Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 150

[p. 529]

Maria van Daalen & Luc Derycke

nous autres les schizoPHRÈNES

OP EEN DAG

zal ik met een harp door Montréal reizen.

Ik zal de snaren stemmen voor de loa's, de snaren met tonen die ik geërfd heb.

Eén TOON ervan bestaat niet.

Het is de TOON van de opening.

Eén andere SNAAR is altijd gesprongen.

Dat is de SNAAR van de werkelijkheid.

Alleen zo kan ik door de stad reizen:

langs de snaar van de overgang,

de snaar van de morgen,

de snaar van het vergeten,

de snaar van de allerkleinste beweging, die het centrum is van het universum,

de snaar die trilt in het hart bij woede,

[p. 530]

de snaar van het eten en gegeten worden,

de snaar die de stem is van een geliefde, net voordat het duister invalt.

De eerste snaar van zeven snaren

De laatste snaar van zeven snaren

is de achtste snaar van negen onmogelijkheden.

Zo reis ik van opening naar werkelijkheid.

Ik reis door het lied.

Nanette zit in de tuin van Ste-Adèle.

Er is een beverdam die het water kruist.

Dit is de achtertuin van Montréal, van hieruit ga ik onderweg.

Giet maar water op de grond voor de loa, driemaal is het recht van het kruispunt, één is de weg, twee de keuze.

‘The drummers and jugglers of Montreal don't even exist at all So I'm tearing up these tarot cards and Venetian clowns’,

zingt Rufus Wainright III op mijn laptop,

‘Could have walked around the block cause all roads lead to home’,

[p. 531]

maar lopen leidt niet tot denken, lopen brengt mij een straathoek verder, een blok omhoog, en recht naar het noorden vanuit de Vieux Port waar 's winters het ijs heerst omhoog naar UQAM, naar Plateau, naar Jean-Talon, uren kalm stijgend, de berg is de stad en de Mont-Royal draagt voorzichtig haar diepe doorboring in ijzer en staal, en wortelt misschien in Inuit, in talen van vloeibare stenen. Giet maar rum uit achter Ste-Cathérine, een brandende sigaar wuivend naar de murals, en zie of de weg zich laat vinden.

Sinds 1792 is ouest Engels en est Frans, de nulmeridiaan is Boulevard St-Laurent, maar een hele generatie in internetcafés zegt mij halverwege de regel, ‘pas de problème, you can also prendre un espresso, shall I make it allongé pour vous?’ Vous avez rejoint... U bent verbonden met...

Ik heb mij aan niemand toegevoegd maar de loa danst in het hoofd.

Montréal is een locatie in mijn ziel, Granchemin, open mij de weg, ga mij voor, leunend op je stok, en als ik weer terug ben, ken ik je ritme.

Prompt springt het licht op rood bij de rue Prince Arthur,

[p. 532]

auto's wachten gelaten, bumper aan bumper, rode sliert achterlichten van zuid naar noord, illumination op St-Laurent voor de voorouders.

Voilà le carrefour, de mens is het centrum, dit is een ritmisch tikken, met refrein: hoe de VREEMDELINGE oversteekt en brood haalt, hoe de VREEMDELINGE het voetgangersgebied kruist voor wijn bij de S.A.Q., hoe ZIJ hoogblond de oversteek waagt: 1 quotidien, hoe zij langs de Banque Nationale op haar uitgangspunt terugkomt Voilà, viermaal dansend rechtsom.

Driemaal water gieten voor de opening, viermaal water en kaars buigend naar de windstreken,

[p. 533]

negen kleuren mouchoirs voor de cérémonie maar het hoofd blijft onkenbaar.

Ik dans de trappen af van de Grande Bibliothèque de Québec en bevind me onmiddellijk in een vacuüm.

(Vijf jonge mensen trainen blindegeleidehonden op metrostation Longueuil.

Eén Frans-Canadese veteraan vraagt mij timide: ‘Kent u Groningen? Daar was ik op 5 mei 1945.’ Hij draagt de brief op zak van een meisje uit Arnhem, d.d. 22 juli 1945.

Ik zie een man met een aapje, een jongen met een fret en een jonge vader op rollerskates achter de kinderwagen; hij draagt een tweede kind op de rug en racet dwars door het verkeer. Ik balanceer voorzichtig op de stoeprand.)

Er is geen stoeprand. Er is harp nr. 24, in de metro, met de speellijst achter het schildje gestoken, maar niemand maakt vuur zoals ik.

Onder mijn voeten begint het te branden door het denken dat het lopen begeleidt.

Ik trek een spijker uit het vuur en raap een bordje op met

• Je me souviens •

omdat ik mij nooit meer iets herinner van wat ik opgeschreven heb.

[p. 534]

Ergens moet hier een combinatie zijn.

Wat overbleef, was de sleutel van de kamer.

Wie nog graag wil overnachten, mag hem komen halen.

Hij past op de deur van 4108, rue St-Dominique.

Vergeet niet om Avi gedag te zeggen voordat hij om 02.00 u. naar zijn werk gaat en haal wat eten voor jezelf bij Boulangerie Rosaire Notre-Dame.

Ik zal een kaars aansteken voor je ziel, en voor die van Nanette, en voor de mijne, en dat is driemaal.

Voor de

loa.