Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1939

[p. 655]

Boekbespreking

Jacques Van Eyk: Lied van het land. - Vlaamsche Boekcentrale, Antwerpen, z.j. (1939).

Het is geen nieuwigheid nog, te vernemen dat ‘het koren en het kind het lied is van het land’. Van den roep der aarde, het seizoenschoone tusschen geboorte en dood, de ongecompliceerde tragiek van het boerenbestaan, hoeveel varianten mochten wij sedert Hamsun en Tolstoï reeds vinden om nog verbaasd of verrast te staan? Van Eyk heeft mij dan ook méér getergd dan het geduld verdragen kan. Onbepolpene verhaalconstructie heb ik in jaren niet getroffen. (De auteur verspringt nl. gedurig van plan maar op een zeer storende en niet in het minst verhelderende wijze). Ten tweede: van het animisme der boomen, grintwegen vaarten en fabriekspijpen, spaar ons heer!

De korrel van het verhaal is nochtans niet oninteressant. Hij ligt echter verloren in de korenzee van woorden. Het huwelijksconflict, waarop ten langen laatste tusschen de lastige details door de aandacht getrokken wordt, is verwant aan dat in ‘Adelaïde’ van Walschap, valt evenwel, spijtig, veel te lang uit, verliest daardoor alle ontroerende kracht.

De novelle ‘Een lach... een traan’, die een leganderische geschiedenis verwerkt, bewijst andermaal dat Jacques Van Eyk de spanning in zijn verhalen door een te lange koord verslapt.

P.D.V.

Paul De Nobel: Eerelid der Maatschappij. - Het Poirtersfonds, Eindhoven, 1939.

De werkloosheid heeft een veelbelovend afgestudeerde zoo ver gedreven, dat hij het walgelijke smokkelbedrijf, ondanks zijn onwrikbaar geloof, goedpraat. Broodnood kent geen moraal. De nobele tendenz mist hier haar doel niet. Enkele smokkelscènes getuigen ook van verteltalent. Het geheel is echter niet uit de verf gekomen, mist verdichting en verdieping, vooral stijl. Als debuut nochtans niet te verwaarloozen.

P.D.V.

B.H. van den Berghe: Chrisostomus de groote redenaar. - Uitg. Het Spectrum, Utrecht.

We zouden graag meer plan zien in de uitgave der serie ‘Schijnwerpers’, maar anderzijds bieden ze groote verscheidenheid en prijzen we gaarne de degelijkheid dezer bondige studies. De studies over Chrisostomus, den redenaar en moralist en vriend der armen geeft niet alleen een sober, gaaf en klaar beeld van dezen grooten rhetor en hervormer, in het kader van zijn tijd, het biedt tezelfdertijd een cultuurbeeld van het oude Antiochië.

G.v.L.

Bongerd-boekjes: I. Kunst en Kritiek, vóór en uit de tijd van '80. Verzameld en ingeleid door Dr. W. Brandsma en Dr. G. Stuiveling. Uitg. J.B. Wolters, Groningen. Pr. 0.90 fl.
II. Verhalen, gekozen en ingeleid door Dra M. Stuiveling-Van Vierssen Trip. Uitg. J.B. Wolters, Groningen. Prijs 0.90 fl.

We prijzen gaarne de zorg met dewelke de uitgevers deze boekjes lieten uitvoeren, en we hebben geen enkel bezwaar tegen de verzen, kritiek of verhalen die door de samenstellers werden uitgekozen, maar we zijn toch zoo vrij te vragen of

[p. 656]

Vlaanderen dan niet behoort tot het gebied der nederlandsche letteren... Het werd in geval, naar het voorbeeld van vele hollandsche schoolmeesters, ook door de samenstellers van deze bundeltjes - en hier hebben we vooral de ‘Verhalen’ op het oog - volkomen genegeerd.

A.V.C.

‘De Hedendaagsche Letterkunde in Vlaanderen en Duitschland’. Ingeleid door Dr. Lissens. Bijdragen van P. De Vree, P. Buckinx, R. Roemans, A. De Mayer, E Striefler, W. Siebert, R. Haller, M. Hechtle. - Uitg. Astridlaan 218, Brussel.

Een bijzonder nummer van ‘De Vl. Ag.’, dat den indruk laat tamelijk vlug ineengestoken te zijn. Niet alle bijdragen staan op dezelfde hoogte en over 't algemeen zijn zij te veel als een catalogus, te weinig als een synthese opgevat. Lezers die in onze moderne letterkunde niet goed ingevoerd zijn, kunnen hier een eerste inwijding vinden. Dat menigeen ze anders geschakeerd zou hebben, staat buiten kijf. Men mag dan ook dit tijdschriftnummer niet beschouwen als een definitief werk over de moderne literaire periode.

D.

Ger. Schmoock: Boekenbibliotheek. Handleiding voor de biblioteekpractijk. - De Sikkel, Antwerpen. - Aflevering 1: 151 blz., 25 fr.

De eerste aflevering van een standaardwerk over de bibliotheekeconomie. Degelijk en grondig.

D.

Albert Bessières S.J.: La Destinée humaine. Immortalité ou néant? - Editions Spes. Paris. - En vente groupée 7.50 fr.

Een reeks van vijf voordrachten waarin E.P. Bessières de onsterfelijkheid der ziel bestudeert. In de le voordracht: ‘L'éternelle angoisse humaine’ leidt hij zijn onderwerp in, met zijn gewone klare dialectiek gesteund door soliede wetenschap en diepe liefde voor de waarheid. In de 2de ‘L'âme spirituelle existe’ toont hij de leemten en de zwakheid van het materialisme, en stelt in de 3e ‘L'âme est immortelle’ het christen positivisme tegenover het anti-positivistische materialisme. Terwijl in de 4e ‘L'avènement de la Justice’ de behoefte van heel het menschdom aan rechtvaardigheid, hem als een sterk argument voorkomt voor de onsterfelijkheid der ziel. In ‘Le grand soir du monde et la terre nouvelle’ eindelijk, hangt hij een tafereel op, volgens de gegevens van wetenschap en Evangelie, van het einde der wereld, de verrijzenis, het laatste oordeel.

Veel goed kan dit boek doen, niet alleen aan geloovigen, maar ook aan onverschillige of weinig onderlegde katholieken.

T.

Louis Dupriez: La Conversion d'un Phénomène. - P. Téqui. Paris. - 12 fr.

De jonge Robert is een door en door verwend kind, grillig en onhandelbaar. Maar een maand verlof op den buiten in een zeer ontwikkeld, christelijk gezin brengt in hem een heele ommekeer voor. Hij keert naar zijn ouders terug, vast besloten een degelijk man te worden.

Een boek zeer gepast voor aankomende jeugd, voor school- en volksbibliotheken.

L.D.