|
| |
| |
| |
Boekbespreking.
Frans Bastiaense: Nederlandsche Letterkunde, 4e Deel. - Uitg. Ned. Bibliotheek, Amsterdam. - 3,25 gl.
Hiermede is deze omvangrijke literatuurgeschiedenis klaar gekomen. De schoonheid aangevoeld en gemeten met den geest van de Tachtigers, waarvan F. Bastiaense een vlijtig en dankbaar volgeling is geweest.
Na elk hoofdstuk volgt een kleine keur uit het werk der besproken kunstenaars; zoodat leeraars in de letterkundige geschiedenis dit boek met nut gebruiken kunnen. Voor de studenten onzer kath. gestichten is het uitteraard niet als handboek geschikt.
W.B.
| |
Jos. Schrijvers: De Goddelijke Vriend. - Uit het fransch vertaald door Leop. Debast C.s.R. - Uitg. St. Alfonsiusdrukkerij, Leuven.
Vertrouwen en liefde! dat is de leidende gedachte die heel het apostolaat van P. Schrijvers bezielt; zooals het ook het leidmotief is van Pater Mateo, den apostel van het H. Hart. Het is de kerngedachte ontwikkeld in deze reeks overwegingen voor een tiendaagsche retraite. Met nadruk aanbevolen.
B.W.
| |
André Maurois: Le pays des trente-six mille volontés. - Uitg. W.J. Thieme & Co., Zutphen.
Een verhaal uit het land waar je mag doen en laten wat je wil. Voor schoolgebruik bewerkt door M.J. Premsala. Achteraan staat de vertaling van een aantal woorden.
B.
| |
Bloemen van ons Geestelijk Erf. Nr. 1 Die Chierheit der Gheestelicker Brulocht, van Gelukz. Jan van Ruysbroeck. - Uitg. Boekhandel Neerlandia, Antwerpen.
Een verkorte uitgave van J. van Ruysbroeck's Chierheit der Gheestelijken Brulocht, bewerkt door den bekenden Carmeliet Prof. Dr. Brandsma, met de omzetting ernaast in modern nederlandsch door pater Stracke S.J. die gaarne gebruik heeft gemaakt van de bereidwillige hulpvaardigheid van dien anderen ontginner van ons geestelijk erf: Pater L. Reypens. De gedeelten uit Ruysbroeck's werk die alleen door wijsgeerig onderlegde lezers konden begrepen worden, werden weggelaten. Maar aan deze verkorte uitgave kan ieder roomsche en vlaamsche of nederlandsche hart zich voeden en sterken.
B.W.
| |
De eenvoudigen onderwezen. - van St. Augustinus, uit het latijn vertaald door H.F. Vermuyten. - Uitg. Leeslust., Antwerpen. - Pr. 10 fr.
Om voor het catechismusonderricht een apostel-geest en -hart en -woord te verwerven gaat er geen leerboek boven 't schoone werk van St. Augustinus' ‘De Catechizandis rudibus’ schrijft Kan. Tessens en we beamen dit volgaarne. De vertaling die E.H. Vermuyten ervan bezorgde is uitstekend.
B.
| |
Gertrud von Le Fort: Hymnen an die Kirche. Zweite vermehrte Auflage. Verlag Kosel & Pustet, Munchen.
Ik heb in het Julinummer van '27 een kroniek gewijd aan deze merkwaardige dichteres en bekeerlinge, want naar mijne overtuiging heeft, zooals ik toen schreef, geen van al de katholieke jongeren in Duitschland zulk een monumentalen stijl verworven als Gertrud von
| |
| |
Le Fort; geen heeft met mannelijker woord de moederkerk gevierd dan deze vrouw; wier niet minder merkwaardigen autobiographischen roman Das Schweistuch der Veronika, we in eene vorige aflevering geprezen hebben. Deze tweede uitgave der Hymnen an die Kirche behelst enkele nieuwe hymnische gedichten, o.m. een Litanie voor het H. Hart.
Een sterke persoonlijkheid met een sterk dichterschap.
A.V.C.
| |
Jespersen, Prof. Dr. O.: De Ontwikkeling en de Oorsprong van de Taal, naar het Deens door Prof. Dr. H. Logeman. - A'dam, Maatschappij voor goede en goedkoope Lectuur, 1928. 236 blz., fl. 2,50.
Uit zijn grotere werken haalde de bekende Deense fonetikus en taalkundige een samenvattend-vulgarizerend overzicht, waarin hij voor het grote publiek enkele belangrijke feiten uit de ontwikkeling van de taal uiteenzette en met talrijke goed gepaste voorbeelden toelichtte. Van dat werkje maakte Prof. Logeman een Nederlandse bewerking, die door meer Nederlandse voorbeelden en toepassingen vooral voor onze taalgenoten bestemd is. - Een uitstekend boekje: streng-wetenschappelijk en tevens vlot-onderhoudend en eenvoudig, rijk en verscheiden voor de inhoud en toch één van lijn en strekking. Wat de schrijver vooral wil bewijzen is: dat er in onze moderne talen wel degelik ontwikkeling en vooruitgang bestaat, vermits ‘die taalvorm en die taal vooraan staan, welke met de eenvoudigste middelen het best het doel van de mededeling bereiken’. - Voor al die onderwijs moeten geven in talen, een onmisbaar werkje.
Dr. A.B.
| |
Emile Dermenghen: La Vie de Mahomet (Coll. Le roman des grandes existences) Librairie Plon, Paris. - 15 frs.
Schrijver heeft getracht het juiste beeld van Mahomet te teekenen, en een relaas zoo weinig mogelijk geromanceerd van zijn leven te geven. Daartoe heeft hij de primitieve Arabische oorkonden geraadpleegd, rekening houdend met de laatste vaststellingen der specialisten. Uit den Koran, de overlevering, de eerste biografies, heeft hij geput, de geschiedenis losmakend uit de legende. Geen gemakkelijke taak, voorwaar. Zoo doende, heeft hij een zeer boeiend boek voortgebracht, al blijft Mahomet al even raadselachtig voor ons. Het schijnt evenwel dat hij ter goeder trouw was, en zichzelf aanzag als een echte profeet, geroepen om zijn volk uit het heidendom te verlossen, en terug te brengen naar den éénigen God, wiens bestaan de christenen hem veropenbaard hadden. Want het is in Christus' leer dat Mahomet zijne leidende princiepen gevonden heeft. Het valt te betreuren dat hij slechts in aanraking kwam met eenige half kettersche, en gedurig onderling krakeelende Oostersche secten. Wie weet was hij anders geen vurige apostel van het christendom geworden? Wat echter gedacht van zijne visioenen? Wat er ook van zij, er valt niet te ontkennen dat Mahomets zending, begonnen met het gebed en het apostolaat der liefde, voortgezet werd door het zwaard; en dat de profeet zelf na lange jaren een zuiver leven geleid te hebben, op 't laatste aan zijne driften vrijen teugel gaf, en het met zijne zending wist overeen te brengen, negen wettelijke echtgenooten te hebben - buiten enkele niet wettelijke...
L.D.
| |
Vicomte E. du Jeu: Madame de Chantal. sa vie dans le monde. Sa vie religieuse. Ouvrage orne d'un portrait. - Librairie académique Perrin et Cie., Paris. - 12 Fr.
Eene uitmuntende levensbeschrijving van die al te weinig gekende heilige. Schrijver heeft heelemaal afgebroken met ‘ces apologies d'autrefois où le saint n'avait pas de pays, pas d'ancêtres, pas de famille, pas de langue maternelle’, met al die zoeterigheid die vroeger de heiligenlevens al te dikwijls ontsierde. Hij toont ons Jeanne Françoise Frémiot de Chantal in haar echt kader, in die rumoerige, geweldige atmosfeer van einde 16e en begin 17e eeuw. Een beminnelijk kind, door een diepgeloovig vader opgebracht, dan een bekoorlijke jonge vrouw, vol toewijding en liefde voor echtgenoot en kinderen, en weldra een diep bedroefde weduwe, die haar toevlucht neemt tot God. Door eene schikking der Voorzienigheid ontmoette zij den H. Franciscus de Sales; en deze wist hare vurige, bijne overdreven godvruchtigheid te herleiden tot volkomen eenvoud, nederigheid, zelfovergave. Hij was het ook die haar aanspoorde tot de stichting van de orde der Visitatie, dat zeer snel eene ongewone uitbreiding nam.
| |
| |
Een zeer boeiend boek, dat voor onze oogen deze allerbeminnelijkste vrouw doet leven, van top tot teen eene vrouw uit de groote wereld, van breede cultuur en met den fijnsten geest begaafd, maar die tevens een uitmuntend organiseerend verstand bezat, en eene groote heilige was.
L.D.
| |
Boris Cederholm: Au Pays du Nep et de la Tchéka. - Dans les Prisons de l'U.R.S.S. Traduit par Héléne Iswolsky. - Editions Jules Tallandier, Paris. Fr. 14.-
Op het einde van den zomer 1923, begaf zich Boris Cederholm, een Fin, naar Rusland, als vertegenwoordiger eener Zuid-Amerikaansche handelsmaatschappij. Hij was uitgestuurd om zaken met het nieuwe bewind aan te knoopen. Maar het duurde niet lang, hoe voorzichtig hij ook te werk ging, of hij werd - heelemaal ten onrecht - van spionnage verdacht, van militaire smokkelarij beticht, en gevangen genomen. Gedurende twee jaren kende hij al het schrikkelijke der sovjetische gevangenissen, al het arbitraire van het gerecht der Tcheka, om zich eindelijk tot drie jaren gevangenschap op het eiland Solovetzk - een echte hel - te hooren veroordeelen. Heel dat lang Calvarie vertelt hij met aangrijpende soberheid in zijn boek. Die twee jaren waren een harder martelie dan lange jaren dwangarbeid in 't zij welk ander land. 't Was slechts aan de krachtdadige tusschenkomst van de Finsche Regeering te danken, dat hij eindelijk weer op vrije voeten stond, en - al was het dan ook met eene verwoeste gezondheid - naar Finland mocht terugkeeren.
Een hoogst interessant boek.
T.
| |
Journal de l'Abbé de Véri. - Publié avec une introduction et des notes par le Baron Jehan de Witte. Préface de Pierre de Nolhac. Tome I. - Editions Jules Tallandrier, Paris.
Schrijver was een fijne en scherpzinnige waarnemer van al wat er omging aan het Hof en in de politiek op 't einde der regeering van Lodewijk XV, en in de eerste jaren der regeering van Lodewijk XVI. Hij toont ons de fouten en misbruiken van den ouden Koning, die het land in een wanhopigen toestand liet; dan den nieuwen Koning, te jong en onervaren, vol goeden wil, maar den klaren blik van den echten staatsman missend, en naast kem de jonge Koningin, een kind nog bijna, slechts op pleizier denkend, en al te lichtvaardig in de zaken van den staat tusschenkomend; rond deze twee al de booze jaloerschheid van 's Konings broeders en van hunnen aanhang, die zooveel kwaad deden aan het ongelukkig vorstenpaar. Verder, de wanhopige en immer verijdelde pogingen van de groote ministers Turgot en Malesherbes, om de misbruiken te keer te gaan. Eens te meer krijgt men in deze bladzijden den indruk dat de Revolutie had kunnen vermeden worden, had men deze mannen, zoo vol toewijding en bekwaamheid, laten doen.
Dit dagboek, dag voor dag opgeteekend is zeer levendig en interssant geschreven, zeer aangenaam om lezen.
T.
| |
René Leyvraz: Les Chemins de la Montagne (Ars et Fides). - Bloud et Gay, Paris.
Een prachtig boek. Zelden werd een bekeeringsproces zoo boeiend en ontroerend geschreven. In een Alpendorpje geboren, werd René Leyvraz in 't protestantisme opgebracht; maar deze godsdienst schoot geene wortels in zijne ziel. Ook verloor hij zijn geloof bij de eerste gelegenheid. Dan, daar hij behoefte aan een ideaal had, wierp hij zich blindelings in het socialisme, waarin hij levende naastenliefde, en een hoog ideeal meende te vinden. Twee jaren lang verdedigde hij Marx' princiepen in ‘Le Droit du Peuple’, maar al reeds had hij er de zwakheden en de dwalingen van ondervonden. Zijne betrekking verlatend, zocht hij er eene nieuwe te Constantinopel. Daar was het dat hij ‘le sens de la chrétienneté’ terugvond. En dadelijk wendde hij zich naar het catholicisme, dat hij reeds door de boeken van Léon Bloy had leeren kennen. Hij las nu Hello, Joergensen, Newman, Foerster, Christus' Navolging, de ‘Fioretti’, Joseph de Maistre. Toen werd hij door de genade geraakt: ‘Je ne me suis pas présenté devant Dieu comme un intellectuel, mais comme un pécheur accablé et tout près de mourir...’ Nederig wendde hij zich tot de broeders Maristen: en eenige weken later werd hij in de Kerk opgenomen. Nu is hij rédacteur aan het ‘Courrier de Genève’, en aanzien als een der leiders der jongeren.
L.D.
| |
| |
| |
Martha Grosse: Wir Frauen. - Uitg. E. Kosel und Pustet, Munchen. - Halbleinen M. 3,50
Dit had een titel kunnen zijn voor een bundel van Henriette Roland Holst; evenals de titel van haar eersten verzenbundel: Wir Mädchen. Het klinkt strijdhaftig en kort als een klaroenstoot. Maar in de verzen zelf zit geen strijdbaarheid of opstandigheid; het is doorsneeliteratuur van een gevoelig vrouwenhart. Poëzie van lief en leed, van jubel en jammer die elke vrouw en moeder wel eens beleeft en zeker begrijpen kan; knap, een beetje romantisch, en binnen het bereik van al wie Virginie Loveling genieten kan. Het gutst niet; het sprankelt niet; er is niet de schroeiende brand van binnen; maar het is gevoelig, ordelijk en rustig.
Dr. L.D.S.
| |
Dr. Tihamer toth: Religion des jungen Menschen. Wachstum und Gestalt. Verlag Herder, Freiburg 1. B. - Kartoniert 3,40 M., in Leinwand 4,20 M.
Prof. Dr. T. Tóth, professor aan de Universiteit van Budapest, is in Hongarije eene autoriteit op het gebied van pedagogie. Maar hij is meer dan dat; hij is een gids voor tienduizenden jonge mannen; hij is een persoonlijkheid die de jeugd begeesteren kan met zijn mannelijk, levend, beeldend woord. Reeds vroeger zijn van hem verschenen bij Herder: ‘Reine Jugendreife’, ‘Bildung des jungen Menschen’, en ‘Charakter des jungen Menschen’. Ook dit boek zal zijn weg vinden naar het hart der jeugd. Het is klaar, kordaat, eerlijk en jong; en de vertaling daarvan zou zeker voor onze vlaamsche jongens en meisjes een welkome gave zijn.
W.B.
| |
M.J. Brusse: In Philips' Wonderland. Met houtsneden van J. Franken Pzn. Uitg. W.L. & J. Brusse's Uitgeverij, Rotterdam.
Het verhaal van een dag in de fantastische wereld der Philipsfabrieken, die een wonder zijn van moderne arbeidzaamheid, tekniek en sociale voorzorg. Een wereld op zichzelf.
B.
| |
M. Van Hoeck: Schoonheidsvizioenen. Reisindrukken uit Italië. - Uitgev. Le slust, Antwerpen. Pr 50 fr.
Een luxueus boek van een vluchtige roomsche reis. De jacht van autocars en sneltreinen zit in deze Schoonheidsvizioenen. Het is eene onrustige vaart van de eene schoonheidsopenbaring naar de andere; zij het eene openbaring van individueelen aard. De wakkere, vaardige, jachtende kapelaan van de Antwerpsche O.L. Vrouwkerk - die tegelijk iets van Floris Prims en van H. Benson bezit - heeft zijn hart en zijne oogen den kost gegeven op zijn drieweeksche reis door Italië. En de ontroering is hem te sterk geweest opdat hij de herinnering aan zooveel schoons als eigen bezit voor zich behouden zou. Hij heeft de dwingende behoefte gevoeld ook anderen aan deze schoonheid deelachtig te maken: eerst de lezeressen van Vrouwenleven, nu de ruimere vlaamsche gemeenschap, die zich deze rijk geillustreerde prachteditie aanschaffen kan.
Men verlange nu echter niet van dit boek wat het niet geven kan en ook niet geven wil. Het heeft niets van de verbazende degelijkheid van Mönius' Römische Reise die we in een vorige aflevering besproken hebben, en waarin twintig eeuwen kultuur en historie verwerkt liggen met eene kennis, een schoonheidszin en een autoriteit die indrukwekkend is. E. Van Hoeck belooft alleen te geven: reisindrukken; vluchtig neergepende notities van een al te snel voorbije reis. Dit boek ademt niet zooveel rust-in-schoonheid als mej. L. Duyker's Akwarellen uit Italië; het is uitbundiger en het is haastiger.
Dr. L.D.S.
| |
Maurice Pernot: Le Saint-Siàge, l'Eglise catholique et la Politique Mondiale. 2e Edition revue et corrigãe. - Collection Armand Colin, Paris. - Ing. 9 fr. - Geb. 10 fr. 25.
Dit boekje, verschenen in 1924, werd onmiddellijk in verscheidene talen vertaald, en druk besproken. Schrijver heeft het in deze tweede uitgave vervolledigd door het bijvoegen der Lateraan verdragen, die de Romeinsche kwestie hebben opgelost, en de verzoening bezegelden tusschen den H. Stoel en Italië. In dit beknopt werk, bestudeert hij de politiek der pausen na 1870; hun optreden gedurende den wereldoorlog; de werkmethodes van den H.
| |
| |
Stoel, en de bestaande organismen; zijne actie in de Europeesche landen; zijne politiek tegenover de Oostersche kerken; eindelijk het katholiek internationalisme, en de gedragslijn der Kerk tegenover de nationaliteiten.
Scherp ziet schrijver elke verkeerde zet der pauselijke politiek, en zijn oordeel over de intrensigente godsdienstige politiek van Pius X of Benedictus XV houding gedurende den oorlog, valt niet altijd malsch. Toch laat hij de grootschheid der Kerk, en hare wonderbare werking, zonder veel woorden uitstralen.
Het boekje verdient gelezen te worden.
T.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd