Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 4

[p. 128]

Omroeper.

D^r Gerard Slothouwer zegt in den Gids, (1891, bl. 91), ter gelegenheid eener bespreking van D^r Kalffs Geschiedenis der Ned. letterkunde in de 16^e eeuw: ‘De klucht ging (in die tijden) achteruit. In het Noorden had ze nooit erg gebloeid en daar verleerde men al gauw het lachen... Thans is men bitter en scherp; de lach wordt eveneens minder gul en hartelijk, maar scherper en harder.’

Zoo hebben wij ‘perdu ce gros sourire de nos aieux’ gelijk Barbier zegt.

De redeneeringen van D^r Slothouwer zijn voor velerlei commentaar vatbaar. Wij hadden gaarne eenige bewijzen zijner beweringen gevonden. In elk geval bewijst hij dat tijdens ‘Onze letterkunde in hare jongelingsjaren’, gelijk hij zijn artikel noemt, Nederland geene vorderingen maakte in den geest van het woord des H. Paulus: ‘Gaudete..., iterum dico vobis, gaudete!’ ‘Verheugt u, weest blij.’

Overigens is het opstel van den heer Slothouwer vloeiend geschreven. Wij moeten echter tegen ouderwetsche schattingen en oordeelvellingen waarschuwen, zooals deze (bl. 96): ‘Marnix..... bevriend met Oranje en diens trouwe steun, ijverde met hem voor de zaak van den opstand, was tot zijn dood toe rusteloos bezig voor de belangen van zijn godsdienst en zijn kerk.’

Moge het laatste gedeelte van dezen volzin ook waarheid bevatten, iedereen weet heden genoeg wat er van Marnix ‘ijver voor den opstand en vriendschap voor Oranje en diens steun te denken is.

Dat men die verouderde, zalvingsvolle, sentimenteele denkwijzen toch eens los late!

De Koninklijke Vlaamsche Academie hield de laatste zitting des jaars op den 29ⁿ Decemb. Il., gevolgd door een banket. Den 30ⁿ had de jaarlijksche plechtige zitting plaats. Bij deze gelegenheid droeg de heer Aug. Snieders (benoemd bestuurder voor 1891) een geestig en schilderachtig opstel voor, waarin de Antwerpsche hoofden der “Vlaamsche Beweging” werden geschilderd. De directeur Em. Hiel, deelde een monodrama getiteld Charlotte Corday mede, waaruit veel dramatisch talent sprak. De heer Coopman gaf verslag van de werking der jury voor den vijfjaarlijkschen prijskamp van nederlandsche letteren in België en de gronden waarom (Mat)hilda Ram(boux) den prijs had gewonnen.

De heer Leviticus van Amsterdam werd uitgeroepen als bekroonde voor zijn antwoord op de prijsvraag betreffende de taal waarin de Servatiuslegende geschreven is.

[p. 129]

De Koninklijke (Nederlandsche) Akademie hield den 8ⁿ December eene zitting (letterkunde). De heer Symons hield daar eene voordracht over Sigfrid en Brunehild (bijdrage tot de kennis der Nibelungen Sage), waarmede hij bij eene volgende gelegenheid zal voortgaan.

De inhoud der rede wordt door de organen die ons ten dienste staan niet gemeld!

In de zitting van den 12ⁿ Januari werd besloten tot den druk van eene onderhandeling van D^r J.J.M. de Groot, getiteld: “Het Wetboek der Mahajana in China”. De heer Molzer las namens den heer Verdam: “Eenige aanwinsten voor de kennis van het Middel-Nederlandsch” (Reinaert, Spieghel-Historiael), eene studie die almede in druk zal verschijnen.

Onder de ingezonden 8 latijnsche gedichten bevindt er zich een getiteld: “Genus poesis prope statuam J. van den Vondel”, cet.

De heer Frans Van den Weghe heeft een proefschrift geschreven om toegelaten te worden tot het eindexamen voor de hoogere vlaamsche normaalschool, getiteld: “De plaats van Aalbrecht Rodenbach in de West-vlaamsche taal- en letterbeweging.” De Nederlandsche Spectator zegt (in n^o 2, 1891): Het geschrift levert opnieuw het bewijs, dat de West-Vlaamsche beweging een clericalen stempel draagt.... Tot de West-Vlaamsche beweging behoorde hij door zijn breken met de spraakkunst en het gebruik van provincialismen.’ Aardige redeneering!

De Société d'Archéologie de Bruxelles heeft hare jaarlijksche algemeene zitting gehouden op den 11ⁿ Januari 11.

De heer Ch. Buls, burgemeester, onder-eerevoorzitter van het gezelschap, heeft eene merkwaardige voordracht gehouden over Dioclea et Salona in Dalmatie, het eerste geboorte-, het tweede sterfoord van keizer Diocletiaan.

De spreker gaf zeer merkwaardige bijzonderheden over het forum van Dioclea, de stad Salona en vooral over het paleis van Spalatro en den tempel van Bacchus, waar, naar men meent, Diocletianus begraven is.

In de maand Maart zal Félicien Rops in den Kunstkring (Cercle Artistique) te Brussel, zijne schilderijen ten toon stellen. Wij zijn een vriend van dergelijk ondernemer, even als voor een concert-avond waar slechts werken van eenen en denzelfden toondichter worden uitgevoerd.

Men ontvangt eenen samenhangenden indruk, leeit het karakter des kunstenaars beter kennen en wordt niet door de tegenstrij-

[p. 130]

digste aandoeningen geslingerd. Wij bedoelen hier niet eene samenstelling van operafragmenten, maar van reine lyrische, vooral instrumentaal-muziek.

Pol de Mont schrijft in den Nederlandschen Spectator van 17 Januari een artikel Kunst in Zuid-Nederland, en wijst op twee richtingen: ‘de vereenvoudiging der materiëele uitvoering’, en de ‘spiritualisatie der stof, of.... idealiteit der opvatting’. Als eerste kunstenaar, ‘welke deze beide richtingen wil... vereenigen’ noemt de schrijver von Uhde, en zijn ‘hemelsch liefelijk trypticon Kerstnacht’.

Hoe of onze directeur over dat werk denkt, en von Uhde's richting niet geheel verwerpt, heeft hij in het weekblad De Amsterdammer van den 19ⁿ en den 26ⁿ October l.l. uiteengezet; hoe of von Uhde ‘spiritualisatie’ en ‘idealiteit’ vertegenwoordigt, dit schijnt ons niet duidelijk genoeg uitgelegd.

Z. Em. Kardinaal Goossens heeft onzen vlaamschen maëstro Tinel, die onlangs te Frankfort a/M, zoo grooten opgang heeft gemaakt met zijn oratorio Franciscus, verzocht dit werk nogmaals te Mechelen, ter gelegenheid van het aanstaande Congres, te laten uitvoeren.

De vermaarde nederlandsche toonkunstenaar en directeur, Joh. J.C. Verhulst, is den 17ⁿ Januari, te Rotterdam, na kortstondige ziekte, in den ouderdom van 75 jaren overleden.

Verhulst had tot eigenaardigheid R. Wagner's compositien nog steeds als eene valsche richting in de toonkunst te beschouwen, welke zich zelve weldra zou dooden.