Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 126

[p. 236]

Tijdschriftenrevue

Heibel
15de jrg., nr. 2, dec. 1980

M. Schaevers stelt de erg pessimistische toekomstvisie van de Engelse socialistische historicus Edward Thompson voor. D. Robberechts haalt zwaar uit om een paar nogal banale dingen te zeggen over Maurice Gilliams en de Gilliams-kritiek. Een zekere E.R. gaat fel tekeer tegen enkele mankementen van het BRT-t.v. nieuws. P. Claes stelt een kader voor de lectuur van Rimbauds ‘Une saison en enfer’ voor. Fons Maes licht de terminologische onzekerheden van de Nederlandse grammatica door, vooral in de schoolspraakkunst. D. Robberechts schrijft na elkaar allerhande opmerkingen, citaten en gedachten over ‘Taal & heersende ideologie’ op. Toch wel een inspirerende verzameling. Ene J. Deman vult enkele bladzijden met zogenaamde ‘niet-erotische gedichten’. Dat zal dan wel zo zijn.

Hollands maandblad
22ste jrg., nr. 347, dec. 1980

Karel van het Reve is present met eigenzinnige bedenkingen over o.m. Calvijn, krakers, het gebruik van staande uitdrukkingen in literatuur, democratie, Kees Winkler schrijft verrassend goede gedichten, voor mij beter dan toch ook goed werk van Martin Schouten, Jos Houtsma en W.J. Aleksander. Dan nog twee verhalen: Hermine de Graaf over kinderleed en A.R. Barton met een ontroerende oorlogsanekdote in ‘Boswandeling’.

't Kofschip
9de jrg., nr. 1, jan. 1981

Deze nieuwe jaargang opent, bij wijze van omslag, met een schone lei: een smaakvol ontwerp van Joseph Willaert. De redactie spoort, in dezelfde geest, de inzenders van poëzie tot meer zelfkritiek aan. Zo mogen we het horen. Dan zullen er wellicht niet langer meer dan 50 dichters (essen) hun produkten in één nummer kwijtraken. Zelfs als hier iets goeds tussen zou zitten, het wordt volslagen onleesbaar. Ook het proza scheert geen hoge toppen. Werner Pauwels en Willy Copmans wisselen brieven over literatuur. Moet dat zo nodig in een tijdschrift? Paul de Vroede zegt iets over R. Raveel en J. Kooistra stelt de jonge kunstenaar Ronald Medema voor.

Kreatief
14de jrg., nr. 5, dec. 1980

‘Hoon en modder’ noemt Martien J.G. de Jong een essay over ‘Kunstenaar en maatschappij’ in twee verhalen van Maurice Gilliams. Naar aanleiding van hun boek over Latijns-Amerikaanse literatuur had Stefaan van den Bremt

[p. 237]

een gesprek met H. Ter-Nedden en Johny Iven. R. Vanderauwera stelt de Amerikaanse Joan Didion, representatrice van het ‘New Journalism’, voor. Een stuk in vertaling sluit daarbij aan. Marc Dewinter bespreekt de jongste twee romans van Willy Spillebeen en Koen Vermeiren doet hetzelfde, behoorlijk grondig, met de Brief aan Boudewijn van Walter van den Broeck. Ludo Abicht schrijft, wel heel herkenbaar, maar toch zwak, autobiografisch over zijn idealistische collegetijd. José de Poortere vertaalde een gedicht van Paul Celan en laat daar een kort commentaar aan voorafgaan. Erik Slagter schrijft wat disparate dingen bij elkaar over ‘Cobra en de Vijftigers in de tachtiger jaren’, en Gilbert de Bontridder publiceert een mooi stukje over ‘Kunst en kunstbeschouwing als “een puzzel oplossende aktiviteit”’. Leo Geerts gaat nu ook al gedichten publiceren, evenwel zonder veel succes. Beter zijn de verzen van Frans Kuipers, Christiaan Germonpré en Bert Willems. Verder recensies over werk van o.m. W. Ruyslinck, J. Geeraerts, P. Hoste, G. Seghers.

Noodrem
6de jrg., nr. 4, winter 1980

Met dit nummer 17 gaat Noodrem ter ziele. Er worden daarvoor geen duidelijke redenen gegeven. Wellicht de gebruikelijke materiaalmoeheid. Toch wel jammer, want Noodrem was zo stilaan de kinderziekten aan het ontgroeien. Ik was net van plan te schrijven dat alleen nog de lay-out wat overzichtelijker moest worden. In dit nummer eerst een hele reeks gedichten, met vooral verrassend goed werk van redacteur Jean-Pierre Depoortere. Joris Denoo besluit zijn autobiografische roman ‘De conditie van de dichter’ met een fictief fragment. Alles loopt dus naar zijn einde. Ook Fil Hantko besluit zijn essay over de poëzie van Jotie T'Hooft: een mooi stuk. Jean-Pierre Depoortere schrijft over Gottfried Benn. Tot het boeiendste uit dit nummer behoren verder de briefgesprekken van Marc de Smet met Willy Spillebeen en Edmond Ottevaere, over Nederlandse poëzie, Duitse literatuur en vooral literaire kritiek. Nog eens Marc de Smet schrijft een heel persoonlijk gekleurd overzicht van ‘De Nederlandse literaire kritiek’, met daarin verwerkt besprekingen van recente bundelingen. Verder de gebruikelijke reeks kortere recensies.

Radar
5de jrg., nr. 1-2, okt. 1980

Jan van der Hoeven stelt het meditatief-abstracte werk van Ton Jagenau voor. De totaal andere, speels-ironische kunst van Elie Elia wordt gepresenteerd door Walter de Brock. Blikvanger in dit nummer is een, weliswaar ruim vier jaar oud, uitgebreid en boeiend interview van Luc Pay met Nic van Bruggen. Jaak Fontier zorgde voor min of meer aforistische, meestal tamelijk flauwe aanvullingen bij gedachten van Heraclitus. Ook gedichten van Pieter Malbrancke en Fernand Lambrecht zijn niet echt goed. Zelfs H. Carette is in zijn ‘Vijftien voetnoten’ niet in zijn beste doen.

De Revisor
7de jrg., nr. 6, dec. 1980

‘Gipsverband’ is een nogal grotesk verhaal van Patrizio Canaponi over kunst,

[p. 238]

drugs en dood. Daarnaast staan er nogal wat goede gedichten in dit nummer, met name van H.H. ter Balkt, A. Zuiderent, A. Korteweg, F. Bastet en C.O. Jellema. Paul Beers vertaalde gedichten van Czeslaw Milosz en Frans van Dooren bezorgde een mooie nieuwe vertaling van een verhaal uit de Decamerone. Nog vertalingen: Nicolaas Matsier met een paar korte essays van Borges. Enno Endt vervolgt zijn heel boeiende serie over de Tachtigers, nu tussen 1888 en 1890, en P. Meeuse situeert H. Mulisch binnen de Europese maniëristische traditie. De discussie over kunst en geld wordt voortgezet met meningen van Joop Wolff, Jan Kassies, Jan Riezenkamp, Hanny Michaëlis en Wim Sinnighe.

Varia

- De VWS-Cahiers (15de jrg., nrs. 4A en B, winter 1980) brengen twee nieuwe monografietjes. Het eerste, samengesteld door Palmer Ruysschaert, gaat over de ‘Vlaamsnationalist Kamiel de Vleeschauwer’. Raf Seys stelde een nummer samen over Alfons van Hee, vooral bekend om zijn volksalmanak ‘'t Manneke uit de Mane’.

- In Kultuurleven (5de jrg., nr. 1, jan. 1981) bespreekt Dirk Kroon poëzie van T. van Baaren, H. Beurskens, H. Speliers en M. van Maele.

- Phil Mertens stelt in Streven (48ste jrg., jan. 1981) Georges Vantongerloo, pionier van de abstracte kunst in België, voor. ‘Er is niets tegen geouwehoer, zolang er maar Gods zegen op rust’, noemt J. Gerits een bespreking van ‘Moeder en Zoon’ van G. Reve.

- Yang (16de jrg., nr. 6, dec. 1980) brengt zijn jaarlijkse 100 dichters-bloemlezing.

10/2/81

Hugo Brems