Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 108

[p. 619]

[1963/8]

Christine D'haen
De vrouwen

Terwijl de Parquen met hun konkel draaien,
den zwachtel wols uitpluizen, van dien klots
het spinsel wringend 't om hun spindel winden,
- luttelen tijd en dunnen draad vergunnen
de drie onaardschen de ondermaanschen (weenend
als de eerste 't rokken in den gordel steekt
en kermend als de derde 't garen snijdt) -

juichen de negen ongestelpte koren
der wachtsters van het water, dochters der gedachten;
de eerste, Calliope, de wijze en zachte
bezingt het zwaard, de armeeën, krijgsarmuur,
geharnasten op geschabrakte paarden,
proeft 't mannelijk bloed uit de gebarsten aderen;

haar zuster raapt de runen aller jaren
prevelt ontraadselend de vergaarde maren,
eeuwig bewaart zij en verhaalt het ware;

't aardsche, maar Terpsichore 't bovenaardsche
verbeeldt met een sacraal extatisch dansen
der priesterlijke vorsten en bacchanten;

zij luisteren naar Euterpe die de sterren
welluidend werpt en wentelt in de sferen
en instrumenten mengt met stem en snaren;
Erato wil met haar erotisch paren
der lichamen die pracht zelf evenaren.
Thalia lacht en laat onsterflijk lachen

[p. 620]

 

dat 't schatert door de hooge hemelzalen

 

van zuiveren lach; al Melpomenes tranen

 

stelpen dat lachen niet; tranen van Melpomene

 

tragisch om Antigones wil te weenen;

 

nochtans was zij het zelf die 't goed voor 't goede

 

versmaadde met een doodelijk-nobele woede.

 

Die zeven zusters richten op hun zuster

 

Urania hun oogen: aangevuurd

 

door 't universum ziet zij, de astronome,

 

met gloeiend oog den gloed der hemelbogen;

 

haar hymnen dan de negende, haar oden

 

hemelverheerlijkend verheft, o goden.

 

 

 

Bij u toch zitten ondertusschen twaalf -

 

bedwelmde Delphica boven de walmen

 

van 't rooken ondergrondsch, met doornenkroon;

 

de donkere Lybica, die Afrikaansche,

 

brandende kaars ter hand, wijl de Cumaansche

 

in grotten bij de golven profeteert;

 

de Phrygische, Cimeria, Samijnsche,

 

Persica, Erythrea, Tiburtijnsche, -

 

orakelende Sibyllen op hun tronen

 

voor de ooren van de hoorenden het woord.

 

 

 

Martiale Amazones en veldheerscheressen

 

heroïsche gezevenen, gehelmd

 

spoorslags en slaags met monsters en maîtresses,

 

theologale drie, vier cardinale:

 

zij sieren marmeren tomben van de vromen.

 

Die mengden water bij gekruiden wijn,

 

duldden het temperend bit trotsch in den mond;

 

sterkten de borst met staal, den helm op 't hoofd;

 

slangen gelijk hoedden ze in duisteren grond

 

de wortels van 't gewas; gelijk een wan

 

schiftten zij tarwe uit kaf, en waren wijs;

 

met evenwichtige weegschaal wogen zij,

 

wikten het eerzaam zedige in de schalen.

[p. 621]

 

Maar niet alleen die meisjes waken 't lijk,

 

machtiger omstuwt militia die dooden:

 

Fides, waardoor de bergen wankelen, wijst

 

op Hoop, waardoor het vernederd vleesch verrijst;

 

en Caritas die borelingen zoogt

 

tot op de grafzerk, buigt barmhartig neder

 

naar den gestorvene en wekt hem weder.

 

 

 

't Laatst groet ik de gestrenge koninginnen

 

vorstelijk gescepterd onder zeven kronen.

 

Haar borst gewelfd van melk voor elk der kleinen

 

die zij met roeden dreigt, leert de eerste schrijven

 

naar evenredigheid der Muzen wil;

 

de letters keurt zij en de schriften regelt,

 

bereidt papyrus, perkament en stiften,

 

zij eischt gehoorzaamheid, dan schenkt haar giften,

 

haar inkten, griffels, kokers en penseelen,

 

alaam der eeuwigheid, waarmee zij spelen;

 

door wet des onderscheids de meesteres

 

der rechte redeneering haar scholieren

 

regeert, maar stuurt hen na die les

 

Rhetorica haar rijpe zuster toe

 

die spreekt. O mocht de wereld hooren

 

wanneer dat grootsche woord eindelijk weerklinkt,

 

eindelijk weerklinkt en wederwoorden wekt!

 

Gebiedsters zijn die zeven; onverbiddelijk

 

in haar weidsch kleed gedamasceerd met asters

 

meet Geometria de ster-atomen,

 

wijl Arithmetica alle getallen

 

becijfert en herleidt: onfeilbaar waar;

 

kristallen veeren, gulden diademen

 

torst zij die ziet hoe brandende de toortsen

 

den trans bestoken, dooven, weer ontvonken;

 

en Musica, die contrapunt en fuga

 

met harmonie en rhythme rekent, doet

 

Euterpe het sonore luchtwiel wentelen.

[p. 622]

 

Terwijl de Nomen tomen, edele vrouwen

 

bevrijdt ons van die drie verfoeide ouden;

 

victorierijken, overwint de wankele

 

Fortuna die het rad rolt en verraadt:

 

wie u, vroedvrouwen van den mensch, vertrouwen,

 

oermoeders, wie gij voedt, zult gij behouden.⁺

+ Op verzoek van de dichteres werd in dit gedicht de oorspronkelijke spelling gehandhaafd.