Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1908

[p. 91]

Inhoud van tijdschriften

ONZE KUNST, Januari 1908. - Adriaen Brouwer en de ontwikkeling zijner kunst (F. Schmid Degener). - Anton Mauve en zijn Tijd (W. Steenhoff). - De Grafmonumenten van Jan van Polanen, te Breda en van Adolf VI, te Kleef (A. Pit). - De tegenwoordige drukletter (S.H. de Roos). - Kunstberichten uit Antwerpen, Rotterdam, enz. Kunstveilingen. - Boeken en Tijdschriften.

JONG DIETSCHLAND. Kerstnummer 1907. - Lucifer van Vondel (J. van Mierlo Jun., S, J.) - Drieluik (Roel van Branden). - Avond (A. van Cauwelaert). - In tenebris (A. Walgrave). - Woordkunst (Fr. R. Lichtenberg). - Lof der Dood (Reynaert). - Een woord aan Pfr. Vermeylen. - Nog een terugblik op Jong Dietschland bij zijn 10-jarig bestaan. - Boekbespreking. - Overzicht van tijdschriften. - Muzikale Kroniek. - Nieuw verschenen werken.

BIEKORF December 1907. - Eene verbetering aan Biekorf ('t Berek van Biekorf): driemaandelijksche folklore-boekopgevinge. - De Vliegen (Dr Lauwers): weer een bijdrage zooals hij alleen er geven kan. - Jevous en de tooverijstelsels (L. Schram). - De laatste schoone dagen (Jef van de Woude): verzen. - Een woordeke op-en-weg (J. Hagel): ‘mensch-zijn’, een nieuwe parapase op ‘omnis homo mendax.’ - Mengelmaren.

VARDEN. 1 November 1907. - Aften (O. Olafsson) aangrijpende schets van een koude herfst-avond in eene groote stad. - Fire hundrede Aar (O. Eliassen). Een en ander uit het archief der St. Nikolaj kerk van de oude koningsstad Kolding. - To Fortällinger: Sissourlet, Fortälling for.... smaa Börn; Prinsessens Bryllup, Fortälling for... store Börn, (Gustàvi Therond). Twee aardige kindervertelsels. - Siden Sidst (Fritz de Zepelin). Een artikel over de middelmatigheid, die onder de derde Republiek in Frankrijk hoogtij viert, sedert de kritiek dood is. - Litteratur. Maria Behrens bespreekt gunstig Karin Michaëlis'roman Over al Forstand.

15 November 1907. - Kardinaler i Norge (Irar Säter). Kort historisch overzicht van het leven der kardinalen Nicholas Breakspeare, (1152) Magister Stephanus (1163) en Vilhelm af Sabùsa (1247), die als legaten van den H. Stoel Noorwegen bezochten, en over de omstandigheden waarin die bezoeken plaats hadden. - Till Adam Oehlenschläger (Vilh. Madscu). Gedicht aan dien grooten Deenschen dichter. - Den forsrundne Koloni (B. de Linde). Geschiedenis van de eerste kolonie, door de Engelschen gesticht in Amerika, op de kusten Virginia. - Jord uden Himmel (G. Fullerton). Korte sociale schets, waarin de schrijfster er opwijst wat het leven zou worden, zonder de hoop op den hemel. - Litteratur og Teater. - Niels Hansen bespreekt Pastor Esser's boek Den Spanske Inkvisition, Oscar Olafsson Maria Behrens' Ude og Hyemme en Hjalmar Bergström's Karen Bornemay. Siden Sidst (Fritz de Zepelin). Een belangwekkend artikel over de groote Parijsche verkoopzaal Druot, waar onlangs de voorwerpen, die aan de beroemde kunstenaars herberg Le Chat Noir hebben behoord, onder den hamer kwamen.

[p. 92]

VOLKSKUNDE, aflevering 1-2, 1907-1908. - Twee volksheiligen (Dr Jos. Schrijnen): St. Lucia en St. Brigitta. - Beeldwit (J.W. Muller): een bladzijde taalkunde. - Meisjesspelen (L.G. Eggink): een paar Zaamsche spelletjes. - Spreekwoorden en zegswijzen over de vrouwen, de liefde en het huwelijk (A. De Cock), het 19^e hoofdstuk thans over de ‘kwezel’. - Nederlandsche Sprookjes en vertelsels, medegedeeld door G.J. Boekenoogen. - Nog eens het Haaroffer in gebakvorm (C.C. van de Graft): dat gebak in den vorm van haartop met gedraaide vlechten. - Satirische Prophetie of Raadselspel? (M. Sabbe). - Boekbeoordeelingen. - Inhoud van tijdschriften.

Aflevering 3-4, 1907-1908. - Flor van Duyse's ‘Oude Nederlandsche Lied’ (M. Sabbe): ‘Van Duyse's werk is een weldaad voor den heelen Nederlandschen stam’. - Een Muzeum voor Vlaamsche Folklore te Antwerpen (A. de Cock) dat nu onlangs werd geopend. - Inhuldiging van de Antwerpsche Vlaamsche Opera (Fl. van Duyse) - Nederlandsche Sprookjes en vertelsels (medegedeeld door G.J. Boekenoogen). - Spreekwoorden en zegswijzen over de vrouwen, de liefde en het huwelijk (A. De Cock): XX, de Juffrouw; XXI de Dienstmeid XXII, de Vroedvrouw en de Baker; XXIII, de Min in het land van Waas. - Bedevaarten (Ad. Verbraeken). - Kroniek: over de legende door Dr De Gheldere ontdekt in 't kerkarchief te Coekelare. - Boekbeoordeelingen.

VLAANDEREN, December 1907. - Late Zomer aan de zee Kar, Van de Woestyne), waarlijk indrukwekkende poezie. - A. Rodenbach's Dichtkunst (Dr L. van Puyvelde). - Mignon, Den Brave die zwoegend, het Hechtste der Vriendschap (R. De Clercq); het laatste vooral is een kloek vers. - De Stoelkeszetster (Eline Mare) allerliefst, dat Mie-Treezeke dat vijftig jaar stoelkeszetster was, en dat het van den paster nog mag blijven. - Kroniek (Aug. Vermeylen): een bladzijde over het wezen der dichtkunst, non multa sed multum. - Leven en Kunst.

DE GIDS, Dec. 1907. - Weefsel van goud en van brandende tranen (El. v.H.): een soort dagboek van een wereldlijke pleegzuster, naief-pretentieus. - Vergeten Liedjes (P.C. Boutens): vele daarvan zullen wij niet vergeten. - Financieele Zelfstandigheid van Nederlandsch-Indië (J. de Louter): een voorstel, dat wil uitkomen op de Engelsche koloniale inrichting van het local budget. - Het Onderwijs in Letterkunde op de hoogere Burgerschool met vijfjarigen Cursus (M. Poelhekke) Ja, daar valt ook wel wat te verbeteren! - Gudrun (Dr Leo van Puyvelde): het zuiver philologisch gedeelte is het beste. - Nederlandsch-Belgische Droombeelden en Werkelijkheid (H. Colenbrander): 't Artikel ontveinst zich de moeilijkheden niet waarvoor de Nederlandsch-Belgische Commissie staat, maar hoopt toch veel goeds van die toenadering. - Het Gebergte (Fr. van Eeden), zeer ongelijk-schoone verzen. - Dramatisch Overzicht (J. Van Hall). - Overzicht der Nederlandsche Letteren (C. Scharten), bespreking van 't jongste literair werk in Holland. Parlementaire Kroniek.

DE XX^e EEUW. December 1907. - Uitkomst (H. Heijermans): Spel-van-droom-en-Leven, dramatisch genoeg, maar soms al te jachtig. - Het ivoren Aapje (H. Teirslinck): het tweede gedeelte van 't poppenspel. - De Tragiek in Emile Ver-

[p. 93]

haeren's Poezie (Jul. De Boer): flinke studie. - Het Macedonische Vraagstuk (F. Van der Kop): Dat zal lang worden, want het begint met den zondvloed, of liever met Alexander den Groote. - Gedichten (Rich. de Cneudt): Buitenlandsch Staatkundig Overzicht.

DE NIEUWE GIDS. Dec. 1907. - Verzen van Giza Ritscht: hypermodern, en toch kunnen we ook wel zoo. - Fijne Fragmenten. (J. de Haan): Van Deyssel heeft een Adriaantjesepigoon. - Verzen van Boeken en Bruurman. - Hun Broerke (F. Verschoren): een lief-roerend dingske uit Vlaanderen. - Sonnetten van Jul. Schürmann. - Het oude Tooverboek en het schuldige Beggijntje (Joz. Arras): een Vlaamsche sprookjes-verteller die er zijn mag. - Verzen (Ph. van Goethem): eenvoudig smakelijk. - Literaire Kroniek (W. Kloos): ‘een proficiat aan Brusse, met zijn Landlooperij’. Zooals men in den Omroeper zal lezen, wordt de Nieuwe Gids met Januari 1908 aanzienlijk uitgebreid.

DE KATHOLIEK, December 1907. - Overtuigingskracht der Godsbewijzen (J.Th. Beijsens). - De Nederlandsch-Duitsche stichting der ‘Anima’, te Romen. (Verv. en slot van blz. 358 v.v. (D^r Gisb. Brom). - Hoogtij (Willem Nieuwenhuys). - Carmellegende. Hoe dat out costerkijn Gervaes van Jhesus en Marien sinen loene ontfinc (fr. Berthold, Carmeliet). - Nieuwe uitgaven: Gerard Brom. Vondels Bekering (B.H. Molkenboer), verdiende lof over 't schoone boek. - Kleinere mededeelingen aan lezers en schrijvers: Het Nuyens-fonds (b).

STUDIEN, Deel 68, Aflev. 5. - I.H. Bolsius, ‘Iets’ vóór en ‘iets’ tegen, niet: Het vóór en het tegen, zóó moet men den titel verstaan der Pro en Contra brochuurtjes uitgegeven door de Hollandia-drukkerij te Baarn. In een dier brochuurtjes heeft D^r Borst het tegen de genezingen te Lourdes opgenomen, tegen die van Peter De Rudder in het bijzonder. Hij wordt echter op heeterdaad van geschiedvervalsching, willekeurige verduisteringen, leugen en laster, ongegronde verdachtmaking, enz. betrapt. - II. R. de Grave, Een Tendenz-Roman (- Un Divorce van Bourget): nooit laat om wel te doen! - III. A. Kortenhorst, De Stad Batavia onder de Oost-Indische Compagnie: terugblik op Hollands macht ter zee ‘en wel in het bijzonder, hoe het in die dagen in Insulinde's hoofdstad, Batavia, toeging. - IV. J.P. van Kasteren, Scripturistisch Overzicht: si parva licet componere magnis zou men op dit overzicht mogen toepassen wat schrijver over een nieuw boek van P. Knabenbauer zegt: ‘naar geest en richting, opvatting en werkwijze, aanleg en vorm zóò sprekend gelijkend op die eerbiedwaardige rij van oudere broeders, dat eigenlijk alle verdere toelichting of aanbeveling volstrekt overbodig is’. - V. Th. Ermers, Het algemeene zekerheidsvraagstuk II.

ONZE EEUW, December 1907. - ‘Une Demoiselle’ uit de 18^e Eeuw (slot). (Ignatia Lubeley). - De eerste jaren van koning Willem II (prof. D^r P.J. Blok), zeer merkwaardig: 't is een hoofdstuk uit het eerlang verschijnende 8^e en laatste deel der Geschiedenis van het Nederlandsche Volk, Blok's standaardswerk. - Het Doctoraat in de Letteren (J.S. Speyer) niet kwalijk gedacht, ofschoon veel minder stevig dan Poelkekke's artikel in

[p. 94]

de Gids - en daarbij erbarmlijk slecht geschreven. - Curaçao in 1803-1804, II, (P.A. Euwen O.P.) Het beleg van Curaçao door de Engelsche. - Vers van Adel Anckersmith. Een stemmingsonnet. - Onze Leestafel: o.a. over D^r Kuyper's: ‘Om de oude wereldzee’ I; een onmeedoogende aftakeling.

BOON'S GEILLUSTREERD MAGAZIJN, Kerstnummer 1907. - Vissckersvloot in de haven van Urk, frontispice. - De Zuiderzee-Visscherij (P. Fransen Jzn). - Correspondentie: Het Museum Willet-Holthuysen (Fr. Coenen). De beste bijdrage van 't n^r. - Een Kerstmis-Idylle op de Kaspische Zee (G. Simons). (Geillustreerd door J. Sluyters). - Vliegen (Fr. de Witt-Huberts), vliegtoestellen. - Van Simon, een Hondje ch S^t-Niklaas (J. Kuypers) Illustraties van Jordaan. - De wroeging van boer Maris (P. van Assche). - De Bobinster (H.), friesche schets. - Een Kerstsprookje (J.A. Holtrop), ill. Jordaan. - Brieven van een jonggehuwde (Th. Hoven), slot. - De razende Ridder van 't ruikende ros. Een fantasie (naar Bideamus door P.C.E.) - Parijsche Modes (Mouny). - Het Nederlandsch Lyrisch Tooneel te Antwerpen (D^r M. Sabbe).

REVUE DES DEUX MONDES. 1 Dec. 1907. - Les Yeux qui s'ouvrent (H. Bordaux). - Richard III dans le Drame et devant l'Histoire (A. Filon). - La Langue auxiliaire du groupe de civilisation européen. - Les chances du français (M. Novicow). - Jul. Klaczco, historien, critique et patriote (H. Welschinger). - Lettres écrites du Sud de l'Inde (M. Maindron) - La Beauté des Machines, à propos du salon de l'Automobile (Rob. de La Sizeranne). - Le Problème criminel au momont présent (H. Joly) - Chronique de la quinzaine.

ÉTUDE 5 décembre 1907. - I. ‘Motu proprio’ de Notre Saint Père le Pape Pie X. - II. Sur l'Encyclique ‘Pascendi’ (Maurice de la Taille): eigenlijk een redevoering, uitgesproken bij de heropening eener Hoogeschool, en wel een met vluchtig heenloopen over Modernisme en Modernisten. - III. Madagascar. - Exil et Guerre (Pierre Suan). - IV. Michel-Ange. - Histoire d'une Tombe (Gaston Sortais). - V. Au Pays des Troglodytes (G. de Jerphanion). - VI. Le Recrutement du Clergé (Paul Dudon: droevige kijk in 't godsdienstige Frankrijk. In 1877 waren er 2467 priesters te kort; in 1906, voor zooveel men den waren toestand kennen kan, ontbraken er 3109. Vóór 30 jaar een te kort van gemiddeld 29,72 per bisdom; verleden jaar steeg het tot 37.44. - VII. Insermenté et Jureur (Pierre Bliard): een trouwe en een ontrouwe priester tegenover elkaar, twee dooden uit het nationaal archief opgewekt. - VIII. Bulletin des Missions (A Bron): over de Philippijnsche eilanden: veel hoop voor Katholieke zendelingen, weinig voor Protestanten.