|
| |
| |
| |
Boekbespreking
J.B.C. Verlooy: Verhandeling op d'onacht der Moederlyke tael in de Nederlanden. Met een inleiding van Dr. Rob. van Roosbroeck. - Uitg. De Sikkel, Antwerpen. Pr. 30 fr.
K. Angermille heeft Verlooy geheeten ‘De eerste Flamingant’; hij had hem evengoed ‘de eerste Groot-Nederlander’ kunnen heeten. Niet in politiek opzicht, maar op het gebied der gemeenschappelijke cultuur.
Elk ontwikkeld Vlaming moest deze ‘Verhandeling’ in zijn boekenkast hebben staan. Niet als een documentair curiosum uit den tijd der Vlaamsche vernedering; maar als een klaar en bizonder moedig getuigenis voor zelfbehoud en trotsch besef van eigenwaarde. De beschouwingen over de superioriteit van de Vlaamsche taal mogen op zekere punten aanvechtbaar en romantisch schijnen, maar superieur of niet, het gaat om het behoud van eigen aard en wezen, zonder welke een volk gedoemd is tot onvruchtbaarheid en knechtschap. Het is een pleidooi voor een klaarder begrip van het echte Vaderlandschap, en voor een gezonde Groot-Nederlandsche verbondenheid. Luister naar deze stem uit het jaar 1788 toen Brussel nog ondanks de gestadig doorwerkende verfransching, overwegend Vlaamsche grond was:
‘Men ziet dat ik de vereenigde Nederlanden aenzie als een eenig volkdom’. ‘Voorders, wij zijn inderdaad het zelve volk, 't zelve in tael, inborst, zeden en gebruyken. Daerom, laet ons gezamentlyke Nederlanders, schoon wij van staet geschyden zyn, ons ten minsten in de Nederlandsche konsten aenzien als gevaderlanders en gebroeders. Laet-ons, gezamender-hand ons gevoegzaem Nederduytsch handhaven, eeren en versieren: en dat eyndelijk de Tael van den Vrydom ook eens de tael der konsten zy. En 't is aen U, Staeten der provinciën, Vaders van 't Vaderland, eerst en vooral, hier-in uw' vorige onaendragendheyd te verbeteren, uwen goedkeur te doen blyken, middelen van aanmoediging in-te-spannen en uyt-te-ryken zonder aenzien van staet of provinciën. Begin-maer, doe-maer iet hoe wynig het ook zy, doe-maer zien dat Gy verlangt ook onze tael geëert te zien: en zy zal 't wezen.’
A.V.C.
| |
Moeder. Verzen van Nederl. dichters, verzameld door E.M. Van Diffelen en M.G. Schenk. - Uitg. Bosch en Keuning, Baarn.
Deze keur zet niet gelukkig in. En er was ook geen enkele reden om ‘Moeder’ van V. de la Montaigne op te nemen; evenmin als ‘In memoriam Matris’ van I. Keekstra, en ‘De Liefste Brieven’ van Leo van Breen.
Met de opname der andere gedichten hebben we vrede; al zouden we beslist een andere en o.i. een rijkere keuze hebben gedaan.
K.
| |
Chr. Broehl-Delhaes: Kameraad-Moeder. - Uitg. Vlaamsche Boekcentrale, Antwerpen.
De stiefmoeder is doorgaans in de oogen en 't gemoed der kinderen de indringster die naast den vader en aan den haard de plaats bezetten komt van haar die, hoewel gestorven, blijft de echtgenoote van den vader en de moeder van haar kinderen. Maar een vrouw die de plaats begrijpt die zij daar vervullen komt en die liefdevol de kinderen begrijpt voor wie zij als een tweede moeder zijn moet, kan ten minste worden voor de kinderen: een goed kameraad.
Dat is het heele verhaal van het vlot en boeiend geschreven boek.
K.
| |
| |
| |
Prof. Dr. J. Verschueren, Dr. H. Balicus en Dr. E. Spaey: Algemeene historische atlas, voor staatkundige, economische en cultuurgeschiedenis. - Uitg. N.V. Brepols, Turnhout. - Pr. gebr. 50 fr.; gecart. 55 fr.; in linnen 60 fr.
Aan een uitgave als deze kan men den groei van Vlaanderen meten. Zoo krijgt dit volk niet alleen stilaan zijn administratieve en cultureele structuur, waarin het zich normaal ontwikkelen moet, het krijgt ook door de bewonderenswaardige activiteit van een aantal Vlaamsche geleerden en intellectueelen zijn geestelijke bevoorrading. In geestelijke autarkie zie we geen heil voor ons volk; wij zullen in de eerste plaats van Nederland nog in ruime mate schatplichtig blijven, maar Vlaanderen heeft zijn eigen wezen. En ook zijn eigen behoeften, vooral op het gebied van het onderwijs. Daarom verdienen de wakkere werkers die sedert de vernederlandsching van het onderwijs een aanvang nam, leeraars en leerlingen met zulk uitstekend materiaal hebben voorzien, zoo hoogen lof. Materiaal dat, behalve dan dat het in het nederlandsch gesteld is, in vele opzichten boven de vroeger gebruikte schoolboeken uitreikt.
Maar we hebben bovendien den indruk dat een uitgave als deze Algemeene historische atlas in Nederland groote waardeering vinden zal. Hij geeft - zooals de samenstellers het beoogden - een uitstekend houvast voor de verbeelding bij de studie van de algemeene en de cultuurgeschiedenis. De kaarten zijn met een voorbeeldige kennis en klaarheid samengesteld en uit de vergelijking van de verschillende kaarten van een periode of land treft ons het beeld met een scherpte van lijnen die we niet meer vergeten.
Dr. V.
| |
Auguste Bailly: Byzance (Les grandes études historiques). - Librairie Arthème Fayard. Paris. - 22 frs.
Geen werk van droge eruditie, maar een goed historisch gedocumenteerd boek voor gecultiveerde lezers. Een levendig tafereel van de stad die eeuwen lang uitstraalde als een baken van hooge beschaving, duizelige weelde, ongeëvenaarde macht, maar tevens de bitterste innerlijke miserie's kende, en van het begin af de kiemen in zich droeg van verval en ondergang. Nergens misschien kwamen in een scherper licht te staan de voor- en nadeelen van de onbeperkte macht van één man, die als een god aanbeden en bewierookt werd - totdat hij door een plotse omwenteling omvergeworpen werd, en deerlijk mishandeld of vermoord. Heel die gescheidenis is een aaneenschakeling van glorie en ellende, van verblindende beschaving en vreeselijke wreedheid. Daarbij kwamen nog de nooit geluwde godsdienstige geschillen, die tot de scheuring met Rome leidden, en misschien meer dan alle andere oorzaken den ondergang van Byzance bewerkten. Schrijver schijnt het gewicht van dien eeuwenlangen godsdienstigen strijd - de strijd om de waarheid - niet heelemaal te beseffen. Of is het slechts verlangen naar streng onpartijdige wetenschap, die hem dien schijn geeft. In elk geval is zijn boek boeiend van begin tot einde.
T.
| |
Dominique Aujard: Le Chant interrompu. - Librairie Plon. Paris.
Op zeventienjarigen leeftijd, huwt Lucile met den veel ouderen, beroemden muzikant, Charles Dubelboy. Gedurende meer dan twintig jaren kennen ze niets dan geluk; hun zoon Bernard, is een brave, verstandige jongen. Dan komt Philippe, een geniale compositeur, leerling van Charles, en door hem fel beschermd en vooruitgestoken, meer en meer in hun intimiteit te leven. Noch de echtgenoot, noch zijn vrouw, worden gewaar dat Philippe iederen dag meer onder de bekoring komt van Lucile, die pas twee jaar jonger is dan hij, en nog schoon is. Zij weet ook niet welke plaats de geniale artist in haar hart heeft genomen. Maar Bernard ziet
| |
| |
klaar, en hij weet dat in de kleine provinciestad, de laster zijn ronde aan 't doen is. Hij lijdt scherp, des te meer dat zijn eigen geluk en toekomstplannen in gevaar zijn. Door een plots ingrijpen, brengt hij klaarte in de troebele gedwongenheid, en redt den bedreigden haard.
Deze roman is wel wat conventioneel, maar bevat toch, nevens zwakkere bladzijden en een zeker gemis aan evenwicht, schoone deelen.
L.D.
| |
Jérome et Jean Tharaud: L'Envoyé de l'Archange. - Librairie Plon. Paris.
Levendig geven schrijvers ons de biografie van Cornelius Codreano, leider van de IJzeren Wacht, die niet alleen de Roemeensche jeugd met zijn vlammend woord, en mystiek ideaal, maar zelfs hoogleeraars en hoogstaande politieke mannen wist in vervoering te brengen, en een tijd lang een vooraanstaande rol in Roemenië speelde. Hij droomde er van dictator te worden, en stond op het punt de macht in handen te krijgen; om sneller zijn doel te bereiken aarzelde hij niet zijn toevlucht tot moord en geweld te nemen, maar toen hij op 't punt stond te gelukken - werd hij gevangen genomen en tot dwangarbeid veroordeeld, wegens hoogverraad. Niet lang daarna las men in de bladen dat Codreano met dertien leden der IJzeren Wacht, door de gendarmen doodgeschoten was, omdat ze, zoo scheen het, getracht hadden te vluchten, terwijl ze van het gevang van Ramnicul naar dat van Jilava gevoerd werden... Een typische avonturiersfiguur, door de kans minder begunstigd, dan sommige anderen.
Aangenaam en interessant om lezen.
T.
| |
Léo Larguier: Les Trésors de Palmyre. Un vol. in-16 avec 7 gravures hors-texte. - Librairie Plon. Paris. - 20 frs.
Een boek dat heelemaal niet handelt over de kunstschatten der vervallen stad, maar wel over deze onvermoeibare verzamelaars, die hun leven wijdden aan het opsporen van kunstvoorwerpen, boeken, enz. enz., onbewust bezield door Baudelaire's vers: ‘Mais les bijoux perdus de l'antique Palmyre...’. Aldus, Fouquet, de rampzalige super-intendent van financiën, wien zijn vorstelijke weelde, en zijn wat al te snel vergaarde rijkdommen, zoo duur kwamen te staan. Anderen nog, uit de drie laatste eeuwen, die door hun liefde voor het schoone, en door hun fijnen speurzin, erin gelukten een massa onschatbare kunstvoorwerpen uit vergetelheid en vernieling te redden. Op hun manier zijn ze echte weldoeners van 't menschdom; om hun droom van schoonheid te verwezenlijken, hadden ze alles veil; eenigen onder hen aanvaardden een leven van ontbering, ontzegging en armoede.
Een fijn boek, een boek voor dilettanten; uitstekende lectuur in uren van vermoeienis of pessimisme.
T.
| |
M.-L. Garnier Azaïs: Le Cardinal Manning, Prélat des Ouvriers. 1808-1892. Préface de Son Excellence Mgr. Salièges, Archévêque de Toulouse. (Coll. ‘Apôtres d'aujourd'hui). - P. Lethielleux. Paris. - 12 frs.
Eene beknopte, maar zeer degelijke levensbeschrijving van den grooten kardinaal, wiens bekeering bijna een even groote opschudding in Engeland te weeg bracht, als die van Newman enkele jaren vroeger. De groote soberheid waarmee schrijfster haar onderwerp behandelt, doet de prachtige figuur van den Engelschen prelaat in een des te scherper licht uitschijnen. Dit boek zou plaats moeten vinden in alle scholen, colleges, lokalen voor sociaal werk, en bij dezen die - al stellen ze belang in alle vragen door den naam van Kardinaal Manning voor den geest geroepen -
| |
| |
geen tijd vinden om uitvoerige werken te lezen. Al het voornaamste over zijne bekeering, zijn werkzaamheid ervoor en er na, zijne initiatieven om het lot der werklieden te verbeteren, en die zoo goed strookten met de later verschenen encycliek ‘Rerum Novarum’, heel zijn invloed bij protestanten zoowel als bij katholieken, alles - behalve zijn jammerlijk onbegrijpen en mistrouwen tegenover Newman - wordt hier klaar, bondig en met warme bewondering uiteengezet.
L.D.
| |
A. Mabille de Poncheville: Le Sang des Gaules. - Coll. Durendal, Bruxelles et Lethielleux, Paris. - 5 livres par an pour 20 frs.
De jonge Martialis Commius, een volbloed Galliër, keert, na zeven jaar lang te Rome gestudeerd te hebben, naar zijn geboorteplaats, in den omtrek van Bavai, terug. Zijn haat tegen de overweldigers van zijn land is in zijn hart niet gekoeld; hij zal zijn volk tegen Rome kanten. Om zijn doel te bereiken, verzaakt hij aan de liefde van de jonge Rogata, die Christen geworden is, terwijl hij getrouw wil blijven aan den godsdienst van zijn voorvaderen. Doch enkele jaren later, woont hij te Lyon, den marteldood bij van Rogata, van de jonge Blandine, en van tal zijner vrienden. Uit deze bange dagen van bloedige vervolging - een der schoonste bladzijden uit Lyon's christene overlevering - gaat voor hem het licht des geloofs op. Heel goed geeft deze roman de atmosfeer van het oude Rome en van het nog heidensche Gallië terug, alsook van het opkomende christendom.
Zeer goede lectuur voor colleges, pensionaten, enz.
T.
| |
Gérard Catton: Val Fresnoy, village wallon. Illustré par Huguette Byls. - Edit. Roitelet. Bruxelles. - 10 frs. pour 5 vol.
Een mooi boekje, waarin de meest typische inwoners van een Henegouwsch dorpje, levendig en met fijnen humor beschreven worden. Eenvoudige menschen en toestanden. Voor kinderen echter, mist het boek wel een weinig handeling en gebeurtenissen.
T.
| |
Laurent Lombard: Le Drame de la Villa des Hirondelles. Lettre linunaire de Claude Farrère, de l'Académie française. (Coll. Historique 1914-1918). - Editions ‘Vox Patriae’. Stavelot. - 12 frs.
Weer een van die schoone boeken, die den heldenmoed der Belgen aan den spionnage-dienst in het bezette land werkzaam, in het licht stellen: Historische bladzijden zijn het, die ieder, in ons land zou moeten kennen. De twee broeders, Louis en Anthony Collard, van wie spraak is in dit nieuwe boek, hadden het vaderlijk huis verlaten om het leger te vervoegen. Doch onderweg werden ze aangespoord om den dienst bij te treden van een uitgebreide organisatie ‘La Dame Blanche’, die, buitengewoon sterk ingericht, de meest doeltreffende inlichtingen aan het Comité der geallieerden, in Holland, wist te bezorgen. De twee broeders - ze waren pas 20 jaar oud - gaven zich met hart en ziel aan hun gevaarlijke taak. Bij toeval ontdekt, werden ze gevangen genomen, en maanden lang aan de ergste mishandelingen blootgesteld, zoowel als aan honger en ontberingen, om hun bekentenissen over hun medewerkers uit te lokken. Maar ze zwegen, hun eed getrouw, en aanvaardden alles uit liefde voor het vaderland en voor God. Den 18n Juli 1918 werden ze gefusilleerd en stierven als heiligen.
L.D.
| |
Laurent Lombard: Les exploits du Commissaire Radino. Préface de M. l'Abbé Thésin. (Coll. historiue 1914-1918). - Editions ‘Vox Patriae’. Stavelot. - 12 frs
Nog een held van het bezette land; een typisch echte sinjoor. Onder-politiecom- | |
| |
missaris te Berchem, was hij het die eerst contact nam met de binnenrukkende Duitsche legers. En hoe hij de Duitschers haatte, en parten van allen aard speelde! En dat met een durf, waarvan men verstomd staat. Schrik bestond niet voor hem, en zijn brein was onuitputtelijk als het er op aan kwam, den vijand schade of moeilijkheden te berokkenen. Totdat hij verraden werd en gevangen genomen. Maar ze kregen hem niet klein; hij lachte zijn aanklagers vierkant uit, en wist zijn zaken zoo te leiden, dat ze hem niet durfden ter dood veroordeelen. Hij kwam er van af met twintig jaar dwangarbeid. Maar zelfs in de Duitsche gevangenissen verloor hij zijn blij optimisme niet; hij wist immers dat de bondgenooten zouden zegevieren. Hij ging gerust voort poetsen te bakken aan zijn bewakers, en den draak te houden met de Duitsche overheid, terwijl hij hoop en moed ingaf aan zijne medegevangenen. Een kostelijke figuur. Een boek dat iedereen zou moeten lezen.
L.D.
| |
R.P. Duchaussois: Aux Glaces Polaires Indiens et Esquimaux. Ouvrage patronné par l'Académie Française. Nouvelle édition. - Ed. Spes, Paris. - 18 frs.
Niet genoeg kan dit boek, dat over het wondere werk der Paters Oblaten der Onbevlekte Maagd Maria in het hooge Noorden van Canada handelt, worden aanbevolen. Heldhaftig zijn die missionarissen die zich alles getroosten, het wreedste klimaat, ontberingen en gevaren van allen aard, om de zielen van arme Indianen en Eskimos te redden. Ze hebben ginder verscheidene vikariaten, en de bevolking waarvan de zielezorg waarnemen, is verspreid over een grondgebied, nagenoeg zoo groot als Europa.
Geen roman is boeiender dan dit echt beleefd verhaal.
T.
| |
Marcel Lobet: L'Islam et l'Occident. - Lettre-préface de Jer. et J. Tharaud.
Deze studie van onzen medewerker M. Lobet heeft, door de internationale gebeurtenissen, een bijzondere actualiteit verkregen. Dit boek heeft niets van een losse litteraire reportage; het is documentatie en studiemateriaal over het Arabische probleem, in hoofdzaak langs de Middellandsche Zee en het nabije Oosten, maar tevens in Afrika en het Verre Oosten. Aldus worden achtereenvolgens behandeld: ‘L'Arabie et son maître Ibn Seoud’, ‘L'Impérialisme Turc’, met het probleem van de Sandjak van Alexandretta; ‘L'Egypte, centre du monde musulman’, ‘La France du Levant’, ‘L'Island dans le Moyen-Orient’, ‘Unité spirituelle et unité territoriale’, ‘Le Maghreb et la Lybie’, ‘La politique musulmane des grandes puissances’; om te eindigen met een kort ‘Conclusions’, waarin de auteur op de dringende noodzakelijkheid wijst om een gezonde en definitieve oplossing te vinden voor het conflict tusschen Oost en West. ‘C'est tout le problème de la colonisation qui est en cause ici, avec l'expérience décevante des mandats et des protectorats’. ‘Celles ci les nations mandataires doivent renoncer à se servir des peuples arabes pour couvrir ou favoriser leurs visées impérialistes’. De auteur is van meening dat de groot-mogendheden ernaar zouden moeten streven de arabische wereld een breeder toegang tot de Westersche beschaving te bezorgen; en hij beschouwt, ondanks het spook van het bolsjevisme, kiesrecht en verkiesbaarheid als geeigende middelen; en wellicht als ‘de eerste pijler’ van de wijsheid.
Het is een sober geschreven studie, overzichtelijk en objectief.
G.V.L.
| |
F.W. von Oertzew: Das ist Polen. - Langen u. Müller-Verlag. Kart. 3 R.M.
‘Ostpolnisches Inferno. - Mittelalter in der Westukraïne. - Die Hölle bricht
| |
| |
los. - Wie in zehn Jahren 800.000 Deutsche verdrängt wurden’, enz. De titels van deze enkele hoofdstukken geven voldoende het karakter aan van dit boek. Het behoort tot het voorbereidend oorlogswerk; tot de opruiende propaganda.
K.
| |
Marguerite Bourcet: Un couple de Tragédie. Le Duc et la Duchesse d'Alençon. - Librairie Académique Perrin. Paris. - 30 fr.
Twee wonderschoone menschen. Hij, zoon van den Hertog de Nemours, en kleinzoon van Louis-Philippe; zij, een Beiersche prinses, zuster van keizerin Elisabeth. Hij, opgevoed met Spartaansche strengheid, zij opgegroeid in vrije fantasie, in al de heerlijkheid van natuur en kunst. Bijna nog een kind werd ze verloofd met Ludwig II, den rampzaligen koning, die toen reeds blijken gaf van den waanzin waaraan hij enkele jaren later moest ten onder gaan. Dan de plotse ontmoeting met den hertog van Alençon, den ‘coup de foudre’ van weerskanten, en de diepe, schoone liefde aldoor de lange jaren van het gelukkigste huwelijk - niettegenstaande de zware smarten en beproevingen, of de vreeselijke bedreiging van het Wittelsbach's bloed dat in hare aderen vloeide, de altijd loerende neurasthenie, die ze bijna in den afgrond voerde. Jaren lang streed de man om de zoo geliefde vrouw aan het gruwelijk erfdeel te ontrukken, totdat hij zegevierde, en zij haar levensweg volgde in sereene heiligheid, gegeven aan God en de armen. En dan de vreeselijke ramp van den ‘Bazar de la Charité’, haar heldhaftigen dood, en de lange eenzaamheid van haar echtgenoot, toegewijd aan intensief diplomatiek werken voor den vrede. - Een schoon boek, soms wel wat te gezocht als stijl en voorstelling; maar met liefde en kennis van zaak geschreven, vrucht van twintig jaren opzoekingen, verzamelen van documenten, reizen. Nog juist kon schrijfster de laatste hand aan haar lang gedragen werk zetten, vooraleer ze op den leeftijd van 38 jaar stierf.
L.D.
| |
Robert de Traz: La Famille Brontë. - Albin Michel. Paris. - 25 fr.
Zeer interessant zijn die Brontë's, Iersch door den vader, Keltisch door de te vroeg gestorven moeder: vijf meisjes en een jongen, allen even begaafd op gebied van kunst - 't zij letterkunde, schilderkunst of muziek - maar allen ook onevenwichtig en geëxalteerd. Van kindsbeen af schiepen ze elk voor zich een soort fantastische wereld, echter dan de dagelijksche werkelijkheid; een wakenden droom, waarin ze de hevigheid van hun hartstochtelijke zielen uitwerkten. Hoe innig ze ook aan elkaar niet alleen gehecht, maar bijna koortsachtig vastgeklampt, waren, toch leefden ze ieder voor zich zelf, hun eigen, geheimzinnig, vurig, streng gesloten zieleleven voort, zoodat ze van elkanders intiemste wezen niets afwisten, en hun werk - 't zij poëzie, 't zij romans - slechts bij toeval aan 't licht werd gebracht. Een tragische familie, levend onder een drukkende schaduw van armoede, pech, ongeluk, ziekte en dood, in de sombere pastorij van Haworth, tusschen het kerkhof en de onafzienbare, barre heide, op de steenachtige vlakte, waar de storm voortdurend loeide. En dat legt misschien veel uit van het soms wilde, woeste, bijna waanzinnige van hun geniale gewrochten.
Het boek is zeer goed geschreven, met veel sympathie en begrip. Het is boeiend.
L.D.
| |
Arlette de Pitray: Sophie Rostoptchine, Comtesse de Ségur, racontée par sa petite-fille. - Albin Michel, Paris. - 18 fr.
Een nieuwe biografie van de beroemde schrijfster, en wel de beste, door haar kleindochter, voor wie overleveringen en herinneringen aan de beminde en bewonderde grootmoeder schering en inslag uitmaakten van haar eigen leven. Levendig
| |
| |
verhaalt ze over de kinderjaren en jeugd der dochter van den gouverneur van Moskow, haar huwelijk, haar leven van gelukkige moeder en grootmoeder, haar grijpen naar de pen, op reeds gevorderden leeftijd, om haar kleinkinderen te vermaken, - en dan op eens, twaalf jaren lang, dien rijken bloei van boeken die door duizenden en duizenden kinderen gelezen werden, nu nog gelezen worden, en immer opnieuw worden uitgegeven. Een twintigtal boeken aan haar twintig kleinkinderen opgedragen, en die hun oorsprong vinden in hetgeen zij beleefd of meegemaakt of bijgewoond heeft. Als bijvoegsel, eenige brieven van Louis Veuillot, een der trouwste vrienden der beminnelijke, gastvrije, gulle comtesse.
Een mooi, aangenaam boek.
L.D.
| |
Léon Leloir: Faux Appel. - Ed. Durendal. Bruxelles. - 20 fr. par an pour 5 vol.
Een knaap, veertien jaar oud, vermoordt zijn makker, uit afgunst. Niemand verdenkt hem. Maar zijn geweten laat hem niet los; om van dien zwaren zondenlast af te zijn, gaat hij zijn schuld biechten aan een onbekenden dorpspastoor, verre van huis. Jaren gaan voorbij, maar geen rust kan hij vinden. Hij voelt dat hij voor zijn daad moet boeten. Met dat doel treedt hij een Italiaansch Karthuizerklooster binnen, en leidt enkele jaren lang een hard leven van strenge penitentie. Maar echte wroeging of deemoed wonen niet in zijn hart, noch algeheele verzaking aan zichzelf en onderwerping aan God. Hij gaat te raad enkel bij zichzelf, mistrouwig tegenover zijn oversten; zijn ziel blijft gesloten aan 't licht van boven. 's Daags voor hij zijn geloften moet afleggen, vlucht hij.
Door een duister gevoel gedreven, keert hij terug bij den priester die eens, jaren geleden, zijn biecht hoorde. En eindelijk, na langen tijd, breekt de harde korst van hoogmoed en egoïsme, die zijn ziel gekluisterd hield. Nu zal hij in alle nederigheid voor zijn misdaad voldoening aan God geven. Hij zal echter niet zelf naar de Karthuizers terug keeren, maar wel het kind van zijn hart, een jongeling, zuiver van hart en ziel, die niets van zijn verleden vermoedt, maar naar hem met vertrouwen en vereering opziet. - Een vreemd boek, dat wel niet zonder fouten is, maar toch boeit, en verdient gelezen te worden.
L.D.
| |
Philippe Sonet, S.J.: La Révolte chez le petit Peuple. - Illustré par J. Waterschoot. - Ed. Roitelet, Bruxelles. - 10 fr. par an pour 5 vol.
Door toedoen van een wondere machien, wordt de jonge Guy zoo klein als de mieren, komt dan in nauwe betrekking met die kleine wereld, deelt hun gevaren, hun oorlogen, enz. totdat hij eindelijk weer tot zijn natuurlijke grootte terugkomt. Een goed boekje om kinderen de zeden der insecten te leeren kennen.
L.D.
| |
J. Malègue: Pénombres. Glanes et approches théologiques. - Editions Spes. Paris. - 15 fr.
Gelijk alle boeken van J. Malègue, spoort dit nieuw boekje tot nadenken aan. Het bevat slechts vier hoofdstukken. In het eerste ‘Ce que le Christ ajoute à Dieu’, tracht schrijver het mysterie van de Menschwording nader te brengen tot het diepste van onze, en zekere gegevens van het geestelijk leven in nauwer overeenkomst met ons dagelijksch leven te brengen. Het 2de: ‘Vertu de foi et péché d'incroyance’ bestudeert het probleem van 't geloof, en stelt de tekortkomingen aan de gratie van 't geloof van zoovelen die toch beweren geloovig te zijn, in 't licht. Het 3de: ‘Mater Admirabilis’ is een hulde, een gebed aan O.L. Vrouw, en tevens de illustratie van sommige kanten van haar persoonlijkheid. Eindelijk het 4de: ‘Celle que la Grotte
| |
| |
n'a pas guérie’, geeft het verhaal van den langen lijdensweg van een meisje dat, in ootmoedige onderwerping aan Gods wil, tot het hoogste geestelijk leven stijgt.
Een boek waaruit er iets te halen is.
T.
| |
Maurice Baring: Blanche Clifford's Leven. Nederl. vertaling van J. Jansen. - Uitg. Pax, 's Gravenhage.
P. de Pauw schreef voor deze vertaling een korte inleiding over het werk en de beteekenis van M. Baring. We hebben trouwens in ons Engeland-nummer vóór enkele jaren de aandacht gevestigd op Baring's oeuvre.
We begrijpen echter niet hoe pater de Pauw deze vertaling heeft kunnen prijzen als ‘zeer keurig’; zij is integendeel, naar onze meening, eenvoudig slordig en verraadt bij den vertaler zeer zwak taalgevoel.
K.
| |
Dr. J. Brouwer: Spaansche aspecten en perspectieven. - Uitg. Nygh en Van Ditmar, Rotterdam.
‘Spanje - aldus Dr. Brouwer - is wel een zeer merkwaardige, zelfstandige grootheid, met eigen aard en geschiedenis, maar het heeft in voortdurende wisselwerking met onze Westersche beschaving gestaan.’ Dr. Brouwer heeft nogmaals in deze studie de geestelijke, sociale en politieke problemen behandeld die door de jongste gebeurtenissen in Spanje zoo accuut zijn gebleken en die tijdens den burgeroorlog zoo verwarrend op buitenlanders hebben gewerkt. Het is vooral het tragische conflict van de Kerk in den Spaanschen strijd die Dr. Brouwer telkens weer bekommert en ergert. Men kan over deze problemen van gedachten verschillen met Dr. Brouwer, en dat doen we op zekere punten, maar weinigen in het buitenland bezitten een zoo grondige kennis van Spanje's politieke, religieuze en cultureele geschiedenis, als Dr. Brouwer.
Al is de oorlog in Spanje geëindigd, ‘de groote levensproblemen van Spanje - aldus Dr. Brouwer - zijn voor een belangrijk deel ook onze problemen’. En Dr. Brouwer is een alleszins zeer gedocumenteerde gids bij de studie ervan.
W.B.
| |
Wege und Ziele. Ein Lebensbuch für Junge Mädchen. - Verlag Josef Müller, München.
Hier is een leesboek dat we gaarne de leeraressen in het Duitsch aanbevelen; want het biedt niet alleen uitstekende en eenvoudige lectuur, het is tevens, zooals de ondertitel aangeeft, een Lebensbuch voor jonge meisjes. Hiervoor werd een keuze gedaan uit het werk van bekende letterkundigen als M.V. Rubatscher, Peter Lippert, Dr. Elisabeth Schneider, Dolores Visér, Heinrich Zerkaulen.
Daar is echter meer: dit leesboek is een model van wel goedkoope, maar zeer keurige, geïllustreerde uitgave.
K.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd