| |
| |
| |
Boekbespreking
Robert, Vivier: Délivrez-nous du Mal, Antoine le Guérisseur. Bernard Grasset. Paris.
Een geromanceerde levensbeschrijving van onzen landgenoot Louis Antoine, stichter van het Antoïnisme, in de omstreken van Luik in 1845 geboren. Eerst mijnwerker zooals zijn vader, ging hij na zijn dienstplicht, werk zoeken in Polen en Duitschland, huwde, en vestigde zich in 1875 te Jemeppes. Hij was een goede Katholiek, alom geacht voor zijn goedheid en eerlijkheid. Doch in de jaren 80 leerde hij het spiritisme kennen, werd een vurig aanhanger van de nieuwe leer, en stichtte weldra een spiritische kring ‘les Vignerons du Seigneur’. Voortaan werd zijn leven gewijd aan het oproepen der geesten, maar vooral aan de genezing der zieken. Er scheen een kracht van hem uit te gaan, en weldra gingen heele drommen troost en gezondheid bij hem zoeken. Hij preekte nu ook een nieuwen godsdienst, zonderling mengsel van spiritisme en katholicisme, vooral gesteund op de liefde, en samengesteld uit enkele verheven gedachten, ongelooflijke kinderachtigheden. Hij werd als een profeet vereerd, niet alleen door arbeiders, maar zelfs door intellectueelen. Sedert zijn dood in 1912, wordt hij bijna vergoddelijkt. In 1922 telde de Antoinistengodsdienst 16 tempels in België; nu zijn er ingsgelijks te Parijs en in andere Fransche steden, duizenden aanhangers.
Het boek van Robert Vivier, alhoewel een weinig lang, is interessant om lezen, want het beschrijft goed de persoonlijkheid van Louis Antoine, de langzame evolutie van zijn gedachte, en den verrassenden bijval van zijn leering. Het is daarbij goed geschreven.
L.D.
| |
Michel Seuphor: Dans le Royaume du Coeur. (Témoignages chrétiens). Préface de Stanislas Fumet. - Editions R. - A. Corréa, Paris.
Het boek van een dichter, die zijn liefde voor God in lyrisch proza geestdriftig uitput. Want, zegt hij, Christus heerscht door het hart, en om Christus in het hart het toppunt van het menschelijk wezen. Geen grooter deugd dan de Liefde. Daaruit volgt dat, ondanks wiskundigen en rationalisten, alleen het hart bevattelijk is, neemt en begrijpt, geeft en ontvangt. Het brein treedt slechts op als regelaar van hetgeen het hart geeft. Ziedaar de leiddraad van het boek, dat zeer schoone bladzijden bevat over het geschapene, alsook over de taak van den dichter die schrijft om zijne liefde te ontboezemen, en veel grootsch te zeggen vindt, omdat de schoonheid der wereld slechts begrijpelijk wordt in het licht van een bevattelijk hart, in het eene echte, onschatbare licht.
Sommigen zullen dit boek met genot en belangstelling lezen.
L.D.
| |
M. De Corte: Aristote et Plotin (Biblioth. française de philosophie). 1 vol., 292 p. - Desclée de Brouwer, 1935, Paris.
In dit boekje geeft schr. ons vier verschillende studiën, waarvan drie reeds in tijdschriften verschenen waren, maar thans herwerkt en aangevuld een tweede uitgave beleven. Twee hebben betrekking op Aristoteles' wijsbegeerte: de eerste en langste is een ernstige weerlegging van een al te onkritisch essay van P.A. Bremond, S.J., over de tegenstelling Plato-Aristoteles; de tweede, een gedetailleerd onderzoek over het wezen en de oorzakelijkheid van God, Eersten Beweger van het Al, in het peripatetisch stelsel. De twee overige verhandelingen gaan over het philosophisch- | |
| |
mystisch denken van Plotinos: dezes opvatting van de zuivering der ziel wordt eerst aan een scherpzinnige analyse onderworpen; daarna een zeer verzorgde studie over wezen en gang van zijn dialectiek. Degelijk werk, eerder bestemd voor vakkundigen.
A.A.M.D.M.
| |
Doctoresse Maria Montessori: L'Enfant. Traduit avec l'autorisation de l'auteur par Georgette J.-J. Bernard. - Desclée de Brouwer et C, Paris. - 25 frs. belges.
Mevouw Montessori is de heele wereld door bekend door de onderwijs-methode waarvan zij het initiatief genomen heeft, en die in 't begin zooveel ophef maakte. Dit boek is echter geen verzameling van gemakkelijk toe te passen leerstelsels, maar wel een studie van het karakter, het wezen van het kind. Het is de uitslag van dertig jaren ondervinding, nadenken, proefnemingen. Een schoon boek, rijk aan waarnemingen van allen aard. Een boek van liefde. Zeker kan men, hier of daar, schrijfsters zienswijze niet heelemaal deelen, vinden b.v. dat ze de rol der volwassenen tegenover het kind wat te zeer minimiseert, en misschien ook wel de opvoeding van wil en zelfzucht - die toch om zoo te zeggen van de geboorte af begint - uit het oog verliest, of schijnt te verliezen. Maar daarbuiten blijft het boek merkwaardig genoeg om het aan al dezen die kinderen hebben, zich met opvoeding en onderwijs inlaten, warm aan te bevelen.
Ieder jaar, telkens in een verschillend land, geeft Mevr. Montessori een leergang die drie maanden duurt, en aan het eindexamen worden diploma's die recht geven op den titel van ‘Montessori leeraressen’, uitgereikt aan de talrijke meisjes en jonge vrouwen, van heinde en ver gekomen om de lessen te volgen. Ook worden internationale congressen ingericht. Het laatste had plaats, in 1933, te Amsterdam; het volgende zal dit jaar, in Juli-Augustus, te Oxford plaats hebben, en tien dagen duren.
T.
| |
Ernest Lotthé: Charme et Lumière des Pays-Bas. Illustrations de Paul Pruvost. - Desclée de Brouwer et C, Paris.
Een autouitstapje van Rijssel tot Medemblik, over Rotterdam, Delft, Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Utrecht, Arnhem, Antwerpen; een korte levendige beschrijving van al hetgeen in een paar dagen wordt gezien en opgemerkt: het meest belangrijke in elke stad, het meest typische van land en bevolking, het heerlijke van natuur en licht. Slechts lichte aanduidingen, maar die van fijne cultuur, en van een kennersblik getuigen. Daarbij mooie illustraties, en ook nog een aantal prachtige foto's der schoonste doeken uit de bezochte musea.
Een zeer keurig uitgegeven boekje. Aangename ontspanningslectuur.
L.D.
| |
P.L. Landsberg. Essai sur l'Expérience de la mort. (Coll. ‘Questions disputées’). Un vol. in-12 de 103 p. - Desclée de Brouwer et C, Paris. - 12 frs. belges.
Schrijver, in 1901 te Bonn geboren, is een discipel van Edmund Husserl en vooral van Max Scheler, en behoort dus tot de zoogenaamde phenomenolgische school, waarvan hij thans een der voornaamste vertegenwoordigers is. De experimenteele psychologie bestudeerde hij bij Max Wertheimer, de sociologie bij Werner Sombart, de geschiedenis der godsdiensten bij A. von Harnack. In 1933, na vijf jaren lang op de Hoogeschool van Bonn te hebben gedoceerd in de wijsbegeerte, verliet hij Duitschland, om de vrijheid van zijn wetenschappelijke activiteit te vrijwaren. Nu geeft hij een leergang op de Hoogeschool van Barcelona. In 1922
| |
| |
gaf hij zijn eerste werk uit: ‘Die Welt des Mittelalters und wir’, waarin hij de middeneeuwsche en vooral scholastieke opvatting der wereld vergelijkt met de huidige anarchie, en dat door vele andere werken opgevolgd werd.
In het boek dat thans in Fransche vertalling verschijnt, tracht schrijver den universeelen zin der fundamenteele ervaringen die van 't leven van elk menschelijk wezen deel uitmaken, in 't licht te brengen. Het feit dat eenieder vroeg of laat sterft doet vragen oprijzen, waarvan de oplossing slechts in de christelijke openbaring kan worden gevonden. Dit boek besluit dan ook met een interpretatie der christene ervaring van den dood, en geeft ons een filosofie van de Hoop, in scherpe tegenstelling met de pessimistische besluiten van andere wijsgeeren.
T.
| |
Jón Svensson: Le Proscrit, Nonni et Manni dans les montagnes. Adaption de Madeleine Pinard de la Boullaye. Illustré par Elisabeth Ivanovsky. - Desclée de Brouwer et Co, Paris. - 6.50 fr. belges.
De naam van den schrijver volstaat om dit zeer keurig uitgegeven boekje aan te bevelen. Daarbij is het wel een van zijn mooiste; eenvoudig en boeiend, en zoo echt, dat zelfs groote menschen de avonturen der twee kleine jongens op zoek naar een beruchten banneling in de prachtige bergen van Ysland, kunnen meeleven en genieten.
L.D.
| |
Hélène Iswolsky: L'Homme 1936 en Russie Soviétique. (Coll. ‘Courrier des Iles’). - Desclée de Brouwer et C, Paris. - 12 frs. belges.
Een zeer belangrijk, en tevens een troostend boek, want het geeft de kentering te kennen die ondanks de afschuwelijke bolsjevistische dwingelandij, stilaan te bespeuren valt, onder den invloed van Staline's practische, opportunistische politiek. Zoo komen het begrip familie, zoowel als het begrip vaderland, weer in eere, terwijl een aantal economische en politieke hervormingen, die op achtereenvolgende, gelarveerde omwentelingen gelijken, plaats nemen; zoo bijv.: de afschaffing der brood- en andere voedingskaarten, het onderwijs tot de vroegere pedagogische methoden teruggebracht; het uitvaardigen van de Nieuwe Kolkhozen Statuut, dat de private sector der boeren aanzienlijk vermeerdert, enz. enz. Dat zijn gewichtige veranderingen. Nochtans is alles nog niet rooskleurig, verre van daar; en, op godsdienstig gebied, o.a. blijft de toestand hachelijk. Doch zelfs daar, schijnt de ijzeren greep, nu en dan een weinig te ontspannen: in de ware duisternis schijnt er soms, hier en daar, wat licht door te zijpelen.
L.D.
| |
C. de Vaulx de Champion: Ide d'Ardenne. Drame en 3 actes. Préface de Henri Ghéon. - Ed. de L'Oiseau bleu, 83, rue des Atrébates. Bruxelles. - 12 frs.
Ide d'Ardenne, de moeder van Godfried van Bouillon, was een heilige vrouw. Het drama geeft drie tragische oogenblikken van haar leven weer. Eerste bedrijf: de jonge weduwe, met haar acht-jarig zoontje, zoo wild en onstuimig. Tweede bedrijf: 30 jaren later, de moeder die haar zoon naar den Kruistocht liet vertrekken, om een gelofte te vervullen en aldus te boeten voor de hulp vroeger aan zijn leenheer Hendrik IV tegen Paus Gregorius VII geboden. Derde bedrijf: Weer 5 jaren later. De moeder verneemt den dood van haar zoon, ginder te Jeruzalem, terzelfdertijd als zijn onsterfelijken roem.
Het stuk steekt goed ineen, is aangenaam om lezen, en moet, met zijn zeer verscheiden, levendige tooneeleffecten, zijn goed getypeerde personnages, en vlugge handeling, aangenaam om zien zijn.
L.D.
|
|