Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 133

[p. 416]

Rita Demeester
Kinderspel

Het was dinsdagochtend en Ewald Latré liep, zoals altijd op dinsdagochtend, in de richting van het concertgebouw.

Voorlopig was dat niets meer dan een fait divers, een van de vele die, samengevoegd, zijn leven uitmaakten. Het is onwaarschijnlijk dat hij op dat moment vermoedde dat hij vierentwintig uur later een kort stukje op de middenbladzijde van een paar kranten zou worden. Een kolommetje van vier op zeven in de rubriek ‘LAATSTE BERICHTEN’.

Hij was, drummend en excuses mompelend, iedereen tot last door om tien over acht, wanneer iedereen achter een dwingend en belangrijk doel op straat loopt, plaats op te eisen voor een onhandige cello. Af en toe voelde hij zich, onder sommige argwanende blikken van zijn buitenwipperspostuur naar de instrumentenkist, als een non achter een kinderwagen. Het lukte hem niet om, zoals hij zich iedere ochtend weer voornam, snel en ongemerkt het concertgebouw te bereiken.

Het was midden oktober en Ewald liep in een toepasselijke grijze gabardine waarvan hij de kraag rechtop had gezet over het chaotisch drukke westmeerskruispunt. Zijn haar was, zwart en glimmend, achterover gekamd wat hem, het was 1970, erg deed lijken op een ordinaire Italiaan.

Eigenlijk berustte zijn hele uiterlijk op een misverstand. Hij liep met een cello in zijn ene hand maar hij zag er in de verste verte niet uit als een cellospeler.

Zoals hij er ook niet uitzag als een regelmatige lezer van ‘Muziek & Woord’ of als de zoon van een moeder die hem batisten servetten had leren gebruiken.

Het was hem verder ook niet aan te zien dat hij een maniakale belangstelling had voor overlijdensberichten, waarvan hij altijd direkt uitrekende hoeveel ouder en vooral hoeveel jonger dan hijzelf de aangekondigde dode was geworden en die hij, in twee kolommen (schielijk en na langdurige ziekte) bijhield in een boekhoudersagenda.

Hij leek nog het meest op een bokser; een middengewicht van wie de vierkante kop met de scheve neus en de krachtige armen zijn enige troeven waren. Of van wie alle andere troeven, wedstrijd na wedstrijd, waren stuk geslagen.

Wat ook niemand achter zijn gezonde, nuchtere uiterlijk vermoedde was zijn werkelijk uitzonderlijke fantasie. Hij was namelijk een meesterlijk speler van scabreuze spelletjes, zijn hele leven al.

De meest recente spelletjes klasseerde hij graag onder de noemer Ewaldroulette.

Hij bleef bijvoorbeeld minutenlang met gesloten ogen voor een stoplicht staan en stak dan, aan het toeval overlatend of het licht op groen of op rood stond, een straat over. Bij drukke kruispunten was het onmogelijk om, afgaande op het geluid, de richting van het verkeer te raden. Maar er werd eigenlijk erg aandachtig en bezorgd gereden in een stad.

Soms gooide hij, vlak voor hij naar bed ging, een brandende sigarettepeuk in de volle afvalemmer of hij prutste, totaal onbekend met de elektrische krachten, in het binnenwerk van zijn televisie. Een huis zat vol onvermoede gevaren.

Er was ook een New-York-variante. Ze was waarschijnlijk evengoed toepasselijk op Lon-

[p. 417]

den of Singapore, maar hij had ze in New-York geprobeerd. Hij had wetens en willens de nacht doorgebracht bovenop zijn rugzak op een stuk braakland middenin een wijk waarvoor op de kaart met een indiscreet doodshoofd werd gewaarschuwd. Hij was er 's morgens wakker geworden tussen tien of twaalf andere slapers die hem verkeerdelijk voor de leider van een of andere pacifistische manifestatie hadden gehouden. Wat de roulette betrof was zijn verbeelding grenzeloos.

Alleen zijn seksueel leven viel uit de toon. Daar was hij fantasielozer dan een gereformeerde ouderling.

Zijn enige bron van opwinding was de ingelijste foto waarop hij en zijn broer Wieland drie identieke meisjes in witte jurkjes flankeerden. Op zondagmiddag legde hij een plaat van Mozart op de pickup, een stukje hobo meestal, pakte de foto van zijn bureau en ging op de biljartgroene bank liggen. Meer dan een doordringende blik in de donkere ogen van Aleydis heeft hij niet nodig. Hij ritst zijn broek open, sluit zijn vingers rond zijn majestueus geslacht en spuit, na een kort vingerspel, een kwakje tegen twee of drie verbaasde gezichten en de witte strikken erboven.

Dat waren een paar grote lijnen uit zijn verborgen leven. Ze waren niet aan hem te zien. Zijn eigen lijf zorgde voor een perfecte beveiliging van zijn privacy. Hij was, met zijn gezonde, bijna vierkante meter 96 zijn eigen bodyguard.

Ewald was 22. Hij woonde, sinds hij een half jaar geleden zijn eerste maandloon kreeg, in een romantisch maar vochtig herenhuis en hij vulde zijn tijd met repetities, Amerikaanse detectives en eindeloze, vermoeiende telefoongesprekken met zijn zusje. Aleydis was 14 maanden jonger dan hij en periodiek depressief. Ewald was 11 maanden jonger dan Wieland en op Aleydis volgden nog Renate en Hadewych, met dezelfde biologische regelmaat. Zijn eigen familie was voor Ewald lange tijd het onomstootbare bewijs geweest van het bestaan van een onafwendbare natuurlijke orde. Er was geen andere orde denkbaar. Zoals er, tot op de dag dat hij naar school moest, ook geen ander leven dan het zijne denkbaar was. Een leven dat gevuld was met vriendelijkheid, overschotten aan tafel, een huishoudster vijf dagen in de week en een moeder die altijd naar bloemen rook.

Zij had zich, ongewild, onmisbaar gemaakt in de ogen van zijn vader op de dag dat ze hem een paar zilveren manchetknopen had verkocht. Hij was haar eerste mannelijke klant en ze had hem niet durven bestuiven met Soir de Paris, zoals haar opgedragen was. Hij had kort maar grondig het assortiment manchetknopen bekeken die ze hem als een verzameling exotische vlinders op een zwart fluwelen kussen had aangeboden en hij was onmiddellijk tot een beslissing overgegaan. Het waren zijn eerste manchetknopen en ze had hem geholpen, met haar prachtige, violetgelakte nagels. Hij had de hele verdere dag zijn polsen lopen bewonderen en de manchetknopen waren, in zijn verliefde verbeelding, een exclusief cadeau geworden, twee zegelringen waarin zij een zwarte R had laten graveren.

Een half jaar later kreeg hij zijn plaats aan de balie, huurde een galmend huis met zwarte kloostervloeren en vroeg haar ten huwelijk. De bruine trouwfoto had Ewald soms tot tranen toe bewogen, twee kinderen waren het, in roerloze ernst en onschuld.

Een jong advokaat is in een kleine stad een Rockefeller. In een paar maanden tijd promoveerde Ewalds moeder van een halfgeschoolde verkoopster tot de conservator van Richelieustoelen, zilveren bestek, zeven opera's en de verzamelde werken van een zestal gerenommeerde schrijvers.

De kinderen die jaar op jaar geboren werden, werden voorzien van exclusieve namen, zoals kwaliteitskleding wordt voorzien van een merklintje. Tot hij naar school moest vond Ewald die namen de mooiste op de hele wereld. Daarna wilde hij doodgraag Ronny of Jos heten en met rust gelaten worden. Hij verloor, in dezelfde periode, zijn geloof in de universele kracht van de natuurwetten. Niet overal werden ouders in hetzelfde, onontkoombare tempo van kinderen voorzien als

[p. 418]

de bomen van nieuw blad. Sommigen moesten het zelfs met één enkel kind stellen, zoals bepaalde exotische planten die maar één keer in hun honderdjarig leven bloemen kregen. Er stonden een paar leerzame exemplaren in de botanische serres. Wat Ewald stoorde was het feit dat die kinderen hun eenmaligheid niet altijd tenvolle benut hadden door het allerslimste, allersterkste of desnoods allermooiste kind te worden, iets waar die planten wel hun best voor deden. Er waren enige kinderen met een hazelip; er waren er die vloekten en hun neus tussen hun vingers leegsnoten en hun boterhammen in de w.c.-pot gooiden.

Intussen oefende hij zelf geduldig op zijn cello. Hij voldeed, reeds op tienjarige leeftijd, aan de zeldzame eigenschappen van een cellospeler. Hij was 12 cm groter dan zijn leeftijdsgemiddelde, hij had brede en lange handen en een uitzonderlijk zuiver gehoor.

Hij was de eerste tienjarige celloleerling. Zijn leraar was de man die zijn naam in eer herstelde. Het was een naam, zei hij, die vroeg om gedrukt te worden op imposante affichen.

Rond die tijd, helemaal aan het begin van zijn cellocarrière die nog hoofdzakelijk bestond uit pijnlijke rekoefeningen en het strelen van de rug van zijn instrument, deed zich het eerste en enige incident uit zijn kinderjaren voor. Op een natte dag stond Aleydis met een roestbruine bastaardhond voor de deur. Ze was zo hysterisch met hem begaan dat haar moeder, waarschijnlijk om pedagogische redenen, de hond in huis nam. Drie maanden lang hadden ze geduld met hem. Drie maanden lang bleef hij op de geringste reden tot opwinding (telefoongerinkel, knikkers op het parket of een sopraan op de radio) reageren met incontinentie. Een vervelend detail was dat hij zijn opwinding niet kwijt geraakte in een korte, krachtige en lokale plas maar dribbelend en druppelend sporen door het hele huis trok met inbegrip van de Perzische matten. Op een dag was hij verdwenen, door zijn moeder naar het asiel gebracht waar hij, naar haar zeggen, een droom van een hondeleven zou leiden. Aleydis liet zich niets wijsmaken. Ze brulde, ze sloeg met haar hoofd tegen het raam, ze weigerde eten en ze sprak ten slotte geen woord meer. Haar vader die gewoon was alle rimpels met één machtige oogopslag glad te strijken, raakte bij zoveel vertoon uit zijn evenwicht en sloot haar op in haar kamer.

's Avonds stond Ewald met ingehouden adem aan haar deur te luisteren, hoorde haar snikken en liep over van liefde.

Aan tafel kon hij zijn ogen van haar gezwollen gezicht niet afhouden en gaf haar, onder tafel, een briefje door: ‘laat me binnen, vanavond’. Ze liet hem binnen. Ze zaten naast elkaar op haar bed, ze legde haar hoofd op zijn schouder en hij voelde haar tranen in zijn nek lopen. Ze wilde niet ophouden met wenen ook al vroeg hij het haar nog zo nadrukkelijk. Toen hij, werkloos, wilde weggaan, hield ze hem tegen met de merkwaardige uitspraak: ‘Laat me huilen. Het maakt me zo gelukkig.’ Van dan af hield hij op met haar te troosten, vermits ze hem nodig had om te huilen en niet om met huilen op te houden. Ze had hem nodig als schatbewaarder van haar verdriet.

Kort daarna, toen de hond Caesar al lang uit alle gesprekken verdwenen was en Aleydis weer duidelijk van bepaalde gerechten kon genieten, verzon Ewald het zondagspel. Hij verzon het om Aleydis gelukkig te maken. Af en toe zaten ze nog wel naast elkaar op haar bed maar het warme, innige huilen had ze stilaan opgegeven. Ze zat nu vaak te wiebelen met haar schoenen en soms voelde hij haar geeuwen in zijn hals. Ze huilde alleen nog bij het lezen van boeken. Hij had haar betrapt bij het lezen van ‘Het manke zusje’ en ‘Toch gewonnen’. Het waren boeken die handelden over drankproblemen en de gevaren waaraan kinderen van drinkende vaders worden blootgesteld. Gedeeltelijk haalde Ewald zijn inspiratie voor het zondagspel uit deze boeken en ook uit een paar overbekende, oude sprookjes.

Op zondagmiddag liet zijn moeder ‘Gods water over Gods akker vloeien’. Ze ruimde de

[p. 419]

tafel af en schikte de vuile vaat in de gootsteen met het oog op Monica die 's zondagsavonds haar dienst hervatte, en verdween met twee zilveren filterstellen naar het salon, naar Ewalds vader en zijn belcanto.

De kinderen trokken zich, met een boek of een handwerkje, terug op hun verwarmde kamers en Ewald stond, op kousevoeten, met de advocatentas van zijn vader onder de arm, op Aleydis' deur te kloppen.

Ze zei ‘binnen!’ en schrok toen van zijn oud en ernstig gezicht.

‘Ik heb uw dossier meegebracht’, zei hij. ‘Ik denk dat we hier in alle rust en vertrouwen over kunnen praten.’

Hij had zijn vader een paar keer hetzelfde horen zeggen en hij vond het een geschikte inleiding.

‘Zeker’, zei Aleydis die gewillig en met zichtbare verwachtingen op zijn voorstel inging. 's Zondags droeg ze meestal haar witte jurk en witte strikken in haar haar.

‘Het is erger dan we verwacht hebben’, zei Ewald en hij keek haar recht in haar ogen. ‘Veel erger’, zei hij toen.

‘Dokter De Moor zei gisteren...’

‘Dokter De Moor heeft zich vergist’, zei hij kort en klikte de tas open. Hij haalde er twee aan elkaar geniete, getypte vellen uit en hield ze tegen het licht alsof hij het watermerk wilde controleren. De tas zette hij naast zich tegen zijn benen. ‘We kunnen beter gaan zitten.’

Aleydis ging, duidelijk onder de indruk, op de rand van haar bed zitten. Hij zette zich naast haar, op een vormelijke afstand en bekeek haar lang. Hij peilde hoeveel ze zou willen incasseren.

‘Ik kan er beter eerlijk mee voor de dag komen’, zei hij met zijn ogen op een ver punt in de gordijnen, ‘het zijn de longen en de lever en het is ongeneeslijk.’

‘Van de lever heeft dokter De Moor niets gezegd; hij’

‘De Moor wist nog niet alles. Maak het nu niet moeilijker dan het al is’, zei hij koud. Hij keek naar zijn gesokte voeten die hem erg lang leken. Hij begon zich in die tijd zorgen te maken over zijn ongeremde groeidrift.

‘Is het dodelijk?’ vroeg Aleydis. Ze zag er een beetje koortsig uit en ze vergat met haar ogen te knipperen.

‘Vroeg of laat wel,’ zei hij vlak, ‘eerder vroeg, denk ik.’ ‘Misschien kan u beter de familie verwittigen.’

‘Ik heb geen familie. ‘Ze zat, min of meer verslagen, voor zich uit te kijken; ze wachtte gelaten op de volgende mokerslag.

‘U hebt een stiefmoeder, heb ik in uw dossier gelezen.’ ‘Volgens De Moor is uw vader ook aan de longen gestorven. Dat zegt genoeg.’

‘Niemand houdt van mij’, zei ze plots met dichtgeknepen stembanden. ‘Ik heb hier tot nu toe niemand op bezoek gehad.’

‘Ook uw stiefmoeder niet?’

‘Natuurlijk niet!’

‘Ik kan het ook niet helpen’, zei hij. ‘Er zijn nu eenmaal mensen die alleen en ongelukkig door het leven moeten. Er is dan ook niemand die u zal missen. Alles heeft zijn voordelen.’

‘Is er niemand die nog iets voor mij kan doen? U ook niet?’ Ze vroeg het niet echt. Ze zei het omdat ze het ergens gelezen had.

‘Nee,’ zei hij, ‘behalve natuurlijk een laatste grondig onderzoek.’

Hij stond op, nam de strenge oogopslag van zijn vader over en zei zo brutaal mogelijk:

‘Ga liggen!’

Aleydis plofte met de overgave van vooroorlogse filmsterren op haar bed en lichtte daardoor Ewald enigszins uit zijn rol. Hij had op tegenstand gerekend. Hij keek toe hoe ze daar lag, met gesloten ogen en slappe, wijkende benen, als iemand die hij eigenhandig had neergestoken of gewurgd en hij genoot er intens van. Een kort moment voelde hij zich machtiger dan God.

Ze bleef doodstil liggen, met gloeiende wangen, en ook toen hij naderde hield ze haar ogen dicht.

Hij sloeg haar witte jurk omhoog tot onder haar kin en draaide haar toen in één behendige greep op haar buik, als een doorwinterde ziekenzuster. Hij ging bovenop haar zitten en schroefde haar vast tussen zijn benen. Met de

[p. 420]

nagels van zijn rechterhand begon hij traag banen naast haar ruggegraat te trekken, hard genoeg om een paar zichtbare striemen na te laten. Zij lag met haar hoofd opzij, haar neus platgedrukt in het kussen en half getuite lippen. Ze leek op een moegetergde mongool, maar ze zei geen woord.

Na twee weken konden ze niet meer zonder. Het zondagspel maakte van hen geheime geliefden die zich niet langer druk maakten over spinazie of knikkers omdat ze een hoger doel deelden.

Soms was Ewald een harteloze vader die Aleydis verstootte, soms was hij een priester die haar zonden onmogelijk kon vergeven of de strenge onderwijzer voor wie ze naakt door de klas moest lopen met haar handen boven haar hoofd terwijl hij haar met de kaartenstok porde.

Maar hoe gevarieerd zijn aanlopen ook waren, altijd eindigde ze met een opgeschorte jurk en haar gezicht in het kussen, levenloos in de greep van zijn benen.

Het was twee minuten voor half negen toen Ewald, gelijktijdig met Yolanda, eerste viool en aantrekkelijk op de wijze van een zuiderse bohémienne, voor de artiesteningang stond. Yolanda hield galant de deur voor hem open en terwijl hij zijn instrument voor zich uitduwde hoorde hij iemand met twee zwarte spijkerbroekbenen bovenaan de trap roepen: ‘Latré? Telefoon!’

Aleydis was de enige van wie Ewald toestond dat ze hem tijdens repetities stoorde. Ze maakte daar onbescheiden gebruik van. Ze had altijd grondige en dringende redenen om hem lastig te vallen vermits ze chronisch verliefd was op altijd andere en altijd ‘onmogelijke’, meestal gelukkig getrouwde, mannen. Op Ewalds nuchter en belangeloos advies kon ze rekenen als op een wijze vader.

Ewald sprak met Yolanda af dat hij het kort zou maken, hij zette zijn cello rechtop tegen de muur en liep vermoeid de trap op, naar het van boven tot onder met affiches behangen kantoor waar de telefoonhoorn als een waardeloos speelgoedprul aan de draad hing te bungelen.

‘Ewald? Ik weet dat ik je stoor. Stoor ik je niet?’

Haar stem klonk onverwacht en hinderlijk opgewekt.

Als hij botweg ‘ja’ zou zeggen zou ze hem minstens een maand lang negeren.

‘Er worden nieuwe partituren doorgenomen’, zei hij. ‘Ze kunnen me wel een minuut of tien missen. Hoe gaat het?’

‘Ik geloof dat ik hem gevonden heb’, zei ze dramatisch. Dan, na een korte stilte, een plechtige verklaring:

‘Ik ben eindelijk verliefd zonder vervelende nevenverschijnselen.’

Het was de eerste keer dat ze hem voor vrolijk nieuws nodig had. Hij voelde zich onwennig en erg onprettig. Hij ging op de rand van de Engelse secretaire zitten en pakte met zijn vrije hand een theaterplattegrond van een hoge stapel en draaide hem om.

‘... En zonder mezelf helemaal over het hoofd te zien’, zei ze na enige bedenktijd. ‘Ik heb zo langzamerhand genoeg van volkomen afhankelijke relaties. Bijvoorbeeld’, ze wachtte alsof ze plots overstelpt was met voorbeelden en geen keuze kon maken. ‘Ik houd bijvoorbeeld geen enkele grijze starlet in de gaten. Kan jij je dat voorstellen? Drie weken verliefd en zo vrij als een vogel. Helemaal gerust in het feit dat hij toevallig en helemaal buiten mijn weten om ergens naartoe zou rijden.’

Dat was inderdaad nieuw. Ze was een ziekelijke fetisjist in haar trouw aan automerken. Ze negeerde vlugger hun vrouwen dan hun nummerplaten.

‘Blij voor jou’, zei hij. ‘Hoe ziet de ware eruit?’

Hij was bezig, zonder liniaal, lijnen te trekken voor een notenbalk. Hij tekende een opmerkelijke solsleutel en aarzelde toen over de maat waarin hij zijn compositie wilde schrijven.

‘Eigenlijk heel gewoon.’ Robuuste toon die iedere vorm van wantrouwen moest wegnemen. Het klonk als een garantiebon. ‘Tussen blond en bruin in, open gezicht, direct oogcontact, een beetje slungelig denk ik. Jouw type, Ewald.’

[p. 421]

Wat bedoelde ze daar godverdomme mee?

‘Je maakt me wel verschrikkelijk benieuwd,’ zei hij. ‘Weet moeder hiervan?’

‘Nee,’ zei ze vleiend, ‘natuurlijk niet. Jij bent de eerste.’

‘Moeder!’ ze trok hoorbaar een ander register open. ‘Die valt me eigenlijk verschrikkelijk tegen. Globaal genomen.’

‘Ach’, zei hij sussend, ‘ze krijgt ook overal de wind tegen, de laatste tijd.’ Hij was blij dat ze haar open, eerlijke geliefde voor even opzij wilde zetten.

‘Iedere nacht word ik precies om halfdrie wakker. Heb ik je dat...?’

‘Ja,’ zei hij vriendelijk, ‘dat heb je me verteld.’

‘Iedere nacht, met of zonder Loramet. Ik vond het op de lange duur... bedreigend! Tot ik begon te vermoeden dat halfdrie wel eens mijn geboorteuur kon zijn. Je weet hoe belangrijk zo'n dingen voor me zijn. In ieder geval, het zou me rustig maken als het zo zou zijn. Dus bel ik moeder op om het haar te vragen. Weet je wat ze zei?!’

Korte stilte, gevolgd door grootmoeder uit de poppenkast: ‘Dat zou best kunnen. Het was in ieder geval donker!’

‘Alsof ze niet beseft dat het de dertiende december vijftien uur lang donker blijft!’ ‘Ik erger me tegenwoordig mateloos aan haar grenzeloze... oppervlakkigheid.’

Hij keek op zijn horloge. Het had deze keer precies vier minuten geduurd voor ze hun moeder opvoerde. Meestal gebeurde het vlugger. Hij pakte zijn pen weer op. Onder de eerste volle notenbalk was hij aan een tweede begonnen.

‘Hij speelt graag spelletjes’, zei ze, een beetje geniepig.

Ewald schrok harder van haar dan van de man die aan de buitenkant tegen het raam tikte en toen, met dezelfde gestrekte wijsvinger, tegen zijn horloge.

‘Alle verliefden spelen spelletjes’, zei hij neutraal. Hij hoopte dat ze erover zou zwijgen.

‘Doe niet onnozel,’ zei ze plagend. ‘Je weet best wat voor spelletjes ik bedoel. Tenminste, als je er eens diep over zou willen nadenken, meestertje!’

Ze was ordinair en tactloos. Ze maakte hem misselijk.

‘Hij is erg tevreden over mijn rijke verbeelding’, zei ze op een toon alsof ze het over een onschuldig complimentje had; alsof hij gezegd had dat ze goed kookte of scrabbelde. ‘Ik moet wel over de grenzen waken. Mijnheer heeft de neiging om op het scherp van het mes...’

‘Aleydis,’ zei hij, ‘ze worden ongeduldig. Als je 't goedvindt kom ik vanavond eens bij je langs. Tenminste, als je nieuwe...’

‘Nee,’ zei ze vlug, ‘Ruddy gaat squashen vanavond. Kom tegen een uur of negen.’

Ze hingen gelijktijdig op.

Ruddy godverdomme. Hij trilde van afgunst. ‘Ruddy’, zei hij luidop. ‘Ik moet voor eens en voor altijd beletten dat ze in de handen van dat verfijnd soort sadisten valt.’

Hij pakte zijn onvoltooide fuga op en prikte ze met een duimspijker tegen een aangekondigd herfstconcert, Schumann en Brahms.

Hij trok de deur achter zich dicht en liep de trap af, met de gelatenheid van de arts die zich, zijn geliefde patiënt voor ogen, ten slotte verzoent met de meest radicale maar enige efficiënte therapie.

Die avond raakte hij voor het eerst in zijn leven opgewonden zonder haar beeld voor ogen. Het was precies elf uur toen hij, moe maar voldaan, op zijn buik op de groene sofa ging liggen. Hij strekte lijdzaam zijn lange armen boven zijn hoofd en droomde met open ogen dat Yolanda naast hem zat en met bovenaards geduld cirkels over zijn billen trok, dicht in de buurt van zijn anus die er, in de wonderlijke catacomben van zijn verbeelding, precies zo uitzag als de gefronste mond van een Spaanse schoonheid.

Dit verhaal maakt deel uit van de bundel Mokum, bekroond met de prijs voor verhalend proza van Dietsche Warande & Belfort - Den Gulden Engel 1987-1988.

[p. 422]