| |
| |
| |
Boekbespreking
Alice Berend: Ria's Amerikaansche Tournee (Das Gastspiel). Vert. door R. Endt-Goedkoop. - Uitg. Wereldbibliotheek. Geb. 1.90 gld.
Ook deze duitsche schrijfster is in ballingschap moeten gaan; en zij is voor enkele maanden overleden. In Duitschland was zij eenmaal een gevierde en een veel gelezene. Een boek als Das Gastspiel wettigt trouwens volkomen dit succes. Ria is nog niet oud; maar ze is niet jong meer. De jaren gaan snel voor een vrouw die een mooie stem heeft, maar zich heeft laten remmen door de bestendige banden des huwelijks. Doch eenmaal wil zij schitteren, wil zij gevierd en toegejuicht worden; daarna zal ze weer een voorbeeldige huisvrouw en moeder zijn. Op dit thema is het geestig boek van Alice Berend opgebouwd. Het sprankelt als champagne; en het schuift aan ons voorbij met de snelheid van een film. Het is boeiende amusementsliteratuur.
C.
| |
Kees Hana: Zee, Strand en Duin. Met 80 fotos van den schrijver. - Uitg. N.V. Het Nederlandsche Boekhuis, Tilburg.
Ik heb gedaan zooals de kinderen: ik ben begonnen met de plaatjes te bekijken. Tachtig prachtige opnamen uit de natuur: planten en dieren en natuurvrienden. Wij weten allemaal, zegt de schrijver in zijn inleiding, dat Nederland op de zee veroverd werd; wij weten allemaal wel iets af van onzen handel en scheepvaart en visscherij, maar weten we ook wat er leeft en roert en groeit in onze duinen en op het strand. Over zee, strand en duin gaan dan deze opstellen over: Lente op het land, winter in zee, - Anemonen in kenemerland, - de intocht van den haring, - het Feest van bloemen en vlinders, - Skylgerlan en Grynde, - Ergensheen, - Op de baan bij Oome Dirk, - Heksengebroed, - Het land van eb en vloed, - Strandjuten.
Ook van wetenschappelijk standpunt is het een belangrijk boek.
K.
| |
Percy King: De beslissende Ronde. - Uitg. N.V. Het Nederlandsche Boekhuis, Tilburg. - Pr. 38 fr.
Een baronet - een erfenis - een schuldbekentenis - een stel geraffineerde schurken - detectives, enz. enz. en een charmante jonge dame.
Het is een boek van drie honderd bladzijden; ge hebt waar voor uw geld.
W.B.
| |
Percy King: Het Renbaanschandaal van Epsom. - Uitg. N.V. Het Nederlandsche Boekhuis, Tilburg. - Pr. 38 fr.
Bekijk den omslag: op het voorplan een man die doodgestoken ligt; daarachter een schaduw en twee oogen, lijk de zoeklichten van Fantomas. De titel zegt natuurlijk dat het gaat over knoeierijen op de renbaan, jockeys, bandieten, detectieven en de rest. Maar hier komt de historie bij van een robijn. En Myra Farlane is het aardig meisje dat er bij hoort.
W.B.
| |
Harold French: Bloed over Europa.
Een nieuw boek over het Communisme en het gevaar dat het beteekent voor Europa. Het zou verblinding zijn indien we dit gevaar onderschatten; daarom zullen we 't verschijnen van boeken als dit werk van French over de activiteit en de intrigues van het Russische Communisme in Frankrijk, Engeland, Tsjeko-Slowakije, Amerika,
| |
| |
China en Nederland, gaarne toejuichen. Maar we betreuren dat de schrijver niet met dezelfde scherpte het andere gevaar heeft ingezien dat Europa en de wereld bedreigt.
W.B.
| |
René de Chateaubriand: Atala. Ingeleid en vertaald door J. Gresshoff. - Uitg. Wereldbibliotheek, A'dam.
Deze vertaling zal wel in hoofdzaak te wijten zijn aan de behoefte van J. Gresshoff aan wat literaire verpoozing. De vertaling is zeker keurig en zwierig; maar wie fransch lezen kan - en dit boekje van Chateaubriand vereischt geen bijzondere taalkennis - leze liever het romantische verhaal in de oorspronkelijke taal.
K.
| |
Alja Rachmanova: Geheimen van Tartaren en afgoden. - Vert. door Leo de Roover. Bandversiering en verluchting van Fr. Van Immerseel. - Uitg. Het Rad, Helderstraat 8, Berchem (Antw.). - Pr. 28 fr. ing.; 38 fr. geb.
Boeiende schetsen en herinneringen uit Rachmanova's kinderjaren en jeugd. Het is wonder wat een vreemde bekoring en warmte het werk van kunstenaars krijgt, wanneer ze verhalen van hun jongste jaren en eerste indrukken. Daar hangt doorgaans - al is hun verhaal nog zoo sober gehouden -, een atmosfeer aan die moeilijk te verwoorden is. Om diezelfde reden hebben ons ook weer die herinneringen van Rachmanova geboeid.
K.
| |
P. Augustinus Gemelli O.F.M.: Het Franciscanisme. Naar de oorspronkelijke italiaansche uitgave in het fransch vertaald door C. Ingen. Housz. - Uitg. N.V. Et. Brepols, Turnhout.
De bekende en geleerde pater Gemelli heeft dit boek geschreven uit den drang des harten. Hem noopte geen andere redens tot het schrijven van dit lijvig boek, dan de behoefte om met bewonderende en van liefde warme woorden te getuigen voor St Franciscus, het franciscaansche ideaal en de uitstraling van den franciscaanschen geest op de verscheiden gebieden van geestelijk leven, wetenschap, kultuur en schoonheid. Het was de duidelijke bedoeling van den schrijver, niet enkel een overzicht te geven van den franciscaanschen invloed door de eeuwen heen, maar tevens te bewijzen dat ‘het Franciscanisme heden nog licht, kracht en troost kan schenken aan een wereld, waarvan het zoo ver verwijderd schijnt te zijn’.
We bevelen dit boek met bijzonderen nadruk aan.
Dr. L.D.S.
| |
H. Godthelp en P.H. Greener: Proza en Poëzie in Nederland van 1200-1880. Ie Deel. - Uitg. J.B. Wolters. Groningen.
Dit boekje is 't eerste van drie concentrische deeltjes proza en poëzie, van 1200 tot 1880; ‘vooral bedoeld voor de derde en hoogere klassen van 't Middelbaar en Voorbereidend Hooger Onderwijs’. Zij sluiten aan bij de drie concentrische bundeltjes Novellen en Poëzie na 1880.
De keuze valt zeer te prijzen.
Dr. K.
| |
Gabriel Marcel: La Soif. Pièce en trois actes. Précédée de Théâtre et Mystère. Le sens de l'oeuvre dramatique de Gabriel Marcel, par Gaston Fessard. (Coll. ‘Les Iles’). - Desclée de Brouwer. - 24 fr.
Een zeer interessant werk, in schrijvers gewonen trant, fijn, genuanceerd met diep psychologischen ondergrond, steunend op een godsdienstig idee dat nooit heelemaal - tenzij op 't allerlaatste - te voorschijn komt, maar den heelen tijd voelbaar blijft.
| |
| |
Merkwaardig zijn de karakters doorgrond en opgehouden, het drama - dat een zieledrama is - tot zijn hoogtepunt gebracht.
Het stuk wordt ingeleid door een lange studie, waarin P. Gaston Fessard het intieme verband in 't licht zet, tusschen Gabriel Marcel's filosofie en zijn tooneelstukken, en, terwijl hij zijn vroeger verschenen werken in enkele woorden analyseert, toont hij hun logische volgorde. Daarbij geeft hij de richtlijnen van een filosofie van het drama, waarvan hij de verspreide elementen uit sommige losse studies van Gabriel Marcel heeft geput.
T.
| |
Philippe Mosane: Mieke la fiancée du ‘Coin du Diable’. - Desclée de Brouwer. Paris.
Dit boek is geenszins een roman. Met letterkunde of kunst heeft het zeer weinig uitstaans. En het is jammer, want met het behandeld onderwerp was er een meesterstuk te schrijven. Het is de echte levensbeschrijving van een bij uitstek fijnbezield meisje, dat, niet lang geleden nog, in een arme buurt te Brussel leefde. Verlaten en uitgebuit door een onverschilligen vader en een slechte stiefmoeder, moest ze zich vroeg alleen door het leven slaan. Doch, uitgeput door al te veel ontberingen, werd zij door tering aangetast, en nu begon de lange lijdensweg der vreeselijke ziekte. Toch vond ze zich begenadigd; want, dan vond ze God op haar weg, dien ze in het socialistische midden waarin ze opgegroeid was niet had leeren kennen; en dan ook ontmoette ze Nel, weldra haar verloofde, die haar jaren lang met de meest belanglooze liefde, en algeheel zelfvergeten verzorgde. Te Lourdes offerde zij haar leven op voor zijne bekeering, en werd verhoord. Een wonderbare geschiedenis. Mieke was een populaire figuur. Koningin Elisabeth en Koning Leopold kwamen haar bezoeken in het sanatorium, waarin ze enkele maanden, in Zwitserland, lag; en de nuntius kwam haar het vormsel in haar armtierige kamer van den ‘Duivelshoek’ toedienen.
Trots al zijn gebreken is dit boek hoogst waard gelezen te worden.
L.D.
| |
P.C. Boeren: La Pause de Midi. - Uitg. Gebr. van Aelst, Maastricht.
Ontboezemingen op rijm voor huiselijk gebruik; in 't Hollansch en in 't Fransch.
B.W.
| |
Dene Daneel: Het boek van het offer. - Uitg. Het Rad, Berchem (Antw.).
Dit is het sobere verhaal van de verovering van Belgisch Congo op de heerschappij der Arabieren. Een verhaal vooral van harden moed, ontbering en offervaardigheid, in den dienst van een hoog ideaal. Een uitstekend prijsboek.
Het werk is verlicht met houtsneden van F. van Immerseel.
B.W.
| |
Jan Vriends: Vogels gaan en komen. - Uitg. Het Poirtersfonds, Eindhoven.
Dit is ‘een praatje over de vogels en de heele natuur, zooals die met de wisseling der jaargetijden leeft en sterft en herrijst’.
Deze boeiende schetsen zijn mooi geïllustreerd.
Z.
| |
Max Lamberty: Stroomingen. - Uitg. De Garve, Brugge.
Een kleine keuze uit de artikelen van dezen objectieven en onpartijdigen waarnemer der hedendaagsche stroomingen.
K.
| |
| |
| |
Charbonnet-Gayot: Le Souterrain de la Maison du Diable. - Illustrations d'André Chaume. - Editions Spes. Paris. - 7.50 fr.
Een boy-scout roman; zoo boeiend dat men het in één adem uitleest: geheimgehouden ontdekking, spioenen, schaking van een kind, heldenmoed van een jongen scout, toewijding en scherpzinnigheid van zijn kamaraad, onderaardsche kelder en geheime deur, de schuldige eindelijk ontmaskerd; niets ontbreekt er aan om de aandacht op dreef te houden.
L.D.
| |
Cyr. Verschaeve: Rubens, Flanderns Spektrum. Mit 16 Schwarzdrucktafeln und einem farbigen Titelsbild. Verlof Herder, Freiburg.
Zijn schoonste en sterkste bladzijden heeft Verschaeve geschreven over Albrecht Rodenbach en over P.P. Rubens. Dit totaal-beeld van Rubens is gegroeid uit drie reeds vroeger verschenen studies over Rubens en uit lezingen door Verschaeve in Duitschland gehouden. Zoo staat nu de heele Rubens voor ons: met zijn geweldigen levenswil, met zijn honger naar alles wat het leven voedt en sterkt; met zijn zoeken naar de diepste, gave, glanzende kern van het leven; met zijn renaissancistische drang naar een hoogere menschelijke harmonie; en met zijn geniaal streven naar uiteindelijke volheid: volheid van het bloed, volheid van bereiken, volheid van verlangen en droom.
In Rubens, schrijft Verschaeve, heeft Vlaanderen zijn laatste machtsdaad gesteld, voor het als zelfstandig volk ten onder ging.
Ik meen niet dat Verschaeve over één ander kunstenaar met zulke doordringende klaarheid heeft geschreven, met zulke volheid van liefde en van begrijpen, en tevens met zooveel bedwongen kracht en zooveel maat.
Wie tegelijk Rubens doorgronden wil en het beste van Verschaeve kennen, leze deze uitvoerige studie.
Dr. L.D.S.
| |
Leni Riefenstahl: Schönheit im Olympischen Kampf. Mit zahlreichen Aufnahmen von den Olympischen Spielen 1936. Im Deutschen Verlag, Berlin.
Haast twee jaar geleden hebben we moeten wachten op den Olympiade-film van Leni Riefenstahl; maar toen hij werd afgerold is het, ondanks de legende en de geruchten die voorafgegaan waren, geen ontgoocheling geworden. Het was een feest van zuiver plastische schoonheid. Er zat een sterk en gezond rythme in en sommige opnamen waren werkelijk grootsch en visionnair. Maar de film heeft een vluchtig leven. Een mooi boek kan men bewaren en nog eenmaal herlezen; de film keert niet terug. Van deze olympische film 1936 zal echter het beste behouden blijven in de selectie beelden die in dit album werd bijeengebracht. Meer nog dan bij de filmopnamen, die de documentaire zijde niet verwaarloozen mocht, konden bij deze keuze hoofdzakelijk, zoo niet uitsluitend artistieke motieven gelden. Ik zou hier willen verwijzen naar de beelden uit Hellas, de zwierige schoonheid van de fakkelloopers en de fantastische opnamen van het olympische zwemtornooi, maar het gaat bezwaarlijk een keuze te doen uit dit rijke materiaal van schoone plastiek.
Het is een royaal uitgegeven herinnering aan de Olympische spelen van 1936.
Dr. L.S.
| |
Maisie Ward: The Wilfrid Wards and the Transition. I. - Sheed and Ward.
Het schoone werk van Maisie Ward, vaarvan ik eerst het tweede deel Insurrection versus Resurrection in handen kreeg, zou een gansche studie
| |
| |
vergen. Want een gansche brok Engelsch leven is erin besloten; of liever de geschiedenis van de herleving van het Katholicisme in Engeland, en het raakt de meest ingewikkelde problemen, de meest kiesche toestanden aan. De groote figuren van George Ward, Faber, Manning komen er in te voorschijn, maar vooral de alles overheerschende figuur van Newman. Onontbeerlijk mag het boek genoemd worden voor al wie belang stelt in de Oxford-beweging en haar gevolgen. De ‘Reminiscences’ van Wilfrid Ward maken er het bijzonderste deel van en zijn hoofdgedachte dat de Kerk, drie eeuwen lang, overal, maar vooral in Engeland, in ‘State of Siege’, in staat van beleg was, maar dat er nu een nieuwe periode was aangebroken. Een kloek, opbeurend werk.
M.E.B.
| |
Marie Gevers: Plaisir des Météores (Coll. Les Livres de Nature). - Editions Stock. Paris. - 18 fr.
Onder al de mooie boeken die Marie Gevers ons geschonken heeft, mag dit laatste werk als een der fijnste, meest origineele betiteld worden. Het is iets eenigs in de wereldliteratuur. Of mag het niet als een wedding aanschouwd worden de twaalf maanden van het jaar een voor een te beschrijven met een kennis der natuur tot in haar fijnste vezels, tot in haar innigste schakeeringen, met gevoelvolle poëzie, met een toets zoo licht als de bevleugelde taal? Fier mogen wij zijn op deze vrouw, zoo dicht bij ons wonend, zoo vertrouwd met de schoonheid van onzen bodem, van blad en boom, van vogel en visch, van de minste afwisseling van weer en wind. Al bedient zij zich van de Fransche taal, in merg en been is zij Vlaamsch van gemoed en fijn natuurgevoel. Gezelle zou ze niet verloochenen.
M.E.B.
| |
S. de Korwin-Piotrowska: L'étrangère. Eveline Hanska de Balzac. (Coll. ‘Ames et Visages’. - Armand Colin. Paris. - 20 fr.
Veel werd er reeds geschreven over een der sympathiekste Egérie's van Balzac, Eveline Hanska, een uiterst fijne, gecultiveerde, romantische vrouw, thuis hoorend in de hooge Poolsche wereld, en met wie hij, heel op het einde van zijn leven trouwde. Interessant is het haar invloed op Balzac's werk na te gaan: enkele van zijn schoonste, merkwaardigste romans zijn geboren uit zijn liefde en bewondering voor haar. Boeiend wordt ook het kader beschreven waarin ‘l'Étrangère’ zich bewoog, die verfijnde adellijke families, het patriarchaal leven in de oude burchten waar de oude gewoonten van breede, gulle gastvrijheid tot in deze laatste jaren in eere bleven. Ook leidt schrijfster ons in de officieele wereld van St Petersburg, onder de drukkende dwingelandij van Nicolaas I.
Een boek dat men met echte belangstelling van begin tot einde leest.
L.D.
| |
Jacques Maritain: Questions de conscience, essais et allocutions. - Desclée de Brouwer. Paris, 1938.
Dit boek, keurig uitgegeven en gemakkelijk te lezen, verschijnt in de serie der ‘Questions disputées’. Schrijver bestudeert zekere hedendaagsche vragen, die den katholieken denker terecht bezighouden, o.m.: de Katholieke Kerk en de beschaving; actie en bespiegeling; katholieke actie en politieke actie; de vrijheid van den christen; christianisme en cultuur; de temporeele staat en de christenen, enz. De gedachte is sereen en zeker. Ze kan tot gids dienen voor dezen die opgeslorpt worden door de groote problemen welke het hedendaagsche leven aan het katholieke geweten stelt.
J.B.
|
|