Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1933

[p. 78]

Boekbespreking

H.D. Noble, O.P.: L'Amitié avec Dieu. Essai sur la vie spirituelle, d'après Saint Thomas d'Aquin. (La Vie Spirituelle. Coll. dominicaine). 1 vol. 538 p. nouvelle édition. - Desclée de Brouwer et C^ie, Paris. - 15 fr.

Deze nieuwe uitgave geeft ons het vroeger verschenen boek heelemaal omgewerkt, en met acht hoofdstukken vermeerderd. Steunend op St-Thomas, bestudeert schrijver de rol der liefde tot God in het geestelijk leven, en toont aan hoe deze liefde de groote drijfveer is van het hooger streven der ziel, en hoe zij eenheid brengt in het geestelijk leven, de deugden van zelfverloochening en toewijding voortbrengt, en als 't ware al de zielekrachten doorademt en naar hooger doel leidt.

Een boek, met vrucht te lezen en te mediteeren.

T.

Renée Cosmos: Le Roman d'Héléne. - Maison Aubanel Père, fondée en 1744, imprimeur du Saint-Père. Avignon. - 10 fr.

Een roman die in Canada speelt, in middens die trouw gebleven zijn aan de eenvoudige zeden hunner verre Fransche voorzaten... Geen dramatische ontwikkeling, geen geweldige hartstochten; toch leest men die geschiedenis, een weinig elementair verteld, met pleizier. Er zit misschien meer waarheid in deze uiterst simpele gegevens dan in menig hedendaagsch roman die luidruchtig zijn weg door de wereld maakt.

L.D.

Eugène Devaud: La Pédagogie scolaire en Russie Soviétique: La Doctrine. (Vol. VI des ‘Questions Disputées’. Collection publiée sous la direction de Charles Journet et Jacques Maritain). - Desclée de Brouwer et C^ie. Paris. - 10 fr.

Dit zeer belangrijk boek heeft het over den geest en de tendens van het sovjetisch onderwijs. Het toont welk een machtig wapen de school geworden is om de communistische begrippen te verspreiden, en hoe alles in het onderwijs voor doel heeft alle zweem van godsdienstigheid, van bovennatuurlijk leven uit de ziel der kinderen uit te roeien, om slechts plaats te laten, voor het meest volkomen materialisme, de vereering van de stoffelijke voortbrenging. Heel het onderwijs staat onder het teeken van Marx en van de philosophie van 't bolsjevisme. Ze willen een nieuw menschelijk type scheppen enkel verlicht door ‘l'idéal de la science, de la production selon le Plan.’ Voor hen is het Communisme een werkelijken godsdienst met dogma's en moraal, die zijn asceten, zijn mystiekers, ja zelfs zijn martelaren heeft, en dat is juist zijn kracht.

Schrijver vergelijkt gaandeweg de theorieën der bolsjevisten met de onderwijs stelsels van West-Europa, en toetst ze aan de christelijke princiepen.

T.

A. Bessières: L'Evangile du Chef. Nouvelle Edition revue. ‘Editions Spes’, Paris. - 7 fr.

Niets is zoo noodig als leiders. Van hun waarde hangt heil en voorspoed van alle ondernemingen af. Zooveel zijn echter voor hun taak niet opgewassen; zooveel laten de hun toevertrouwde talenten onvruchtbaar. Wat moet een leider doen, om zijn plicht jegens zijne volgelingen echt te volbrengen? Moet hij zich niet eerst en vooral door den geest van 't Evangelie laten inspireeren en den weg volgen door Jezus aangewezen, leeren dienen om beter te kunnen leiden?

In dat licht bestudeert schrijver de groote lijnen van hetgeen een leider weten moet. Savoir. Vouloir. Lutter. Mourir. Elk dezer hoofdstukken wordt opgeluisterd door meditaties over het Evangelie, en korte levensbeschrijvingen van eenige hoogstaande mannen, die leiders wisten te zijn: Ozanam, de Pastoor van Ars, enz., enz.

Een uitstekend boek voor jongelingen van 12 tot 19 jaar, die aan scoutisme of sociale werken willen doen.

L.D.

[p. 79]

M.-M. d'Armagnac: Le Sauvetage de Jean Paquerel. Illustrations de Maurice Lavergne (Coll. ‘Des Fleurs et des Fruits’, dirigée par l'abbé Félix Klein professeur honoraire à l'Institut catholique de Paris). ‘Editions Spes’. Paris. - 10 fr.

Een onderhoudend boek voor aankomende knapen. Jean Paquerel, een jongen van 15 jaar, moet op een fabriek gaan werken. Omdat hij Katholiek is, wordt hij op alle manieren geplaagd door eenige vlegels. Zoo ongelukkig is hij, dat hij 't niet meer kan uitstaan en wegloopt: maar hij heeft zijn vertrouwen in de menschen en ook zijn geloof verloren. Na allerlei avonturen, wordt hij door twee brave kajotters gered, naar ziel en lichaam.

L.D.

Les Carnets de Galliéni. Publiés par son fils Gaëtan Galliéni. Notes de P.B. Gheusi. - Albin Michel. Paris. - 15 fr.

Galliéni werd in 't begin van den oorlog tot Gouverneur du Camp Retranché de Paris benoemd, en wist de groote stad, die hij heelemaal weerloos gevonden had, dank aan zijn wilskracht verbazend snel met de noodige verdedigingswerken te voorzien. Hij was het ook die den opperbevelhebber Joffre overhaalde zijn snellen terugtocht te stuiten op de Marne, rechts ommekeer te doen en den vijand aan te vallen. Hij zelf zette dit offensief in den 5^e september, met het 6^e leger dat tijdelijk onder zijn commando stond, en dwong aldus den opperbevelhebber zijn voorbeeld te volgen. Men mag dus zeggen dat wij de zegepraal op de Marne feitelijk aan Gallièni te danken hebben, al wordt zij gewoonlijk aan Joffre toegeschreven. Galliéni is niet goed aan te spreken over een overbevelhebber die, volgens hem, tot zijn zware taak niet opgewassen was, zich van den echten toestand geen rekenschap gaf, geen durf genoeg had, en zich te veel met politiek inliet. De verantwoordelijkheid van den bloedigen slag van Verdun legt hij ten laste van zijn al te groot optimisme, dat naar geen waarschuwing wilde luisteren, en Verdun niet wist op tijd te versterken.

Nog minder sympathiek staat hij tegenover de politieke mannen, die hun kleine persoonlijke belangen, afgunsten of vijandschappen niet vergeten konden en aan politiek deden in de ernstigste oogenblikken, wanneer het bestaan zelf van 't land op 't spel stond. Oorlogsminister benoemd, besteedde Galliéni zijn laatste krachten er aan een weinig orde in den warboel der Regeering te brengen. Maar de last was te zwaar voor zijn reeds zwaar aangetast gestel; hij bezweek op 27 Mei 1916. Hij was een hoogstaand man, een edel en groot karakter. Dit boek is geweldig belangrijk; maar men staat verstomd wanneer men ziet hoe weinig onze bondgenooten voorbereid waren tot den oorlog!

L.D.

Nico van Suchtelen: Homeros: Odysseus' dool (Zang V tot XIII, vers 187 der Odyssee) uit het Grieksch vertaald en ingeleid. Wereldbibliotheek. - 1930. 256 bl.

In 1912 verscheen in de Wereldbibliotheek de verkorte vertaling van den Ilias door Karel van de Woestijne. Haar zware, geleerde syntaxis, haar gonzende sonoriteiten brachten den lezer zoo van de wijs dat sommige spotters beweerden dat het Grieksche origineel gemakkelijker te begrijpen was dan dit subtiele en gecompliceerde Nederlandsch. Wat niet wegneemt dat deze Ilias-omwerking een zeer belangrijke publicatie was. Thans doet Dr. Nico van Suchtelen een analoge poging met een vertaling van de belangrijkste zangen uit de Odyssee (V tot XIII) waarin het lange autobiographische verhaal van Odysseus voorkomt. De inleiding, lang en levendig-vulgariseerend, leert den niet-ingewijden wat hij van het Grieksche kultuurleven in Homeros' tijd en van de litteraire conventies in het verhaal weten moet. De vertaling is in een sonoor proza geschreven dat niet te veel lijdt onder de ingewikkelde homerische epitheta. Een naamregister geeft opheldering over talrijke eigennamen in den tekst.

M.G.

R.P. Conrad Gury. o.f.m.: Fleur du Calvaire. - Desclée de Brouwer et C^ie, Paris.

Een korte levensbeschrijving van eene franciscanerse, Zuster Marie-Fidèle, in 1883 te Kempten in Zwaben geboren, en in 1923 in 't Klooster Reutberg, in Zuid-Beyeren overleden in reuk van heiligheid. Haar leven is niet zonder overeenkomst met dat van Therese Neumann. Sedert 1930 werd haar proces tot heiligverklaring door den aartsbisschop van Munchen ingediend.

T.

[p. 80]

G. Hoornaert. s.j.: Le Bréviaire. - Desclée de Brouwer et C^ie, Paris. - 3,50 fr.

Dit boekje van 88 blz. wijdt uit over de plaats welke het Brevier in het priesterlijk leven bekleedt: over zijne geschiedenis en huidige samenstelling en het reciteeren van het Brevier; over zijne waarde, zoowel als over de opwerpingen tegen het Brevier, over de afschuwelijke heiligschennissen der ‘Gottlosen’ in Berlijn en in Rusland, en over de vreeselijke werking in verscheiden landen tegen Christus en zijn Kerk. Een degelijk en zeer actueel boekje.

T.

Jean Hello: Conseils pour la Direction des OEuvres de Jeunesse. - Desclée de Brouwer et C^ie, Paris. - 12 fr.

Dit boek verschijnt in de Collectie ‘Problèmes d'Education’. Schrijver, een priester der Broeders van St-Vincentius a Paulo, bespreekt het doel der werken voor de jeugd, en de wijze om het te bereiken. Hij toont aan hoe natuurlijke middels: spel, sport, enz., zoowel als de bovennatuurlijke, gebruikt moeten worden om de jeugd tot een hooger zieleleven te brengen. Zijn boek kan heel nuttig zijn aan dezen die zich bezig houden met het opleiden der jeugd.

T.

Bolkestein, M.A. Poelhekke en Dr. J. Prinsen: Nederlandsch Leesboek. Ten dienste van het voortgezet middelbaar en gymnasiaal onderwijs. Eerste deel. Vijfde druk. Uitg. J.B. Wolters.

Vijf Vlamingen tegenover twee en veertig Hollanders. Zoo is de verhouding in het Leesboek.

W.B.

W.L.M.E. van Leeuwen: Ontwikkeling der Nederlandsche Letterkunde. Uitg. J.B. Wolters, Groningen.

Ons protest tegen de miskenning van Vlaanderen heeft niet mogen baten. Heel de Vlaamsche Letterkunde van 1830 tot heden wordt in 14 - zegge veertien bladzijden - afgehandeld; terwijl alleen reeds aan de litteraire Beweging van 1880 tot heden 110 bladzijden worden gewijd. Adriaan Roland Holst krijgt tweemaal zooveel als Gezelle, van de Woestijne, Streuvels en Vermeylen samen...

Vlaanderen is en blijft: de arme broer van den Nederlandschen stam.

A.V.C.

Ben van Eysselsteijn: De duivel op aarde. - A.J.G. Strengholt, Amsterdam.

De ‘conte philosophique’ zooals Voltaire er enkele merkwaardige geschreven heeft, verleidt nog steeds tal van auteurs, en ook Ben van Eysselsteijn heeft er aan geofferd. Het origineele van zijn opzet zit hem hierin dat hij hen den vorm van een tooneelstuk gegeven heeft, en blijkens de opvoeringen door het Hollandsche Hofstadtooneel, van een speelbaar tooneelstuk.

Hoog opgeven van de wijsgeerige waarde van dezen ‘Duivel op aarde’ ware echter alleszins verkeerd; de kern van de handeling is deze: de duivel onderneemt een verkenningstocht op aarde, ervaart weldra dat de menschen in hun sluw overlegd levensspel heel wat duivelscher zijn dan de duivel zelf, vooral ‘tegen een dozijn mannen is de duivel nog opgewassen, maar tegen één vrouw moet hij het afleggen...’, en ten slotte is hij gelukkig naar zijn hel te ontkomen.

Dit gegeven wordt handig verwerkt in een reeks revue-achtige tooneelen, waar de toon bijna nergens stijgt tot heftig sarcasme of gloeiende verontwaardiging. In plaats daarvan verkneukelt de schrijver zichzelf in soms rake, soms minder geslaagde geestigheden, in soms fonkelend cynische zetten, in onderhoudende fontatie en spirit die eventjes doen lachen én nadenken. De losse bouw van zijn geheel naar revuetrant laat hem toe over alles en nog wat zijn ironische prikjes te geven: over het theaterwezen en de critiek, over de wetenschap, over den oorlog - vergelijk echter even het gesprek tusschen Pipifax en den soldaat op bl. 27 en vv. met den zooveel schitterender en vlijmender dialoog in P. de Mont's ‘Nuances’ -, over de vrouwen, enz., enz. Er loopen daaronder zeer geslaagde cabaret-verzen, onder andere het Soldatenlied waarmee hèt tweede bedrijf opent en dat heel wat harder en sarcastischer klinkt dan de gedialogeerde tekst.

De dramatische inkleeding is voortreffelijk: vooral door de verrassende zwenkingen in het verloop der handeling kan deze ‘Duivel op aarde’ gerust het voetlicht trotseeren.

T.D.

[p. 81]

Verschenen:

Benedictus de Spinoza: Wijsgeerige fragmenten. Een bloemlezing uit zijn geschriften en brieven. Uit het latijn vertaald en toegelicht, door Dr. N. van Suchtelen. Uitg. Wereldbibliotheek, A'dam. Geb. 3.25 fl.

Dr. A. Vlaemans: De Wijsbegeerte van Spinoza. Haar plaats in het nederlandsche denken en haar beteekenis voor de wereldphilosophie. Uitg. Wereldbibliotheek, A'dam, Beide uitgaven verschenen naar aanleiding van het eeuwfeest van B. Spinoza. die op 24 November 1932 geboren werd.

H.J. Van de Wijer: Onze Vlaamsche gemeentenamen, 4^e druk. Uitg. Davdsfonds, Leuven.

Dr. G. Schamelhout: De strijd der Cataloniërs om hun zelfstandigheid. Uitg. Volksuniversiteit Herman van den Reeck.

Agatha Christie: De onschuldige moordenaar. (The mysterions affair of Styles). Uitg. N.V. Het Ned. Boekhuis. Tilburg. Een van de bekende succesboeken van A. Christie voor de liefhebbers van spannende, ontroerende lektuur.

Uitgaven der Firma J.B. Wolters te Groningen:	Prijs:	Ing.	Geb.
Dr. L. Breckx en Dr. L. Goemans: Eerste Fransche Lessen. Nieuwe leermethode voor de Vlaamsche klassen, deel II, 4^e verbeterde druk		frs. 9.00
Dr. L. Goemans, P. Larochette et V. Sondervorst: Exercices adaptés aux Eléments de Grammaire française, à l'usage des Flamands, 2^e druk		frs. 9.00
Drs H.R.S. van der Veen: Een honderdtal Examenopgaven. Engelsch-Nederlandsch voor Gymnasia, H.B. Scholen, Kweekscholen en candidaten voor de acte Engelsch L.O., 2^e druk		f 1,25	f 1,50
Aug. A. Boudens: Uit onze Letterkunde, Leer-Leesboek voor Roomsch-Katholiek (M)U.L.O.-Scholen, 3^e druk, geillustreerd		f 2,90	f 3,25
W.L.M.E. van Leeuwen: Korte Schets van de Ontwikkeling der Nederlandsche Letterkunde, met een schematisch synchronistisch overzicht van de Wereldletterkunde, 2^e vermeerderde dr.		f 2,50	f 2,90
W.L.M.E. van Leeuwen: Epiek en Lyriek. Een Leesboek voor H.B.S., Gymnasium, Lyceum en Kweekscholen, met korte aanteekeningen over inhoud en vorm van woordkunst, geïllustreerd, 2^e druk		f 3,50	f 3,90
Een nieuwe Methode voor het Aanvankelijk Lezen door A. Jager en A. Janse, aa, bee, cee, dee, Om te leeren Lezen, met gekleurde plaatjes van Jaap Veenendaal.
Letterdoosje met letters en woordbeelden		f 0,75
Voorlooper		f 0,20
Eerste Leesboekje		f 0,40
Tweede Leesboekje		f 0,40
Derde Leesboekje		f 0,45
Vierde Leesboekje		f 0,45
Vijfde en Zesde Leesboekje	ter perse
Zevende en achtste Leesboekje A, door A. Jager	in bewerking
Zevende en Achtste Leesboekje B, voor de Christelijke Scholen, door A. Janse	in bewerking
Prospectus.
Dr. E. Rijpma: Beknopte Geschiedenis der Nederlandsche Letteren voor leerlingen bij het Middelbaar en Hooger Onderwijs en voor Hoofdacte-studie, geïllustreerd, 7^e druk		f 2,25	f 2,75

[p. 82]

I. van Gelderen: Duitsch Woordenboek, met medewerking van J.H. Van Beckum.
Deel II, Nederlandsch-Duitsch, 7^e veel verbeterde en vermeerderde uitgave		f 3,75
Aug. A. Boudens: Onze Moedertaal. Taalboek voor de R.K. Muloschool, deel I, 3^e druk	f 1,50	f 1,75
Van alle Tijden, Bibliotheek van Nederlandsche Letterkunde onder Redactie van Dr. C.G.N. de Vooys en Dr. D.C. Tinbergen.
Reinaert de Vos, met inleiding en aanteekeningen van Dr. C.G. Kaakebeen, herzien door Dr. D.C. Tinbergen, geïllustreerd, zevende druk	f 1,50
L. Bot en J. Houtepen: Beknopte Engelsche Spraakkunst voor Roomsch-Katholieke Scholen, deel I, 4^e druk	f 1,40	f 1,60
Oefenboek, deel I, met woordenlijst, 4^e druk	f 1,40	f 1,60
The Young People's Library.
Baroness Orczy: The Chief's Way, An adventure of the Scarlet Primpernel, adapted and annotated by Drs H.R.S. van der Veen, met losse woordenlijst		f 0,80
Dr. J. Leest: Het voortgezet Onderwijs in de Moedertaal		f 3,25

Dr. G. Schamelhout: De Volkeren van Europa en de Strijd der Nationaliteiten. Eerste deel, 2^e druk. Uitg. Wereldbibliotheek, Amsterdam. Reeds ligt het zesde duizendtal voor van het eerste deel van Dr. Schamelhout's merkwaardig levenswerk. Dit deel behandelt: Ras en volk, taal en staat en nationaliteitsbeginsel bij de Litauers, de Letten, de Esten en de Finnen.

Ev. Verachtert: Ik spreek beschaafd Nederlandsch. Beknopte uitspraakleer met talrijke oefeningen. Zesde, herziene en vermeerderde druk. Pr. 6 fr. Uitg. J. van In en C^ie, Lier.

Dostojefsky: De Idioot. Roman in vier deelen. Uit het Russisch vertaald door J. Jac. Thomson. 2^e druk. Uitg. van Loghum Staterus' uitgeversmaatschappij. Pr. 3,90 gl.

Cyriel Verschaeve: Zeesymphonieën. Vierde uitgave. Uitg. Excelsior, Brugge.

Mgr. Tóth Tihamer: De godsdienstige Jongen. Vertaald door E.H. Dr. A. Cardyn. Uitg. De Vlaamsche drukkerij, Leuven.

Jozef Simons: Mastentoppen. Pijnappels uit de Antwerpsche kempen. 3^e druk. Uitg. St-Norbertus Boekhandel, Tongerloo. Deze derde druk is vermeerderd met verhalen uit de uitverkochte bundels De Danstent, In Hooger Sferen, De Strooptocht en De Zeven Hoodfzonden die niet meer afzonderlijk zullen herdrukt worden.

Victor Bridges: Om de Koningin. Vertaald door F. Van Velsen. Uitg. Het Nederlandsche Boekhuis, Tilburg. Een uit de reeks: romans van avontuur.

Verschenen in de reeks: Editions de la Cité Chrétienne c. c, 1^e Martindale, S.J.: Les paroles créatrices du Christ. Traduit de l'Anglais.

[p. 83]

2^e Abbé Jean Dermine: l'Education chrétienne de la personnalité. ‘Composé à la demande de l'A.C.J.B. cet ouvrage a pour but de fournir une base doctrinale à ses études et à ses travaux consacrés cette année, au grave et délicat problème de l'éducation, selon l'enseignement de l'Encyclique ‘Divine Magistri’.

3^e F.M. Braun O.P. Où en est le problème de Jésus. Le problème. - Jésus et le protestantisme libéral. - Le messianisme fictif. - Le messianisme politique, etc.

4^e Mariage et Natalité: (Comptes-Rendues du Congrès de la Natalité de Bruxelles 1932). Bruxelles, 336 pages, 30 francs belges.

J. Sommer pr.: Wij. In Gods Rijk ons geluk. Vrij naar het Fransch. Uitg. Desclée de Brouwer et C^ie, Brugge.

Dr. C.N. Van de Poll: Zwangerschap en Kraambed. 2^e druk. Ing. 0,50 gl. Uitg. Wereldbibliotheek.

Willem Snulders pr.: Die eerste bliscap van Maria Vijftiend'eeuwsch mysteirespel. Vrij bewerkt. Uitg. Standaard-Boekhandel.