Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 9

[p. 189]

Omroeper.

Toonkunst.

Tinel. Te Manchester werd den 6ⁿ Februari, onder 's meesters leiding, zijn Franciscus opgevoerd. Onnoodig is het er bij te voegen, dat, zooals overal, het werk ook hier aller harten in storm veroverde. Den 24ⁿ Maart, zal de tweede uitvoering van het Oratorium te Dresden plaats hebben.

Peter Benoit is hersteld. Zijn verblijf in Vlaanderen is hem gunstig geweest. De geneesheeren hebben hem echter verboden te werken. Hij is nu naar Vlaanderen teruggekeerd, tot hij zijn werk mag hervatten. Het schema van Pol de Mont's zangspel Prinses Zonneschijn is gecomponeerd; het eerste werk van Benoit zal zijn het stuk te voltooien dat hem in de hoogste mate toelacht.

Ambroise Thomas, de onlangs overleden toonkunstenaar, schreef van 1837 tot 1896, zeven ‘groote’ en zestien ‘komische’ opera's. Mignon, die den meesten bijval had, is van het jaar 1866. Dit werk werd duizend maal opgevoerd; Le Caid van het jaar 1849, 360 maal; Le Songe d'une nuit d'été, van 1850, 270 maal. Zijn oudste opera, La double échelle, van 1837, ging 187 maal over de planken. Hamlet (eene gr. opera), van 1868, 276 maal; Le panier fleuri, van 1839, 128 malen. Alle overige, op Psyché, van 1857 na, bleven beneden de 60 voorstellingen. Het allerminst begunstigd was eene ‘groote’ opera, Le Comte de Carmagnola, van 1841, die slechts acht voorstellingen beleefde.

Der Ring des Nibelungen zal te Bayreuth vijf maal worden opgevoerd en wel van (Zondag) 19 tot (Woensdag) 22 Juli; van 26-29 Juli, van 2-5 Aug., van 9-12 Aug., van 16-19 Aug. De opvoeringen van Rheingold beginnen te 5 uur, de overige te 4 uur des namiddags.

Breitkopf en Härtel kondigen eene nieuwe uitgave aan van Palestrina. Die van Bach zal vermoedelijk einde 1896 compleet zijn (ze werd in 1851 begonnen). Het laatste deel zal Bach's handschrift geven, in 142 bladen, naar tijdorde gerangschikt.

Van Florimond Van Duyse. te Gent is, bij den uitgever J. Vuylsteke aldaar, verschenen een belangrijke bijdrage op het gebied der Nederlandsche muziekgeschiedenis, onder den titel: Het eenstemmig Fransch en Nederlandsch wereldlijk lied in de Belgische gewesten, van de XI^e eeuw tot heden, uit een muzikaal oogpunt beschouwd. Aan dit werk viel de onderscheiding ten deel der bekroning door de koninklijke Belgische academie, klasse der Schoone Kunsten.

[p. 190]

Plastische kunst, enz.

Een internationale tentoonstelling, ter bevordering der photographie en aanverwante vakken, zal gehouden worden te Haarlem van 16 tot 26 Mei e.k., in de groote zaal der Sociëteit ‘De Vereeniging’, onder eerevoorzitterschap van jhr. mr. J.W.M. Schorer, Commissaris der Koningin in de prov. Noord-Holland, en jhr. mr. J.W.G. Boreel van Hogelanden, burgemeester van Haarlem. Deze tentoonstelling is uitgeschreven door de Haarlemsche Amateur-Fotografen-Club. De internationale jury zal bestaan uit Hollandsche, Fransche, Duitsche en Engelsche deskundigen.

Er zullen afzonderlijke afdeelingen zijn voor beroeps-photografen en voor amateur-photografen, ieder op hun eigenaardig gebied. Als bekroningen worden eerediploma's, zilveren en bronzen medailles ter beschikking gesteld der internationale jury.

Inzendingen moeten uiterlijk vóor 1 Mei franco te Haarlem gedaan worden.

De regelings-commissie bestaat uit de heeren F.J.M. Huysser, voorzitter; Maurits H. Binger, secretaris; C.G.H. Bakker, penningmeester, G.K.J.H. Claassen en Henri Huysser.

Standbeelden woede. - Het plan bestaat te Berlijn eene laan aan te leggen, waarin links en rechts de beelden der pruisische vorsten en helden moeten prijken: eene gedachte, gelijk kunstkenners wel weten, eertijds reeds bij de Egyptenaren opgekomen, die geheele lanen van sphinxen, leeuwen, enz. aanlegden, ten toegang tot hunne tempels.

Men heeft in Berlijn echter gezien dat allerlei zwarigheden de uitvoering van het plan verhinderden, en nu tot eene wezenlijke wijziging ervan besloten. Er zouden ongeveer 60 standbeelden van 30 Brandeburgpruisische vorsten en evenzooveel merkwaardige tijdgenooten geplaatst worden.

De zwarigheid bestaat hierin dat van alle historische personen geene toereikende afbeeldingen bestaan. Nog moeilijker zal echter de keus der tijdgenooten zijn, zelfs bij de vorsten der laatste eeuw, in het regeeringstijdvak van Frederik den Grooten, Frederik Willem III en IV, Keizer Willem I enz.

Daarbij komen nog overwegingen van esthetischen en geldelijken aard, zoodat men besloten heeft zich bij de standbeelden der vorsten te bepalen en de herinnering der minder aanzienlijke tijdgenooten, alleen op de voetstukken te beitelen.

Ledeganck. Het komiteit ter oprichting van een standbeeld voor K.L. Ledeganck heeft besloten de uitvoering van het gedenkstuk toe te vertrouwen aan J. Lagae, beeldhouwer te Brussel.

Dr. Nuyens. Een commissie van katholieke landgenooten, met Dr. Schaepman aan het hoofd, vraagt bijdragen voor een monument op het graf van Dr. Nuyens. Tot Paschen worden giften in ontvangst genomen.

[p. 191]

Verlaine. Men zal voor Paul Verlaine een borstbeeld stellen in den tuin van het Luxembourg. De kosten van zulk een gedenkteeken zijn niet hoog en men denkt dat het benoodigde geld in het Quartier Latin spoedig bijeen zal zijn.

Aan Florian zal een gedenkteeken worden opgericht. Eene voorstelling daartoe in de Gaieté gegeven heeft 30,000 franken opgebracht.

Schilderkunst.

† Lord Leighton, de beroemde engelsche schilder. Door oorspronkelijkheid in zijn renaissance-achtig symbolisme (in den ouden zin) trok hij oog en hart, en stemde 't tot tevredenheid, niet zonder weemoedigen toon.

Van der Ouderaa werkt aan een groot schilderstuk: De kindermoord van Bethlehem.

De broeders Alexianen of Celliten te Leuven hebben besloten twee der grootste zalen van hun prachtig hoogliggend gebouw met voorstellingen uit de geschiedenis van België, het kloosterleven, en bezielde landschappen te doen beschilderen. Dit werk is opgedragen aan den landschapschilder Pulinckx van Antwerpen,

Muurschildering. - Zulk plan verdient den hoogsten lof.

Sedert dat men de middeleeuwsche beschaving is gaan vervangen door de heidensche, is de gewoonte opgekomen kerken en paleizen zoo kaal mogelijk doodend wit te kalken.

Witte kalkmuren, welke aan de armen, die geen muzeüms kunnen bezoeken geen spoor, geen schijn van troost, van opbeuring geven! Witte, doode kalkmuren, welke aan het kind in de school de liefelijke verbeelding uitdrijven, dooden, in plaats van haar tot het genot van schoone lijnen en kleuren op te wekken, en hen te leeren schouwen in den spiegel der eeuwige, der goddelijke schoonheid, in de kunst.

Men scheen het er op gezet te hebben eer de wanhoop, de vertwijfeling van het volk te voeden, dan het te sterken en te laven door de gaven Gods.

In gekkenhuizen moet men allerminst verkwisten wat de goede God ons geschonken heeft om naar ziel en lichaam gezond te blijven.

Dat hebben de broeders van H. Alexis begrepen. Zij mochten hunne krankzinnigen niet nog dwazer maken, door hun van alle kunstleven uit te sluiten en aldus tot verwijfeling te prikkelen.

Letterkunde.

Nederlands taalcongres te Antwerpen. - Aug. Snieders en Max Rooses zullen presidenten, Pol de Mont vice-president, Melis en Van Menten secretarissen zijn van het Letterk. congres te Antwerpen. Eere-voorzitters: de gouverneur en de burgemeester.

[p. 192]

Koninklijke Vlaamsche Academie. - Zittingen van Januari en Februari 1896. Benoeming van commissien: 1^o voor den rekendienst de Pauw, Micheels en Obrie; 2^o voor de beoordeeling der prijsantwoorden (Middelnederlandsche taal- en letterkunde): de Flou, Willems en Gailliard; 3^o voor Nieuwere taal- en letterkunde: Coopman, Claes en Micheels; 4^o voor Geschiedenis: Coopman, van Even en Broeckaert; 5^o voor Kunst- en Vakwoorden, ambacht van den timmerman: Coopman, de Vos en Janssens; 6^o voor id ambacht van den metselaar: Coopman, de Vos en de Gheldere. Bijdragen van de heeren ten Brink, over den geest onzer letterkunde, Gailliard over de uitdrukking Gadoot, Seghers (voor Génard), Over de vorming van eigennamen.

Koninklijke Akademie. Afdeeling letterkunde. Zitting van Januari, Voordracht van den heer N.P. van den Berg, over de ‘Regeling der bankbilletten-emissie hier te lande’, bevattende de geschiedenis der Nederlandsche bank vóór 1864. - Zitting van Februari. Voordracht van prof. Polak over de jongste gedaanteverwisseling der Homerische kwestie, naar de vingerwijzingen van Naber, Christ, Cauer, enz.

Op het oogenblik dat de laatste bladzijden dezer aflevering ter perse gaan, kondigt men ons het plotseling afsterven aan van den verdienstelijken letterkundige, den dichter en schoolopziener Frans Willems, te Brussel.

De overledene was een der werkzaamste briefwisselende leden der Koninklijke Vlaamsche Academie en der Zuid-Nederlandsche maatschappij van taalkunde.

Splinters.

Alle teederheid, alle edelmoedigheid tegenover eene geliefde ziel is slechts eene poging om door te dringen tot het Eeuwige, het Oneindige, wat het Eindige van het bemind voorwerp omhult.

Tottmann.

(Geheel in den geest van Prof. Martinus van der Hoeven, zaliger gedachtenis.)

Red.

De schrijfpen is een zwaard, wat een rechtschapen man slechts voor eene edele zaak moet aangorden.

Id.

Friesche spreekwijzen.

Een stien kan allinne nen mool maelje.

Hoe eeler baem hoe boeghsaemer twiegh.

Antwoorden op de plat-duitsche raadsels van bladzijde 94.

1. Omdat hij geene oogen van achteren heeft. 2. Het horloge. 3. Een vrool.