Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 1

[p. 440]

Tentoonstellingen te Brussel.

In den Cercle.

WIJ wenden ons naar den Cercle artistique en slaan eenen blik op dit galerijtje, waarin men opnieuw herkent dat de laatste jaren de schilders tot groepen hebben gevormd, die met vasthoudendheid hun eigen begrippen van schoonheid uiten. Deze onverschrokkenheid oefent op het publiek eenezekere aantrekkelijkheid uit.

Maar ten gevolge van de splitsing welke er tusschen de schilders is ontstaan, gaat de vroeger zoo bloeiende Cercle (als men wil, door overmaat van leden!) te gronde.

De Cercle is zeer verdraagzaam voor allerlei talenten. Maar ten gevolge daarvan zwemmen mannen gelijk Jan Stobbaerts, Franz Courtens, Hubrecht Bellis, Alf. Verhaeren, Isidoor Verheyden, als overblijfselen van eenen schipbreuk op den oceaan, gelijk Virgilïus zegt, eenzaam in een uitgestrekten maalstroom. Wij willen daarom niet terecht zitten over de jonge dames die met of zonder roeping, eens op het pad der kunst komen dwalen, om er het hart van eenen of anderen toeschouwer te veroveren.

Mais l'hymen est-il fait, bientôt l'époux s'afflige
Qu'on n'a pas de talents, ou bien qu'on les néglige.

Spoeden wij ons weg uit die vervelende lucht, om de voorjaarsgeur van het park in te ademen!

Nog een blik achterwaarts.

[p. 441]

Wij vergeten geenszins Stobbaerts, krachtig en waar, gezond koloriet. Zijne zooeven genoemde mededingers naar de palm van het esthetisch schoon evenaren hem niet in kennis der vormen en uitvoering, en zijn bij lange na niet zoo gewetensvol, zoo volledig in hunne penseelstreek

Courtens verheft zich, met het maanlicht wat hij schilderde, boven de alledaagschheid. Zelden heeft deze jonge meester iets edelers geleverd. Het Maanlicht is de waardige tegenhanger van Na de kerk, zoozeer bewonderd in den salon te Brussel. Jammer mag het genoemd worden, dat de heer Kusthos juist hetzelfde onderwerp heeft behandeld; hij heeft te veel talent om hem te berispen.

Wij begroeten met genoegen de portretten van Verheyden en Emile Charlet. Zeer sprekend is ook de Wacht van Abry; doch eene uitvoeriger bewerking zou hier goed doen.

Van Damme-Sylva, Coosemans, Wytsman, Camille Wauters, Hoorickx, Franz van Leemputten, van Seben, Seghers en Walckiers verdienen nog eenen groet.

Jacques de Lalaing blinkt uit onder alle teekeningen, met eenen ontzachelijk levenden, sprekenden kop, in pastel. Léon Fréderic bewijst weder een groot talent, doch hier wat afdwalend.

De sterkwater prenten van Edgar Baes en de waterverwteekeningen van Cassiers, Stacquet, Uytterschaut en Titz toonen den zwier van het talent dezer jonge kunstenaars.

Jules du Jardin.

Bijzondere kunstzaal.

Het is eene gelukkige gedachte veler kunstenaars hunne werkplaats voor eenigen tijd toegankelijk te stellen

[p. 442]

aan alle vrienden en kennissen die bijzonder belang stellen in de ontwikkeling van den schoonheidsdienst.

De kunstwerken aldaar geplaatst dooden elkander niet, gelijk op ‘groote’ tentoonstellingen; men wordt niet van de eene gewaarwording in de andere gesleept; de kunstwerken staan in een licht gelijk de kunstenaar zich dat heeft gekozen, de overdaad van voortbrengselen werkt niet drukkend op den nieuwsgierige. En wat al voordeelen meer!

Wij zijn daarom den heer Guffens zeer dankbaar dat hij zich niet daarbij bepaald heeft zijne jongste werken in den Cercle artistique te toonen, maar die bovendien nog een tijdlang in zijn eigen bevallig woonhuis heeft bijeen gehouden.

Guffens was, gelijk men weet, een onzer eerste schilders van gewijde en ongewijde geschiedenis. Wie herinnert zich niet de schilderstukken der Antwerpsche beurs? Wie kent niet S. Joris te Antwerpen en de kunstwerken te Iperen, Kortrijk en St. Nicolaas!

In den laatsten tijd echter schildert onze kunstenaar hoofdzakelijk portretten; maar vol karakter en afwisseling.

Hoogst merkwaardig is het hoe hij vooral den geest van de aloude, kernachtige Antwerpsch-belgische burgerij weet terug te geven. Geene typen gelukken hem onzes inziens beter dan die, en vooral de beeltenissen van vrouwen van gevordenden leeftijd, wien de gerijpte ondervinding uit de oogen straalt.

Behagelijk mogen zijne portretten van jonge, elegante dames zijn. Toch spreekt het hoogste, wij zouden zeggen nationaal belgische zielenleven in de eerste plaats uit portretten als die van de tachtigjarige dame, zoo deftig, zoo zeker, zoo vol bewustzijn in haren stoel gezeten, zoo zwierig van teekening bij levendige kleur.

[p. 443]

Bij deze gelegenheid zagen wij ook nog Guffens, eigene sprekende beeltenis in olieverw op witten achtergrond en daarneven een bekoorlijk italiaansch kind; maar vooral het klooster met kernachtige monniktypen die aan 's meesters bewoners van de S. Michels abdij in 1315 (door den beursbrand vernietigd) herinneren.

Ten slotte zij hier nog de verzameling van schetsen van vrouwen- mannen- en meisjeskoppen vermeld, die de kunstenaar uit Italië medebracht, en een perelsnoer van het zuiverste water vormen, in een eigen daartoe ingerichte galerij.

De Ticheler.

[p. 444]