107e jaargang (1992) van de Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden.
Namens het bestuur van de Werkgroep Achttiende Eeuw dank ik de congrescommissie graag voor het enthousiasme, de creativiteit en de zorgvuldigheid waarmee het congres werd voorbereid. Evenveel dank gaat uit de sprekers, de M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting en de congresgangers, die elk op eigen wijze de plannen hielpen verwerkelijken. De congresbundel zelf verschijnt onder verantwoordelijkheid van de redactie van het Documentatieblad.
J. Roelevink
secretaris Werkgroep Achttiende Eeuw
redactiesecretaris Documentatieblad
Auteursrechtelijk beschermd