|
| |
| |
| |
Boekbespreking.
Die Weggetreuen. Ehegedichte aus deutscher Lyrik der Vergangenheit und Gegenwart ausgewahlt von Peter Bauer. Verlag Herder & Co, Freiburg I. Br. Funftes bis siebtes Tausend.
Tusschen den onzaligen overvloed van driehoekliteratuur, - de man, de vrouw, en de vriend, - een bundel liederen van liefde en huwelijkstrouw. Geen bloemlezing van schwärmerische liefdeliederen, maar het lied der liefde die gedragen wordt naar het huwelijk; die in het huwelijk eerst tot volle schoonheid en loutering komt en over leven en dood heen met zijn doel verbonden blijft in eeuwigheid.
Behalve enkele oudere gedichten bevat deze bundel verzen van Lissauer, R.J. Sorge, Ilse von Stach, Heinr. Lersch, R. von Schaukal, van den samensteller zelf e.a. ‘Wo sich zwei Menschen einander das Gelobnis der Wegtreue geben oder gaben, wünschte ich in ihre Hände diese Sammlung’, schrijft de samensteller in zijn voorwoord; en dat is ook mijn wensch.
A.V.C.
| |
De Hollandsche Natie voor een Vlaamschen Spiegel, door K. Van den Oever, Uitg. J.J. Romen en zonen, Roermond.
Deze spiegel heeft iets van de spiegel uit een lachkabinet op een zomerfoor. Hij vervormt veelal de dingen. En toch tusschen de vele banale en soms onverantwoordelijke notities van Van den Oever over alles en nog wat, hier en daar een waarheid als een schicht, zoo rap en raak. Als de meid na een banket de kamer opkuischt en de tapijten schuiert vindt ze wel eens tusschen het stof, petit-four-papiertjes en eindjes sigaar, een geldstukje of een kostbare dasspeld. Het gaat in dit boek precies zoo.
Dr. V.
| |
Jaarlijksche Boekenschouw 1925. - Uitg. Nederlandsch Boekhuis, Tilburg.
De kortste recensie over deze 500 dichtbedrukte-paginas-dikke bundel zal de beste zijn. Circa 3000 besprekingen over uitgaven in de voornaamste Europeesche talen, met inleidende overzichten over de Hongaarsche, Italjaansche, Sovjet-Russische, Deensche, Finsche, Poolsche, Tjecho-Slowaaksche, Zwitsersche, Spaansche en Portugeesche literaturen; artikels over poezie, romans, ontspannings- en jeugdlectuur, godsdienst en apologetica, kunst, opvoedkunde en wijsbegeerte.
| |
| |
Dat u het op een of ander punt met den recensent niet eens mocht zijn, heeft niets te beduiden. Hier werd een reuzenwerk geleverd dat de samenstellers tot eere strekt en alle bibliotheken en boekenvrienden zeer van nutte zijn zal.
Dr. V.
| |
Literarische Ratgeber fur die Katholieken Deutschlands. - XXII Jahrgang. - 1925-1926. - Herausgeber Dr. Philipp Funk. Verlag J. Kösel & Pustet, Munchen.
Wat de Boekenschouw voor de Nederlandsche en Vlaamsche Katholieken is wil deze literaire gids voor de Duitsche katholieken zijn. De samensteller heeft echter zijn taak bescheidener opgevat dan zijn Hollanschen collega, en zich hoofdzakelijk bepaald bij de duitsche uitgaven. Maar het is een zeer gewetensvolle arbeid, dien we graag en warm aanbevelen.
Dr. V.
| |
Joris Eeckhout: Karel van de Woestijne. - Literaire Profielen, Uitg. Excelsior, Brugge.
La critique vit d'enthousiasme et non de négation, heeft Hello beweerd.
Heel de critische arbeid van J. Eeckhout is niets anders dan de verwezenlijking van Hello's raad. Er zijn menschen die te oud geboren zijn om zich nog openlijk te verheugen over de velerhande schoonheid onzer moderne literatuur. Er zijn er die de schoonheid in zulke enge grenzen beperken dat er niet veel ruimte meer overblijft voor bewonderende overgave.
E.H.J. Eeckhout zoekt den kunstenaar in het werk, niet zichzelf. Inzichtig benaderen en doorgronden, en, oordeelkundige de waarde schattend, het werk van den kunstenaar toetsen aan het levensbegrip van den criticus zelve. Zoo ziet Dirk Coster de taak van den criticus; zoo heeft J. Eeckhout getracht haar te volbrengen.
De geestdrift van dezen criticus uit zich niet op dezelfde wijze als die van J. Persijn. Bij Persijn vlamt de geestdrift in de kritiek zelf door. Als het hem te sterk wordt slaan zijn lyrische vleugels uit en hij rukt de hoogte in. Dat wordt dan telkens een brok kritiek van hoogere orde; een stuk scheppende kritiek. Het werk van Eeckhout is eigenlijk een resultaat, een vrucht van zijn enthousiasme. Hij bedoelt te zijn een inwijdende gids door het land der literaire schoonheid.
Ik weet niet of Eeckhout destijds leeraar is geweest in een der Gentsche onderwijsgestichten. Zeker is dat hij een uitstekend leeraar in de literatuur zou geweest zijn. Voor zijn leerlingen Zouden de talrijke citaten, die ons nu door hunne overdadigheid wel eens hinderen, verlangens hebben kunnen wekken en horizonnen doen opengaan of vermoeden.
J. Eeckhout en de besproken kunstenaar staan nooit tegenover el- | |
| |
kaar als twee mannen van gelijke kracht die worstelen om hetzelfde werk. De kritiek van Eeckhout is van een dienende bescheidenheid; en zelfs waar zijn schoonheidsgevoel en zijn levensbeschouwing het besproken boek van de hand wijzen moet, blijft het steeds bij een waardig afweren. Hij voelt de behoefte der schoonheid die hem ontroerde door inzichtige, verklarende kritiek te propageeren. Uit die behoefte zijn de Profielen en de studie over Van de Woestijne als dichter ontstaan.
Voor Van de Woestijne komt deze behoefte van den criticus direkt de behoefte te gemoet van den lezer die, voor een niet lichte, maar rijkloonende taak staat. Een Gesamtbild van dezen dichter geeft de studie van Eeckhout niet. Van de Woestijne's proza blijft onbesproken en bij de verklaring van zijn dichtwerk blijft Eeckhout stil na het verschijnen van Interludiën in 1910. Over de periode die met De Moddernen Man werd ingeleid en zijn voltooiing krijgen moet in Het Licht der Kimmen, brengt alleen de inleiding eenige karakteriseerende zinnen.
Al wie met J. Eeckhout meenen, - en ik behoor tot hen - dat met Karel Van de Woestijne de vlaamsche poezie een der hoogste toppen van de wereldliteratuur uit onzen tijd bereikte, zullen zich om deze studie verheugen.
Van zijn Profielen hoeft men niet te vergen wat ze niet geven willen. Een profiel is geen portret. Naar aanleiding van een recent werk dat hij ontleedt tracht J. Eeckhout de karakteristiek van een schrijver, voor zooveel die in bedoeld werk tot uiting komt, aan te geven. Zoo volgen op elkaar de profielen van Carel Scharten, Nico van Suchtelen, Israel Querido, R. De Clercq, Jozef Muls, Fr. Van Eeden, Stijn Streuvels, Albert Verwey, L.J.M. Feber, Frans Erens, Cesar Gezelle, Aug, Vermeylen, A. Van Driesche, Willem Nieuwenhuis, Pol De Mont, Cyriel Verschaeve, Felix Timmermans, M.A.C. Poelhekke, Jules Persijn, F. Toussaint Van Boelare.
J. Eeckhout heeft de taak dat hij zich gesteld had, vervuld met een ruime ontvankelijkheid en een kritisch enthousiasme.
Aug. Van Cauwelaert.
| |
Dr. Albert Ballansee, - Leerboek der lichamelijke opvoeding - Uitg. Joz Van In, Lier.
Over lichamelijke opvoeding bestond nog geen enkel vlaamsch handboek. Hier is er nu eindelijk een; een lijvig en volledig handboek voor lagere en middelbare scholen en normaalscholen. Vele leeraars en leeraressen zullen er den schrijver, inspecteur van het middelbaar en normaal onderwijs, dank voor weten. Bij een volgende uitgave mogen evenwel de leelijke teekeningetjes geweerd en vervangen worden.
| |
| |
| |
Het boek voor moeder en dochter - door een R.K. Priester - Uitg. Romen en Zonen, Roermond. - Voor Belgie: Hepperpoort, Maeseyck.
Volledig onderricht in alles wat eene vrouw als huishoudster en moeder dient te weten. Met kerkelijke goedkeuring. Vijfde druk geheel herzien en omgewerkt. Aanbevolen.
| |
Kinematographie voor den amateur - door W.H. Idzerda - Uitg. Wereldbibliotheek, Amsterdam.
Met 91 afbeeldingen. Bedoeld om lezer aan te zetten tot filmopname en projektie in huis. Dit is het eerste Nederlandsch boekje over het onderwerp.
| |
Alph. Dirkse - Constructies in hout - Uitg. Excelsior, Brugge.
We begroeten met vreugde elke proeve van vlaamsche vakboeken. Daarom der reeks Algemeene technische bibliotheek (onder leiding van C. Rutten, ingenieur-architekt) goed heil gewenscht. Schrijver deelt zijn boekje in: A. Houtconstructies, B. Balklagen en vloeren. Een ruime verkoop moge de voortzetting der reeks mogelijk maken.
| |
R. Plus S.J. - Eigen met God - uit het fransch vertaald door P. Eleutheer van Lichtervelde, capucijn - Uitg. Beyaert, Brugge.
Het Fransche werkje ‘Vivre avec Dieu’, levendig vertaald. 't Moge, gelijk 't oorspronkelijke, een oplage van 20.000 bereiken.
| |
Bemint elkander - Uitg. Beyaert, Brugge.
Schrijver wordt niet genoemd. Dertig overwegingen voor de dertig Junidagen waarin vooral nadruk gelegd wordt op de practische lessen ter verbetering van zichzelf.
| |
Maria's Deugden - Uitg. Beyaert, Brugge.
Een en dertig overwegingen voor de Meimaand, blijkbaar van denzelfden schrijver.
| |
De Pelgrimagie van het kindeken Jezus - door P.F. Cauwer - O.F.M. bewerkt door P. Ladislas Kerkhove - Tweede deel - De Vlaamsche Boekenhalle, Leuven.
Nummer 10 der reeks ‘Het geestelijk Leven’, onder leiding van Kan. G. Mahieu. Wij bevelen warm aan deze ‘inwendige, minnelijke conversatie met Jezus in zijne gedurige lastige Voyagiën, Travaliën, Ongemacken, Predicatiën, wondere Wercken ende Vervolgingen, door eenen Minderbroeder Recollect.’
| |
Kan. J. Mahieu - De liefde Gods - Eerste deel - Vlaamsche Boekenhalle, Leuven.
Nummer 9 der Geestelijk-Leven-reeks. Dit deel handelt over de ‘hertelijke liefde’ (amour affectif). Schrijver put voornamelijk bij den zoeten Franciscus van Sales.
| |
| |
| |
Em. Frutsaert, licenciaat in de Godgeleerdheid. - Handboekje voor Geloofsverdediging - leerboek voor scholen en studiekringen - Derde uitgave - Excelsior, Brugge.
Vooral aangepast aan de hoogste klassen van lager onderwijs.
| |
A. Werrebrouck - Heropbeuring der Godsdienstigheid - Uitg. - Excelsior, Brugge.
Deze heropbeuring moet geschieden door gebed. Het boekje is een opwekking tot verinnigd gebedsleven.
| |
I. Cornelis -- Acht Aloysiuspreeken voor de Jeugd - Uitg. Dierickx Beke Zonen, Mechelen.
Naar aanleiding van het tweede eeuwfeest van den engel van Castiglione. De preeken zijn meer als onderrichtingen dan wel als preeken opgevat. Heilzaam boekje voor onze jeugd.
| |
Anton Huonder S.J. Zu Fussen des Meisters - Band 2 - Die Leidensnacht - Uitg. Herder, Freiburg 1. Br. Deutschland.
Moge dit tweede deel even gauw en even keurig vertaald worden als het eerste door den vlaamschen Jesuiet Pater Poukens. Zonder twijfel is dit boek een der allerbeste in den jongsten tijd voor priesters geschreven. Het beleefde op 12 jaren tijds twaalf uitgaven en werd in twaalf verschillende talen vertaald. Het eerste deel handelde over het werkzame leven van Christus; dit tweede over zijn lijden; het derde zal over de verheerlijking handelen.
| |
Die Staatslehre Leos XIII - von Dr. Peter Tischleder - Volksvereins-verlag, Munchen-Gladbach.
Wel bezitten wij in het Nederlandsch de doctorale thesis van Dr. L. Triebels, uitgegeven bij Wolters onder titel ‘De Staatsidee volgens Leo XIII, doch dit werk kan noch in omvang, noch in volledigheid op gelijkenis met het bovenvermelde aanspraak maken. Tischleders' werk is noch min noch meer de geordende Summa van Leo XIII's staatsleer. Alles wat de groote Paus geschreven of gesproken heeft is hier verwerkt met de wetenschappelijkheid van een volledig traktaat. En het ongehoord belang van zoo'n werk springt in 't oog nu de katholieke staatsleer het brandpunt is geworden der wereldaandacht. De internationale beweging naar zelfstandigheid der kleine volkeren spant zoowat over heel Europa het staatsverband op springen, zoodat het misschien niet overdreven is te zeggen dat de wereld staat op een keerpunt van hare geschiedenis van even groote beteekenis als de fransche revolutie en hare gevolgen. In hoeverre is daaraan mee te doen door de Kerk aan hare volgelingen toegestaan of opgelegd? Waar zijn de moreele grenzen dier actie? Waar de grenzen van het eeuwige dat niet mag bestreden, van het vergankelijke dat veranderlijk en veranderbaar is.? De zelfstandigheidsbeweging heeft duizen- | |
| |
derlei aspecten, verschillend van land tot land, van volk tot volk, hier ongeoorloofd makend wat daar wenschelijk en goed is, hier verbiedend wat daar gebod is. Ze bestudeeren onder opzicht van hare moraliteit in de onderscheidene landen, is een werk vooralsnog met te doen voor een geleerde. Wat wel kon gedaan worden en allernuttigst is, deed Dr. Tischleder: hij verzamelde, rangschikte, verklaarde de katholieke staatsleer die door Leo XIII volledig om zoo te zeggen (op enkele details na) is uiteengezet en hij confronteert die teksten en stelt ze in verband met de beproefde en door de Kerk als haar eigen leer aangenomen doctrina van St. Thomas. Zoo is zijn magistraal werk de betrouwbare objectieve leiddraad, niet alleen voor Duitschland maar tevens voor alle landen.
Aan deze kerkelijke goedgekeurde Summa kunnen alle leiders en theoretici hun beginselen toetsen. Dit kunnen wij hun niet genoeg aanbevelen. Ziehier den inhoud: I Die geistes- und zeitgeschichtlichen Voraussetzungen der Staatslehre Leos XIII; II Die Naturrechtslehre Leos XIII; III Der Ursprung des Staates; IV Das Wesen des Staates; V Zweck und Aufgabe des Staates; VI Die Staatsgewalt; VII Die Staatsform; VIII Staat und Kirche; IX Der Kirchenstaat oder die weltliche Unabhangigkeit des Papstes; X Leo XIII und des Vôlkerrecht.
W.
| |
Marcel R. Breyne - Zwart en Goud - Uitg. Excelsior, Brugge.
't Schoonste van dezen bundel gedichten is het stuk proza dat Verschaeve zijn neef toeliet vooraan in 't boek te plaatsen onder titel: ‘Hulde aan Paul Krüger’. Weleer, meenen wij, schreef Marcel R. Breyne meer belovende gedichten. Niettegenstaande dat sedertdien tragische omstandigheden, wel in staat zijn ziel dieper uit te boren, den dichter getroffen hebben is hij er niet op vooruit gegaan. Integendeel. Er zijn haast geen gedichten uit te zonderen vooraleer ge heel den bundel bij 't onbeduidend werk klasseert.
G.W.
| |
A. Van Acker - Moederweelde - Uitg. Excelsior, Brugge.
Met de keuze van deze gedichten was de uitgeverij, voor wat betreft de literaire waarde, al niet veel gelukkiger. Maar deze rijmen over moeder en kind zijn toch maar zoo eenvoudig en oprecht dat het in uw hart gaat als ge moet getuigen: literair onbeduidend. Oordeel zelf hoe jammer het is dat deze dichter de gave des dichtens mist:
‘Maar hoort gij die zingende stemme
van 't vol leven brandend, kind?
't Is 't mijne, d'r is iets die 't mijne
aan 't verdere leven bindt.
Er is iels, ach kon ik het zeggen
en zingen en roepen medeen,
of snakte het maar door mijn snikken,
| |
| |
of ruischte 't in stille geween?
Maar 't kan niet, ik kan het niet zeggen
dat worden, herworden van 't leven
die 't eeuwige leven is.’
| |
A. Van Boeckxsel - De dubbele afstraling - Erasmus, Gent.
Er openbaart zich in dezen fraai uitgegeven bundel een dichter die zijn weg nog niet gevonden heeft maar zijn dichterschap reeds bewezen. Misschien wordt hij de poeet van sterk gerythmeerde, klankrijke, volksche liedjes. 't Vrije vers kan hij nog niet beteugelen. Maar hij weet ook met een paar trekken een stemmig landschap te schetsen, plastisch en suggestief. Soms laat hij zich meesleepen door 't genot van rijm en maat. Ook het grootsche genre is niet voor hem. Van Boeckxsel zal zichzelven nog vinden en uitdrukken met bewustere zekerheid en:
‘voor lied van hoogen lof en dank
(te) vinden mogen zuivren klank’
| |
Aanbevolen Wolters-uitgaven
Bonnes pages, recueillies par J.B. Besançon et J. Fraussen, Wolters, Groningen. - Ing. fl. 1,50.
Uiterst mooie teekeningen van A.M. Gütschmidt. Bestemd voor de laagste drie klassen van voortgezet onderwijs. Aantrekkelijke lektuur. Schetsen uit den grooten oorlog vervangen die van Daudet en Coppée uit den oorlog van 1870.
| |
Vertalingen in en uit het Duitsch door Th.A. Verdenius en B.E. Bouwman, - Wolters, Groningen. - fl. 2,40. - tweede druk.
Voor kandidaten L.O. en studeerenden M.O.A. Wat minder vertalingen dan in eerste uitgave en daarvoor in de plaats verklarende aanteekeningen bij de vertalingen in het Duitsch.
Een nieuwe nederlandsche spraakkunst door J. Van Ham en Dr. S. Hofker - tweede deel - Wolters, Groningen. - Ing. 2,10 fl.
| |
Herdrukken:
| Moderne paedagogiek, beknopt overzicht voor kweekelingen en hoofdakte-candidaten, - eerste deel, A. - door B.J. Douwers, derde druk - Wolters, Groningen. - Ing. fl. 1,60 |
| Moderne paedagogiek - Eerste deel, B. Methoden kennis: richtingen en stroomingen, door B.J. Douwes. - tweede druk. Ing fl. 1,60, Wolters, Groningen. |
| Moderne Paedagogiek, tweede deel, Zielkunde, kinderkennis, algemeene opvoedkunde, onderwijswetten, - door B.J. Douwes. - derde druk - Wolters, Groningen. - Ing. fl. 2,00. |
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd