Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 9

[p. 558]

Schilder- en beeldhouwkunst.
Schilderijen, teekeningen en beeldwerken van Noordbrabantsche Kunstenaars, die in de laatste 25 jaren op tentoonstellingen en veilingen in Nederland voorkwamen,⁽¹⁾
door Ch.C.V. Verreyt.

Joseph August Knip.

Geboren te Tilburg 3 Augustus 1777, overleden te Berlicum 1 October 1847.

Hij was een leerling van zijn vader Nicolaas Frederik Knip; ging naar Parijs, waar hij zeven jaren werkte en bezocht vervolgens Italië. In 1827 keerde hij in zijn vaderland terug; hij had het ongeluk in 1832 geheel blind te worden. Er bestaan zeer vele teekeningen van zijne hand. Wegens hun groot getal, waardoor ze niet uiteen zijn te houden, zijn alléén die opgegeven met aanduiding der hoogte en breedte.

Italiaansch landschap. Op den voorgrond rechts

(1) Zie Dietsche Warande, bl. 455.

[p. 559]

eenige geiten tusschen geboomte op rotsen, van waar men in een dal een meer ziet, dat verlicht wordt door de zon, die zich gedeeltelijk achter wolken verbergt. Op den achtergrond hoog gebergte. P.H. 59, b. 47. H. Rochussen en P.F.v.d. Wallen. Rott. 1869. Aangekocht voor het Museum Boymans.

Hollandsch landschap met een boerenhuis. D.H. 62. b. 84. Wed. A.J.V. Schaak-Winkler en G.J. Schouten. Amst. 1879.

Italiaansch landschap, op den voorgrond twee reizigers met beladen muilezels, waarneven eene te paard zittende vrouw en twee honden. D.H. 61, b. 82. Veil. Lamme. Rott. 1870, Jan.

Een boomrijk landschap. D.H. 55, b. 73. Veil. Roos. Amst. 1881, Sept.

Landschap met springfontein. D. Wed. M.C.J.J. Beerekamp-Schottelinck. Amst. 1879.

Italiaansch landschap; verandering van postpaarden. Aquarel. H. 49, b. 66. J.H.J. Hoek. Amst. 1887.

Bergachtig landschap in Italië. Aquarel. H. 49, b. 66. Item.

Bergachtig landschap in Italië. Aquarel. H. 43, b. 58. Item.

Ingang van een bosch, in Italië, een watermolen op den voorgrond. Aquarel. H. 39, b. 54. Item.

Ruïne eener kerk in Italië. Aquarel. H. 35, b. 50. C. Ulrich. Rott. 1880.

Het kasteel Tronca bij Geneve. Aquarel. H. 33, b. 44. Item.

Een ruïne. Aquarel. H. 30, b. 45. Item.

Landschap in Italië. Dekverf. H. 55, b. 76. J.A. Meelboom v. Kockengen en Wed. J. Roelofs. Amst. 1878.

Een stadsgezicht in Italië bij maneschijn. Item. H. 55, b. 76, Item.

[p. 560]

Hollandsch landschap. Item. H. 55, b. 76. Item.

Zwitsersch landschap. Item. H. 55, b. 76. Item.

Italiaansch landschap. Aquarel. H. 45, b. 61. Veil. Berkhout. Delft. 1893.

Marten Dirk Knip.

Geboren te Tilburg 30 December 1785, overleden te Vucht in 1845.

Hij was een broeder van bovengenoemde en als dezen een leerling van zijn vader.

Landschap. De watermolen te Sabina bij Rome. Aquarel. H. 42, b. 56. Met naamteekening. C. Ulrich. Rott. 1880.

Bergachtig landschap. In kleuren, 2 stuks. G.H. Mol. Rott. 1891.

Henrietta Geertruida Knip.

Geboren te Tilburg 19 Juli 1783, overleden te Haarlem 29 Mei 1842.

Eene zuster der twee voorgaanden en mede leerling van haar vader; later volgde zij de lessen van den vermaarden bloem- en fruitschilder Gerardus van Spaendonck te Parijs.

Houtrijk landschap. D.H. 54, b. 72. Veil. v. Pappelendam. Amst. 1875.

Jachthonden. P.H. 32, b. 35. H.C. Vegtel en baron v. Isendoorn. Amst. 1879.

Landschap met koeien. D.H. 75, b. 104. Veil. v. Pappelendam. Amst. 1879, April.

Koeien in de weide. D.H. 64, b. 86. Item.

Eene jonge herderin met haar kudde. N. Wafelbakker en A.C. Kruseman. Amst. 1894.

Een staande en twee liggende honden op een

[p. 561]

paardedek. P.H. 44, b. 54. Veil. Roos. Amst. 1883. Jan.

Bouquet bloemen. Aquarel. H. de Kat v.O. en W. Barendrecht. Rott. 1867.

Gezicht in Italië. Aquarel. Met handteekening. H. 11, b. 9. C. Ulrich. Rott. 1880.

Eene ananas. Aquarel. P.v.d. Dussen v. Beeftingh. Rott. 1876.

Eenig jong rundvee bij een boerenwoning. Sapverf. Veil. Lamme. Rott. 1870, Jan.

Een landschap met drie paarden en twee liggende ezels. Item. Item.

Bergachtig landschap met kasteel. Dekverf. Veil. Oldenzeel. Rott. 1889.

Bergachtig landschap met een waterval. Item. Item.

Honden. In kleuren. G.H. Mol. Rott. 1891.

Thomas van Leent.

Geboren te Prinsenhage 6 December 1807, overleden te 's Hertogenbosch 12 Februari 1882.

Hij ontving zijne opleiding aan de Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kunsten in laatstgenoemde plaats; aan welke inrichting hij van 1839 tot 1846 als onderwijzer werkzaam was.

Hij schilderde niet onverdienstelijk binnenhuizen en kaarslichten, maar heeft, gelijk hij mij verscheidene malen persoonlijk verzekerde, wegens zijne drukke handelszaken, weinig kunnen voortbrengen.

Het avondgebed. In een binnenvertrek zijn vader moeder en drie kinderen geknield voor een kruisbeeld, staande tusschen twee brandende kaarsen, geplaatst op een tafeltje aan de rechterzijde der kamer. D.H. 24, b. 36. Zeer fraai lichteffect.

[p. 562]

Gebed voor het avondeten. Aan een tafel, waarop een koperen koffieketel, twee kopjes, een brood, botervlootje en mes is geplaatst, zitten twee oude lieden, ieder met een dampend bord pap voor zich, met gevouwen handen en gebogen hoofd te bidden. Het vertrek wordt zeer fraai verlicht door een brandende lamp aan den zolder. D.H. 24, b. 36. Beiden veiling Gomberts. Den Bosch 1875, April.

Huiselijk tafereel bij kaarslicht. P. Veil. v. Pappelendam. Amst. 1882, Jan.

Adriaan de Lelie.

Geboren te Tilburg 19 Mei 1755, overleden te Amsterdam 30 November 1820.

Leerling van Andreas Bernardus de Quertemont.

Hij vereenigde rijkdom, geestigheid en verscheidenheid van ordonnantie in zijne belangrijke tafereelen, die met een breed en meesterlijk penseel zijn geschilderd.

Portret van een magistraatspersoon, in blauw met goud geborduurd costuum en kanten jabot. D.H. 70, b. 52. Quarles van Ufford. Amst. 1885.

Portret zijner echtgenoote, in zwart zijden kleed, op het hoofd eene met bloemen versierde muts. D. Dezelfde afmeting. Item.

Binnenvertrek met musiceerende lieden. P.H. 50, b. 45. Veil. Roos. Amst. 1879, Nov.

Twee haringen op een schotel. D.H. 30, b. 40. J.v.d. Hoop. Rott. 1864.

Een oud man rookende een pijp. P.H. 48, b. 43. Veil. v. Pappelendam. Amst. 1882.

Terugkomst van de vischmarkt. Oud Hollandsch tafereel. Gem. A. de Lelie A^o 1795. P.H. 59, b. 48. Tent. Oude Meesters. Den Haag 1881.

[p. 563]

De oude muzikant. P. Ovaal, h. 27, b. 23. J.A. Meelboom v. Kockengen en Wed. J. Roelofs. Amst. 1878.

Portret van Hendrik Constantijn Cras, hoogleeraar te Amsterdam. Gem. 1789.

Inwijding van het gebouw ‘Felix Meritis’ te Amsterdam, met eene redevoering van prof. van Swinden. De voorgestelde personen zijn allen portretten naar het leven. Geschilderd in 1788.

Beeldengalerij der maatschappij ‘Felix Meritis,’ met portretten der toenmalige leden. Geschilderd in 1812.

Teekenschool der genoemde maatschappij, met portretten der toenmalige leden. Vervaardigd in 1812.

Portret van Pieter Nieuwland, hoogleeraar. Geschilderd omstreeks 1780.

Portret van Bernardus de Bosch, kunstminnaar en makelaar te Amsterdam. Geschilderd omstreeks 1800.

Bovenstaanden op de Hist. tent. Amst. 1876.

Eene boerenherberg. Binnenvertrek met eenige drinkende, rookende en dansende lieden. P.H. 34, b. 52. Veil. Lamme. Rott. 1872, Maart.

Een boerenbinnenhuis. P.H. 62, b. 53. Veil. v. Baalen. Rott. 1863, Nov.

Portret van H.C. Kleine, oud-directeur der Eruditio-concerten te Rotterdam. D.H. 74, b. 50. J.A. de Graaff. Rott. 1893.

Grijsaard onderwijzende een jongen. Aquarel. W. Gruyter. Amst. 1879 en 1882.

Eene keuken gestoffeerd met drie personen, Aquarel. H. 34, b. 29. Herman ten Kate. Amst. 1889.

De St. Willebrorduskerk, genoemd het Vrededuifje, bij hare stichting te Amsterdam in 1795 Aquarel. Hist. tent. Amst. 1876.

Portret van den kunstenaar zelf. O.J. inkt. Item.

[p. 564]

Dirk van der Lisse.

Geboren te Breda. Hij was te Utrecht leerling van Cornelis van Poelenburg, wien hij in zijn werk zeer nabijkwam. In 1644 werd hij lid van het schildersgilde in den Haag. Hij behoorde tot eene aanzienlijke familie, en bekleedde te 's Gravenhage in 1660 het ambt van burgemeester. Den 31 Januari 1669 werd hij aldaar begraven.

Het prentenkabinet te Dresden bewaart honderden studies naar het naakt van zijne hand.

Familiegroep. De vrouw, voorgesteld als Atalante, zit in een geel costuum links in een landschap, achter haar twee nymphen en in de lucht een Cupido met een krans. Voor haar staat Meleager in een rood jachtcostuum, den zwijnskop in de hand. Gemerkt links beneden met het monogram: D.V.L. P.H. 27, b. 38, 5. Tent. Oude Meesters. Utrecht 1894.

Familiegroep. In een heuvelachtig landschap ziet men rechts een echtpaar in herdercostuum, de vrouw zittende, de man staande aan hare linkerzijde, voor hen drie kinderen bij een bok, een vierde nadert van links; op den achtergrond herders met hunne kudden. D.H. 109, b. 151. Item.

Jan van der Lijs.

Geboren te Breda in 1600, overleden te Rotterdam in 1657.

Leerling van Cornelis van Poelenburg te Utrecht.

Badende vrouwen. Aquarel. H. Houyet. Amst. 1875.

Landschap met eenige hengelaars en baders. Met de pen. Veil. de Visser. Den Haag 1872, Maart.

[p. 565]

Louis de Moni.

Geboren te Breda in 1698, overleden te Leiden den 15 September 1771. Zijn eerste leermeesters waren F. van Kessel en K.E. Biset, vervolgens kwam hij onder leiding van Philip van Dijk; van 1721 tot 1725 was hij leerling der Haagsche Academie. Hij schilderde ook portretten, doch hoofdzakelijk binnenhuizen, waaronder kaarslichten. In 1725 werd hij ingeschreven in de Confrerie Pictura te 's Gravenhage en in 1729 op den studentenrol der Leidsche Hoogeschool.

Een echtpaar, gezeten in een tuin. Gem. L. de Moni 1726. D.H. 76, b. 63. Veil, van Pappelendam. Amst. 1887, Dec.

Een bedelaar. Aquarel, h. 20,5 b. 16. C. Ulrich. Rott. 1880.

Een vrouwenhoofd. Zwart krijt, h. 14, b. 12. Item.

Een binnenhuis naar Gerard Dou. Zwart krijt. D. Vis Blokhuysen. Rott. 1872.

Petrus van Schendel.

Geboren te Ter Heyden (bij Breda) 21 April 1806, overleden te Brussel 28 December 1870.

Leerling van Mattheus Ignatius van Bree.

Als kaarslichtschilder verwierf hij zich vermaardheid. Zijne werken zijn zeer gezocht en worden met goede prijzen betaald.

Vischmarkt te 's Gravenhage. Deze schilderij stelt de oude vischmarkt te 's Gravenhage voor, waar eene vrouw kabeljauw te koop biedt, terwijl eene andere vrouw visch schoon maakt; door eene slons fraai verlicht. De vrouw spreekt met een boer,

[p. 566]

die zijne waren: bloemkool, wortelen enz., op eenen met twee honden bespannen wagen gelegen, rondvent. Aan de rechter- en linkerzijde toeschouwers en lichten, en verder in het verschiet meerdere menschen, die, even als geheel het tafereel, door maanlicht worden beschenen. P.H. 85, b. 74.

Scheveningsche vischvrouw. Eene Scheveningsche vrouw met eene mand, waarin een kabeljauw, op eene waarlijk tooverachtige wijze door eene brandende kaars allerfraaist verlicht. P.H. 30, b. 23.

Kaarslicht. Eene vrouw groenten verkoopende aan eene Brabantsche dienstmaagd, die een koperen emmer aan den arm draagt. Een man op den achtergrond, een hond op den voorgrond en nog een kraampje in het verschiet. P.H. 65, b. 50.

Een riviergezicht bij maanlicht. P.H. 21, b. 28.

Kaarslicht. Op eene markt staat een man, vruchten en groenten te koop aanbiedende aan eene bevallige vrouw, die een meisje aan hare hand heeft; op den achtergrond eene vischvrouw met eene ben op het hoofd, alles door kaarslicht beschenen. Links en rechts in het verschiet kraampjes, mede door kaarslicht, de achtergrond met masten van schepen, door maanlicht beschenen. Geschilderd in 1869. P.H. 72, b. 56,5. Bij deze schilderij behooren een fraaie schets en uitgebreide perspectivische berekeningen van den schilder.

Kaarslicht. Eene kaars beschijnt eene vrouw, bezig zijnde een eendvogel schoon te maken, terwijl een tweede vogel op den grond ligt. P.H. 23, b. 26.

Twee schoorsteenstukjes. Beide stellen gezichten voor bij het intreden van Den Haag, van den kant van den spoortrein, bij maneschijn. D.H. 35, b. 90. Bovenstaanden van L.V. Ledeboer Bzn.

[p. 567]

De beschrijving dezer schilderijen is ontleend aan den particulieren catalogus der verzameling L.V. Ledeboer. Bzn. te Rotterdam; aldaar verkocht in 1893.

De groentenkoopman. Hij staat op zijn wagen geleund, terwijl hij met eene dienstmeid praat. Beide personen zijn hel verlicht door eene lamp, die op den wagen is geplaatst.

Op den achtergrond eene stad door de maan beschenen. P.H. 62, b. 50. Gem. 1843. Verkocht voor 780 gulden.

Het gesprek over den koop van een kwartiertje appelen. Vlaamsch binnenvertrek, met lichteffect. P.H. 35, b. 42. Verkocht voor 510 gulden.

Beiden van S.v. Walchren van Wadenoyen. Den Haag 1875.

De dood van den H. Hieronymus. De heilige is omringd van zijne vrienden, religieusen en heilige vrouwen. Zijne ziel wordt door engelen ten hemel gedragen. Lichteffect. P.H. 77, b. 64. A.v. Walchren en D.v. Lokhorst. Amst. 1893.

Een koopman in wild met zijn kraampje op de markt eener stad. Kaarslicht. P.H. 38, b. 32. Wed. A.L. Braskamp. Amst. 1894.

Eene oude abdis bidt haar rozenkrans, bij het schijnsel van een nachtlichtje. P.H. 38, b. 32. C. Giethoorn en L. Schulman. Amst. 1895.

Gezicht in het atelier van een schilder. P.H. 47, b. 60. Wed. A.J.v. Schaak-Winkler en G. Schouten, Amst. 1879.

De kleine plaaggeest. Twee figuren met lichteffect. P.H. 25, b. 22. Item.

Het avondmaal. In een binnenvertrek zitten eenige mannen en vrouwen aan eene gedekte tafel,

[p. 568]

in het midden zit een oud man een pijp te rooken, terwijl een boerenvrouw op de gezondheid van een jeugdig paar drinkt; op den voorgrond een jongen die een ijzeren pot zit uit te schrapen, alles door eene op tafel staande lamp verlicht. D.H. 47, b. 56. P. Plemp. Rott. 1892.

Deze schilderij was vroeger in de verzameling van T.J. van Outeren te Arnhem en werd verkocht te Amsterdam in 1881.

Gezicht op een marktplein, waarop eenige uitstallingen. met kaars- en lamplicht. P.H. 30, b. 29. Item.

Binnenhuis met figuren, bij lamplicht. D.H. 52, b. 60.

Een slapend jong meisje. P.H. 12, b. 15. Beiden van E.M. Dusseldorp. Amst. 1883.

Eene dienstmeid in onderhandeling met een man, gezeten op den voorgrond van eene markt eener Hollandsche stad, over den prijs van een zalm, met kaarsverlichting. P.H. 42, b. 36. T.J.v. Outeren. Amst. 1881.

Na den maaltijd. Binnenvertrek met figuren, bij lamplicht. Gem. 1830. H. 27, b. 35. J. Roelofs Thijsen Amst. 1883.

De verrukking van den H. Hieronymus. P.H. 106, b. 85.

Eene kloosteroverste (abdis). D.H. 86, b. 67. Ovaal.

Eene vischmarkt met lampverlichting. P.H. 31, b. 27.

Eene groentenvrouw. D.H. 31, b. 19.

Deze vier veiling v. Pappelendam en Schouten. Amst. 1875.

Gezicht op eene markt verlicht door de maan. Een man, te midden van vruchten, groenten, wild en gevogelte, schijnt een jong meisje, die met haar rechterarm op eene mand met kool leunt, appelen

[p. 569]

te verkoopen. Achter hen eene boerin met een breedgeranden hoed op het hoofd. Deze groep wordt verlicht door eene kaars. Daarachter verscheidene kramen, verlicht door kaarsen, omringd van koopers en kijkers. Op den achtergrond een groot gebouw en andere huizen. P.H. 73, b. 67. C. Rueb. Rott. 1866.

De wildstrooper. P.H. 68, b. 85. H. Koekkoek Jr. Amst. 1882.

Dit schilderij wordt gehouden voor het meesterstuk van den schilder en kwam uit zijne nalatenschap te Brussel in 1871.

Jonge vrouw zet eene brandende kaars in een lantaarn. P.H. 24 b, 30 Veil. de Visser, Den Haag, 1869, Sept.

Eene koopvrouw in groenten, met lamplicht. P.H. 32, b. 26.

De kunstenaar. P.H. 10, b. 15. Beiden veil. v. Pappelendam en Schouten. Amst. 1875.

Gezicht in eene dorpsherberg, gestoffeerd met een twaaftal figuren. Lichteffect. P.H. 45, b. 57. G. Duuring. Amst. 1883.

Jongens en meisjes beschenen door het licht van een lantaarn. P.H. 17, b. 14, H. Koekkoek, Jr. Rott. 1883.

Binnenvertrek met twee kaartspelende oude lieden, bij lamplicht. P.H. 22, b. 33. Veil. Schwaebe, Rott. 1874, Maart.

Binnenvertrek met een man gezeten voor het haardvuur, rookende een pijp. P.H. 23, b. 19. C.P. Daames. Den Haag, 1877.

Afbeelding van een hevigen brand op de Hoogstraat te Rotterdam. D.H. 70, b. 80. S.M.C. Schottelinck, Wed. J.J. Beerekamp. Amst. 1879.

Eene brandende stad bij maanlicht. P.H. 28,

[p. 570]

b. 40. J.A. Meelboom v. Kockengen en Wed. J. Roelofs. Amst. 1878.

Meisje bij kaarslicht. Gem. Schendel. Veil. schild. Amst. 1882, Mei.

Groentemarkt bij kaarslicht. Gem. Schendel. Item,

De rookers, met lichteffect, P.H. 14, b. 12. Veil. de Visser. Den Haag 1873, Nov.

St.-Franciscus in geestvervoering. Met uitmuntend lichteffect. P.H. 107, b. 85. Veil. v. Baalen. Rott. 1863.

Eene dorpsapotheek bij kaarslicht. D.H. 37, b. 32. Veil. Roos Amst. 1884, Jan.

Eene keukemeid bezig met vaatwerk te wasschen in eene keuken, bij kaarslicht. P. 17 b. 11,5. Veil. Lamme. Rott. 1870.

Gezicht in Zwitserland. D.H. 104, b. 99. Veil, Roos. Amst. 1885.

Riviergezicht bij maanlicht. D, H. 104, b. 99. Item.

Een vogelmarkt met figuren bij lamplicht. P.H. 31, b. 25. F.A. Molijn. Rott. 1890.

Binnenhuis met figuren bij kaarslicht. P.H. 33, b. 26. A. Pleysier. Amst. 1880.

Een vogelkoopman P.H. 26, b. 29. Veil. Oldenzeel. Rott. 1881, Oct.

De koopman in groenten, met kaars- en maanverlichting. P.H. 58, b. 72. Graaf Rasponi. Amst. 1883.

Een meisje, een muziekblad lezende bij lamplicht. Zwart en wit krijt. C. Kramm. Utrecht. 1875.

Buste van een grijsaard. Met potlood. W.Th.v. Griethuysen. Rott. 1887.

Buste van een landbouwer. Met de pen. Item.

De rabijn naar Rembrandt. Rood krijt. Veil. Oldenzeel. Rott. 1881, Dec.

Mansbuste. Zwart, wit en rood krijt. G. Duuring. Amst. 1883.

[p. 571]

Antonius Godefridus Schull.

Geboren te 's Hertogenbosch 24 Augustus 1819, aldaar overleden 9 Maart 1896. Hij ontving zijne opleiding aan de Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kunsten in zijne geboorteplaats en was daaraan meer dan eene halve eeuw als leeraar werkzaam, mitsgaders bijna eene kwart eeuw aan de Rijkskweekschool voor Onderwijzers aldaar.

Rustend jager. Op eene bank voor eene boerenherberg, zit een jager zijne pijp te stoppen, terwijl eene boeredochter hem een glas bier geeft, waarnaar eene oude vrouw staat te kijken. D.H. 58, b. 48. P. Plemp. Rott. 1892.

Cornelis van Spaendonck.

Geboren te Tilburg 7 December 1756, overleden te Parijs Januari 1840.

Hoewel hij zijn broeder Gerardus (die volgt) in het schilderen van bloemen en fruiten niet evenaarde, bezat hij toch ook een uitmuntend talent, dat hij vooral voor de porceleinfabriek te Sèvres besteedde.

Bloemen in een glas water. P.H. 27, b. 20. H. Rochussen en F.v.d. Wallen. Rott. 1869.

Eene mand met bloemen P.H. 27, b. 20. Item,

Bloemen. D.H. 52, b. 41. Veil. v. Pappelendam. Amst. 1875, Mei.

Perziken, druiven, enz. op eene marmeren plint. D.H. 48, b. 63. Item.

Rozen. Aquarel. Veil. Visser. Den Haag 1868, Dec.

Gerardus van Spaendonck.

Geboren te Tilburg 22 Maart 1746, overleden te Parijs, 13 Mei 1822, als professor in de inconogra-

[p. 572]

phie, lid van het Nationaal-Instituut en ridder van het Legioen van eer; alle welke onderscheidingen hij zich door de meesterlijke behandeling van het penseel verwierf.

Perziken, druiven, aardbeziën en een paar meloenen op eene grijs marmeren plint. P.H. 24, b. 37. J. Bolsius. Den Bosch 1874.

Bloemen. Aquarel.

Bloemen. Zwart krijt.

Bloemen. Aquarel. Gem. 1784. Ovaal. Deze drie van J.Z. Mazel. Den Haag 1885.

Theodorus van Tulden.

Geboren te 's Hertogenbosch en gedoopt in de St.-Janskerk aldaar 9 Augustus 1606, overleden in zijne geboorteplaats omstreeks 1676.

Blijkens het register van het Antwerpsche St.-Lucasgilde werd hij in 1621/22 ingeschreven als leerling van Abraham Blijenberch, welke meester hij spoedig verliet om zijne studiën te gaan voltooien bij den prins der Vlaamsche Schilderschool, Petrus Paulus Rubens.

In 1626/27 werd hij bij gemeld gilde toegelaten als meester en bekleedde ervan in 1638/39 het dekenschap.

Later vestigde hij zich weder in zijne geboorteplaats.

Hij heeft vele platen, waaronder naar zijne eigen schilderijen, gegraveerd.

Mansportret. Gem. T. van Tulden A^o 1660. P.H. 76, b. 62. H. Lamberts. Amst. 1879.

Vrouweportret. Gemerkt als vorig en dezelfde afmeting. Item.

Salomons eerste rechtspraak. P.H. 90, b. 130. (Toegeschreven). Veil. Oldenzeel. Rott. 1890, Mei.

[p. 573]

Een jong meisje met een korf vruchten in de linkerhand. D.H. 60, b. 48. Veil. v. Balen. Rott. 1870.

Mythologische voorstelling. D.H. 94 b. 120. P.C. Nahuys-Hodson. Amst. 1883.

Portret van aartshertog Albertus van Oostenrijk. Met de pen op perkament. Veil. de Visser. Den Haag, 1872.

Intrede van den kardinaal Infant Ferdinand van Oostenrijk te Antwerpen op den 5 Mei 1635. Zwart krijt. H. 31.5, b. 35.5. C. Schöffer. Amst. 1893.

Zinnebeeldige voorstelling met de beeltenis van prins Ferdinand voornoemd, vergezeld van de Wijsheid en de Godsdienst.

Origineele teekening voor de gravure van Scheltus à Bolswert in ‘Pompa introïtus Ferdinandi Austriaci, Hispaniarum Infantis etc. in urbem Antverpiam,’ 1641.

Studiekop. Zwart krijt. P.v.d. Dussen v. Beeftingh. Rott. 1876.

Een eerepoort of zegeboog. Met de pen en O.J. inkt. Veil. Amst. 1883.

Koning Philips II in gebed. De koning op het terras van zijn paleis geknield, ziet naar eene verschijning aan de lucht. Bij hem zijn geknield zijne gemalin en zijne dochter Isabella Clara Eugenia met haar gemaal Albertus van Oostenrijk. Op den achtergrond een landschap. O.J. inkt, bijgewerkt met wit, op blauw papier. H. 28.5, b. 36. J.H. Cremer. Amst. 1886.

Hendrik Turken.

Geboren te Eindhoven 10 December 1791. Van 6 Juni 1820 tot 1 October 1825 was hij directeur der Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kunsten te 's Hertogenbosch.

[p. 574]

Eene dame haar papegaai voedende. P.H. 33, b. 26. J.A. Meelboom van Kockengen en wed. J. Roelofs. Amst. 1878.

Eene kaartlegster. P. Wed. J.J. Beerekamp-Schottelinck. Amst. 1879.

De liefdesverklaring. P.H. 60, b. 46. Veil. Oldenzeel. Rott. 1882.

Eene dame en hare dienstmaagd in een binnenvertrek. P.H. 53, b. 44. Veil. Roos. Amst. 1879, Nov.

Eene jonge moeder met twee kinderen. P.H. 53, b. 44. Veil. de Visser. Den Haag 1871, Sept.

Johannes Antonius van der Ven.

Geboren te 's Hertogenbosch in 1800, overleden te Mortel bij Gemert 12 Juli 1866.

De beroemde beeldhouwer werd 21 Juni 1858 benoemd tot directeur der Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kunsten in zijne geboorteplaats, waarvan hij bij hare stichting in 1812 een der eerste leerlingen was.

Koning Willem III. Buste in wit marmer.

Door prins Frederik der Nederlanden in 1856 aan het Koninklijk Instituut van Ingenieurs te 's Gravenhage ten geschenke gegeven.

Willem Nicolaas Alexander Frederik Karel Hendrik prins van Oranje, oudste zoon van vorige, als negenjarig kind. Borstbeeld in wit marmer. Gem. V.d. Ven. 1849. H. 53.

Prins Willem Frederik Maurits Alexander Hendrik Karel, tweede zoon van eerstgenoemde, als zesjarig kind. Borstbeeld in wit marmer. Gem. V.d. Ven. 1849. H. 47.

Bovenstaanden op de Tent. Huis Oranje-Nassau Den Haag 1880.

[p. 575]

Koningin Sophia, gemalin van koning Willem III. Buste in marmer. H. 75. C. Giethoorn en L. Schulman. Amst. 1895.

Theodorus Victor van Berckel, vermaard medailleur, † 1808. Buste in marmer. H. 58. Item.

H. Johannes. Buste in marmer. H. 64. Wed. A. Borgholtz en L.G. Oostveen. Amst. 1896.

De Hoop. Buste in marmer. H. 64. Item.

Dr. Cornelis Rudolf Hermans, rector van het Gymnasium te 's Hertogenbosch en bekend Oudheidkundige, † 1869. Basrelief. Tent. Kempen- en Peelland. Eindhoven 1893.

Johannes Gijsebert Vogel.

Geboren te Hooge-Zwaluwe 25 Juni 1828. Leerling van Andreas Schelfhout.

Zomerlandschap. Op den voorgrond een molen. P.H. 16, b. 22. W.J.V. Heun, Den Haag, 1884.

Winterlandschap. P.H. 23, b. 28. Veil. de Visser. Den Haag 1871, Mei.

Gezicht in een bosch met een kalf, waarvan men alleen den kop ziet. P.H. 35, b. 29. Item.

Een herder met eene kudde schapen op de heide. P.H. 21, b. 32. J.C.v. Pappelendam. Amst. 1884.

Hollandsch landschap. Tent. Rotterdam 1882. Geprijst 1200 gulden.

Gezicht op de duinen. De koeien geschilderd door J.H.L. de Haas. D.H. 65, b. 110. Veil. Oldenzeel, Rott. 1881.

Rotsachtig landschap. P.H. 21, b. 32. Item.

Heidelandschap. Gem. 1853. P.H. 26, b. 36. A. Schelfhout. Den Haag 1870.

Duinlandschap. P.H. 21, b. 31. G.P. Reeser. Den Haag 1877. Verkocht voor 20 gulden.

[p. 576]

Eene rivier. Kalmte voor den storm.

Een stadsgezicht. Beiden Internat. tent. Amst. 1883.

Zwitsersch landschap, de bergen bedekt met sneeuw. P.H. 21, b. 31. Veil. de Visser. Den Haag 1876, April.

Tot wederziens.

Heide.

Gezicht op Dekkersduin bij opkomend onweêr.

Gezicht van den Zijpenberg bij Arnhem. Deze vier Tent. Den Haag 1870.

Heide. Eene golvende vlakte hier en daar beplant met dennen en kreupelhout, met eene grazende kudde schapen, bij ondergaande zon. D.H. 53. b. 81. J. Braet v. Uberfelt. Amst. 1895.

Boschrijk landschap, gestoffeerd met eene vrouw. P.H. 22, b. 20. C.P. Daames. Den Haag 1877.

Regendag. Geprijst 250 gulden.

Heide. Geprijst 1600 gulden. Beiden Tent. Den Haag 1890.

Gezicht op den Grindelwald. Rots- en bergachtig landschap in Zwitserland. Sepia. H. 26, b. 36. H. Ten Cate. Amst. 1889.

Landschap met dennen. Sepia. H. 36, b. 28. Bosboom-Toussaint. Den Haag 1893.

Landschap. Aquarel. H. 27, b. 44.

Heide met kudde. Aquarel. H. 34, b. 51. Beiden P. Verloren v. Themaat. Amst. 1881.

Passage de la Tête Noire in Zwitserland. Sepia. Tent. Den Haag 1870.

Landschap. Tent. Den Haag 1888.

Winter. Een weg, bedekt met sneeuw, leidt over een met kreupelhout beplant golvend terrein, links en rechts eenige berkenboomen. Aquarel. H. 73, b. 51.

Eene vallei tusschen hoog gebergte. Sepia. H.

[p. 577]

59, b. 41. Beiden Wed. P. Valter en F.W. Busch. Amst. 1892.

Johannes Vollevens.

Geboren te Geertruidenberg in 1649. Leerling van Nicolaas Maas en Jan de Baan. Hij was een verdienstelijk portretschilder en mede-bestuurder van het Haagsche St. Lucasgilde, waar hij stierf in 1728 in den ouderdom van 79 jaren en 3 maanden.

Zijn zoon Jan, geboren in laatstgemelde plaats in Februari 1685, overleden 16 Maart 1759 en aldaar begraven in de Kloosterkerk, was ook een gezocht portrettist.

Portret eener oude dame, met kind, ten voeten uit. D.H. 78, b. 63. Tent. Oude Meesters. Amst. 1872.

Portret van een krijgsoverste. Hij is geharnast en zijn borst versierd met eene gouden medaille, hangende aan een oranje lint; de rechterhand houdt een degen met verguld gevest. D.H. 73, b. 60. J. Bolsius. Den Bosch 1874.

Mansportret in harnas. Gem. 1694. D.H. 52, b. 41. Tent. Oude Meesters. Den Haag 1881.

Portret van Adriana Sophia van Raesfelt, vrouwe van Obdam. Gem. Jan Vollevens. D.

Portret van Catharina Lucretia Sabé, dochter van Pieter en Lucretia van Hardenberg. Gem. Jan Vollevens. D. Tent. Overijssel. Zwolle 1882.

Portret van een krijgsman in harnas, staande in een boomrijk landschap; naast hem een jachthond en zijn gepluimden helm. D.H. 130, b. 114. Veil. Roos. Amst. 1895, Nov.

Portret eener bejaarde dame, in blauw zijden kleed. Veil. de Visser. Den Haag, 1873, Aug.

Portret van Christina Stapel, oud 71 jaar en

[p. 578]

Reinier Stapel, oud 5 jaar. Gem. 1690. Hist. tent. Amst. 1876.

Pieter van of van der Willigen.

Geboren te Bergen-op-Zoom omstreeks 1607.

Omtrent zijn leven is weinig bekend.

Zijne schilderijen komen zeer zeldzaam voor.

Stilleven. Op eene tafel, gedekt met rood kleed, ligt een groot boek, gebonden in perkamenten band, op welks rug is geschreven ‘Biblia’. Op dit boek staat een doodshoofd; verder ziet men op tafel eene viool met strijkstok, een masker, twee degens, een bouquet bloemen in een glas, een opengeslagen muziekboek, een wijnkan met twee glazen en een pistool. Achter de tafel hangt een groen gordijn. Gem. P.v. Willige. (Moeilijk leesbaar) P.H. 30, b. 44. Beschadigd. Seg. Fick. Oosterhout 1881.

Boomrijk landschap, met boerenwoning en figuren. P.H. 47, b. 63. Veil. Oldenzeel. Rott. 1886, Maart.

‘Belangrijke schilderij. Zeer goed geconserveerd.’

Portret van den admiraal Michiel Adriaanszn. de Ruyter. Gem. 1668.

Portret van Anna van Gelder, derde echtgenoote van den vermaarden admiraal voornoemd, geb. 1614, overl. in Febr. 1687. Gem. 1668.

Portret van Thomas Pots, oud 43 jaar, predikant te Vlissingen, man van Alida de Ruyter, tweede dochter van den admiraal, gehuwd 28 Mei 1667. Gem. 1661.

Deze drie portretten van het penseel van Hendrik Berckman zijn vergeten op blz. 462. Ze waren ingezonden op de Hist. tent. Amst. 1876.