Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1907

[p. 355]

Omroeper

DE LEUVENSCHE VERLOF-LEERGANGEN, einde Augustus, zijn uitstekend geslaagd: 149 priesters-leeraars uit het middelbaar onderwijs volgden de lessen. Eerlang verschijnt een gedenkboek daarover: een blijvende herinnering aan die heugelijke Vlaamsche gebeurtenis, en meteen een dankbare hulde aan onze Bisschoppen en aan de Leuvensche Hoogeschool, die zoo gulhartig hebben getoond hoe goed zij 't meenen met de Vlaamsche wetenschap

HET CONGRES van Jong Dietschland ter gelegenheid van zijn tienjarig bestaan, viel met die leergangen samen.

Het publiek: de leerlingen uit de vacantielessen. De hoofdopsteller, L. Dosfel, in een schitterende rede, Godfried Hermans waardig, herinnerde aan de stichting van Jong Dietschland, zegde wie de stichters waren met den naam, bracht hulde aan de stichters naar den geest: Rodenbach en Zeemeeuwe. Daar geen enkel spreker over Vondel zich had aangemeld, bracht hij met eenige woorden en met de verzen van Schaepman hulde aan onzen grootsten dichter, en besloot dit deel zijner rede met den kreet van L. De Koninck: ‘Zoo ge ons redden wil, o Heer, Schenk ons 't ras der Vondels weer.’ - Daarna had hij het over Rodenbach, wiens Gudrun hij verdedigde tegen Dr Persyn's critiek, en verwees, wat Zeemeeuwe, Gezelle, Verriest en Streuvels betreft naar zijne opstellen over die schrijvers en naar de redevoeringen die moesten volgen. - De rol onderzoekende van J.D. zegde hij dat het moet de christene kunst verdedigen, ontleedde het Adoro te als kort begrip dier kunst, en eindigde met een citaat uit Chatterton over de rol der dichtkunst: Jong Dietschland moet lezen in de sterren den weg welken voor ons volk Gods vinger in de luchten heeft geteekend. - Na hem spraken Dr Van Puyvelde en E.H. Al. Walgrave: de eerste over Rodenbach; de tweede over Gezelle. Oude onderwerpen, nieuwe behandeling. Deze redevoeringen zullen gedrukt worden, de eerste in het standaardwerk over Rodenbach. Nooit sprak E.H. Walgrave. beter over Gezelle dan daar.

ZEER BELANGRIJK ook was de jaarlijksche Vergadering van 't Davidsfonds ditmaal te Tongeren, in September.

Veel werd er gesproken natuurlijk over de vervlaamsching van 't Middelbaar Onderwijs: Dr Laporta, Vanden Broeck, Sips, enz. bevestigden kranig en gloedvol dat, naar de meening van 't Davidfonds, Coremans-wetsvoorstel moet blijven voorgestaan, ofwel dat der Middenafdeeling met weglating van art. 2. In de dagorde werd aangenomen dat geen voorstel bevrediging kan schenken zoo het niet tot grondslag neemt: Vlaamsch als voertaal in 't onderwijs.

Dr Speleers sprak over de Plichten der hoogere standen tegenover

[p. 356]

de Vlaamsche beweging. Een model-redevoering, van gedachte en van zegging. Een volk, zegde hij, om te leven in den ruimsten zin, moet stoffelijk en geestelijk streven naar het hoogste. Opdat een volk groot weze moet elke eenling, hij zij hooger of lager geplaatst, zijn best doen om groot te zijn. Geen enkele klasse mag verstoken blijven van de vruchten der beschaving. En die beschaving moet de band zijn tusschen de hoogeren en de lageren: zooniet krijgt een zelfde volk twee verschillende geslachten, aan malkander vreemd. Nu, de taal is de tolk der beschaving: is de taal van de hoogeren de taal van de lageren niet, dan is dat een ware ramp voor de beschaving van een volk, dat zoo in zijn eigen binnenste de kiem draagt van tweedracht en onvruchtbaarheid.

Daarom is de strijd voor de verheffing van ons volk gesynthetiseerd in den strijd voor de taal.

Ieder van ons moet worden een man sterk in zijn vak en sterk in zijn taal. Daarom eischen wij en blijven wij eischen voor de Vlamingen een Vlaamsche opvoeding.

Ook de oeconomische kant der Vlaamsche beweging werd te Tongeren druk besproken: de noodzakelijkheid der vervlaamsching van 't beroepsonderwijs in 't Vlaamsche land; en, gezien de toekomst van Limburg, de even groote noodzakelijkheid van Vlaamsche leergangen voor den mijnbouw aan de Leuvensche hoogeschool.

Een congres dat, laat ons hopen, vruchtbaar zal zijn.