Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 138

[p. 385]

Norbert Hummelt en Ingo Jacobs
ikvoelmijzogek⁺

De hier gepresenteerde, wat ongewone gedichten komen hoofdzakelijk uit maisprühdose / geknautschte zone (Grenz-Echo-Verlag, Eupen, 1991), een gemeenschappelijke dichtbundel van Norbert Hummelt en Ingo Jacobs. De prozatekst ‘onmogelijk geschiedenisschrijven’ en de gedichten ‘aan daffodils’ en ‘& vandaar komt’ werden oorspronkelijk gepubliceerd in het tijdschrift krautgarten / forum für junge literatur (nrs. 17, 21 en 22), dat nu aan zijn twaalfde jaargang toe is. Het wordt uitgegeven in St.Vith in de Belgische Eifel, het zuidelijke gedeelte van de zogenaamde Oostkantons, de Duitstalige Gemeenschap van België.

Krautgarten is een keurig uitgegeven tijdschrift met literaire bijdragen en artikels over kunst, vaak regionaal gebonden, maar zonder krampachtige bijbedoelingen. ‘Wij schrijven niet om ons culturele bestaan internationaal te bewijzen. In de allereerste plaats drukken wij onszelf uit. Wanneer velen dit gelijktijdig doen resulteert dat in een concerterend landschap met vrolijke stemmen, en wat wij aan levendigheid en kleur winnen is op zich reeds een loon’, schrijft hoofdredacteur Bruno Kartheuser in het woord vooraf van krautgarten 8. Hummelt en Jacobs publiceren regelmatig in het tijdschrift: Hummelt sinds 1990, Jacobs, die vanaf 1990 tot de redactie behoort, al sinds 1987.

De Duitser Norbert Hummelt (1962) woont in Keulen. Van hem verschenen eerder de dichtbundels oh anatomie (1987) en irre parabel (1990), beide in Keulen, bij Sotie. Een nieuwe bundel knackige codes verschijnt dit jaar bij de Berlijnse uitgeverij Druckhaus Galrev.

Ingo Jacobs (1969, Malmédy) studeert filosofie, Duitse en Nederlandse filologie in Keulen. Van hem verscheen ook nog de dichtbundel 20 copies (Keulen, Alpha-Press, 1990). Sinds 1992 is hij zanger en tekstschrijver van de Keulse popband der text hat nichts mit dem inhalt zu tun!

Hummelt en Jacobs zijn beiden verbonden aan de ‘Autoren-werkstatt’ te Keulen en treden vaak samen op, allebei ook met Marcel Beyer. Van Beyer en Hummelt verschenen ohratohrium (audiocassette 1987), Das Abenteuer Sprechfolter (videocassette 1990); van Beyer en Jacobs text lügen videos (1990), Manische Montage (1991), 17 halbe stunden (1992).

+ Inleiding, selectie en vertaling door Daniël de Vin

[p. 386]

Norbert Hummelt

we voelden ons zo raar, en we pakten
de meispuitbus. oersnel kwam
geluidloos kleurbos uit. ikjij trokken
handvoorhand. spechten stoven uiteen
kreupelhouten. dwaallicht vlamden
kastanjekaarsen. eikewas
knetterde. we kwamen bij
geen huisje. we melkten
bloemenboter, smeerden bruinhout
op het glimmende bijlbrood, aten
vergeetmij en paardeniet. we
streelden aria's uit
donkere kleurtonen. nachtgauw.
en zwol je schoot geelnat
van de kruidenthee, je waterplaste
beeksgewijs van de kansel. er
schoten louter peperzwammen
te zeer in de hoogte: oersnel
waste regenstroom alkleur terdruppel.
luister, nog een lichten:
weggevloeid. voelden we ons
zo raar

mei 1986

[p. 387]

exodus

 

voor Ingo Jacobs

 

 

 

belgen verlaten keulen!

 

wij weten niet wat wij

 

hier zeulen / is al hier

 

veel te zwaar, wij moeten

 

gaan / wij weulen niet

 

langer duitsers die daar

 

wacht op staan. daar ach-

 

ter de ardennen waar de

 

ham bloeit, met die

 

hun frieten / we krijgen

 

een heel erg grote appe-

 

tieten / in hoge venen voor

 

het bier van de trappisten

 

toen na de oorlog / toen

 

ik een mooi meisje

 

kusten / is allemaal erg

 

voorbij, wij niet blijven

 

alleen die jacobs ingo

 

die kan bij jullie klijven

 

 

 

januari 1990

[p. 388]

aan daffodils

 

voor Jeanette

 

 

 

ik wandel eenzaam als een hond

 

die heeft slechts oog voor heg & steg

 

ik wandel over engels grond

 

en ben toch wel geen vogel zeg

 

maar kijk!, terwijl ik ruik een geur

 

verschijnt als positieve shock

 

& zij het ook een open deur

 

een zee van duizend pasenklok

 

voor d'ogen, wat een lieflijk beeld!

 

o gele boden des aprils!

 

& dan mijn hart van vreugde kweelt

 

& danst al met de daffodils

[p. 389]

Ingo Jacobs

bij het nachtlawaai (‘maakt ziek’) ziek naar
het zoete alleenzijn ‘komt in betekenis’,
omgeven mag (maakt?) niet stil -
treurplaatsen dansen, stap op mijn hersenen!
rotzooi in mijn kop; band omdat aanderandnietvast.
‘ikvoelmijzogek’, bescherming,
zelfbevuil wanneer vrees voortwijwachten.
plak ik dan (‘zelf dan’) in als in
hoeken: gekreukelde zone, blik onderzoekend.

[p. 390]

& vandaar komt

 

vandaar komt dat (ik) / hiervoor

 

wordt woord leeg & ‘een

 

streep trok’, drukker 's nachts

 

dan de dag tevoren, vandaar bewogen

 

somnabule / in eindeloze cirkel een

 

gezichtpartikel, kleinst mogelijk veld,

 

voor eigen stemwerktuig, ‘herinnert

 

flarden’, vandaag in menigte mensen! &

 

omstandigheid dus in een ziekenbed,

 

verbergt zich illustreert het

 

‘bladeren in’ & daar verborgen?

 

verborgen wordt & vandaar komt

 

het hiervoor (ik)

[p. 391]

onmogelijk geschiedenisschrijven

Hij staat op. Hij loopt. Hij wordt door iets beziggehouden. Wat houdt deze mens bezig? (Ik denk: ‘Kan ik zo getikt zijn? Mag ik zo getikt zijn? Wat ligt daar op de grond?’) Ingo drinkt, Ingo lacht, tot ik pijn in mijn hoofd heb; de omgeving is heel ongewoon, maar niet heel nieuw. Er wordt unaniem besloten te verwerpen, een ruimte te ontwerpen. Formeel. Mijn grootvader van moederskant was van beroep tuinman en onderhield in het voorvoorjaar de volgende woorden: ‘De plantengroei in het voorjaar, reeds komen wij weer aan zelfde punten terug!’ Mijn grootmoeder krijste toen goedkeurend: ‘Steeds die nieuwe variaties!’ Op dit punt nu kon ik het heel goed met grootmoeder vinden. Het is net dit wat op mijn zenuwen werkt. Ik zit op een stoel voor een zomers café en drink bier in grote hoeveelheden omdat ik uiteindelijk niets hartstochtelijker wens dan onderzoeker van de roestoestand te worden: twee keer onmogelijk metaniveau. Terwijl grootvader reeds aan een beroerte overleden is, verschillend, drinkt die naast mij waarachtig geitemelk. Hij staat recht. Hij loopt. Hij wordt door iets beziggehouden. Hij doet zijn beklag bij de alleraardigste bediening over de zure geitemelk, beledigt haar, zegt: ‘Kutwijf!’ Zij slaat op zijn bek, hij dankt beleefd. (‘bend me, shake me, anyway you want me’ - ‘Krab mij, bijt mij, bind mij aan de verwarming’). Wij komen van de blauwe bergen. Hij loopt tegen een boom, ik drink, ik lach, tot ik pijn in mijn hoofd heb.