Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 11

[p. 181]

Omroeper.

Letterkunde.

Tolstoï en de Kunst. - Een nieuwsblad van 's Gravenhage heeft zijnen engelschen reporter naar St. Petersburg gezonden om Tolstoï te bezoeken. Wij halen uit dit interview eenige volzinnen aan:

Tolstoï: ‘Ik heb voor mijn boek ‘Over de kunst’ meer dan honderd philosophische werken geraadpleegd, maar ieder geeft weer een andere definitie. Ook Friedrich Nietzsche. Dat is voor mij geen ware, 't Is heel interessant, maar N. is de philosooph der décadence.’

- Wat noemt gij décadence?

- Alles wat niet het ware gevoelen van dezen tijd geeft.

- Mag ik vragen wat gij 't gevoelen van dezen tijd noemt?

- Zooals 't gevoelen der middeleeuwen de heilige Moeder Gods was, zoo is 't gevoelen dezer tijden de menschelijkheid, de broederschap. Dat moet in alle werken dezes tijds zijn, dat is de kunst ook van dezen tijd.

‘In iederen tijd is er een gevoelen dat geheel de wereld bezielt; aan dat gevoelen uiting te geven is voor mij de hoogste kunst. Ik wil een kunst die een elk begrijpen kan, die eenvoudig is als een kind.’

‘Praat niet over Wagner, ik heb 't geen twee acten kunnen volhouden, ik ben weggeloopen. Wagner is geen kunst, heeft met groote kunst niets te maken.’

‘Ik zal u een groot kunstenaar onder de schilders noemen: Jean François Millet. Kent gij dien werkman, die doodmoe neerzit na zwoegend gewerkt te hebben? Hebt ge wel eens die voeten gezien, die armen, die handen, dat gezicht? O! die voeten! Wat zijn die voeten vreeselijk! Hoe ontzettend dat gezicht, de uitdrukking van dat gezicht, wat een lijden! Dat is kunst, dat is hooge kunst, kunst die voor alle schepselen is, dat is kunst die elk voelen kan. Ik heb de idée niet op 't oog, ik bedoel 't gevoel dat 't mij geeft, wat 't me zegt van dat vreeselijke lijden.’

‘Ik heb eens van een Schotsch schilder een schilderij gezien. In een schoone kamer was een kindje, een arm klein kind binnengevoerd. 't Zat in zijn lompen voor den fraaien haard en at soep. O, hoe schoon, hoe ontroerend schoon was dat! Dat handje met dien grooten lepel en het rondkijken. En dan, daar tegenover in een stoel, het kindje dat in dat schoon huis woonde en dat zeker noo nooit een hongerig kind had gezien. Dat zien, o! dat was gevoel! Zie, dat is de emotie van 't menschelijke, dat is dat waar we geen uitlegging bij noodig hebben, dat is de ware, de groote kunst voor

[p. 182]

alle menschen. Voelt ge niet dat dit beter is dan al die decadentiekunst? Bij uw kunst heb ik een uitlegging noodig, bij deze niet. Van de duizend menschen die zoogenaamd kunst gevoelen en kunst maken, zijn er 999 die van kunst niets verstaan, die niet tot in de diepste diepte van hun ziel gevoelen, dat dit de ware kunst is, de grootste en de heiligste.’

F. Brunetière schrijft: ‘Au fond de toute forme d'art il y a un germe d'immoralité.

‘L'esthérisme exclusif des Italiens de la Renaissance a amené la décadence de l'art italien et pour 300 ans, celle de la nationalité italienne.’

Verder zegt hij:

‘Le principe de l'art, c'est l'imitation de la nature. Celle-ci n'est pas toujours belle.’

Daarom, volgens hem: ‘L'imitation de la nature conduit à l'immoralité.’

Reinaert de Vos. De achtste druk hiervan is verschenen ‘in Nieuw-nederlandsch, met de regels van den middeleeuwschen versbouw in Dietsch en Duitsch, en onderzoek naar de quantiteit in oud-Duitsch en Gothisch, door Julius De Geyter.’ Het is een deeltje van het ‘Klassiek en letterkundig Pantheon’ en de aanschaffing van deze voortreffelijke uitgave valt dus binnen ieders bereik. Er zijn nog altijd velen, die het gedicht slechts bij name kennen.

De Psalmen van Salomo. In de Februari-vergadering der letterk. afdeeling van de Kon. Academie van Wetenschappen las prof. De Goeje een verhandeling voor van wijlen prof. Kosters over den historischen achtergrond van de Psalmen van Salomo.

In afwijking van de meening van den Duitschen geleerde Wielhausen, dat deze liederen slaan op de gebeurtenissen en toestanden uit den tijd van Pompejus, is prof. K. tot de overtuiging gekomen dat die historische achtergrond is de lange tijd van Israëls vernedering en de verstrooiing des volks, voortdurende onder de heerschappij van Perzen en Grieken.

Omtrent den tijd waarin de gedichten zullen vervaardigd zijn, komt prof. K. den heer Wielhausen meer nabij. Waarschijnlijk dateeren zij uit een der beide laatste eeuwen vóor Christus' geboorte.

Rostand. Van Edmond Rostand's ‘Cyrano de Bergerac’ is het 40^e duizendtal van de pers gekomen. In de ‘Nieuwe Gids’ van Maart zal Kloos de twee eerste tooneelen publiceeren van zijn vertaling van het eerste bedrijf. - S. Fischer, te Berlijn, kondigt de 34^e oplaag aan van Hauptmann's ‘Die versunkene Glocke’.

Van Farjeons Australischen roman ‘Grif’ zijn in Engeland, Australië, Amerika en Zuid-Afrika 250.000 ex. verkocht.

[p. 183]

De zuster van Nietzsche heeft thans uitgegeven ‘Gedichte und Sprüche’ van haar broeder. Deze uit zich daarin zeer satyriek over het schoone geslacht.

Schilderkunst.

Ghirlandajo. In een kerk te Rome moet een fresco-portret van Vespucci door Ghirlandajo zijn ontdekt.

Toonkunst.

De Bungert-cyclus ‘Die Homerische Welt’ vordert zes avonden. Zoo het daarvoor bestemde Festspielhaus te Godesberg tot stand komt, hoopt men het in 1900 gereed te hebben. Bungert is thans bezig met het instrumenteeren van zijn ‘Nausikaa’ (3^e deel van zijn ‘Odysseus’) en een drama ‘Luther’.

De graftombe van Muzio Clementi in Westminster Abbey is gerestaureerd: de oude grafsteen is door een nieuwen vervangen van duurzamer materiaal.

Dvorak componeert een libretto (3 actes) ‘De Duivel en Kaatje’ voor Praag, een Symph. Dichtung ‘Het Duifje’ en een ‘Herderzang’ voor orkest.

Mascagni's ‘Iris’ zal einde Februari in het Costanzi-theater te Rome worden opgevoerd, Puccini's ‘Tosca’ in Maart (Sardou krijgt 15 pCt. van de bruto ontvangst van elke opvoering).

Max Bruch is bezig met een oratorium ‘Gustav Adolf’, dat het eerst in den volgenden winter te Barmen zal worden opgevoerd.

E. Wambach componeert een cantate, De Boerenkrijg, op een tekst van Hilda Ram. Dit werk zal op 28ⁿ Augusti op de viering van den verjaardag van den Boerenkrijg uitgevoerd worden. Peter Benoit bewerkt zes liederen, waarvan de gedichten door E. Hiel geleverd werden en waarvan het onderwerp de Boerenkrijg is.