Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1911

Inhoud van tijdschriften

ONZE KUNST, Juni 1911. - Een schilderij van Adam van Noort (Max Rooses). - Karel van der Stappen (Arnold Goffin). - Onze Ambachts- en Nijverheidskunst (Jac. van den Bosch). - Inhoudstafel van het eerste halfjaar 1911. JONG DIETSCHLAND, Paschen, 1911. - Iets over Thomas en Bonaventura (L. Reypens): Een fijn-inzichtige parallel. - Uren bewondering voor groote kunstwerken (J. Oorda): Ditmaal Florence's straten en 't klooster S. Marco. - Verzen. - Uitgebreide rubriek-boekbesprekingen. VERSLAGEN EN MEDEDEELINGEN DER KONINKLIJKE VLAAMSCHE ACADEMIE, Maart 1911. - Over de nagelaten werken van H. Waelput (E. Van Oye): Geestdriftig over dezen te vroeg gestorven 19^e eeuwschen Vlaamschen toondichter. - Een eigenhandig handschrift van Vondel ontdekt (W. De Vreese), namelijk de vertaling van Tasso's Verlost Jerusalem. Een handschrift, waarover men trijfelde of 't al dan niet van Vondel's hand was, berust in Oxford; een ander kwam aan 't licht bij Van Dorme's veiling. Het handschrlft in de keizerlijke Bibliotheek te St. Petersburg, door W. De Vreese onderzocht, is ontegensprekelijk Vondel's eigen schrift. - Nog over oude Schilderijtjes (Jan Bols). - In den schoot der Academie wordt een Commissie voor Incunabelstudie ingericht. - Kleine verscheidenheden (Edw. Gailliard). - Het Examen van kantonaal schoolopziener over het lager onderwijs (G. Segers). SINT-LUCAS, April 1911. - Over Beginselen (R. Lemaire): Wat er zooal werd uiteengedaan op de jaarvergadering van het St. Thomas- en St. Lucasgilde in October laatstleden te Leuven. - De Stijl der Middeleeuwen (L. Cloquet): Christelijke ingeving, liturgisch doelwit, logisch karakter, eenheid in de kunst, volksaard, overlevering. - Geen Formulen (E. Gevaert): ‘Gelijk God wil verheerlijkt en zijn Evangelie wil zien verkondigd worden in alle talen, zoo moet de christelijke schoonheid verheerlijkt en verkondigd worden onder welke vormen ook, als die slechts oprecht zijn’. Bravo, ook in de letterkunde hebben

[p. 633]

we dat steeds voorgestaan. - Bij den Haard (de Wouters de Bouchout), met afbeeldingen van schoorsteenen in allerlei stijl. - Kasteel te Wychen (J. van Gils): Detailstudie over dat merkwaardig Hollandsch slot.

VOLKSKUNDE, 5-6, 1911. Melk en Zuivel in de Volkstaal (Schoonjans). - Spreekwoorden, Zegswijzen en Uitdrukkingen op Volksgeloof berustend (A. De Cock): de rol der vogelen. - De Vlaamsche kinderprenten (E. Van Heurck) met eigenaardige afbeeldingen van prenten, indertijd door het huis Brepols & Diercx zoon, van Turnhout verspreid. - Volkswijsheid over het weer (J. Goossenaerts). DE STUDENT, Paschen, 1911. - Eendrachtig voorwaarts! (A.B.): ter vervlaamsching van de Gentsche Hoogeschool. - Volksontwikkeling door de kunst (J. Van Vroeslaer). - Folklore en Dialect (J. Goossenaerts). - Onze Derde Vlaamsche Studentenlanddag (P.d.B.) - Een Held (Stokers): over ‘Mijnheer Chainaye’, merkwaardige rubriek. - Mengelingen. - Boekennieuws. - Overzicht van tijdschriften. - Letterkundige bijdragen in vers en proza. DE LELIE, April 1911. - Uit de Geschiedenis der Mode (Joh. Wigman): natuurlijk in de eerste plaats het keurslijf. - Over den Roomsch-Katholieken Leekeverpleegsterstand (H. Damen). - Vrouwenrechten (Alb. Steenhoff-Smulders): ja, ja, ook de staatkundige. - Nanduty-Kant (Fr. Svensson): uit Zuid-Amerika. - Deensche kunst (E. Toufkens): sieraden. - Een Lelie-Kunstavond (H. van Calken): over Mevr. Wensma-Klaassen met W. Smulders, ‘Verloren Zoon’. - Mode-Kroniek. - Novellen en verzen.

- Mei, 1911. - Opstanding, met een plaat van een onzer onbekende Primitieven er bij (V.d.E.). - Van de Noorsche Lente (X). - In Memoriam (S. Meyboom): Mevr. de Gottrau-Watterville, de flinke, Zwitsersche sociale werkster. - Kunstnaaldwerk (I. Van Emstede-Winkler): prachtig geïllustreerd. - De verzorging van Gezondheid en Schoonheid (G. Elbers): aan de hand van A. Plothow's ‘Buch der Frau’. - De inrichting onzer Woning (G. Elbers). - Mevrouw Helene De Rudder en de Vernieuwing der Borduurkunst (C. Poupeye). - Novellen en Poëzie.

BIEKORF, n^r 8 enz., 1911. - Lucifer: een uitvoerige studie over Vondel's treurspel, door L. De Wolf. VLAAMSCHE ARBEID, April 1911. - Prentbrieven uit Holland (J. De Cock): Weerom Cock op zijn best; hieronder die bladzijde over de Hollandsche pers, al dadelijk beroemd en berucht. - Verzen van Theo Weiman. - Over Ons en Anderen (K. Van den Oever): Een meting van katholieke en andersdenkende geestesruimte. - Gedichten van J. Reddingius. - Een Beiaard-Concert (H. Baccaert): een hulde aan de kunst van Jef Denyn. - Verzen van Annie Salomons en A. Kluyskens. - Erg lichte kroniek over Duitsche letterkunde. VAN ONZEN TIJD, N^r 25 tot 35. - Dank zij dit weekblad wordt er door velen naar den Vrijdag-avond gehunkerd. Geen gezelliger uurtje dan dit waarop men kan lezen en ‘prentjeskijken’ in een versche aflevering. Weer een keur van prozabijdragen door Molkenboer, Alb. Steenhoff-Smulders, Van Poppel, Endepols, Maria Viola, Marie Koenen, Felix Timmer-

[p. 634]

mans, Bruinsma, Bruna, Joz. Muls, J. Van Lieshout, Arendtsen, Ger. Brom, Marie Gijzen, Lud. Daniels, enz. Verzen van Peerken den Belg, Constant Eeckels, (o.a. een pracht van een Ave Maria), Caes. Gezelle, enz. - Allerhande wetenswaardige nota's over kunst en Letterkunde.

NIEUWE GIDS, April, 1911, - Leo en Gerda (A.W. Timmermans): slot van den roman, die, hoewel zeer ongelijk, en slordig weleens, toch een ongewoon kranig werk is, naar omvang en inhoud. - De Litteraire-historische beteekenis van Mr Joh. Kinker (Dr J.v.d. Bergh van Eysinga-Elias): een uitvoerige studie, te leggen nevens den ‘Kinker’ van Kalff, in 't VI^e deel van zijn Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde. - De Mémoires van een Oud-Limburger (F. Erens): nieuwe kijk op het eerste keizerrijk, dank zij dit boek: Lieutenant Henckens, Mémoires, La Haye, Nijhoff. - Het Fonteintje (F. Timmermans en F. Thiry): een nieuwe novelle van die talentvolle Lierenaar, fijner gestemd en zachter geuit dan gewoonlijk. - Gedichten (Joh. Reddingius). - Literaire Kroniek (W. Kloos): Over moderne en vroegere kritiek. ‘Plus ça change, plus c'est la même chose’. - Philosophische Kroniek (Mr G. Grashuis): over het ‘Tijdschrift voor Wijsbegeerte’ dat nu in zijn 5ⁿ jaargang is. - Staatkundige Kroniek en Buitenlandsche Staatkundig Overzicht: Een eeuw Russische Geschiedenis.

- Mei 1911. - Het Verdrag (Sam. Goudsmit), tooneelspel. - Een Zielsbeschrijving (Mr Grashuis): het 10^e boek van Augustinus' Bekentenissen. Mr Grashuis heeft geen vrede met de vroegere vertalingen, hoewel hij Erens tegen veel aanvallen verdedigt. Nu gaat hij zelf een proeve leveren. Maar vooreerst in deze afleveringen de ‘toelichtingen’. - J.H. van 't Hoff (W. Jorissen): een hulde aan den grooten ontslapen scheikundige. - Op Arti: P. Cornelis de Moor en M.J. Van Raalte (Corn. Veth): twee zeer verscheiden schildersnaturen. - Biographie: (H. De Boer): Over de verzenbundels: Uit de Stilte van J. Schurmann, en Stemmingen van J. Reyneke van Stuwe. - Verzen van Laurens Van der Waals. - Literaire Kroniek (Kloos): over het Nieuwe Testament door H. Oort, 1^e aflevering. Een nieuwe protestantsche vertaling, die veel ophef maakt. Kloos heeft het over Matthaeus, den kunstenaar. - Philosophische Kroniek (Mr Grashuis): de Roomsche wijsgeeren staan bij de Nieuwe Gids aan de orde: Na de uitvoerige studie over Pater De Groot's ‘Denkers van onzen Tijd’ hebben we hier nu een even waardeerende bijdrage over Beysens' Criteriologie. - Buitenlandsche Literatuur (P.N. Van Eyck), n^r 7 van die merkwaardige reeks, ditmaal: Ernest Dowson, den Engelschen dichter. - Buitenlandsch staatkundig Overzicht: Spanje.

DE KATHOLIEK, Mei 1911, - Ruusbroek de Wonderbare (G. Van Poppel): De Ruysbroec-bijdragen komen gedurig talrijker; dat is verheugend. En een pen als die van Van Poppel, den goeden vriend der Vlamingen, is juist wat we hebben moeten om 't meer abstracte van Ruysbroec's kunst aanschouwelijk te maken. - De Benamingen Schorselwoensdag, Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag (B. Kruitwagen). - Over den strijd in de katholieke nieuwere Duitsche literatuur (H. Garrels): Te lezen nevens Prof. De Cock's verhandeling over

[p. 635]

de jongste Duitsche letterkunde, in de Hoogeschooluitbreiding. - Siger van Brabant (P. De Groos): Over P. Mandonnet's ‘Siger de Brabant et l'Averroïsme latin au 13^e siècle’, een gids in 't intellectueele leven der Middeleeuwen. - Verzen, Kronieken.

ELZEVIER'S GEILLUSTREERD MAANDSCHRIFT, April 1911. - Paul Troubetzkoy (Ch. Snabilie), de Russische kunstenaar, die o.a. het bronzen ruiterbeeld van Tolstoi maakte. Eene Tentoonstelling van Mahomedaansche kunstwerken (H.v.d.V.), weeral rijk geïllustreerd. - Herinneringen aan Spanje (B. Higgers van Ysselstein): Ditmaal over Avila, de stad van Ste Theresa. - Een en ander over Boegineesch Smeedwerk (J. Sinia). - Vervolg van den roman Gysbert en Ada (P. Dumaar); een novelle: Jalouzie (E. Van Burg). - Verzen van Rich. De Cneudt en Ellen De Clercq. - Boekbespreking.

- Mei 1911. - De Schilder der Salome's (Th. Van Lelyveld): Over Gustave Moreau, met een pracht van platen. - Japansche kleurendrukken in het Rijksethnographisch Museum te Leiden (M. De Visser). - Slot van Gysbert en Ada; de roman is toch wat dof en zwaar soms. - Kindje, schets van Anna van Gogh-Kaulbach. - Verzen van Rich. De Cneudt, Ary Delen en Laur. Van der Waals.

DE BEWEGING, April 1911. - Heimelijke Nachten. (M. Uyldert), schets, romantisch genoeg. - Hoe ontstond de Ridderroman (G. Busken-Huet); verstandige gissingen over den oorsprong der Arturromans. - Verzen van W. Van Doorn en Is. de Vooys. - Geschiedenis en Stelsels van Gymnastiek (H.V.B). - Nagedachtenis aan Fr. Bezemer. (W.L. Panning). - Gedachten over en Bezwaren tegen het Ineenschakelingsrapport (G. Slothouwer). Met veel vrucht zou dat Ineenschakelingsrapport te dezer ure door onze volksvertegenwoordigers kunnen geraadpleegd worden. - Gustaf Fröding. (A. Verwey): de onlangs gestorven Zweedsche dichter.

- Mei, 1911. - De Ontwikkeling der Moderne Nijverheidskunst (T. Landré): het Hollandsch werk is van beter gehalte dan het Duitsch. - Milton's verloren Paradijs, de vertaling van Alex. Gutteling voortgezet door Alb. Verwey. - Opstandigheid en Dichtkunst (Is. P. De Vooys): de Hollandsche dichters in betrekking tot den geest van Shelley. - Gedichten van Penning, N. van Suchtelen, G. Gossaert en Is. P. De Vooys. - Beelden uit Londen (M. Uyldert). - Bologna (T.J. De Boer). - De Arbeidswet in de Tweede Kamer (J. Molenmaker): Over Vondel's ‘Jephta’ (A. Verwey).

DE NATUUR, 15 Mei 1911. - Doorgroeide Bloemen (J.C.C.). - De toekomstige Lantaarnopsteker (D. Stavorinus): Weeral een nieuwe machine. - Geschooldheid en Techniek. - Vliegen en Vliegmachines. - Snippen. - Een Praatje over de chemie van onze Voeding. - Gazoline. - Gloeilicht. - Het tegenwoordig standpunt der draadlooze Telephonie (H. Wesselius). STIMMEN AUS MARIA-LAACH, 4^er Heft 1911. - Das Jünglingsproblem in neueren Romanen (Al. Stockmann): de groei van knaap tot volwassen man, in enkele hedendaagsche romans, in ‘Notwebers Gabriël’ van Anton Schott, in ‘Jacob Brunner’

[p. 636]

van Henriette Schrott, in ‘Der Prinz’ van Joh. Schlaf, in ‘Martin Augustin’ van M. Scharlau, in ‘Boy’ van L. Coloma. - Der hl. Ignatius von Loyola in liberaler Beleuchtung (O. Zimmermann): ditmaal in Duitschland. - Bilder und Vergleiche aus dem byzantinischen Hofleben in den Homilien des Makarius (Jos. Stiglmayr). - Was sagt uns heute die Wissenschaft über die tierische Abstammung des Menschen? (Karl Franck): met al haar stellingen en onderstellingen geraakt de wetenschap geen stap verder, ‘Der Mensch steht auch jetzt noch dem Affe so ferne wie früher’. - Allerhande recensies.

- 5^er Heft, 1911. - Jens Peter Jacobsen's Atheïsmus (J. Overmans): de troostlooze levensbeschouwing van dezen genialen Deen. - Die Moraltheologie der Gesellschaft Jesu in liberaler Beleuchtung. - Die Freidenkerbewegung (O. Zimmermann): ditmaal over de leer der vrijdenkers. - Ook vervolg van de ‘tierische Abstammung’ (K. Frank): ‘Der Mensch hat sich nicht aus dem Tiere entwickelt’. - Recensies enz.

ONS GELOOF, April 1911. - Over het Geluk (J. De Cock): flinke vertaling uit St. Thomas. Prof. De Cock zal nog meer leveren uit de ‘Summa’. - De Godsdienst beschuldigd van onmacht op zedelijk gebied (J. Van Mierlo S^r). - Overzicht der Vlaamsche Pers (L. Coppens). - Over het Toneel (J. Bernaerts). - Vlaamsche Studiedagen te Leuven, enz.

- Mei 1911. - De Volkstelling van Quirinius en de Geboorte van Jesus (Th. van Tichelen). - Het christelijk Geloof en de Oorsprong van het Leven (J. Mansion). - Allerhande mededeelingen over studiedagen, tooneel, pers, overzicht van tijdschriften, enz.