Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 109

[p. 69]

De laatste ronde

Briefje voor Gerard Walschap

De voordrachthouder uit ‘De laatste Ronde’ van het novembernummer doet mij zeggen dat hij het in zijn lezingen volledig met u eens is. Waar hij over ‘De Familie Roothoofd’ spreekt, wil hij aantonen dat daarin het naturalistisch determinisme van erfelijkheid en omgeving door andere elementen overwonnen wordt. De samenvatting waarop uw rechtzetting steunt is dus in haar beknoptheid onnauwkeurig, zoals te goeder trouw wel meer gebeurt. Het kan ook moeilijk anders als niet de volledige tekst kan gegeven worden. Wat vijfentwintig jaar geleden door hem verdedigd werd, gelooft en zegt hij nog: ‘Adelaïde’, ‘Eric’ en ‘Carla’ zijn ‘een positief en uitgesproken antideterministisch werk’.

André Demedts

‘Nouvelles a la main’

‘Nouvelles à la Main’ is de naam van een Belgisch weekblad dat uitsluitend aan de poëzie is gewijd. Het verschijnt te Brussel in afleveringen die 6 tot 8 bladzijden tellen, onder de hoofdredactie van de bekende dichter Henri Fagne. Hij zorgt ervoor dat zijn lezers zo volledig mogelijk ingelicht worden over dichters en hun werk uit verschillende landen.

Ook onze poëzie wordt ruimschoots bedacht. In de lopende derde jaargang lazen wij korte artikels over of vertaalde gedichten van een tiental Nederlandse dichters als Adriaan Roland Holst, Achterberg, Van Ostaijen en Snoek. Zelfs de Fransvlaming Emmanuel Looten kwam met een bijdrage aan het woord. Fagne die goed Nederlands kent, verlangt niet liever dan medewerking uit ons taalgebied te ontvangen. Wij mogen onze vrienden niet alleen laten ploeteren en geven daarom het adres van het blad: Rogierlaan 318, Brussel 3. Losse nummers kosten 5 F; de abonnementsprijs bedraagt 125 F per halfjaar.

A. Demedts

In memoriam Marcel Janssen

In de nacht van 31 oktober op 1 november 1963 is Marcel Janssen te Rolleville in Normandië overleden. Na de oorlog en de bestraffing waarvan hij een der slachtoffers geweest is (hij werd tot enige maanden hechtenis veroordeeld) leefde hij teruggetrokken buiten zijn geboorteland, als pastoor van een kleine parochie, waar hij zijn taak naar beste vermogen vervulde. Naar blijkt heeft hij geen letterkundig werk meer geschreven. En toch was hij, tussen de twee oorlogen, na René Despicht, de belangrijkste dichter in de moedertaal die Frans-Vaanderen opgeleverd heeft.

Hij werd op 15 juni 1903 te Ghyvelde geboren. Als jonge man werkte hij mede aan ‘De Vlaemsche Stemme in Vrankrijk’, later aan ‘Mercure de Flandre’ en ‘Le Lion de Flandre’. Hij richtte de Fransvlaamse afdeling van het Davidsfonds op en werd redactiesecretaris van ‘De Torrewachter’. Op 4 mei 1930. op de plechtige Gezelleviering te Brugge sprak hij namens zijn Fransvlaamse vrienden en bracht hulde aan de stichter van ‘Ons oud Vlaemsch’ voor alles wat hij voor de Nederlanden in Frankrijk had gedaan. Al die jaren door was Janssen een der innigste en trouwste helpers van E.H. Jean Marie Gantois geweest, de stuwende kracht die alle activiteiten van het ‘Vlaamsch Verbond van Frankrijk’ had bezield.

Marcel Janssen heeft zijn gedichten en prozastukken nooit gebundeld. Ook Despicht heeft dat niet gedaan. Zij hebben

[p. 70]

beseft dat hun betekenis als getuigenis tot haar recht was gekomen van het ogenblik dat ze in een blad of tijdschrift verschenen waren. Nu wij ze herlezen worden wij meer getroffen door hun innerlijke waarachtigheid dan door hun gebrekkige verwoording.

‘En toch is de strijd niet gedaan:

ondanks de lafaards, ondanks de verraders kan ons volk niet vergaan.’

Niet vergaan. De doodsstrijd duurt lang en nog is in Frans- Vlaanderen alles te redden, als wij er maar geld en tijd voor over hebben. Twintigmaal zoveel als er nu kan besteed worden: een kleine inspanning vergeleken bij de bedragen die voor vermaak worden uitgegeven en de uren in zalig nietsdoen verspild.

A. Demedts

Nieuwjaarswens voor J.A.

Dat gij de goede dingen die de aarde
ons zo mild levert en laat proeven
bedachtzaam moogt erkennen op hun waarde
en dat zij u behoeden voor 't verdroeven.

En dat het edel alm, de geest,
zo vinnig aan de arbeid blijft
de kring rond, tot het heilig feest
van 's Heren komst weer nader drijft
en stemmen roepen uit den hoge.

Als gij dan in 't geheugen leest
is 't of er eeuwen zijn vervlogen
die maar één dagdroom zijn geweest.

H. van Herreweghen