| |
| |
| |
Leon Gommers
Karios, hacker van Universal Brand
Cut!
Tricky, de artdirector, schoof de zonnebril in de natte kuif en werd ongerust. Op zijn laptop straalde de blue screen, een weergave van het levensgrote scherm in de studio waarvoor modellen hun werk doen om in eerder opgenomen bytes van wereldwijde decors terecht te komen. Maar de laatste sequentie wilde niet verschijnen.
In het blauw verschenen grijze schaduwen.
Op de set zagen de crew, acteurs en modellen Tricky in zijn strak zittende zilverhemd zenuwachtig op zijn plaats rondschuitelen, zijn zirkon encrusted sneakers kaatsten licht op de glanzende vloer.
Hij drukte zijn stopwatch in. Niemand op de set zag wat Tricky zag. Helmut, zijn minnaar, de grimeur, zijn meiden of de cameraman, niemand wist waarom Tricky het werk opnieuw stil had gelegd.
De grijsblauwe vlekken verdichtten, kregen duidelijke omtrekken en trokken scherpe lijnen en tekenden jukbeenderen, een neus en een mond; onder het pulserende voorhoofd monsterden een paar samengeknepen ogen Tricky kil en onbewogen. Tricky voelde zijn opwinding groeien want niemand had dit gezicht opgeroepen.
Het keek neer van zijn lievelingsscherm - maar nu gebeurde er iets ongebruikelijks; in beeld zweefde een stuk tuinslang, of iets dergelijks, losgekoppeld van alles waar het aan vast had kunnen zitten, en in de rand van het beeld kwam een rode kwab aangedreven die daar bleef hangen.
Dit alles verdween bliksemsnel.
Tricky drukte zijn stopwatch in. Er waren 3,33 seconden verstreken. De artdirector verwachtte het slotbeeld. Hij zocht 's avonds laat in zijn naslagwerken, maar de naam Karios kwam hij niet tegen. Uren om op de snelweg te surfen waren hem niet gegund, hoewel hij onder toenemende aanvallen van slapeloosheid leed.
Het scherm was weer strakblauw en Tricky kwam even in de film Blue van Derek Jarman terecht, die vlak voor zijn dood blind werd maar nog
| |
| |
een film wist te maken, over wat hij als bijna blinde de laatste weken zag. De kijker kreeg anderhalf uur lang het mesmerische blauw van de zich inzettende verblinding voorgeschoteld.
Dat steeds verder terugwijkende blauw riep honderden beelden op en Tricky kon er niet langer naar kijken; hij klopte onwillekeurig op zijn broekzak en voelde het zilveren doosje met bètablokkers.
Bobo brak uit.
Tricky vloekte bij de harige schicht die op kromme poten langs draafde en de set op stelten zette, de trainer snelde achter hem aan en ving de aap die zich uiteindelijk aanhankelijk tegen de borst van het baasje klemde.
Weg ermee, dacht de artdirector, weg met dat blauw. Hij zocht de sequentie van het plein. Tot zijn ergernis kwam met zijn dubbelklik de straat weer in beeld; de schokschouderende camera registreerde een rommelige steeg in Barcelona, iemand op de vlucht voor wie-weet-wat, werd opgehouden. Het elektronische oog ging daarop de hoek om en tot zijn genoegen verscheen het besloten plein met de palmbomen, de balkonnetjes en elektrische gaslampen.
De artdirector zette het beeld stil.
Hij spoelde terug en probeerde de bytes van de steeg opnieuw weg te snijden. Hij kreeg steeds meer beeldruis aangeleverd, zo leek het. Tricky toetste zijn time-stamp in. Het beeld wilde niet weg.
In de schijnbaar onuitwisbare rushes bleef de man, telkens opnieuw, bijna vallen. Voor het eerst zag Tricky de schaduw van het voertuig opdoemen: de man vloog met een brandblusser op een jeep af en achterin in die jeep richtte een melkmuil in uniform zijn wapen op de aanstormende eigenaar van het brandblusapparaat.
De man viel toch.
Italië, Genua, dacht Tricky. Dat was verdomme toch niet in een of andere Spaanse shitsteeg?
De set verviel in een geldvretende lethargie en de artdirector haalde adem, besloot bij de beelden van het plein te blijven en de overbodige opnames later weg te snijden. Hij wees naar zijn blue screen waarvoor het houten skelet van een fontein stond opgesteld.
Zich hernemend produceerde Tricky als altijd de vingerknip van de zachte dwang en een goedlachse, uitnodigende beslistheid. De artdirector beheerste zijn doortastende maniertjes.
Come on! Smile, get your teeth ready, ladies. Tricky veroorloofde zich enkele schalksheden, legs, come on, be long, breasts, push yourself up, get ready... Ladies, gentlemen, remember our keywords, no limits, fresh, please, future, fun. All together now, sparkle, shine on you crazy diamonds, vivid, come on motion, motion! Zijn stem schalde met wat geklap van handen over de set. De mooie meiden, uren van opknappen en afknappen in touw, reageerden snel op zijn aanwijzingen.
| |
| |
Bobo keek, hangend aan de borst van zijn baasje, met opgetrokken lippen en ontblote tanden toe, de glimlach van de primaat leek Tricky, eenmaal weer aan het werk, op te fleuren, wellicht vanwege een onmiskenbare innemendheid.
Op zijn scherm kwamen de meiden stoetsgewijs over het plein aangelopen, wiegend als over de catwalk, elkaar plagend, come on, you little hormon teasers, riep Tricky, hoho, ladies, be more tactile, please...
En kijk, ja, ze maakten meidengebaartjes, schudden met hun ondoordringbare krullen, open your mind, don't stay behind, nee, deze meisjes hebben geen jongeman nodig om te plagen, ze hebben genoeg aan elkaar, wandelend met een bij elkaar gemaquilleerd bewustzijn, samengebladerd uit Cosmo, Avenue en She...
Tricky verdrong de negatieve energie, er zijn dagen dat Tricky zijn meiden vloekend zat is en liever met Helmut in bed lag, maar al snel regisseerde hij de dagelijkse polonaise van het eeuwig jonge geluk. Plaza Real liet een vlucht duiven los die laag over de hoofden van toeristen en de daarnet ingelaste stoet van meiden scheerde. De camera cirkelde rond zijn laatste prooi, Titia, van achteren inzoomend op de haardos, die ten slotte het hele beeld vulde.
Cut!
Hij sloeg de beelden op.
Zijn blik viel op het digitale klokje, 10.53 a.m.
Hoe laat vliegen we?
Nog effe. We halen New York vannacht nog. By the very awful way, als je op Manhattan bytes gaat scoren, neem dan niet zo veel op, pleinen, pleinen, geen straten. All right?
Tricky liet zijn cameraman voor wat-ie-was, gaf zijn knullen en meiden verbale schouderklopjes en manuele billentikjes, een paar sjouwers sleepten de fakefontein weg.
Nu kwamen alweer de volgende hapjes film tevoorschijn, een stoffig plein, aardewerken kruiken, stalletjes, een man met een tulband, dit is Caïro. Tricky gaf zijn editor aanwijzingen en die laste de bos krullen van Titia in.
Hij wachtte tot het markstalletje de plaats van de fontein had ingenomen. De frisdranken worden frisser en de set wordt trager, mopperde Tricky.
De cameraman nam de krullen van Titia weer op, draaide langzaam om haar heen, het gezicht kwam vol in beeld, total close-up, radiate, darling!, imagine your offspring, hij schoof het volume omhoog, een schalmei klaagde, in beeld een toren afgetopt met een uibol.
De camera draaide verder en Cathy liep door Caïro waar een theeschenker met een kan op zijn rug voorover boog, een beminnelijke
| |
| |
lach van bruingele tanden als hij de thee van grote hoogte uit de tuit in een glas laat lopen.
Nu kwamen de jongens.
Ze zwermden om Titia en Cat heen, now, we know where we're going, de artdirector riep zijn paradigma's, hij was tevreden met zijn flock of boys, een mengeling van backstreet, casual en James Dean, kapsel Romeinse legionair en wanneer ze de handen in hun zakken hebben, zijn er altijd wel een paar vingers zichtbaar.
Het maandverband wordt steeds dunner, mompelt de artdirector, go for them, boys. Tricky kon er niet lang van genieten. Weer volgden er overbodige bytes. Het oog verliet de markt, zoomde in op een muur met onbestemde spatten, bruinrood, gleed verder en raasde op onnavolgbare snelheid de hoek om.
Het oog staarde naar de Nijl.
Een vloot zeilschepen, prauwen overwegend in het rood en geel van de schemering, voer kalm over het gladde water, totdat een of ander artefact zich als een komeet met staart en al uit de hemel stortte.
De grauwe, overbevolkte boot kwam met een plons in het water. Hij was niet groter dan een botter, landde op zijn achtersteven, joeg een kroon van water omhoog, klapte daarop over zijn gehele lengte als een stuk wrakhout op het water. Hij dreigde slagzij te maken.
Rond de korte boegspriet bungelde een man, aan de mast hingen kinderen. Meerdere mannen klampten zich vast aan de reling, vrouwen kropen traag over het dek vol lichamen om een heenkomen, er waren zo veel mensen aan boord dat het breken van de klomp niet ondenkbeeldig was.
Er klonk geen geluid, maar toen leek het alsof iemand een handvol kiezel in het weer rimpelloze water smeet, en nog een, de stenen sloegen in, gaten met rafelige randen vielen in het hout van de vissersboot.
Tricky hanteerde koortsachtig de del. Hij sneed het beeld weg en zocht met zijn ogen de geruststellende blik van Helmut. De verhouding met zijn grimeur leed onder de productie, een werk van jaren, Tricky's ultieme format.
Tricky legde voor Universal Brand een opslagplaats van bytes aan, met vele brede hoofdstraten, avenues en avenidas, een stuk of tien versies van de Arc of Triumph, ook die van BCN, Paris of Chicago, iedereen op deze wereld had wel ergens, ooit een oorlog gewonnen, Universal Brand nam hapjes uit wijken vol pakhuizen, maakte gliders langs colonnades, gleed met de steady cam over markten en pleinen die de plattegrond van het Neo Metropolis uitmaakten.
Tricky zocht dag in dag uit naar de karakteristieke straatjes van Bombay, Buenos Aires en Bruxelles, besteeg het Piazza del Campo in Siena, Italië - de waaierende steenvlakte bestond uit de negen plooien in
| |
| |
de rok van de heilige Madonna - dook de Via Julio in, sloeg een hoek om, en ging een klimmend straatje van Cadaqués in Spanje binnen.
Tricky reisde langs woestijnen, kraterlandschappen, savannes, poolvlaktes, pampa's en fjorden, betrad oerwouden, poesta's, hele bergketens en steppes. Zo kon het nu gebeuren dat een tanige kerel in kaki, een scherpe kaaklijn, ongeschoren onder een tropenhelm, enkele mansgrote bladeren opzij duwde en uit een struik in de Amazone kroop.
De tropenman werd plotseling door de kou bevangen, de bladeren sprongen terug op hun plaats en hij ploeterde over een ijsvlakte waarover de stuifsneeuw aangeblazen door een vrieswind joeg, maar hij sprong in een wak, kwam op zijn rug weer boven en dreef kalmpjes onder de zon naar het witte strand met palmen.
De artdirector borg zijn fantasietje op.
Helmut en hij hadden enkele jaren in een klam oerwoud gebivakkeerd, maar de grimeur verwijderde zich van hem. Soms dacht Helmut in de vrieskou te staan en Tricky, Tricky dreef op zijn rug door een turquoise baai; Tricky had nergens last van, dacht Helmut.
De artdirector voelde zijn hart een keertje overslaan. Hij telde zijn zegeningen en vervloekingen, de laatste verkeerden de laatste maanden in het voordeel. De bètablokkers bezorgden hem dunne kak, slome dagen en slapeloosheid. Zijn kapsel was nog van deze tijd, zijn sneakers ook, maar de veertig jaren jonge hond merkte dat er iets te gebeuren stond.
Tricky nam zijn pillen daarom liever niet en bedacht dat hij New York misschien moest laten schieten om een total check-up in London te laten doen.
In zijn ooghoek kwam de set met zijn schijnwerpers weer tot leven. Bobo maakte zich los van zijn trainer, slenterde op zijn kromme benen en met zwaaiende armen naar hem toe. De aap klom tegen het stoeltje omhoog en legde een gelooide hand op Tricky's schouder, ontblootte een rij charmant versleten tanden in zijn grijze bakkes, trok de lippen van rubber op.
Tricky keek naar de grimeur.
Hun verhouding was in Tokio verder bekoeld, nadat Tricky hem tot zeurens toe had bewogen mee te gaan naar een tentoonstelling van opgezette lijken, Körperwelten geheten, van de kadaverpreparateur Von Hagen.
De grimeur was zo'n beetje onderuit gegaan bij het het zien van de gemaquilleerde lijken die, zo leek het, nog bewogen en hun verhalen vertelden. Er stond een gestroopte man met zijn huid, een schier onmetelijke lap, over zijn arm, alsof hij voor zijn dood behoorlijk warm had gehad en zichzelf van zijn ongemak had bevrijd.
Een hardloper verloor in een sprint zijn spieren, hij liep in volle vaart, met een been van de grond, en flarden vlees wapperden als vaantjes aan de naakte beenderen, zijn ogen puilden uit van inspanning.
| |
| |
De opgemaakte lijken hadden de grimeur naar adem doen snakken. Helmut hield ervan levenskleur aan te brengen; het openleggen van een ongeluk op de snelweg, de met een kinderlijkje gevulde baarmoeder logen, met hars opstijven en opschilderen, het kon hem bepaald niet bekoren.
Tricky bevroor opnieuw.
Op het blauwe scherm van Tricky's laptop verscheen het onbewogen gezicht, het wobbelde als op een waterspiegel en verdween weer, waarop dat stuk tuinslang aan kwam zweven, gevolg door de kwab met afgesneden pijpjes, uitstulpingen en gaten. Tricky begreep opeens dat daar een blauwgrijze slagader rondzweefde, een aorta op zoek naar het rode hart dat inmiddels het beeld binnendreef.
Hij voelde dat zijn hart enkele slagen miste - waarop er een roffel van hartslagen kwam. In een aanval van paniek klikte hij zijn elektronische agenda aan. Bobo de afgerichte primaat zat op zijn werktafel en keek triest naar de artdirector, schudde traag een brede kop. Tricky zag, hij zat minstens twee weken vol en hernam zich opnieuw.
London.
Niet New York.
An die Arbeit...
Helmut smukte een groep mannen in grijze pakken op, die met een koffertje en ruimvallende broekspijpen over de markt in Calcutta moesten paraderen. Tricky's vingerknip zette alles aan het werk.
Het bestand Calcutta ging open. De steady cam gleed op heuphoogte, in een mensontwijkende slingerbeweging tussen de kramen door, de camera liet een onzichtbaar spoor achter dat nog het meest leek op dat van een slang in woestijnzand. Hij eindigde bij het oploopje rond een rieten mand.
De slangenbezweerder treiterde zijn cobra.
De mannen - for ever young directors, dinky, bcbg of yup, de pas van het succes inzettend, wijzend, elkaar kort gebarend aansprekend - zwierden voorbij de mand, what we see is what we get, ze wezen aan wat er in hun voorbijgaan reeds gekocht was, misschien op weg naar een callcenter vol levenshongerige knapen.
Tricky kreeg er zin in. Een Indiase, op haar hoofd een tiara, een rode robijn in de navel van een buik, zwanger van de toekomst, schuifelde de groep mannen tegemoet. Maar het gebeurde weer...
De steady cam maakte een zwenking en schoot een steeg binnen en eindigde met grote snelheid voor een deur. Die deur zwaaide open. In het gat lagen in groothoek de verstilde plantages.
Mannen in witte broeken en witte blouses, ze leken nog het meest op mestizo's, liepen haastig met hun machetes over stoffige paden, hun muildieren sjokten langs boompjes met mandarijnen, langs een kar met
| |
| |
ananas. De campesino's versnelden, zwartharige vrouwen riepen hun landarbeiders naar huis.
Nu steeg het elektronisch oog op. Buiten de ring van witte huisjes, opgetrokken rond een haciënda met een witte muur, met een houten poort onder een opwelvende klokgevel, blonk een waterreservoir.
De zilveren waterspiegel brak.
Een wesp van staal steeg druipend op. Aan de vervaarlijke wentelwieken hingen slierten water en hij steeg hoger en hoger om daarop een kletsnatte duikvlucht te maken, compleet met een bocht.
De stalen wesp hing boven het dorpje en daalde af naar iets onvermijdelijks. Stof, droge aarde en takjes waaiden op. In het zwart geklede mannen, met zwarte helmen en een zwartspiegelend vizier, sprongen gewapend met korte karabijnen uit de helikopter en de campesino's, de vrouwen en kinderen stoven weg van de wolk onheil.
Het ronken werd oorverdovend. Het leek alsof er iemand of iets keer op keer een handvol kiezel in het zand van de binnenplaats smeet.
Tricky ademde zwaar. Hij sneed de bytes weg maar het beeld had zich in zijn hoofd genesteld en bij het opnieuw openen van het bestand Markt in Calcutta verschenen ze, nadat de markt en de Indiase dame met de robijn in haar navel vol in beeld was geweest, gewoon opnieuw.
Cut!
Iemand ontwrichtte zijn bestanden. De animaties waren van hoogwaardige kwaliteit en hij wist ongeveer wat de hacker met zijn statements wilde. Maar werkelijk verontrustend waren de aorta en die vleesklomp. Omwille van zijn loopbaan had Tricky de flutter en rumble van zijn ratelhart tegenover iedereen verzwegen, zelfs tegenover Helmut. Wie was er op de hoogte van het ongemak in zijn borstkas?
Tricky had voor de zekerheid en een groeiende zwaarmoedigheid zijn snuifjes van de salontafel weggeniest en de drank laten verschalen, zijn ephedra als as in de wind verstrooid en zijn naar paardenzeik geurende poppers in het vriesvak gestald. De vraag bleef: wie was hier op de hoogte van zijn ongemak en wie leverde die rommelstegen en versneed zijn bloedeigen Neo Metropolis met mismoedige beelden?
Tricky keek om zich heen.
De mannen goed in het pak, de onaantastbare meiden Cat en Titia, ze stonden verveeld aan de kant en keken naar Bobo die over de klapstoel naar het toetsenbord van de laptop klom, er ontstond een lacherige opwinding.
De primaat snuffelde aan het scherm: smal en plat. Bobo bewoog het blauwe scherm naar voren en achteren en onderzocht de achterkant: zwart en plat. Hij staarde met een heus timmermansoog naar de zijkant: zwart en plat. Bobo sloeg een gelooide hand tegen het gerimpelde voorhoofd en schudde met zijn hoofd, toonde zijn charmant versleten
| |
| |
tanden in de grijze baard, de kraalogen gelegen in het oogwit dat geelroze uitpakte, dooraderd als gevolg van een zekere ouderdomsinspanning.
Bobo drukte met zijn wijsvinger, het uiteinde dik als van een reumalijder, op enter. Bij het verschijnende plein waarop het Kremlin oprees, begon het oeroude beest te grijnzen. Hij keek naar het plein waar hij zelf overheen vloog.
De artdirector wilde hem niet langer laten begaan, maar de aap klom uit zichzelf alweer van tafel, de laptop voor gezien houdend. Het was niet Tricky's enige zorg, hij zag met vrees het blauwe scherm tegemoet en tastte weer naar zijn zilveren doosje met bètablokkers.
London.
Niet New York.
Met zijn Platinumwing kon hij aan boord gaan wanneer hij maar wilde, een kwestie van afspraken verzetten, Manhattan bleef wel staan zoals het er stond, de Bank of America, in Managua, was tenslotte ook het enige, en nog wel het hoogste gebouw van Nicaragua dat indertijd een opstand tegen Somoza en een meer natuurlijke aardbeving had overleefd, een beeld dat hem nog glashelder voor ogen stond: een hoofdstad vol krotten opgetrokken uit afval, onder meer de printplaten van een krant aan de rand van die vlakte, een soort plein vol onkruid waarin de bank als wolkenkrabber oprees, onaangetast door de tijd. Dakloze Nica's mierden rond in de niet langer gebruikte parkeergarages, bytes die hij weg had moeten snijden. Maar in zijn hoofd tierden ze welig.
Hij riep zijn elektronische agenda weer op.
De time-manager gaf aan dat sommige dingen dringend waren, 11 september 2001, Universal Brand, hoek 6th Street en 2th Avenue. Helaas nogal vroeg in de morgen, een smile, let's go downtown, hoorde hij Helmut zeggen, vlucht geboekt voor 10 september, 13.50, United Airlines.
De grimeur legde een hand op zijn schouder.
London, dacht Tricky, niet New York.
That's all, folks!
Tricky ontsloeg de crew voor de rest van de week. De hand van Helmut herinnerde hem aan een belofte, de twee zouden New York gebruiken om het bed van Yoko Ono en John Lennon te beslapen, het bed als vredesresidentie waarin ze een paar dagen van buitenissige seks konden beleven, iets wat hem lokte. Hij twijfelde echter tussen zijn total check-up en de verdwazing van een fikse portie lijfelijke liefde, het vrijmaken van de verzamelde sappen.
London.
Total Check-up.
New York.
Total outlet.
| |
| |
Het blauwe scherm straalde hem tegemoet. Heel even zag hij de aorta voorbijzweven, de rode spierklomp dreef erachter aan en in zijn borstkas raakte een en ander bekneld. Het gezicht verscheen en verdween.
Wat is Karios, Helmut?
Helmut keek hem aan.
Karios? Wie. Niet wat. Een Griekse god, mein Tricky. Die beheert in tegenstelling tot Chronos kleine hapjes tijd. Chronos is de god van de voortduring, Karios zorgt ervoor dat de juiste dingen op de juiste momenten gebeuren. Zullen we gaan?
Tricky zag het pulserende gezicht op zijn scherm. Hij stond op het punt zijn beeldenmachine gewoon dicht te klappen - het verviel in doorzichtige blokjes.
Die blokjes zweefden langs de lijnen van een onnavolgbare spirograaf, kropen voor elkaar langs, schaatsten in lussen achterwaarts weg en kwamen weer naar voren, zochten het midden van het scherm, stapelden zich op en vormden de naam die zichtbaar werd. Hij zag de naam in kapitalen uiteindelijk stilstaan en Tricky moest zijn beslissing nemen. New York of London.
|
|